Yarsav: "Danıştay ve Yargıtay, içtihat gizliliğine son versin"

Yarsav Danıştay ve Yargıtay'ın içtihat gizliliğine son vermesini istedi.

Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV Genel Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, Yargıtay, Danıştay ve Adalet Akademisi’ne başvurarak verilen kararların herkesin erişimine açılmasını talep etti.

Eminağaoğlu, aynı zamanda Adalet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’na da başvurarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarının Türkçe olarak herkesin erişimine açılmasını da istedi.

Vatandaşların, yargıçların ve avukatların içtihatlara kolayca ulaşması ve yararlanması amacıyla başvuruda bulunduklaranı belirten Eminağaoğlu, "İçtihatlara internet ortamanda herkesin ulaşmasının önü açılmalı. Çağdaş ülkelerde mahkemelerin verdiği kararlara vatandaşlar kolaylıkla ulaşabilıyor. Türkiye'de de bu sağlanmalı"diye konuştu.

Eminağaoğlu, “Yargıtay, Danıştay ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nin (İHAM) yargısal kararlarının hiçbir ayırım yapılmaksızın tüm yüksek yargıç, yargıç, Cumhuriyet Savcısı/savcılar ve avukatlar yanında, herkesce de bilinebilir ve ulaşılabilir olması yönünden, elektronik ortamda ve herhangi bir kısıtlama söz konusu olmaksızın, ücretsiz olarak erişime açılmasını istiyoruz" dedi.

Eminağaoğlu, başvuru dilekçelerinde 4954 sayılı Türkiye Adalet Akademisi Yasası’nın 5 nci maddesi ilk fıkrasının dökümantansyon başlıklı dört numaralı bendinde “Türkiye ve diğer devletlerdeki hukuk ve adalet alanını ilgilendiren belgelerin, mevzuatın, mahkeme kararlarının ve yayınların ilgililerin faydalanmasına sunulmasını sağlamak üzere bir bilgi ve belge merkezi, bilgi bankası ve kütüphane kurmak; Türk hukuk ve adalet bibliyografyalarını hazırlamak, hazırlatmak ve bunları yayımlamak” hükmünün yer aldığına dikkat çektiğini de belirtti.

Kaynak: (ANKA)

bundan daha makul bir talep olabilir mi?

Yargıtay ülkedeki içtihat birliğini sağlamak, mahkeme kararları arasındaki kafa karışıklığını gidermek suretiyle insanların adalet duygularının örselenmesini önlemek maksadıyla kurulmuş bir yüksek mahkemedir.Yargıtay Kanunu, “bir konuda daha önce belli edilmiş bir içtihat varken o konuda –sürpriz olacak şekilde – değişik yeni bir içtihat verilemeyeceğine” dair hüküm içermektedir.Eğer bir konuda görüş –içtihat- değişikliğine gidilecekse, bu önceden ilan edilecek ve herkese duyurulduktan sonra ancak yeni görüş ilam haline getirilebilecektir.
Yasa böyle olmasına rağmen, hemen her hukukçu uygulamada hayatında bir kere olsun, Yargıtay’ın iki kararını okur okumaz “sürpriz!” demektedir.
Bir AİHM kararını okuyan biri, o kararın ait olduğu dosyada avukatlık yapmış veya o davanın tarafıymış gibi bilgi sahibi olur. Bir Yargıtay kararını okuduğumuzda, bir hafta sonra hiç okumamışız gibi oluruz.Bunun nedeni, Yargıtay içtihatlarının SOMUT OLAYI içermemesidir.Bir içtihatta roman anlatımı beklenemez elbet;ancak her Yargıtay Dairesinin ömür boyu hakkında içtihat oluşturacağı SOMUT OLAY sayısı 500 ü geçmez.Hayat o kadar da karmaşık değildir hukuk dünyasında;hayatta kimse istisnalarla uğraşmaz.Hukuk demek gerekçe demektir.Gerekçe ise eşittir denetim, o da eşittir glastnost demektir.Keyfiliği, dedikoduyu önlemenin yolu Yargitay kararlarına somut olayı sokmaktan geçer.Her Daire, 500 olayı içtihada bağladığında, artık yeni ortaya çıkacak yan dallarda da kısacık atıflarla meseleleri çözümlemek kolay olur.
Bir hakim stajyerinden, bir Yargıtay Dairesinde staj yaparken, orada o daire içtihatlarına ulaşmaktaki güçlük ve hayreti dinleyince, “Bu Yargıtay içtihatları ile ilgili kanaatim benim hüsnü kuruntumdan ibaret değilmiş” demiştim kendi kendime ve selamete ermiştim.
Üniversitede okurken Devlet Tiyatrosunda “Midasın Kulakları” diye bir oyun izlemiştim.O zaman “Halla halla! Üçbin yıl önce yazılmış bir tiyatro oyununu niye gösteriyorlar günümüzde; oyun yazarı mı yok?Yakın tarihte yazılmış oyun mu kalmadı?Üç bin yıl öncesinin tanrılarının geçtiği bir oyun hayatımızdan neyi anlatabilir.?Nostalji olsun diye herhalde MÖ den kalma oyunları oynatıyorlar” sonucuna varmıştım yıllar önce.
Sonra zaman geçip olaylar, içtihatlar, uygulamalar karşısında başım duvara çarptıkça öğrendiğim gerçekler karşısında elim kolum bağlı kaldıkça,” Midasın Kulakları” adlı eser gözümde büyüdü ve 2000 lerde hayatın ta kendisi oldu:
Kral Midas, Tanrı Pan’ın bir isteğini yerine getirmeyince onun bedduasına uğrar ve bir sabah yataktan uyanınca kulaklarının eşek kulaklarına dönüştüğünü görür.Eşek kulaklı birisinin krallığını sürdürmesinin dünyanın hiçbir yerinde mümkünatı olmadığını Kral Midas ta bildiği için, çare olarak upuzun bir kalpak geçirir başına.Hayatı bu şekilde devam ederken saçları kesime gelir ve Sarayın Berberi Midasın Eşek Kulaklarından haberdar oluur! Midas normal şekilde krallığına devam etmekte ve eskisi gibi, törenlerde tahtı üzerinde kasıla kasıla –başında bir metre uzunluğunda kalpağı olduğu halde- geçerken, caddelerin her iki tarafına dizilmiş halk, yine avuçları kanartırcasına “ Yaşa! varol Kralımız!” diye bağırmaktadır.
Öte yandan Midasın Berberi ise artık bu sırrı tek başına taşıyamayacak kadar çıldırma derecesine gelmiştir.
Hukuk yaşayan bir organizmadır;sağlıklı gelişimi, açık samimi bir denetiminin(anlaşılabilir bir gerekçe= SOMUT OLAY) olmasıyla mümkündür.Değerli bir hukuk kurumu olduğu anlaşılan YARSAV’ın bu başvurusunu duyunca, “Kral Çıplak” denmiş gibi kulaklarım kabardı.

bence de içtihatların hepsi bir yerde toplanmalı ve herkese açık olmalı. Aksi bir tutum vatandaşın haklarını kısıtlamak(öğrenmesini engellemek), vatandaşın haklarını kullanmasını engelelmek anlamına gelir.
Hukuk hak kavramının çoğuludur. hukuki bilgileri belli koşullara bağlamanın anlamı ne olabilir ki?

Burada aslında bir miktar görevin kötüye kullanılması söz konusu.

Yasalarımıza göre Yargıtay ve Danıştay kararları yol gösterici niteliktedir. İçtihadi birleştirme kararları ise uyulması zorunlu olan kararlardır.

Yargıtay ve Danıştay dosyayı incelerken GÖREVLERİ NEDENİ ile kendilerine verilmiş bir eylemi gerçekleşmektedir. Yargısal bir işlevdir bu. Yani devlet memuru bir yargıç olarak gerek usul açısından gerek esas açısından olayı inceleyerek yargılamanın ne kadar doğru yürütüldüğünü denetlemektedirler. Bu görevleridir.

Gene usul yasamıza göre Yargıtay temyiz nedenlerini yanıtlamak zorundadır. Ama ben hiç bir Yargıtay kakarında temyiz nedenlerinin yanıtlandığını görmedim. (Yanıtlanmasından kastım "diğer temyiz nedenlerinin reddi ile şu açıdan bozulması" veya usule ve yasaya uygun olan kararın onanması" cümleleri değildir.) Yargıtay'ın kararının yol gösterici olması gerekir. özellikle "ususle ve yasaya uygun karar tanımlamasında yol göstericilik bulunamaz.

Burada benim dikkatimi çeken şeylerden birisi de tanık olduğum bir tartışmada Yargıtay hakiminin "Biz o kararı yazarken emek harcıyoruz. Kendi düşüncemizden veriyoruz. Verilen kararı işliyoruz." şeklindeki savunması idi. Yani özet olarak kendi düşünceleri ifade edildiği için o "işlenmiş" kararların kamuya açılmamasının haklı olduğu yönünde bir düşünce idi.

Burada sorulması gereken bir kaç soru var:

Siz kürsü hakimi iken emek vermediniz mi?

Siz hangi sıfatla emek veriyorsunuz? Özel bir araştırmacı olarak mı bir kamu görevlisi olarak mı? Bir kamu görevlisi olarak emek veriyorsanız karşılığını alıyorsunuz. Devlet sizi üst yetenekleri olan bir hakim olarak görmüş ve YOL GÖSTERİCİ kararlar vereceğinize güvenerek sizi bu yere getirmiş. Yani emeğinizin karşılığı devlet tarafından ödeniyor. Peki siz kararlarınızı saklayarak nasıl yol gösterici olacaksınız?

Siz yolgösterici bir yargıç olarak bu makama atanmasa idiniz bu dosya nasıl elinize geçecek, nasıl karar oluşturacaktınız?

Neden bazı önemli kararlar YKD.'de yayınlanmıyor da yazılan kitaplarda çıkıyor? Benim çok rastladığım bir olay. Kitap yazılıyor yorum yok. Kanun maddeleri ve Yargıtay kararları. Benim garibime gidiyor.

İnternetten baktım bir dosyam onanmış. Mahkemeye gittim dosya gelmemiş. Yargıtay'a gittim yahu şu dosya onanmış kararın bir örneğini verin de icra dosyasından paramı çekeyim dedim. Y.İ. Müdürü başkanlar kurulu kararı var. kimse burdan karar örneği alamaz dedi. İlgilisi olduğum dosyadan, kendi onama kararını alamadım.

Bir de yargılamanın aleniyetini tartışacaktım ama çok uzayacak. Siz anlarsınız.

ŞİMDİ TARTIŞMANIN BAŞINA DÖNELİM:
Siz hangi nedenle oradasınz ve hangi hakla içtihatları saklıyorsunuz?

görevinizin gerektirdiği maaşı alıyorsunuz ve bu nedenle hizmet veriyorsunuz. Kamu bu maaşı öderken sizden bir hizmet bekliyor. Bu hizmeti veriyorsunuz.

Ama kararların saklanması kamu çıkarına aykırı değil mi? Siz kamusal çıkarı koruyan insanlarsınız. Bu nedenle bu göreve getirildiniz. Bir tartışmada sizin düşüncenizle heyetin bakış açısı değişti. Orada kamu görevlisi olarak hareket ediyorsunuz. Bu kararı YKD de yayınlatmıyotsunuz. Ben dosya numarası ile istediğimde de vermiyorsunuz. kendi kitabınıza koyuyorsunuz. Nerede kaldı kamu görevi, NEREDE KALDI YOL GÖSTERME. Bu görevi suistimal değil mi?

SONUÇ OLARAK
Ben şöyle bir hükmün getirilmesini öneririrm:

Hiç bir Yargıtay üyesi yazdığı kitaba Yargıtay kararı koymayacaktır. Sadece Yaşamı nedeni ile edindiği bilgileri aktarabilecek/yorum yapabilecektir.

Böyle bir şeyin gerçekleşmesi zor.

Gülün o zaman

Saygılar.