Elatmanın Önlenmesi Davalarında Yetki Sorunu

Merhaba arkadaşlar,

Müdahalenin men'i davalarında yetkinin kesin olup olmadığı konusunda fikrinizi öğrenmek istiyorum.

Benim görüşüme göre; bu tür davaların'taşınmazın aynına ilişkin olmadıklarından' hareketle kesin yetki kuralı mevcut bulunmamaktadır.

Zira Yargıtay kararlarına baktığımızda, bu tür davalara ilişkin ilamların icrasında kesinleşme aranmadığı ve Yerel Mahkeme kararı ile birlikte haksız işgale son verilebildiği görülmektedir.

Bu açıdan bakıldığında, taşınmazın aynına ilişkin olmayan bir davada da kesin yetki kuralı olmadığı düşüncesindeyim.

Özellikle tacirler arası yetki kuralı bulunması durumunda karışıklığa yol açabilecek bu konu hakkında düşüncelerinizi öğrenmek istiyorum.

Alıntı: Yazan Erdeniz Savaş Benim görüşüme göre; bu tür davaların'taşınmazın aynına ilişkin olmadıklarından' hareketle kesin yetki kuralı mevcut bulunmamaktadır.

El atmanın önlenmesi davası taşınmazın aynına ilişkindir.

Aşağıdaki karardan da anlaşılacağı üzere, el atmanın önlenmesi davası taşınmazın aynına ilişkin olmayan davalardandır.



T.C.

YARGITAY

12. HUKUK DAİRESİ

E. 2003/22521

K. 2003/26613

T. 29.12.2003

• MÜLKİYET ( Taraflar Arasında Mülkiyet Uyuşmazlığı Bulunmadığı ve Mahkemece de Taşınmazın Aynıyla İlgili Karar Verilmediğine Göre Anılan Kararın Kesinleşmeden İnfazının Mümkün Olması )

• TAŞINMAZIN AYNI ( Taraflar Arasında Mülkiyet Uyuşmazlığı Bulunmadığı ve Mahkemece de Taşınmazın Aynıyla İlgili Karar Verilmediğine Göre Anılan Kararın Kesinleşmeden İnfazının Mümkün Olması )

• KARARIN KESİNLEŞMESİ ( Taraflar Arasında Mülkiyet Uyuşmazlığı Olmadığı ve Mahkemece Taşınmazın Aynıyla İlgili Karar Verilmediğine Göre Anılan Kararın Kesinleşmeden İnfazının Mümkün Olması )

1086/m.443


ÖZET: Taraflar arasında mülkiyet uyuşmazlığı bulunmadığı, mahkemece de taşınmazın aynıyla ilgili bir karar verilmediğine göre, anılan kararın kesinleşmeden infazı mümkündür.
DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
KARAR : Takip dayanağı ilamda davacıların malik oldukları yere davalıların haksız el atmaları nedeniyle müdahalelerinin önlenmesine ve ecrimisil alacağına hükmedildiği davalıların taşınmaz üzerinde mülkiyet iddialarının bulunmadığı sadece davacılara dava açma haklarının bulunmadığının ileri sürüldüğü anlaşılmaktadır. Bu durumda taraflar arasında mülkiyet uyuşmazlığı bulunmadığından ve mahkemece taşınmazın aynıyla ilgili uyuşmazlık halledilmediğinden HUMK' nun 443. maddesi gereğince kesinleşmeden infazı mümkündür. Mercice aksine düşüncelerle şikayetin kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mercii kararının yukarıda yazılı nedenlerle İ.İ.K. 366 ve H.U.M.K.'nun 428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 29.12.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi. yarx

Yer vermiş olduğunuz karara konu davada -tam da altını çizdiğiniz ve kalın olarak işaretlediğiniz yerlerde- tarafların taşınmaz üzerinde mülkiyet iddialarının bulunmadığı açıkça görülmektedir bu haliyle tabi ki taşınmazın aynına ilişkin çözülmesi gereken bir uyuşmazlık mevcut değildir.

YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ E. 2005/1247 K. 2005/1290

• ELATMANIN ÖNLENMESİ VE YIKIM ( Taşınmazın Aynına İlişkin Çekişmelerin Taşınmazın Bulunduğu Yer Mahkemesinde Görüleceği )

• ECRİMİSİL ( Taşınmazın Aynına İlişkin Çekişmelerin Taşınmazın Bulunduğu Yer Mahkemesinde Görüleceği - Elatmanın Önlenmesi )

• TAŞINMAZIN AYNINA İLİŞKİN DAVA ( Elatmanın Önlenmesi Yıkım ve Ecrimisil - Taşınmazın Aynına İlişkin Çekişmelerin Taşınmazın Bulunduğu Yer Mahkemesinde Görüleceği )

• TAŞINMAZIN BULUNDUĞU YER ( Sicilde Kayıtlı Olduğu Yer Değil Fiilen Bulunduğu Yer Olduğu - Elatmanın Önlenmesi Yıkım ve Ecrimisil Talebi )

• KAMU DÜZENİNİNE İLİŞKİN KESİN YETKİ ( Taşınmazın Aynına İlişkin Çekişmelerin Taşınmazın Bulunduğu Yer Mahkemesinde Görüleceği - Elatmanın Önlenmesi Yıkım ve Ecrimisil Talebi )

1086/m.13

ÖZET : Dava, elatmanın önlenmesi, yıkım ve ecrimisil isteklerine ilişkindir. H.U.M.K.’nun 13. maddesi hükmüne göre taşınmazın aynına ilişkin çekişmelerin taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi asıldır. Taşınmazın bulunduğu yerden maksat, sicilde kayıtlı olduğu yer değil, fiilen bulunduğu yerdir. Bu husus kamu düzeni ile ilgili, resen gözetilmesi gereken kesin yetki kuralıdır.

1. HUKUK DAİRESİ E. 2005/2185 K. 2005/2707

• ELATMANIN ÖNLENMESİ VE ECRİMİSİL TALEBİ ( Taşınmazın Aynına ilişkin Davalarda Yetkili Mahkemenin Taşınmazın Sicile Kayıtlı Olduğu Yere Göre Değil Mülki Hudutlara Göre Belirleneceği )

• YETKİLİ MAHKEMENİN TESBİTİ USULÜ ( Elatmanın Önlenmesi ve Ecrimisil Talebiyle Açılan Davada - Yetkili Mahkemenin Taşınmazın Sicilde Kayıtlı Olduğu Yere Göre Değil Mülki Hudutlara Göre Tesbiti Gereği )

• TAŞINMAZIN AYNINA İLİŞKİN DAVALARDA YETKİLİ MAHKEME ( Taşınmazın Sicilde Kayıtlı Olduğu Yere Göre Değil Mülki Hudutlara Göre Tesbiti Gereği - Elatmanın Önlenmesi ve Ecrimisil Talebi )

• KESİN YETKİLİ MAHKEME ( Taşınmazın Aynına İlişkin Davalarda Taşınmazın Sicilde Kayıtlı Olduğu Yere Göre Değil Mülki Hudutlara göre Yetkili Mahkemenin Tesbiti Gereği - Elatmanın Önlenmesi ve Ecrimisil Talebi )

• MÜLKİ HUDUTLARA GÖRE YETKİLİ MAHKEMENİN TESBİTİ GEREĞİ ( Elatmanın Önlenmesi ve Ecrimisil Talepli Davada Yetkili Mahkeme - Taşınmazın Aynına İlişkin Davalarda Taşınmazın Bulunduğu Yer Mahkemesinin Kesin Yetkili Olması )

1086/m.13

4721/m.683,995

ÖZET : Dava, elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir. Açılan davada davalı savunmasında taşınmazın K. İlçesi hudutları dahilinde kaldığını ileri sürerek yetki itirazında bulunmuştur. HUMK'nun 13. maddesi ile düzenlenen yetki kuralı kesin olup, resen gözetilmesi gereken bir husustur. Bunun yanında yetkiyi taşınmazın sicilde kayıtlı bulunduğu yer değil, mülki hudutlar belirler. Bu durumda, mahkemece öncelikle yetki itirazı bakımından gerekli incelemenin yapılması, mahkemenin yetkili olduğunun saptanması halinde işin esasına girilerek hüküm kurulması gerekirken, yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru değildir.

YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ E. 2008/9629 K. 2008/13086

• YETKİ ( El Atmanın Önlenmesi Davası - Yetki Meselesi Halledilmeden Çekişmenin Karara Bağlanamayacağı )

• EL ATMANIN ÖNLENMESİ DAVASI ( Davanın Sicile Yönelik Olduğu/İdareyi İlgilendirdiği Gerekçesi İle Reddedilemeyeceği - Çifte Tapu Olgusunun Çözülmesi Gerektiği )

• ADLİ YARGI ( El Atmanın Önlenmesi Davası - Sicile Yönelik Davanın İdareyi İlgilendirdiği Gerekçesiyle Reddedilemeyeceği )

1086/m.187

4721/m.683

ÖZET : Dava, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi ve ecrimisil, karşı dava tapu iptal isteklerine ilişkindir...
Bilindiği ve HUMK'nun 13/1. maddesinde düzenlendiği üzere taşınmazın aynına ilişkin davalar taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılır. Bu maddedeki " taşınmazın bulunduğu yerden maksat" taşınmazın ile veya ilçe sınırları bakımından fiilen bulunduğu yerdir.Yoksa tapuda kayıtlı olduğu yer değildir.

YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ E. 2013/3107 K. 2013/3778
ÖZET : Dava, çaplı taşınmaza el atmanın önlenmesi, yıkım ve tazminat isteklerine ilişkindir...Hemen belirtilmelidir ki; iddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır.

El atmanın önlenmesi davası taşınmazın aynına ilişkin davalardandır. Yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Bu yetki kesin yetkidir. Mahkemece reesen göz önüne alınır. Ayrıca harçlar yasası 30. madde vd da da ayna ilişkin dava olduğu bu nedenle taşınmazın değeri üzerinden nisbi harç alınması gerektiği yazılıdır. El atma değil sadece ecrimisil istenirse ayna ilişkin olmaz. ve o zaman kesin yetki değildir.