Geçersiz çekte cirantaların sorumluluğu

Merhabalar

Müvekkil Kooperatifin eski başkanlarından biri "çift imza kuralı" olmasına rağmen tek imza ile bir çek düzenliyor. Çeki alan şahıs çeki başkalarına ciro ediyor. En son bir bankanın eline geçen çek icra takibine konu oluyor.

Menfi tespit davasında bilirkişi "çift imza kuralına uyulmaması ve ticari defterlerde çekin yeralmaması nedeniyle" davamızın haklı olduğu yönünde rapor tanzim ediyor.

Bu arada cirantalardan birinin bir başka müvekkilimiz olduğunu farkediyoruz. Bu müvekkili de borçtan kurtarmamız mümkün mü? Geçersiz çekte cirantaların sorumsuz olduğuna da dair yargıtay kararı olanlar paylaşırsa sevinirim.

İyi çalışmalar.

Meslektaşım işinize yarar mı bilmiyorum lakin, geçersiz çekte cirantanın sorumlu olduğuna dair karar ekliyorum.


Y12HD

Esas : 2004/20680

Karar : 2004/25278

Tarih : 07.12.2004
ÇEKDE - GEÇERSİZ İMZALARIN BULUNMASI
CİRANTANIN SORUMLULUĞU (Keşidecinin imzasının sahte olması)
KEŞİDECİNİN İMZASININ SAHTE OLMASI (Cirantanın sorumluluğu)

TTK.589, 692, 730
Ciranta kendi imzasını inkar etmediğine göre çek bedelini ödemekle yükümlü olup, keşideci imzasının geçerli olmadığı yolundaki itirazı dinlenemez. İmza sahte bile olsa ciranta olan borçlu kendi imzasından sorumludur.mfk


DAVA VE KARAR:
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki Alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ KARARI:

TTK.`nun 720/2. maddesi gereğince çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiği (ibraz günü de gösterilmek suretiyle) çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla tespit edilmelidir. Somut olayda takip dayanağı çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiği ve TTK.`nun 720. maddesine göre ödenmeme sebebinin muhatap banka tarafından belirlendiği anlaşıldığından Mahkemenin usulüne uygun ibraz olmadığı yönündeki gerekçesi yerinde değildir.

Öte yandan, borçlu ciranta çekteki keşideci imzasının keşideciye ait olmadığından bahisle itirazda bulunmuştur. Takip borçlu cirantanın cirosu ile hamil durumda olan alacaklı tarafından yapılmıştır. TTK.`nun 730/3. maddesi göndermesi ile çekler hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun`un

589. maddesinde "Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kimselerin imzasını, sahte imzaları, mevhum şahısların imzalarını yahut imzalayan veya namlarına imzalanmış olan şahısların herhangi bir sebep dolayısı ile ilzam etmeyen imzaları taşırsa, diğer imzaların sıhhatine bu yüzden halel gelmez" hükmü getirilmiştir. Bu nedenle ciranta kendi imzasını inkar etmediğine göre çek bedelini ödemekle yükümlü olup, keşideci imzasının geçerli olmadığı yolundaki itirazı dinlenemez. İmza sahte bile olsa ciranta olan borçlu kendi imzasından sorumludur. TTK`nun 692/6. maddesi ve fıkrasında aynen "çeki çeken kimsenin (keşidecinin) imzasını" zorunlu kılmıştır. Anılan maddede sadece imzadan söz edilmiş keşideci adının yazılması ve imzanın adı yazılı kişiye ait olması koşul olarak kabul edilmemiştir. Bu nedenle çekle keşide imzasının bulunması yeterli olup bu imzanın keşideciye ait olup olmaması, TTK.`nun 730/3. maddesi göndermesi ile çekler hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun`un

590. maddesinde "Temsile salahiyetli olmadığı halde bir şahsın temsilcisi sıfatıyla bir poliçeye imzasını koyan kimse o poliçeden dolayı bizzat mesul olur" hükmü de dikkate alındığında çek vasfına etkili olmaz. O halde Mahkemece şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken kabulü isabetsizdir.

Kabule göre de, çekteki keşideci imzasının keşideciye ait olup olmadığı hususu yöntemince incelenip belirlenmeden imzanın keşideciye ait olmadığı sonucuna varılması doğru değildir.
SONUÇ:Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, oybirliğiyle karar verildi.
Y12HD 07.12.2004 E.2004/20680 - K.2004/25278
____________ oOo ____________

Cevabınız için çok teşekkürler.

Karardan anladığım kadarıyla ciranta kendi imzasını inkar etmediği sürece çek geçersiz olsa da sorumlu. Demek ki biz yanlış düşünmüşüz.