14. H.d. 2001 / 5435-5835, 29.09.2001

tüm meslektaşlara merhaba,
Tapu Tahsis belgesine ilişkin aşağıdaki kararlardan elinde olan meslektaşların paylaşmasını rica ediyorum.
Yargıtay 14. H.D. 2001 / 5435 - 5835 , 29.09.2001
Yargıtay 6. H.D. 1995/6284 E, 1996/ 3870 K , 25.09.1996
Yargıtay 1. H.D. 1989 / 109 - 156 , 30.10.1989
vakit ayıran meslektaşlara şimdiden teşekkür ederim..

Alıntı: Yazan Av. Mehmet Salih Kara tüm meslektaşlara merhaba, Tapu Tahsis belgesine ilişkin aşağıdaki kararlardan elinde olan meslektaşların paylaşmasını rica ediyorum. Yargıtay 14. H.D. 2001 / 5435 - 5835 , 29.09.2001 Yargıtay 6. H.D. 1995/6284 E, 1996/ 3870 K , 25.09.1996 Yargıtay 1. H.D. 1989 / 109 - 156 , 30.10.1989 vakit ayıran meslektaşlara şimdiden teşekkür ederim..

Size rağmen kararları buldum


T.C.

YARGITAY

14. HUKUK DAİRESİ

E. 2001/5435

K. 2001/5835

T. 21.9.2001

• TAPU TAHSİS BELGESİNE DAYALI TESCİL TALEBİ ( İmar Görerek Tapuya İşlenmiş Olan Taşınmaz İçin )

• TESCİL TALEBİ ( İmar Görerek Tapuya İşlenen Gecekondu Arazisi İçin Tapu Tahsis Belgesi Bulunan Kişinin )

• GECEKONDU ARAZİSİNİN İMAR GÖREREK PARSELLERE BÖLÜNÜP TAPUYA İŞLENMESİ ( Tapu Tahsis Belgesi Malikinin Tescil Talebi )

• PARSELASYONLA TAPUYA İŞLENEN GECEKONDU ARAZİSİ ( Tapu Tahsis Belgesine Dayanarak Tapu İptali ve Tescil Davası Açılabileceği )

2981/m.9,10

ÖZET : Dava konusu olayda tapu tahsis belgesi münhasıran davacıya tapu iptali ve tescil isteme yönünden bir hak vermez ise de, ıslah imar planı yapılmış ve taşınmaz imar görerek müstakil imar parsellerine bölünmüş ve tapuya da işlenmiş ise ifa olanağı doğacağından davacı, şahsi hak doğuran bu tapu tahsis belgesine dayanarak adına tescilini isteyebilir.
DAVA : Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 24.9.1999 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil, olmaz ise tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 10.5.2001 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR : Dava, tapu tahsis belgesine dayalı tapu iptali ve tescil bu olmaz ise taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, dayanak tapu tahsis belgesinin bir mülkiyet belgesi olmadığı, 2981 Sayılı Kanunun 3290 Sayılı Kanunla değişik 10. maddesi gereğince verilen tapu tahsis belgesinin mülkiyetin naklini isteme yönünden davalı idareye karşı şahsi hak meydana getiremeyeceği sabit olmakla böyle bir belgeye dayalı olarak davalı idareye zorlayıcı dava açılamayacağından bahisle davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacı vekili temyize getirmiştir.
Gerçekte tapu tahsis belgesi münhasıran davacıya tapu iptali ve tescil isteme yönünden bir hak vermez ise de, 2981-3290 Sayılı Yasanın 9 ve 10. maddeleri uyarınca ıslah imar planı yapılmış ve taşınmaz imar görerek müstakil imar parsellerine bölünmüş ve tapuya da işlenmiş ise ifa olanağı doğacağından davacı, şahsi hak doğuran bu tapu tahsis belgesine dayanarak adına tescilini isteyebilir. Dosya içerisinde bulunan Dairemizin 24.1.1989 gün ve 1988/8238-1989/685 sayılı bozma ilamında ileri sürülen görüş ıslah imar planı yapılmamış taşınmaza ilişkindir.
Somut olayda, dava konusu taşınmazın ıslah imar planı çalışması sonucu muhtelif parsellere ayrılıp tapuya işlenip işlenmediği kesin olarak anlaşılamamaktadır. Bu şartın gerçekleşmiş olması; yani tahsisi yapılan taşınmaz ıslah imar görüp tapuya müstakil parsel olarak tescil edilmesi halinde dosyaya gelen diğer belgelerle birlikte uzman bilirkişi aracılığı ile yerinde keşif yapılıp, davacının tapu tahsis belgesinin hangi imar parseline uyduğu belirlendikten sonra diğer şartları da yerine getirilmiş ise davanın kabulüne karar verilmesi gerekir. Eksik inceleme ile yazılı nedenlerle davanın reddi doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 21.9.2001 gününde oybirliği ile karar verildi.



T.C.

DANIŞTAY

1. DAİRE

E. 1989/109

K. 1989/156

T. 30.10.1989

DAVA : Başbakanlığın 24 Şubat 1984 gün ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun ve bu Yasanın 3290 ve 3366 Sayılı Yasalarla değişik hükümlerinin uygulanmasında ortaya çıkan duraksamaların giderilmesi amacıyla istişari düşünce istemine ilişkin 8.8.1989 günlü ve Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 07/174-314/03450 sayılı yazısına ekli Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 26.6.1989 günlü ve Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü 1-07/İmar Uyg.Dai.Bşk/060193238-14098 sayılı yazısında aynen:
"3290 ve 3366 sayılı Kanunlarla değişik 2981 sayılı Kanun'un uygulanmasına ilişkin tereddütlerin yer aldığı ilgi yazı eki ......... Belediye Başkanlığı yazısında;
1- Tapu tahsis işlemlerini tamamlayan kişilerin 4 yıl içinde 12 eşit taksitle ödenmesi gereken borç miktarının tamamını peşin ödemek kaydı ile tapularını aldıktan sonra 3. şahıslara satıp satamayacakları,
2- Kanun kapsamındaki yapıların satış ve devir işlemleri için 775 sayılı Kanun'un 34 üncü maddesi hükmü benzeri bir kısıtlama getirilip getirilemeyeceği,
3- Bakanlığımızca yayınlanan 23.11.1987 tarih, 987/2 sayılı Genelge'nin 7 nci maddesinde açıklanan belediye mülkiyetine geçmiş olan arazi ve arsalarına kiraya verilmesi, satışı veya başka şekil ve suretle değerlendirilmesine ilişkin kararın Belediye Meclisi yerine Belediye Encümenince alınıp alınamayacağı konularında bilgi istenmektedir.
1. ve 2. maddelerde yer alan hususlar, 3290 ve 3366 sayılı Kanunlar ile değişik 2981 sayılı Kanun ve buna ilişkin yönetmelik hükümleri kapsamında incelenmiş olup, yapılan inceleme sonucu;
2981/3290/3366 sayılı Kanun'un hak sahipliğine ilişkin 13 üncü madde (a) bendinde "Bu Kanun gereğince arsa tahsis edilecek kimselerin, kendisinin veya eşinin veya reşit olmayan çocuğunun oturduğu belediye ve mücavir alan sınırı içinde ev yapmaya müsait arsaya veya bir eve veya apartmanın bağımsız bir bölümüne veya bir bölümü işyeri olarak kullanılan bir yapıya sahip bulunmaması gerekir." hükmünün yer aldığı, Söz konusu madde hükmüne göre, gecekondu sahibinin hak sahibi olabilmesi için, tapu tahsis belgesi düzenlenen tarihten önce mülk edinilmiş ve konut olarak kullanımı mümkün taşınmaza veya herhangi bir arsaya sahip bulunmamasının zorunlu olduğu, Kanun'un yürürlük tarihi olan 8.3.1984 tarihinde mülkiyetinde olmakla birlikte, tapu tahsis belgesi düzenlenmeden önce tapulu taşınmazını satanların sahip oldukları gecekondu için hak sahibi olamayacaklarına dair bir hükmün Kanun'da yer almadığı gibi birden fazla gecekondusu olanların, hak sahibi olabileceği gecekondu dışında kalan gecekondularını satmasını engelleyici bir hükmün de bulunmadığı,
Ayrıca, Kanun'un uygulanmasına dair Yönetmeliğin 25 inci maddesinde "Tapu tahsis belgesi alındıktan sonra, gecekondunun Kanun'un 13 üncü madde (a) bendi hükümlerine göre hak sahibi niteliklerini taşıyan bir kişiye satılması halinde, satış belgesi ve tapu tahsis belgesi ibraz edilmek kaydıyla, tapunun yeni malik adına düzenleneceği,
Başvurusu yapılmış, ancak tapu tahsisi henüz yapılmamış gecekondunun, hak sahibi niteliklerini taşıyan bir başka kişiye satılması halinde satış belgesi ibraz edilmek kaydıyla, tapu tahsis belgesinin satın alan kişi adına düzenleneceği" hükmünün yer aldığı,
Diğer taraftan, Kanun'un 9. Fon Yönetmeliği'nin 9 uncu madde (a) bendinde arsa bedellerinin, peşin, ya da ilki, tapu tahsis belgesi düzenlendikten 4 ay sonra ödenmek üzere 4 yılda 12 eşit taksitle tahsil edileceği,
Kanun kapsamında kalan bir gecekondunun tapu tahsis işlemi yapıldıktan sonra hak sahibi niteliklerini taşıyan bir kişiye satışının yapılması halinde, tapu işlemleri, satın alan kişi adına yürütüleceğinden, arsa bedellerinin henüz ödenmeyen ve taksitlendirilen miktarının da adına tapu düzenlenen kişi tarafından ödenmesinin gerektiği hususları tesbit edilmiştir.
Sonuç olarak;
a) Tapu tahsis belgesi düzenlenmeden önce tapulu taşınmazını satanların, sahip oldukları gecekondu için hak sahibi olabileceği,
b) Birden fazla gecekondusu olanları, hak sahibi olabileceği gecekondu dışında kalan gecekondularını hak sahibi niteliklerini taşıyan birine satabilecekleri,
c) Tapu tahsis belgesi düzenlenen taşınmaz şayet, ıslah imar planına konu olmayan bir alanda kalıyor ise, üzerindeki gecekondu tasfiye edileceğinden, ya da, anılan yer, ıslah imar planı yapılacak alanda kalmasına rağmen, plan koşullarına göre (yol, yeşil alan vb.) üzerindeki yapının bulunduğu yerde korunması mümkün olamayabileceğinden, tapu işlemleri tamamlanmamış gecekonduların bir kereden fazla el değiştirmesinin satın alan kişilerin mağduriyetine ve spekülasyona yol açabileceği nedeniyle ikinci kez 3. şahıslara satılamayacağı,
d) 2981/3290/3366 sayılı Kanun'a göre tapu işlemleri tamamlanarak gecekondu statüsünden çıkıp tapulu taşınmaz statüsüne kavuşan yapıların, 775 sayılı Kanunun 34141 sayılı Kanun'la değişik 34 üncü maddesi ile ilişkilendirmek suretiyle satışının 10 yıl süre ile kısıtlanmasının yasal açıdan mümkün olamayacağı düşünülmektedir.
Ancak, yanlış bir uygulamaya neden olunmaması için, 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23 üncü madde (e) bendi uyarınca Danıştay Başkanlığı'nın görüşlerinin alınmasına ihtiyaç duyulmuştur.
Gereği tensiplerinize arz olunur." denilmekte olup, bu yazı ekinde yer alan ........... Belediye Başkanlığının 26.2.1988 günlü ve 22-06/281 sayılı yazısında da aynen:
"Yeniden gecekondu yapımını önlemek ve mevcut gecekonduların ıslahı ile imar ve gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşaa edilmiş ve inşaa halindeki bütün yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek amacı ile yürürlüğe konulan 2981 ve 3290 sayılı kanunlar uyarınca hak sahiplerine öncelikle tapu tahsis belgelerinin imar ıslah planlarının hazırlanmasını müteakip de tapularının verildiği malumlarınızdır.
Belediyemizce de 2981-3290 ve 3366 sayılı kanunlar gereği imar ıslah planları tanzim edilen mahallerin tapu dağıtım işlemlerine başlanılmıştır.
Ancak tapu dağıtım işlemlerinin sürdürülmesi sırasında;
Bir takım gecekondu sahiplerinin tapu veya tapu tahsis belgesi alabilmek için, kendisinin, eşinin veya reşit olmayan çocukları adına kayıtlı taşınmazlarını veya gecekondularını başkalarına devrettikleri gibi, çift gecekondu sahiplerinin de kanunda hak sahiplerine en fazla 400 m2, yer tahsisi yapılır ibaresi nedeniyle gecekondularının birini yakınlarına devrettikleri görülmektedir.
Bu durumda söz konusu şahıslarla ilgili tapu verme işlemlerinde ne şekilde hareket edileceğinin belirlenmesi,
Ayrıca, tapu işlemlerini ikmal eden hak sahiplerinden bazılarının 2981 sayılı kanuna göre 4 yıl içerisinde 4 eşit taksitte ödenebileceği belirtilen arsa bedelinin tamamını peşin ödeyerek tapularını aldıktan sonra 3. şahıslara satma yoluna gitmeleri halinde 2981-3290 ve 3366 sayılı kanunlarda söz konusu arsaların 3. şahıslara satılmasını önleyecek bir hükme tesadüf edilmediğinden tereddütlere neden olmaktadır.
Söz konusu arsaların tahsis amaçlarına aykırı olarak kullanılmalarının önlenmesi bakımından, daha önce 775 sayılı kanunun 34. maddesi ile 20 yıl süre ile devir ve temlik olunamayacakları hususunda takyidat getirildiği bilinmektedir. Anılan kanunlar 775 sayılı kanunun devamı niteliğinde olduğundan tapuda 3. şahıslara devir halinde herhangi bir takyidatın uygulanıp uygulanamayacağı, uygulanması halinde süresinin ne olacağı hususuna açıklık getirilmesi,
Diğer taraftan 987/2 sayılı genelgenizin 7. maddesinde "Belediye mülkiyetine geçmiş olan arazi ve arsaların kiraya verilmesi, satışı veya başka şekil ve surette değerlendirilmesinde Meclis Kararı alınmak suretiyle işlem yapılacağı" belirtilmektedir.
Ancak Belediye Meclisleri belirli zamanlarda toplanmakta olup, 1580 sayılı kanuna ek olarak çıkarılan 1929 sayılı kanunda "Belediye Kanununda musarrah olmayıp da muhtelif hususi kanunlara Belediye Meclislerine verilen vazifeler, Meclisler toplu bulunmadığı zaman, Belediye Encümenleri tarafından tetkik ve karara rapdolunur" hükmüne yer verildiğinden anılan kararın mutlaka Meclisçe mi alınacağı, yoksa yukarıda belirtildiği üzere Encümen'inde bu konuda karar almaya yetkili olup, olmayacağı, hususlarında Bayındırlık ve İskan Bakanlığının görüşüne ihtiyaç duyulduğundan gereğini arz ederim." denilmektedir.
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
Başbakanlığın istişari düşünce istemine ilişkin yazısında 24 Şubat 1984 gün ve 2981 sayılı Yasanın uygulanması sırasında ortaya çıkan duraksamaların hangi hususlara ilişkin olduğu yolunda bir açıklamaya yer verilmediği görülmektedir. Yukarıya aynen alınan Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 26.6.1989 günlü 14098 sayılı yazısı ve eki belgelerin incelenmesinden duraksamaya düşülen hususların;
a) Tapu tahsis belgesi düzenlenmeden önce tapulu taşınmazlarını satanların, sahip oldukları gecekondu için hak sahibi olup olamayacakları,
b) Birden çok gecekondusu olanların hak sahibi olabileceği gecekondu dışında kalan, gecekondularını hak sahibi niteliklerini taşıyanlara satıp satamayacakları,
c) Tapu tahsis belgesi düzenlenen fakat tapu işlemleri tamamlanmayan gecekonduların bir kereden çok el değiştirmesine olanak bulunup bulunmadığı,
d) Tapu işlemleri tamamlanan gecekonduların 775 sayılı Kanunun 3414 sayılı Kanunla değişik 34 Üncü maddesindekine benzer biçimde satışının kısıtlanmasına olanak bulunup bulunmadığı,
e) Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yayınlanan 23.11.1987 gün ve 987/2 sayılı genelgenin 7 nci maddesinde açıklanan, belediyelerin mülkiyetine geçen arazi ve arsaların, kiraya verilmesi, satışı veya başka biçimlerde değerlendirilmesine ilişkin kararların Belediye Meclisi yerine Belediye Encümenince alınıp alınamayacağı, olduğu anlaşılmıştır.
Belirtilen bu durum nedeniyle istişari düşünce istemi, 3290 ve 3366 sayılı Yasalarla değişik 24 Şubat 1984 gün ve 2981 sayılı Yasa hükümlerinin uygulanması sırasında bir takım gecekondu sahiplerinin tapu tahsis belgesi veya tapularını alabilmek için, kendisi, eşi veya reşit olmayan çocukları adına kayıtlı taşınmazlarını başkalarına, çift gecekonduya sahip olanların da Yasaya göre tahsis edilecek miktardan fazla olan arsalarını yakınlarına devredenler hakkında tapu dağıtım sırasında ne işlem yapılacağı, tahsis işlemlerini tamamlayan kişilerin Yasaya göre dört yıl içinde on iki eşit taksitte ödenmesi gereken borç miktarının tamamını peşin ödemek kaydıyla tapularını aldıktan sonra üçüncü şahıslara satıp satamıyacakları ve Yasa kapsamındaki yapıların satış ve devir işlemleri için 775 sayılı Gecekondu Kanununun 34 üncü maddesi hükmü benzeri bir kısıtlama getirilip getirilemiyeceği hususlarına ilişkin olarak incelenmiştir.
İmar ve gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşaa edilmiş ve inşa halindeki bütün yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek ve bu işlemlere dair müracaat, tespit, değerlendirme, uygulama ve duyuru esaslarıyla ilgili diğer hususları belirlemek amacıyla yürürlüğe konulan 24 Şubat 1984 gün ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun 8 Mart 1984 gün ve 18335 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve daha sonra bazı maddeleri 22 Mayıs 1986 gün 3290 sayılı ve 18 Mayıs 1987 gün 3366 sayılı Yasalarla değiştirilmiştir.
3290 ve 3366 sayılı Yasalarla değişik 24 Şubat 1984 gün 2981 sayılı Yasanın "tapu" ve "Tapu tahsis belgesi" verilme şekil ve şartlarını düzenleyen 10 uncu maddesinin (a) bendi "Bu Kanun hükümlerine göre hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa ve araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar, 12 nci madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt malike kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edilir ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verilir.
Tapu tahsis belgesi, ıslah imar planı veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil eder.
Ancak ıslah imar planı veya kadastro planları ile belirlenen alanlarda tapu tahsis belgesi yerine hak sahiplerine doğrudan tapuları verilebilir"
hükmünü taşımakta aynı maddenin (b) bendinin son iki fıkrasında da belediye hazine, özel idare veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa ve araziler üzerinde gecekondu yapıldıktan sonra tespit edilerek kira kontratı düzenlenmiş gecekondu hak sahiplerine tapu tahsis belgesi ve tapularının verileceği, hak sahibi olmadığı halde tapu verilen kişilerin tapularının re'sen iptal edileceği hükmü yer almaktadır.
24 Şubat 1984 gün ve 2981 sayılı Yasa Tasarısının genel gerekçesinin konuyla ilgili bölümünde, bu Yasa Tasarısıyla gecekondulara tapu verilerek konunun köklü bir şekilde neticelendirilmesinin düşünüldüğü, vatandaşlara, gerçek tapuları hazırlanıp dağıtılıncaya kadar kendi beyanlarına güven esasına göre önceden (tapu tahsis belgesi) verilmesi ve imar planları yapıldıktan sonra gerçek tapularının dağıtılmasının kabul edildiği, ancak bu konuda olabilecek suistimalleri önlemek üzere karşılığı müeyyidelerin de düşünüldüğü ifade edilmektedir.
Yukarıda metni yazılı maddenin açık hükmüyle Yasa Tasarısının genel gerekçesinde yer alan ifadelerden de anlaşılacağı üzere, tapu tahsis belgesi hukuki niteliği itibariyle ilgilisine mülkiyet hakkı veren bir belge olmayıp ıslah imar planları veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil etmek üzere yetkili idarelerce yapılan daha önce tahsis işlemine belgelemektedir. Nitekim tapu tahsis belgesi verilen kişilere ait haklar da yalnızca tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilmektedir.
Yasanın tapu tahsis belgesi verilen gecekondular hakkındaki uygulamaları düzenleyen 13 üncü maddesinin (a) bendinde "Bu Kanun gereğince arsa tahsis edilecek kimselerin; kendisinin veya eşinin veya reşit olmayan çocuğunun oturduğu belediye ve mücavir alan sınırı içinde ev yapmaya müsait arsaya veya bir eve veya apartmanın bağımsız bir bölümüne veya bir bölümü işyeri olarak kullanılan bir yapıya sahip bulunmaması gerekir." hükmüne yer verilmiş ve böylece, gecekondu sahibinin hak sahibi olabilmesi için, kendisinin veya eşinin veya reşit olmayan çocuğunun oturduğu belediye ve mücavir alan içinde tapu tahsis belgesinin düzenlendiği tarihten önce ev yapmaya elverişli bir arsasının veya konut olarak kullanılabilecek bir yapısının bulunmaması yeterli ve gerekli sayılmıştır.
Yine, Yasanın, Uygulama İşlemleri başlığını taşıyan 9 uncu maddesinin (b) bendinin ilk fıkrası ve 2981 sayılı Yasanın 3290 ve 3366 sayılı Yasalarla değişik hükümlerine göre kurulan Fonun Harcama Esaslarını Düzenleyen Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (a) bendinde, hazine, belediye, il özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya arazileri üzerinde yapılmış gecekonduların arsa ve arazi bedellerinin peşin veya ilk taklidi tapu tahsisi yapılan tarihten itibaren en geç dört ay içerisinde ödenmek ve dört yılda on iki eşit taksitle tamamlamak suretiyle arza veya arazi sahibi kuruluşlarca tahsil edilip bekletilmeksizin ilgili fon hesabına yatırılacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Yasanın 9 uncu maddesinin (b) bendinin son fıkrasında da arsa tahsis edilecek kişilere 400 m2 den fazla arazi için tahsis işlemi yapılamayacağı, bu gibi fazlalıkların öncelikle ıslah imar planlarına göre değerlendirileceği, ıslah imar planına göre başka türlü değerlendirilmesi mümkün olmayan fazlalıkların rayiç değer üzerinden tahsis yapılan gecekondu sahibine devir ve adına tescil edileceği hükmü yer almış ve söz konusu maddenin aynı bendine 26 Mayıs 1987 gün 19471 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 18 Mayıs 1987 gün ve 3366 sayılı Yasayla eklenen 3 üncü ve 4 üncü fıkralarla, 775 sayılı Gecekondu Kanuna göre sağlanan veya gecekondu önleme bölgelerinde olup da, hak sahiplerine tahsis edilen arsa ve konutlardan, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar, noterler vasıtasıyla düzenlenen harici satış vaadi senediyle başkalarına yapılan satış ve devir işlemlerinin geçerli olduğu, daha önce bedeli tamamen ödenen arsa veya konutların satış veya devri yapılanlar adına valilik veya belediyelerin talebi üzerine tapuda tescil edileceği, bedelin ödenmeyen kısmı için 6183 sayılı Yasa hükümlerinin uygulanacağı, bedelden ödeme yapılmamış ise, 775 sayılı Gecekondu Kanununun 6.6.1984 gün ve 3016 sayılı Kanunla değişik 26 ncı maddesi uyarınca tespit edilecek bedel tahsil edilmek suretiyle yeni sahibi adına tapuya tescil edileceği hükümleri getirilmiş bulunmaktadır.
Yasanın yürürlük tarihi olan 8 Mart 1984 gününde mülkiyetinde bulunmakla birlikte tapu tahsis belgesi düzenlenmeden önce, tapulu taşınmasını satan kişilerin sahip oldukları gecekondusu için hak sahibi olamayacaklarına dair bir hükmün Yasada yer almadığı gibi birden fazla gecekondusu olanların yukarıda belirtilen hükümlere göre hak sahibi olabileceği gecekondu dışında kalan gecekondularını satmasını engelleyen bir hükme de rastlanmamaktadır.
2981 sayılı Yasanın Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 25 inci maddesinin son iki fıkrasında aynen "Tapu tahsis belgesi alındıktan sonra, gecekondunun Kanun'un 13 üncü maddesi (a) bendi hükümlerine göre hak sahibi niteliklerini taşıyan bir kişiye satılması halinde; satış belgesi ve tapu tahsis belgesi ibraz edilmek kaydıyla, tapu, yeni malik adına düzenlenir.
Başvurusu yapılmış, ancak tapu tahsisi henüz yapılmamış, gecekondunun, hak sahibi niteliklerini taşıyan bir başka kişiye satılması halinde, satış belgesi ibraz edilmek kaydı ile, tapu tahsis belgesinin satın alan kişi adına düzenlenir." hükmü yer almaktadır.
2981 sayılı Yasa kapsamında bulunan bir gecekondunun tapu tahsis işlemi yapıldıktan sonra hak sahibi niteliklerini taşıyan bir kişiye satışının yapılması ve satış belgesi ve tapu tahsis belgesi ibraz edilmek kaydıyla tapu işlemlerinin satın alan kişi adına yürütülmesine, başvurusu yapılmış ancak tapu tahsisi henüz yapılmamış gecekondunun, hak sahibi niteliklerini taşıyan bir başka kişiye satılması ve tapu tahsis belgesinin satın alan kişi adına düzenlenmesine olanak tanınmıştır.
Öte yandan tapu tahsis işlemi yapılmış, ancak tapu işlemleri tamamlanmamış gecekonduların bir kereden fazla el değiştirmesini veya başka bir anlatımla ikinci kez üçüncü kişilere satılmasını engelleyen bir hüküm de Yasa ve konuyla ilgili mevzuatta yer almamıştır.
2981 sayılı Yasaya göre, tapu işlemleri tamamlanan gecekondular, gecekondu statüsünden çıkarak tapulu taşınmaz statüsüne kavuşmaktadırlar. Bu halde de tapu tahsis işlemlerini tamamlayan kişilerin dört yıl içinde on iki eşit taksitle ödenmesi gereken borç miktarlarının tamamını peşin ödemek suretiyle tapularını alarak sahip oldukları taşınmazların üçüncü kişilere satışını engelleyen veya satış ve devir işlemleri için 775 sayılı Gecekondu Kanununun 3414 sayılı Yasayla değişik 34 üncü maddesindeki gibi on yıllık bir kısıtlamanın uygulanabilmesi için Yasada açık bir hükmün yer alması gereklidir. Oysa Yasada böyle bir düzenleme yer almamıştır.
Belirtilen nedenlerle ;
a) 2981 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 8.3.1984 gününden sonra ancak tapu tahsis belgesi düzenlenmeden önce hak sahibi olabileceği gecekondu dışındaki tapulu taşınmazını satanların sahip oldukları gecekondu için hak sahibi olabilecekleri,
b) Tapu tahsis belgesi alınmadan önce ya da alındıktan sonra, birden çok gecekondusu olanların, Yasaya göre hak sahibi olabileceği gecekondu dışında kalan gecekondularını Yasanın 13 üncü maddesinin (a) bendi hükümlerine göre hak sahibi niteliklerini taşıyan birine satabilecekleri,
c) Tapu işlemleri tamamlanmamış gecekonduların bir kereden çok el değiştirmesinin engellenemeyeceği, diğer bir anlatımla ikinci kez üçüncü kişilere satılmasının yasaklanamayacağı,
d) Yasa kapsamında olan ve bedelleri peşin veya taksitle ödenmek suretiyle tapu işlemleri tamamlanan taşınmazların, satış ve devir işlemleri için 775 sayılı Yasanın 34 üncü maddesinde öngörülen biçimde bir kısıtlama getirilemiyeceği ve tapulu taşınmaz statüsüne kavuşan bu taşınmazların her zaman üçüncü kişilere satılabileceği,
e.) Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 23.11.1987 gün ve 987/2 sayılı Genelgesinin 7 nci maddesi hükmünde açıklanan belediye mülkiyetine geçmiş olan arazi ve arsaların kiraya verilmesi, satışı veya başka şekil ve surette değerlendirilmesine ilişkin kararın belediye meclisi yerine belediye encümenince alınıp alınamıyacağı konusunda .............. Belediye Başkanlığının duraksamasına karşın Bakanlığın bir duraksamasının olup olmadığı anlaşılmadığından bu hususta düşünce bildirilmesine gerek bulunmadığı, mütalaa kılınmakla dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına 30.10.11989 gününde oybirliğiyle karar verildi.



T.C.

DANIŞTAY

6. DAİRE

E. 1995/6284

K. 1996/387

T. 25.9.1996

DAVA : İstemin Özetı : Ankara 8 İdare Mahkemesinin 30 3 1995 günlü E: 1994/1418; K:1995/484 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı oldağu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özetı : Savunma verilmemiştir
Tetkik Hakimi ......in Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararınn onanması gerektiği düşünülmektedir.
Savcı .........un Düşüncesi : Temyiz dılekçesınde öne sürülen hususlar 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesınin 1. fıkrasında belırtılen nedenlerden hıçbırısıne uymayıp idare mahkemesınce verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Daıresınce tetkik bakımının açıklamaları dınlendıkten ve dosyadakı belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
KARAR : Dava. davacının gecekondusunun bulunduğu 1563 ada., 1 sayılı parseldeki belediye hissesinin kendisine satışına ilişkin 19.4.1994 günlü 558 sayılı encümen kararının iptali ile bu hissenin 2981. sayılı Yasa uyarınca tahsisine karar verilmesi istemiyle açılmış idare mahkemesınce davacının 2981 sayılı Yasadan yararlarlanmak amacıyla. 1984 yılında davalı idareye müracaat ederek gecekondusu ıçin tapu tahsis belgesi ıstemınde bulunduğu ancak gecekondunun o dönemde imar planına göre yeşil alan içinde kalmasından dolayı tesbit ve değerlendirme işlemlerinin yapılmadığı. 14.5.1988 tarihinde yapılan ıslah imar planında gecekondunun üzerinde bulunduğu alan konut alanına dönüştürülmüş ise de; başvuru tarihinde bu alanın yeşil alan olması ve 1984 yılındaki başvurunun tesbit ve değerlendirme işlemlerinin sonuçlandırılması gereken 7.12.1987 tarihine kadar yapılması, gerekeceğinden daha sonraki yıllarda yapılan imar planı değişikliğinin davacı için hukuki sonuç doğuramayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davanın yukarıda özetlenengerekçeyle reddi yolundaki temyize konu Ankara 8. İdare Mahkemesinin 30.3.1995 günlü, E:1994/1418 , K:1995/484 sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme karanının onanmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 25.9.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.

çok haklısın, ancak banada Yargıtay diye göndermişler, gerçi nosuda tutmuyor ya,, neyse.. Ç.Ç.Ç. teşekkür ederim.