Yabancı Kişinin Ücret Alacağı.

Selam,

Yabancı bir müvekkilim, belediyeye bağlı bir kültür merkezinde, ücret karşılığında, haftada, 5 gün, ikişer saat, yabancı dil dersi vermektedir.

Belediye ile yapmış olduğu anlaşmaya göre, yabancı müvekkilim çalışma iznini çıkartıktan sonra kendisine ücretlerin ödeneceğini beyan etmişlerdir. Bir yıldır bu şekilde çalışmaktadır.

Yapılan yazılı bir sözleşme yoktur. Müvekkilim çalışma iznini çıkartamamış ve çıkartamayacaktır.

Müvekkilimin ücret alacağını alabilir mi? Böyle bir hakkı varsa, hangi mercide, neler yapılabilir?

sayın Av.Selim Baku
Ücret alacağını talep edebilir diye düşünüyorum. Çalışma izni olmasa dahi bu durumu bilerek çalıştıran bir işveren ve sonuçta ortada yapılan bir iş var. Yazılı sözleşme olmadığına göre ücret konusunu aynı konumda çalışan öğretmenlere verilen emsal ücrete bulabilirseniz hesaplanan toplam miktara göre asliye hukuk veya sulh hukuk görevli olduğu kanaatindeyim.

Alıntı: Yazan Av.Selim Balku Selam, Yabancı bir müvekkilim, belediyeye bağlı bir kültür merkezinde, ücret karşılığında, haftada, 5 gün, ikişer saat, yabancı dil dersi vermektedir. Belediye ile yapmış olduğu anlaşmaya göre, yabancı müvekkilim çalışma iznini çıkartıktan sonra kendisine ücretlerin ödeneceğini beyan etmişlerdir. Bir yıldır bu şekilde çalışmaktadır. Yapılan yazılı bir sözleşme yoktur. Müvekkilim çalışma iznini çıkartamamış ve çıkartamayacaktır. Müvekkilimin ücret alacağını alabilir mi? Böyle bir hakkı varsa, hangi mercide, neler yapılabilir?

Görevli mahkeme iş mahkemesidir. Aşağıdaki karar yol gösterici olabilir.

Alıntı: T.C. YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ E. 2004/24583 K. 2005/20488 T. 7.6.2005 • YABANCILARIN ÇALIŞMASI ( Çalışma İzninin Alınmamış Olması Veya Bu İznin Süresiz Olarak Alınması Halinde İş Sözleşmesi Belirsiz Süreli Hale Dönüşeceğinden Bu Koşulların Araştırılarak İhbar Ve Kıdem Tazminatına Hükmedip Hükmedilemeyeceğine Karar Verilmesi Gereği ) • ÇALIŞMA İZNİ ( Alınmamış Olması Veya Bu İznin Süresiz Olarak Alınması Halinde İş Sözleşmesi Belirsiz Süreli Hale Dönüşeceğinden Bu Koşulların Araştırılarak İhbar Ve Kıdem Tazminatına Hükmedip Hükmedilemeyeceğine Karar Verilmesi Gereği ) • BELİRSİZ SÜRELİ İŞ AKDİ ( Çalışma İzninin Alınmamış Olması Veya Bu İznin Süresiz Olarak Alınması Halinde Olduğu - Bu Koşullar Altında İhbar Ve Kıdem Tazminatına Hükmedip Hükmedilemeyeceğine Karar Verilmesi Gereği ) • İHBAR VE KIDEM TAZMİNATI ( Çalışma İzninin Alınmamış Olması Veya Bu İznin Süresiz Olarak Alınması Halinde İş Sözleşmesi Belirsiz Süreli Hale Dönüşeceğinden Bu Koşulların Araştırılarak Hükmedip Hükmedilemeyeceğine Karar Verilmesi Gereği ) 1475/m.14 4817/m.5,6 ÖZET : 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun çerçevesinde, ikamet iznin süresi, iş sözleşmesinin veya işin süresine göre en çok bir yıl için yabancı uyruklu işçiye çalışma izni verilebilmektedir. Çalışma izinlerinin birer yıllık alınmış olması halinde, iş sözleşmesinin de aynı sürelerle birer yıllık olarak yapılması yerinde bir uygulama olup, iş sözleşmesini belirsiz süreli hale dönüştürmez. Çalışma izninin alınmamış olması veya bu iznin süresiz olarak alınması halinde iş sözleşmesi belirsiz süreli hale dönüşeceğinden, bu koşulların araştırılarak, ihbar ve kıdem tazminatına hükmedip hükmedilemeyeceğine karar verilmelidir. DAVA : Taraflar arasındaki ihbar ve kıdem tazminatının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hüküm süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: KARAR : 1. Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2. Davacı işçi yabancı uyruklu olup, davalı özel üniversite bünyesinde 9 yılı aşkın süre her yıl yenilenen iş sözleşmeleriyle çalışmıştır. Taraflar arasındaki ilişkinin belirli süreli iş sözleşmesine dayanıp dayanmadığı uyuşmazlığı oluşturmaktadır. Davacı işçi, zincirleme olarak yapılan iş sözleşmeleri nedeniyle iş ilişkisinin belirsiz süreli hale dönüştüğünü ileri sürerek ihbar tazminatı isteğinde bulunmuş, davalı işveren ise davacının konumu gereği her yıl birer yıllık sözleşmelerin yapıldığını ve belirsiz süreli hale dönüşmeyeceğini savunmuştur. Davacının üniversitede öğretim elemanı ve sanat uygulayıcısı olarak görev yaptığı anlaşılmaktadır. Sorunun çözümü için 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun çerçevesinde çalışma izinlerinin alınıp alınmadığı önem kazanmaktadır. Gerçekten anılan Kanunun 5. maddesinde, ikamet izninin süresi, iş sözleşmesinin veya işin süresine göre en çok bir yıl için yabancı uyruklu işçiye çalışma izni verileceği kurala bağlanmıştır. Kanunun 6. maddesinde ise, belli koşullar dahilinde süresiz çalışma izni, verilebileceği hükmü mevcuttur. Davacı işçi yönünden ne şekilde çalışma izinlerinin alındığının tespiti ile sorunun buna göre çözümü gerekir. Çalışma izinlerinin birer yıllık olarak alınmış olması halinde iş sözleşmesinin de aynı sürelerle birer yıllık olarak yapılması yerinde bir uygulama olup, birbirini takip eden birden fazla sayıda sözleşme yapılmış olması, iş sözleşmesini belirsiz süreli hale dönüştürmeyecektir. Böyle bir durum da ihbar tazminatı isteğinin reddine karar verilmelidir. Davacı işçi için çalışma izni alınmamış olması veya bu iznin süresiz olarak alınması hallerinde ise, iş sözleşmesinin belirsiz süreli hale dönüştüğünün kabulü gerekir. Bu ihtimalde ihbar tazminatı isteğinin şimdiki gibi kabulüne karar verilmelidir. Yapılan bu açıklamalara göre gerekli araştırmaya gidilmek ve sonucuna göre bir karar vermek üzere hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten ( BOZULMASINA ), Davalı yararına takdir edilen 400 YTL duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 7.6.2005 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Sayın Av.Suat Ergin'in görüşüne de katılıyorum ama sorudaki işçi bana kısmi zamanlı çalışan bir işçi gibi geldi. Yani sadece haftada 3 gün 2 saat gibi. Eğer yabancı işçi tam zamanlı ve hizmet sözleşmesindeki diğer unsurları çerçevesinde belediyede çalışıyorsa bu defa iş mahkemesi zaten görevlidir. Ancak bunun içinde çoğu mahkeme öncelikle hizmet tespit davasının kazanılmasını önkoşul olarak öngörmektedir. Başarılar diliyorum.

Ortada bir işçi, işveren ve iş görme olduğuna göre, ücret de olmalıdır. Dava iş mahkemesinde açılmalıdır.

Ancak;

Nasıl ki, işçinin sigortasız çalıştırılmasında işveren ücret ödemek dışında başka yaptırımlarla da karşılaşıyor... Burada da, çalışma izni olmaksızın çalışan işçiye ve bu işçiyi çalıştıran işverene uygulanacak yaptırımları araştırıp, dikkate alarak karar vermek gerektiğini düşünmekteyim.

Saygılar,