5838 Sayili Yasa ÇerÇevesİnde Çek İmza İtİrazi

Müvekkilim fatura karşılığı kendisine verilen 01.09.2009 tarihli çekin karşılıksız çıkması üzerine çek keşidecisi A ,cirantalar B,C ve D hakkında kambiyo senetlereine mahsus takip yoluyla takip başlattık.
Borçlu/ciranta B şirketi imza itirazında bulunarak ,kaşe üzerindeki imzaların şirket eski yöneticisine ait olduğunu belirtti ve Yargıtay Hukuk genel Kurulunun 28.02.2007 tarih 2007/12-64 E. ve 2007/79 K. sayılı kararı ile şirket eski yöneticileri hakkında imza incelemesinin dar yetkili icra mahkemesinde yapılamayacağı itirazında bulundu.
Bilindiği üzere 5838 sayılı yasa ile çeklerin üzerinde yazılı keşide tarihinden önce bankaya ibraz yasağı getirilmiştir. Bu bağlamda YHGK bahse konu kararı mevcut durum itibariyle kötü niyetli borçluları koruma altına almaktadır.
İcra Hukuk Mahkemesinin şirket eski yöneticisi hakkında imza incelemesi yapıp yapamayacağı hakkında görüşlerinizi ve varsa Yargıtay kararlarını bekliyorum.Şimdiden yardımlarınız için teşekkürler..
EK:YHGK 2007/12-64 E.-2007/79 K.sayılı kararı



(2004 S. K. m. 170)
Taraflar arasındaki davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Samsun 1.İcra Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 09.08.2005 gün ve 2005/233-286 sayılı kararın incelenmesi Davalı/alacaklı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12.Hukuk Dairesinin 29.12.2005 gün ve 2005/21778-26363 sayılı ilamı ile;
(.....Takip dayanağı çeklerin takip borçlusu keşideci kooperatif tarafından düzenlenerek alacaklıya verildiği konusu ihtilafsızdır. Nitekim, 09.08.2005 tarihli duruşmada, borçlu vekili dayanak çeklerin ileri tarihli çek olarak 2004 yılının 11.ayında verildiğini, bu tarihte kooperatifin yönetiminde başkan Tevfik G....... ve Yakup A.......'ün bulunduğunu, birlikte imzaladıkları çekler olduğunu beyan etmiştir.
Bu durumda icra mahkemesince çeklerin keşide tarihinde borçlu kooperatifi temsil ve ilzama yetkili kişilerin belirlenerek gerektiğinde bilirkişi incelemesi de yaptırılmak suretiyle inceleme yaptırılmak suretiyle hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi ve sair itirazlarının da incelenmesi gerekirken yazılı şekilde mevcut delillerle örtüşmeyecek biçimde takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsizdir....) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz Eden: Davalı/alacaklı vekili
Hukuk Genel Kurulu Kararı
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, kambiyo senetlerine mahsus yolla yapılan takipte borca ve imzaya itiraza ilişkindir.
Davacı/borçlu vekili dava dilekçesinde özetle; Samsun 5.İcra Müdürlüğünün 2005/1784 sayılı dosyasıyla müvekkili hakkında kambiyo senedine dayalı icra takibi yapıldığını, oysa senetlerin yasal temsilciler tarafından düzenlenip imzalanmadığını, müvekkili tüzel kişiliği borçlandırıcı ve bağlayıcı irade olmadığını, öncelikle imzayı kabul etmediklerini, ayrıca müvekkili tüzel kişiliğin hiçbir nedenle hiçbir borcunun da olmadığını, borcu da kabul etmediklerini, faiz talebinin de yasal olmadığını fahiş olduğunu, tam bir kötüniyet ve sahtecilik bulunduğunu, belirterek icra takibinin ve dayanağı kambiyo senetlerinin iptaline ve alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesini ve icra takibinin yargılama sonuna kadar durdurulmasını istemiştir.
Davalı/alacaklı vekili cevap dilekçesinde özetle: takip dayanağı çeklerin borçlu kooperatif adına verildiğini, müvekkilinin kooperatif binasına kullanılan elektrik tesisatı karşılığında faturalar da kesilerek çeklerin buna karşılık alındığını, alınan bu çeklerle ilgili imza itirazında bulunulamayacağını, imzaların kooperatifin eski yöneticilerine ait olduğunu, bu sebeple Kooperatifler Kanunu gereğince yeni yönetimin de borçtan sorumlu olduğunu belirterek talebin reddine karar verilmesini, istemiştir.
Davalı/alacaklı vekili ve davalı asıl duruşma aşamasında 09.08.2005 tarihli celsede aynen; <Çekler ileri tarihli çek olarak 2004'ün 11. ayında alınmıştır. Alındığı tarihte Kooperatif yönetiminde Tevfik G. başkan idi. Yakup A. ile birlikte Tevfik G.'nun imzaladığı çekler söz konusudur> şeklinde imzalı beyanda bulunmuşlar; ayrıca haksız itiraz edilmesi nedeniyle %40 tazminata hükmedilmesini istemişlerdir.
Mahkemece; <İleri tarihli çek olarak eski yönetim tarafından verilen takip dayanağı çeklerin ibraz tarihi itibariyle yönetimde olan kişilere ait olmadığı, eski yönetim tarafından ibraz tarihinden önce verildiği tartışmasız olan çeklerle ilgili yeni yöneticiler yönünden imza incelemesi yapılmasının gereksiz olduğu, ibraz tarihi itibariyle kooperatif yöneticilerine ait olmadığı anlaşılan imzalardan dolayı kooperatifin sorumlu tutulamayacağı, önceki yöneticiler tarafından ileri tarihli çek olarak düzenlenip alacaklıya verildiği iddiasının dar yetkili icra mahkemesinde araştırılamayacağı, aynı şekilde kooperatif defterleri üzerinde inceleme yapılamayacağından elektrik tesisatı karşılığı verilip verilmediği, çeklerin karar defterine yazılıp yazılmadığı hususlarının anlaşılamayacağından bahisle> itirazın kabulüne, icra takibinin iptaline karar verilmiştir.
Davalı/alacaklı vekilinin temyizi üzerine Özel Dairece;"09.08.2005 tarihli duruşmada borçlu vekilinin takip dayanağı çeklerin ileri tarihli çek olarak 2004 yılının 11. ayında verildiğini, bu tarihte kooperatif yönetiminde Tevfik G. ve Yakup A.'ün bulunduğunu, çeklerin anılan kişiler tarafından imzalandığını belirttiği, bu durumda icra mahkemesince çeklerin keşide tarihinde borçlu kooperatifi temsil ve ilzama yetkili kişilerin belirlenerek gerektiğinde bilirkişi incelemesi de yaptırılmak suretiyle itirazın ve diğer itirazların incelenmesi gereğine işaretle bozulmuş; mahkemece önceki kararda yer alan gerekçeler yanında 09.08.2005 tarihli celsedeki beyanın borçlu vekiline değil alacaklı vekiline ait olduğu da vurgulanarak önceki kararda direnilmiştir.
Hükmü temyize davalı/alacaklı vekili getirmektedir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; bozma ilamında dayanak gösterilen 09.08.2005 tarihli celsedeki beyanın davacı/borçlu vekiline mi davalı/alacaklı asıl ve vekiline mi ait olduğu ve varılacak sonuca, itirazın kapsamına göre çeklerin keşide tarihinde borçlu kooperatifi temsil ve ilzama yetkili kişilerin belirlenmesinin ve bilirkişi incelemesi yapılmasının gerekip gerekmediği, noktasında toplanmaktadır.
Samsun 5.İcra Müdürlüğünün 2005/1784 sayılı dosyasında alacaklı tarafça borçlu kooperatif aleyhine kambiyo senetlerine mahsus yolla takibe girişilmiş; Samsun Vakıfbank Şubesine ait keşide yeri Samsun ve keşide tarihleri 31.05.2005- 30.06.2005, ibraz tarihi ise 10.03.2005 olan hamiline yazılı iki adet çek takip dayanağı olarak gösterilmiştir.
Davacı kooperatife ait imza sirkülerine göre her üç üyeden ikisinin atacağı imza ile ikili imza yetkisi verilmiş olup; 22.02.2005 tarihinden itibaren kooperatifi temsil ve ilzama iki yıllığına Başkan Ali G., 2.Başkan Ergül M. ve muhasip üye Murat Y. yetkili kılınmışlardır. Bu husus Samsun Ticaret Sicili Memurluğunun yazıları ile de belirgin olup, çeklerin ibraz tarihinde kooperatifi temsil ve ilzama yetkili bu kişiler tarafından açılan eldeki dava ile imzaya ve borca itiraz edilmiştir.
Davalı/alacaklı asıl ve vekilinin 09.08.2005 tarihli celsedeki imzalı beyanlarında açıkça; takibe konu çeklerin ileri tarihli olarak 2004 yılı 11.ayında düzenlendiği, o tarihte kooperatif yönetiminde Tevfik G. ve Yakup A.'ün bulunduğu, çeklerin anılan kişiler tarafından imzalandığı belirtilmekte; dosyada bulunan kooperatif karar defteri örneğinden de 09.02.2004 ten itibaren bu kişilerin çeklerin gerçek keşide tarihi olduğu iddia olunan 2004 yılı 11. ayında kooperatifi temsil ve ilzama yetkili oldukları anlaşılmaktadır.
Şu durumda bozma ilamında 09.08.2005 tarihli celsedeki beyanın davacı/borçlu vekiline ait olduğuna ilişkin belirleme dosya kapsamına uygun düşmemekte, maddi hataya dayanmaktadır.
Böylece, bozma ilamında belirtilenin aksine davalı/alacaklı asıl ve vekiline ait bulunduğu belirgin olan bu imzalı beyan çek altındaki imzaların keşide ve ibraz tarihindeki yöneticilere ait olmadığını açıkça ortaya koymaktadır.
Diğer taraftan, çeklerin ileri tarihli düzenlendiği yönündeki alacaklı yan iddiasının çözüm yerinin dar yetkili İcra Mahkemeleri olmadığında da kuşku bulunmamaktadır.
Sonuçta; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, mahkeme kararında açıklanan gerektirici nedenlere, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle açıklanan beyanların kapsamı ile itiraz edenlerin sıfatına göre, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.
Sonuç: Davalı/alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alınmış olduğundan, başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 28.02.2007 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)