Alacağın temliki

Sayın Meslektaşlarım

Alacağın temlikinde , eğer temlik ivazlı ise alacağı temlik eden taraf borcun varlığından sorumludur ancak ayrıca taahhüt etmedikçe borçlunun ödeme gücünden sorumlu değildir. peki alacağı temlik eden taraf ayrıca ve açıkça borçlunun ödeme gücünü de taahhüt etmişse, bu durumda alacağı temellük eden taraf borçludan alacağını tahsil edemediğinde hangi şartlar altında temlik eden (eski alacaklıya) başvurabilecektir?

Normal bir borç takibinde olduğu gibi ihtar çekip mehil vererek mi yoksa hiç bir takip ve hukuki işlem benzeri fiilde bulunmadan [ihtar yada mehil gibi] temlik eden kişiye geri dönüp borcun ödenmesini isteyecektir?

Bu konuda kanunda ve kaynaklarda çok ayrıntılı bilgi bulamadım, yardımcı olursanız ve hatta mümkünse var olan Yargıtay Kararlarını paylaşabilirseniz çok sevinirim.

Saygılarımla,

Temlik eden taraf, ayrıca ve açıkça borçlunun ödeme gücünü de taahhüt etmesi herhangi bir şarta bağlanmış mı? Mesela "şu tarihe kadar borçludan tahsilat yapılamaz ise" şeklinde bir şart olabilir. Temellük edennin, alacağı tahsil için yapması gerekenlerle ilgili hususlar, borçlunun ödeme gücünü de taahhüt ettiği temliknamede yazılıdır. Bu nedenle temlikname içeriğine bakmak lazım. Bence hiçbir şart yazılı değil ise, temlik edene (eski alacaklıya) durumu bildirmek gerekir (ihtarname ile) diye düşünüyorum. Ayrıca ortada bir icra takibi var mı? Temellük eden, takip başlatıldıktan sonra noterden veya icra dairesinden temlikname düzenlenip alacağı temlik aldı, yoksa ortada herhangi bir icra takibi olmadan düzenlenmiş bir temlikname mi var? Problemi biraz açarsanız, cevabım biraz daha net olabilir. Bire bir uyuşan bir Yargıtay kararı ben de bulamadım.

Alıntı: Yazan Av.Ali GÖKBAYRAK Temlik eden taraf, ayrıca ve açıkça borçlunun ödeme gücünü de taahhüt etmesi herhangi bir şarta bağlanmış mı? Mesela "şu tarihe kadar borçludan tahsilat yapılamaz ise" şeklinde bir şart olabilir. Temellük edennin, alacağı tahsil için yapması gerekenlerle ilgili hususlar, borçlunun ödeme gücünü de taahhüt ettiği temliknamede yazılıdır. Bu nedenle temlikname içeriğine bakmak lazım. Bence hiçbir şart yazılı değil ise, temlik edene (eski alacaklıya) durumu bildirmek gerekir (ihtarname ile) diye düşünüyorum. Ayrıca ortada bir icra takibi var mı? Temellük eden, takip başlatıldıktan sonra noterden veya icra dairesinden temlikname düzenlenip alacağı temlik aldı, yoksa ortada herhangi bir icra takibi olmadan düzenlenmiş bir temlikname mi var? Problemi biraz açarsanız, cevabım biraz daha net olabilir. Bire bir uyuşan bir Yargıtay kararı ben de bulamadım.

Öncelikle cevabınız için çok teşekkür ederim. temliknamede sadece "borçlu burcu ödemediği takdirde temlik eden tarafın bu borçtan sorumlu olacağı" yazılmış ancak başka bir şart da öngörülmemiştir. Temellük eden tarafın herhangi bir ihtarı ya da alacağın tahsili amacıyla borçluya başlattığı icra takibi de yoktur.

Vadeden itibaren borçluya ihtar çekerek mi temlik eden tarafa dönecektir yoksa ihtarın üzerine icra takibi yapıp takip yolarını tükettikten sonra mı temlik edene başvuracaktır? Ya da ihtara dahi gerek olmaksızın vadenin dolmasından itibaren borcun ödenmediğinden bahisle temlik edene başvurabilecek midir? Bu konuda bir açıklama kanunda mevcut değil sanırım, ortada sadece bir temlikname mevcut henüz bir hukuki işlem yok borçlu borcu ikrar ediyor ancak ödemeyeceği kuvvetle muhtemel. Bu durumda temlik eden taraf olarak ne yapılabilir ya da nasıl bize dönüş söz konusu, tekrar yardımcı olursanız sevinirim.

Saygılarımla

İvazlı temlik de temlik eden ,alacağın temlik zamanında mevcut olmamasından sorumludur.Burada sorumluluk sınırı temlik zamanıdır.Bu nedenle borçlunun aczinden mesuliyetin de temlik zamanıyla sınırlı olduğunu düşünüyorum.Aksi takdirde yani borçlunun ilelebet acze düşmeyeceğine yönelik bir kefillik her şeyden önce M.K.23'e aykırı bir durum olur.Çünkü 3.bir şahsın ödeme gücünü bir ömür takip etmek ; kişinin kendine yönelik sorumluluklarından vazgeçmesidir.Diye düşünüyorum.

T.C. YARGITAY
13.Hukuk Dairesi

Esas: 1987/1020
Karar: 1987/1233
Karar Tarihi: 03.03.1987

ÖZET: Somut olayda davacının senetde borçlu gözüken M'ye alacağın tahsil maksadıyla başvurmadığı anlaşılmaktadır. Oysa davacı, öncelikle esas borçlu M' yi ifaya zorlamalıdır. Ancak bu yolla bir sonuç alamadığı takdirde, temlikin ivazlı olması halinde alacağı temlik eden davalıdan dava konusu miktarı isteyebilir.

(818 S. K. m. 162, 163, 169)
Dava: Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Karar: Davacı, alacaklısı davalı borçlusu Mahmut olan 1.216.000 lira bedelli senedin, davalı tarafından 800.000 lirasının, kendisine, senedin arkasını imzalamak suretiyle devredildiğini, muhtelif uyarılara rağmen bu miktarın kendisine ödenmediğini, son olarak yapılan ilamsız icra takibine de itiraz edildiğini ve bu suretle takibin durdurulduğunu ileri sürerek, 200.000 lira alacağın faiziyle birlikte davalıdan alınmasını istemiştir.
Davalı, senet borçlusu Mahmut'la davacının akraba olduğunu ve davacının borçlu tarafından ödenmeyen senet bedelinin 800.000 lirasını Mahmut'dan tahsil edebileceği sözüne inanarak ve tahsil amacıyla söz konusu kısmi ciroyu yaptığını, senet arkasındaki cironun kısmi ciro olması nedeniyle batıl olduğunu, ilişkinin alacağın temliki olarak nitelendirilmesi halinde de, temlikin ivazsız olması nedeniyle kendisinin sorumlu tutulamayacağını böylece davacının kendisinden alacaklı olmadığını ileri sürerek davanın reddini dilemiştir.
Mahkeme yanlar arasında alacağın temliki ilişkisi bulunduğu ve bononun sebepten ari olduğu gerekçesiyle 800.000 liranın davalıdan tahsiline karar vermiş ve hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, temlik nedeniyle açılmış bir alacak davasıdır. Alacağın temlikiyle temlik eden, temlik edilen alacağın takip ve tahsil etme yetkisini temellük edene devretmektedir. Yani alacağı devralan kişi alacaklı olduğunu kanıtlamak koşuluyla evvelki alacaklının yerine geçerek, esas borçludan ifayı istemek ve gerektiğinde onu ifaya zorlamak hakkına sahiptir. Somut olayda davacının senetde borçlu gözüken Mahmut'a alacağın tahsil maksadıyla başvurmadığı anlaşılmaktadır. Oysa davacı, öncelikle esas borçlu Mahmut'u ifaya zorlamalıdır. Ancak bu yolla bir sonuç alamadığı takdirde, temlikin ivazlı olması halinde alacağı temlik eden davalıdan dava konusu miktarı isteyebilir. Mahkemenin bu yönleri gözden kaçırarak dava konusu alacağın davalıdan tahsiline karar vermesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın (BOZULMASINA), istek olursa peşin harcın iadesine, 3.3.1987 gününde oybirliği ile karar verildi.

Yukarıda göndermiş olduğum Yargıtay kararından anladığım kadarıyla öncelikle asıl borçlu takip edilmeli bir sonuç elde edilemezse başkaca bir işleme gerek kalmaksızın temlik eden takip edilmelidir.

Sayın meslektaşım , sunmuş olduğunuz karar ; temlik edenin temellük edene karşı sorumlu olduğunu belirtiyor.Bu konuda zaten aramızda bir uyuşmazlık yok.Çözmeye çalıştığımız konu sorumluluğun şartları ; ancak dava temlik edenle temellük eden arasında olmadığından Yargıtay bu konuda bir açıklama yapmamış.Bana kalırsa 1.Borçlu acz içinde olmalı ve bu acziyet İİK. anlamında tespit edilmeli 2.Acziyetin temlik zamanında var olduğu tespit edilmeli.

BK.169/II ayrıca taahhüt etmedikçe borçlunun aczinden mesul değildir,diyor.

Taahhüt etmek,açıkça "borçlu ödeyemediğinde ben ödeyeceğim" şeklinde mi olmalıdır.

Yoksa "borçlusu bulunduğum icra dosyaları temlik edelen alacağın neticelenmesini bekleyecektir" şeklindeki bir beyan taahhüt müdür?

Yukarıdaki karar da temlikin ivazlı olması halinde borçlunun aczi durumunda temlik edenin sorumluluğundan bahsediliyor.Oysa temlik ivazlı da olsa temlik edenin sorumluluğu temlik tarihinde alacağın varlığını ispatlamak değil midir.Ayrıca taahhüt edilmemişse yine de sorumluluk devam edecek midir?

Bana kalırsa taahhüd ; borçlu ödeyemediğinde ben ödeyeceğim' şeklinde değildir.Bahsettiğiniz beyan bir kefalettir ve kefil sorumluluğu için senedin altına kefil bölümüne imza etmek ya da ayrı bir senet tanzim etmek gerekir.Buradaki taahhüd borçlunun acz içinde olması yani borca batık olmasıdır.Ve bence kanun ancak temlik zamanındaki borçlunun aczinden alacaklıyı sorumlu tutuyor.

Benim anladığım kadarı ile, temlik eden, henüz muaccel hale gelmemiş üçüncü şahıstan olan alacağını ivazlı olarak temlik etmiş ve açıkça borçlunun borcunu ödememesi halinde borcu ödeyeceğini taahhüt etmiş. Bu durumda temellük eden, öncelikle borç muaccel hale geldikten (borcun vadesi dolduktan) sonra, asıl borçlu hakkında icra takibi yapacak, ödeme süresini (genellikle 10 gün) bekleyecek, borç ödenmez ise temlik edene, asıl borçluya müracaat ederek icra takibi yaptığını ve borcun ödenmediğini ihbar ederek, temlik edenden borcu ödemesini isteyecek (bu yönde ihtarname tebliğ edecek), yine de borç ödenmez ise temlik eden aleyhine "tahsilde tekerrür olmaması şartıyla" icra takibi (büyük ihtimalle ilamsız takip) yapacak, temlik edenin borca itiraz etmesi halinde, itirazın iptali ve % 40 icra inkar tazminatı talebiyle genel mahkemeye müracaat edecektir. Burada asıl borçlunun aczini ispata gerek yoktur diye düşünüyorum. Zira temliknamedeki "borçlu borcunu ödemezse" şeklindeki şartın gerçekleşmesi, asıl borçluya müracaat edildiği halde borcun ödenmediğinin ispat edilmesi yeterlidir. Bana göre en mantıklı ve hukuki çözüm yolu budur

Sayın Meslektaşlarım;

Paylaştığınız bilgiler ve görüşleriniz için çok teşekkür ederim. Bende gerekli takip yolları kullanıldıktan sonra alacak tahsil edilemezse temlik edene geri dönülebileceği görüşündeyim. Bakalım temellük eden taraf nasıl hareket edecek, gelişmeleri sizlerle paylaşacağım.

Saygılarımla,

Alıntı: Yazan HaticeBilgici Yukarıda göndermiş olduğum Yargıtay kararından anladığım kadarıyla öncelikle asıl borçlu takip edilmeli bir sonuç elde edilemezse başkaca bir işleme gerek kalmaksızın temlik eden takip edilmelidir.

Sayın Hatice Bilgici;

Paylaşmış olduğunuz Yargıtay Kararı için çok teşekkür ederim, çok yardımcı olacağın düşünüyorum.

saygılarımla,

Alıntı: Yazan kordelya Sayın Hatice Bilgici; Paylaşmış olduğunuz Yargıtay Kararı için çok teşekkür ederim, çok yardımcı olacağın düşünüyorum. saygılarımla,

Sayın Kordelya;
Rica ederim, dilerim karar işinize yarar... Sonucu bizlerle paylaşmanızı rica edeceğim; benzer olaylarla karşılaşmamız durumunda davanız bize ışık tutacaktır.

Sayın Kordelya

Bir gelişme var mı?

Aynı türde bir icra dosyam var.Gelişmeleri paylaşırsanız memnun olurum.

Sayın Av. Şevval;

Şu an için konu askıda, henüz bir gelişme yok. Ancak olacak herhangi bir değişikliği sizinle paylaşacağımdan emin olabilirsiniz. İyi çalışmalar dilerim.

Saygılar