Yargıtay Kararı : Bankalar Kredi kartı ücreti alamaz

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, bankaların müşterilerinden aldıkları 'kart ücreti'ne ilişkin emsal bir karara imza attı. Karara göre, bankalar, müşterilerinden kredi kartı ücreti talep edemeyecek

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, bankaların müşterilerinden aldıkları 'kart ücreti'ne ilişkin emsal bir karara imza attı. Karara göre, bankalar, müşterilerinden kredi kartı ücreti talep edemeyecek. Tüketici Hakem heyetinin verdiği, 'kredi kart ücreti'nin alınmamasına ilişkin kararın iptalini görüşen Yargıtay, davacı bankayı haksız buldu.

Y.K adlı bankadan aldığı kredi kartının yıllık ücreti olan 30 YTL’nin tüketici haklarına aykırı olduğu iddiasıyla Zonguldak Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuran H.A. tüm kredi kartı kullananları ilgilendiren emsal bir kararın çıkmasını sağladı.

H.A.nın başvurusunu değerlendiren Zonguldak Tüketici Hakem Heyeti, kredi kartı ücretinin iptaline karar verdi. İlgili banka Y.K bu kararın iptali için Zonguldak 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dava açtı. Mahkeme, bankanın müşterisine imzalattığı sözleşmede kredi kart ücretinin alınacağının belirtildiğini ve bu nedenle Tüketici Hakem Heyeti kararının iptaline karar verdi.

-KREDİ KARTI SÖZLEŞMELERİ TÜKETİCİ ALEYHİNE HAZIRLANIYOR-

Zonguldak 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin verdiği kararı bozan Yargıtay, bankaların hazırladığı sözleşmelerin ‘tüketici aleyhine’ olduğuna dikkat çekerek bu sözleşmelerin 12 punto siyah koyu harflerle düzenlenmediğini kaydetti.

Kararda şu görüşler dile getirildi:

“Taraflar arasındaki sözleşmenin 9. maddesinde kart kullanıcısından kart kullanım ücretinin alınacağı belirtilmiştir. Sözleşme incelendiğinde; sözleşmenin davacı banka tarafından matbu, standart olarak hazırlanıp boş olan kısımların rakam, isim ve adresler yazılarak doldurulduğu, sözleşmenin on iki punto koyu siyah harflerle düzenlenmediği görülmektedir. Davacı, tüketici aleyhine olan ve tüketiciyi kart kullanımı ücreti adı altında bir külfete sokan sözleşme hükmünün tüketici ile ayrıca müzakere edilerek kararlaştırıldığını iddia ve ispat edememiştir. Böyle olunca sözleşmedeki kredi kartı üyelik ücreti alınacağına dair hükmün açıklanan yasa ve yönetmelik hükümleri karşısında haksız şart olduğu kabul edilmelidir. Dolayısıyla davacı bankanın bu sözleşme hükmüne dayalı olarak kredi kartı kullanıcısı davalıdan ücret istemesi olanaklı değildir. Bu durumda yasaya uygun olan, Zonguldak Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptali istemi ile açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yukarda açıklanan hususlar gözetilmeden davanın kabulü usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulması gerekir."denildi.

Kaynak : http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/9426263.asp?gid=229&sz=5165

bu kararın tam metnini göndermeniz mümkün mü?

T.C. YARGITAY
13.Hukuk Dairesi

Esas: 2008/4345
Karar: 2008/6088
Karar Tarihi: 02.05.2008

ÖZET: Sözleşmenin davacı banka tarafından matbu, standart olarak hazırlanıp boş olan kısımların rakam, isim ve adresler yazılarak doldurulduğu, sözleşmenin on iki punto koyu siyah harflerle düzenlenmediği görülmektedir. Davacı, tüketici aleyhine olan ve tüketiciyi kart kullanımı ücreti adı altında bir külfete sokan sözleşme hükmünün tüketici ile ayrıca müzakere edilerek kararlaştırıldığını iddia ve ispat edememiştir. Sözleşmedeki kredi kartı üyelik ücreti alınacağına dair hükmün haksız şart olduğu kabul edilmelidir. Davacı bankanın sözleşme hükmüne dayalı olarak kredi kartı kullanıcısı davalıdan ücret istemesi olanaklı değildir. Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptali istemi ile açılan davanın reddine karar verilmesi gerekir.

(5464 S. K. m. 24) (4077 S. K. m. 6, 31) (Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik m. 7)

Dava: Taraflar arasındaki satıcının hakem kurulu kararına itirazı davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca Kanun yararına bozulması istenilmekle dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

Karar: Davacı banka, kredi kartı kullanıcısı olan davalının Tüketici Sorunları Hakem Heyetine başvurusu üzerine, bankaca kredi kartı sözleşmesine göre hesabından kesilen yıllık 30 YTL üyelik ücretinin iadesine karar verildiğini, halbu ki, bu ücretin alınacağının sözleşme ile kararlaştırıldığı gibi, ücretin verilen ticari hizmetin karşılığı olup, yasaya aykırı olmadığını ileri sürerek, Zonguldak Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı’nın 14.5.2007 tarih ve 2007/158 sayılı kararının iptalini istemiştir.

Davalı davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, taraflar arasında düzenlenen kredi kartı üyelik sözleşmesine göre, <kart üyelik ücretinin> hizmet karşılığı olduğu, tahsil edilen üyelik ücretinin yasal olduğu, gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş; miktar itibarı ile kesin olan hüküm Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kanun yararına temyiz edilmiştir.

Dava, davacı banka tarafından kredi kartı kullanıcısı olan davalıdan tahsil edilen kredi kartı üyelik ücretinin, davalı başvurusu üzerine davacı bankadan alınmasına dair Zonguldak Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptaline ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık yasal düzenlemelere ve aralarındaki sözleşme hükümlerine göre bankanın kredi kartı kullanıcısından kullanım karşılığı yıllık ücret isteyip, isteyemeyeceği hususunda toplanmaktadır. Uyuşmazlığın çözümü için bu konudaki yasal düzenlemeler ile tarafların arasındaki sözleşme hükümlerinin incelenmesi gerekir.

5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun sözleşme şekli genel işlem şartları başlıklı 6. bölümdeki 24. maddesinin 1. fıkrası <Kart çıkaran kuruluşlar ile kart hamilleri arasındaki ilişkiler, bu kanun ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde en az oniki punto ve koyu siyah harflerle hazırlanacak yazılı sözleşme ile düzenlenir. Sözleşmenin bir örneği kart hamiline ve varsa kefile verilir. Sözleşme hükümleri ve kartın kullanımı hakkında kart hamiline ayrıntılı bilgi verilmesi zorunludur.> hükmünü, aynı maddenin 4. fırkasının son cümlesi <Sözleşmede kart hamilinin haklarını zedeleyici ve kart çıkaran kuruluş lehine tek taraflı haksız şartlar sağlayan hükümlere yer verilemez.> hükmünü getirmiştir.

4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 4822 Sayılı Kanunla değişik 6. maddesi ile sözleşmelerdeki haksız şart düzenlenmiş ve <Satıcı ve sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır. Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı, değildir. Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinden, standart sözleşme olduğu sonucuna varılırsa, bu sözleşmedeki bir şartın belirli unsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiş olması, sözleşmenin kalan kısmına bu maddenin uygulanmasını engellemez. Bir satıcı veya sağlayıcı, bir standart şartın münferiden tartışıldığını ileri sürüyorsa, bunu ispat yükü ona aittir. 6/ A, 6/B, 6/C, 7, 9, 9/ A, 10, 10 / A ve 11/ A maddelerinde yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen tüketici sözleşmeleri en az oniki punto ve koyu siyah harflerle düzenlenir ...> hükmü, yine 4077 Sayılı Kanunun değişik 6 ve 31 maddelerine dayanılarak hazırlanan Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesinde <satıcı, sağlayıcı veya kredi veren tarafından tüketici ile akdedilen sözleşmede kullanılan haksız şartlar batıldır> hükmü getirilmiştir.

Taraflar arasındaki 22.12.1995 tarihli sözleşmenin 9. maddesinde kart kullanıcısından kart kullanım ücretinin alınacağı belirtilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında 22.12.1995 tarihli sözleşme incelendiğinde; sözleşmenin davacı banka tarafından matbu, standart olarak hazırlanıp boş olan kısımların rakam, isim ve adresler yazılarak doldurulduğu, sözleşmenin on iki punto koyu siyah harflerle düzenlenmediği görülmektedir. Davacı, tüketici aleyhine olan ve tüketiciyi kart kullanımı ücreti adı altında bir külfete sokan sözleşme hükmünün tüketici ile ayrıca müzakere edilerek kararlaştırıldığını iddia ve ispat edememiştir. Böyle olunca sözleşmedeki kredi kartı üyelik ücreti alınacağına dair hükmün açıklanan yasa ve yönetmelik hükümleri karşısında haksız şart olduğu kabul edilmelidir. Dolayısıyla davacı bankanın bu sözleşme hükmüne dayalı olarak kredi kartı kullanıcısı davalıdan ücret istemesi olanaklı değildir.

Bu durumda yasaya uygun olan, Zonguldak Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptali istemi ile açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yukarda açıklanan hususlar gözetilmeden davanın kabulü usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulması gerekir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet başsavcılığının HUMK'nun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin kabulü ile hükmün sonucuna etkili olmamak üzere BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, 02.05.2008 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

çok teşekkür ederim.çok işime yaradı bu karar

Yargıtay'a da,Sinerji'ye de teşekkürler.

Bu kararla ilgili olarak ben de nacizane görüşümü ifade etmek istiyorum. Şöyle ki;
Bu karar, bankaların kredi kartları için yıllık üyelik ücreti almasına engel değildir. Karar dikkatlice incelendiğinde, olayın talep edilen para ile ilgili olmadığı anlaşılacaktır. Buradaki aykırılık Tüketicinin Korunması Mevzuatından ileri gelmektedir.
Uzun lafın kısası, Bankalar, görünüşte müzakere ile, örneğin telefon ederek onaylatma suretiyle bu ad altında para talep edebilecektir.
Hatta, Bankaların bunu şimdiye kadar yapmamış olmasının yegane sebebinin maliyetin yüksek olmasından ileri geldiği de anlaşılmaktadır. Gerçekten de, Bankaların tüm sözleşmeleri mevzuattaki yazı tipi, punto ve sair kurallara uygun olarak yenileyip göndermesi, hem Bankalar için iş gücü kaybı hem de maliyeti epey yüklü bir faaliyet olacaktır.
Sözleşmedeki madde haksız şarttır. Ancak Mahkeme, bunun Bankalar için haksız kazanç olduğunu ifade etmemiştir. Dolayısıyla, Bankalar, en azından yeni müşterileri ile yapacakları sözleşmelerde müzakere, yazı stili, boyutu ve sair kurallara uyarsa hâliyle değişik adlar altında "hesap işletim ücreti, yıllık üyelik aidatı vs." para talep edebileceklerdir.

Alıntı: Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinden, standart sözleşme olduğu sonucuna varılırsa, bu sözleşmedeki bir şartın belirli unsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiş olması, sözleşmenin kalan kısmına bu maddenin uygulanmasını engellemez.

Sayın Meslektaşım.

Mahkeme "taraflar arasında müzakere edilme" koşulunun varlığını aramaktadır.

Vatandaş,telefon eden banka görevlisine "hayır" deme hakkına sahiptir.Ama matbu basılmış sözleşmelerde bu imkan yok.

Saygılarımla.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesinden:
Esas No : 2008/15042
Karar No : 2009/5386
Mahkemesi : Dinar Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla)
Tarihi : 13/12/2007
Numarası : 2007/204-2007/382
Davacı : Akbank A.Ş vekili avukat Ali Akdağ
Davalı : Yılmaz Karapınar vekili avukat N. Metehan Aydın
Taraflar arasındaki satıcının Hakem Kurulu kararına itirazı davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca Kanun yararına bozulması istenilmekle dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı banka, kredi kartı kullanıcısı olan davalının Tüketici Sorunları Hakem Heyetine başvurusu üzerine, bankaca kredi kartı sözleşmesine göre hesabından kesilen yıllık 60 YTL üyelik ücretinin iadesine karar verildiğini, halbuki, bu ücretin alınacağının sözleşme ile kararlaştırıldığı gibi, ücretin verilen ticari hizmetin karşılığı olup, yasaya aykırı olmadığını ileri sürerek, Dinar Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı' nın 7/6/2007 tarih ve 2007/05 sayılı kararının iptalini istemiştir.
Davalı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, taraflar arasında düzenlenen kredi kartı üyelik sözleşmesine göre, "kart üyelik ücretinin" hizmet karşılığı olduğu, tahsil edilen üyelik ücretinin yasal olduğu, gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş; miktar itibarı ile kesin olan hüküm Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kanun yararına temyiz edilmiştir.
Dava, davacı banka tarafından kredi kartı kullanıcısı olan davalıdan tahsil edilen kredi kartı üyelik ücretinin, davalı başvurusu üzerine davacı bankadan alınmasına dair Dinar Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptaline ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yasal düzenlemelere ve aralarındaki sözleşme hükümlerine göre bankanın kredi kartı kullanıcısından kullanım karşılığı yıllık ücret isteyip, isteyemeyeceği hususunda toplanmaktadır. Uyuşmazlığın çözümü için bu konudaki yasal düzenlemeler ile tarafların arasındaki sözleşme hükümlerinin incelenmesi gerekir.
5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları kanununun sözleşme şekli genel işlem şartları başlıklı 6. bölümdeki 24. maddesinin 1. fıkrası "Kart çıkaran kuruluşlar ile kart hamilleri arasındaki ilişkiler, bu kanun ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde en az oniki punto ve koyu siyah harflerle hazırlanacak yazılı sözleşme ile düzenlenir. Sözleşmenin bir örneği kart hamiline ve varsa kefile verilir. Sözleşme hükümleri ve kartın kullanımı hakkında kart hamiline ayrıntılı bilgi verilmesi zorunludur." hükmünü, aynı maddenin 4. fırkasının son cümlesi "Sözleşmede kart hamilinin haklarını zedeleyici ve kart çıkaran kuruluş lehine tek taraflı haksız şartlar sağlayan hükümlere yer verilemez." hükmünü getirmiştir.
4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 4822 Sayılı Kanunla değişik 6. maddesi ile sözleşmelerdeki haksız şart düzenlenmiş ve "Satıcı ve sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır. Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı, değildir. Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinden, standart sözleşme olduğu sonucuna varılırsa, bu sözleşmedeki bir şartın belirli unsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiş olması, sözleşmenin kalan kısmına bu maddenin uygulanmasını engellemez. Bir satıcı veya sağlayıcı, bir standart şartın münferiden tartışıldığını ileri sürüyorsa, bunu ispat yükü ona aittir. 6/A, 6/B, 6/C, 7, 9, 9/A, 10, 10/A ve 11/A maddelerinde yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen tüketici sözleşmeleri en az oniki punto ve koyu siyah harflerle düzenlenir ... " hükmü, yine 4077 Sayılı Kanunun değişik 6 ve 31 maddelerine dayanılarak hazırlanan Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesinde "satıcı, sağlayıcı veya kredi veren tarafından tüketici ile akdedilen sözleşmede kullanılan haksız şartlar batıldır" hükmü getirilmiştir.
Taraflar arasındaki 2/1/2002 tarihli sözleşmenin 14. maddesinde kart kullanıcısından kart kullanım ücretinin alınacağı belirtilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında 2/1/2002 tarihli sözleşme incelendiğinde; sözleşmenin davacı banka tarafından matbu, standart olarak hazırlanıp boş olan kısımların rakam, isim ve adresler yazılarak doldurulduğu, sözleşmenin on iki punto koyu siyah harflerle düzenlenmediği görülmektedir. Davacı, tüketici aleyhine olan ve tüketiciyi kart kullanımı ücreti adı altında bir külfete sokan sözleşme hükmünün tüketici ile ayrıca müzakere edilerek kararlaştırıldığını iddia ve ispat edememiştir. Böyle olunca sözleşmedeki kredi kartı üyelik ücreti alınacağına dair hükmün açıklanan yasa ve yönetmelik hükümleri karşısında haksız şart olduğu kabul edilmelidir. Dolayısıyla davacı bankanın bu sözleşme hükmüne dayalı olarak kredi kartı kullanıcısı davalıdan ücret istemesi olanaklı değildir.
Bu durumda yasaya uygun olan, Dinar Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptali istemi ile açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yukarda açıklanan hususlar gözetilmeden davanın kabulü usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulması gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet başsavcılığının HUMK'nun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin kabulü ile hükmün sonucuna etkili olmamak üzere BOZULMASINA, 20/4/2009 gönünde oybirliğiyle karar verildi.

Değerli arkadaşlarım,
Kart ücreti ile ilgili tüm kararlar, bankaların sözleşmenin şekil şartlarına uymaması nedeniyle verilmiş, kart ücretinin bu haliyle talep edilemeyeceğine ilişkin kararlardır. Kart ücretlerinin haksızlığına hükmeden bir karar yoktur. Bankalar matbu sözleşmelerini yasada öngörülen koyu harfle yazılı 12 puntoya dönüştürdüklerinde ve alacakları ücretin miktarını da ilgili boşluğa yazıp yanına müşteri imzasını aldıklarında sanırım bu tartışma bitecek.
Saygılarımla.

benim bankam kart ücretinin yanı sıra bir de sigorta bedeli alıyor yılın bir ayı,fakat ben ayrı bir sigorta sözleşmesine falan imza atmamıştım,bir haberde kredi kartı sözleşmesiyle beraber aynı sözleşmede yapılan tüketiciyi borç altına sokan sözleşmeler de geçersizdir diye okumuştum acaba ödediğim sigorta bedelinin haksız olduğunu ileri sürerek geri alabilir miyim?

Sigorta ile ilgili olarak 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunun 1263 vd maddelerinde yer alan sigorta Hukuku bölümünü ilgilendirdiği, yine aynı yasanın 4. maddesinde belirtildiği şekilde kanunda yer alan ihtilafların Ticari Davadan sayılacağı ve bu davaların Ticaret Mahkemelerinde görüleceği belirtildiğinden genel mahkemelerde dava açmanız gerekmektedir. Hakem heyetleri bu konuda görevsizlik kararı vermektedir.

Sn Alfenza,
Sigorta, bankaların kart hamilini vefatı halinde kredi borçlarını sigorta tazminatından mahsuben tahsil etmeyi amaçlayan, esasen bankaları koruyan bir uygulamadır. Aynen kart ücretinde olduğu gibi, taraflar arasında müzakere edilmeden ve sözleşme şekil şartlarına uyulmadan yapılmış bir sigorta ise, iptal ettirilmesi mümkündür.
Son karar, yine bir önceki yorumumda belirttiğim koşullara aynen uyan bir karardır. Kart ücretlerinin alınamayacağı konusunda emsal teşkil etmeyecektir.