Senet alacaklısının senet arkasına imza atmadan takibe başlaması

Merhabalar değerli meselektaşlarım. Müvekkil adına kambiyo senetlerine mahcuz haciz yolu ile takip başlatılmıştır. Takibe konulan senet üzerinde yalnızca müvekkilin imzası bulunmakta olup takip alacaklısının senedin arkasında imzası bulunmamaktadır. TTK 684'de ise '' Ciro ve zilyetliğin geçirilmesi ile poliçeden doğan bütün haklar devrolunur.'' denilmektedir. Benim sormak istediğim ise; bizim olayımızda zilyetliğin geçirilmesi şartı sağlanmışsa da lehtarın yani senedi takibe koyan alacaklının imzasının olmaması durumunda ciro şartı geçerli olmayacağından dolaı ödeme emrinin veya takibin iptal edilip edilmeyeceği hususudur?

merhaba meslektaşım, sorunuz açık değil senedi takibe koyan lehtar mıdır yoksa senedi elinde bulundurup hamil olduğunu iddia eden kişi midir? Her iki ihtimali değerlendirip sorunuzu yanıtlayacağım:

Lehtar bonoda alacaklı olarak görünen şahıstır. Lehtarın ismi, bononun herhangi bir yerinde -hatta senedin arka yüzünde bile yazılı olabilir. “Lehtar” bölümü yazılı bulunmayan (boş bırakılmış olan) senet “bono” sayılmaz. Lehtarın belirtilmesi bononun zorunlu şekil şartlarındandır. Eğer bonoyu takibe koyan şahıs lehtar ise senette imzasının bulunmasına gerek yoktur, bono geçerli bir bonodur ve takip yasal bir takiptir.
Yine borçlunun imzası bononun zorunluluk unsuru olup senette yalnızca borçlunun imzası bulunuyorsa bono geçerli bir bonodur.

Lehtarın ciro ederek senedi devretmek istemesi durumunda, aynı zamanda senedin zilyetliğini de devretmek istediği kişiye aktarmalıdır.(TTK m.681/1) Yani senedi, devretmek istediği kişiye fiilen vermelidir.Senedin lehtarı senedin arka yüzüne kimin adına ciro ettiği göstermek yahut sadece imzasını atmak suretiyle senedi ciro edebilir. Böylelikle ciro silsilesini başlatmış olur. Ciro silsilesinin muntazam olabilmesi için ilk cironun senedin lehtarı tarafından yapılması gerekir. Senedin lehtarı tarafından yapılmayan ciro ve ondan sonraki cirolar geçersiz olacaktır.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2014/32833 E. 2015/4052 K. sayılı kararında, “Takip tarihi itibariyle yürürlükte olan 6102 Sayılı TTK’nun 778. maddesinin göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı kanunun 681. maddesi gereğince kambiyo senedi niteliğinde olan bonodaki hakkın devri ancak ciro ve teslim yolu ile mümkündür. Aynı Kanun’un 686. maddesi gereğince, bonoyu elinde bulunduran kimsenin hak sahibi olabilmesi için fiili zilyetliği yeterli olmayıp, aynı zamanda hakkını müteselsil ve birbirine bağlı cirolarla tevsik etmesi gerekir. Bonoda ilk cironun lehtara ait olması zorunludur. Ciroların birbirine bağlı olması, her şeyden önce, ilk cironun lehtar tarafından yapılmasıyla mümkündür. İlk ciro lehtara ait değilse, ciro zinciri düzensiz demektir. Ancak lehtarın cirosundan sonra senedi devralan hamiller, yetkili hamil olurlar.” şeklinde bu hususu ifade etmiştir.

Senedin ciro silsilesinde kesiklik olması halinde, kopukluğu başlatan ciro ve sonrasındaki cirolar geçersiz olacaktır. Bu nedenle ciro silsilesinde kopukluk bulunan bir senedi iktisap eden kişi, senedin yetkili hamili olamayacak ve senet bağlamında hak talep edemeyecektir.