Internette Yayinlanan Siirlere Mahkemeden Fsek Uyarinca Engel

İnternette yayınlanan Türkçe şiirler, telif hakları nedeniyle dava konusu oldu. Yapı Kredi Yayınları, yayıncısı olduğu, Nâzım Hikmet, Orhan Veli, Turgut Uyar gibi şairlerin eserlerinin internette yayınlanmasını mahkeme kararıyla engelledi.


NTV
Güncelleme: 19:13 TSİ 17 Ocak 2007 Çarşamba

İSTANBUL - Yapı Kredi Yayınları Nâzım Hikmet’in tüm eserlerinin yayın haklarını elinde bulunduruyor. Şiir yayınlayan bir internet sitesinde ise, aralarında Nâzım Hikmet’in de bulunduğu pek çok şairin şiirleri yayınlanıyordu. Yapı Kredi Yayınları fikir ve sanat eserleri kanununa dayanarak, bu adresteki şiirlerine avukatları aracılığıyla müdahale etti.

Şiir sitesinde, Nâzım Hikmet sayfalarına bakmak isteyenler, söz konusu sayfalardaki şiirlere erişimin Yapı Kredi Yayınları tarafından engellendiği bilgisiyle karşılaşıyor.


YKY’den “internette şiir” açıklaması


Yayınevi, bu müdahalenin nedenlerini açıklarken, sanat eserlerinin telif haklarının devam ettiğini, eserlerin kamunun malı olması için, sanatçının ölümünün üzerinden 70 yıl geçmesi gerektiğini hatırlatıyor.

Bu durumda da eserleri telif ödemeden kullanmak suç.

Şiirleri yayımlayan sitenin moderatörleri Yayınevi’ni hukuk alanında haklı buluyor. Ama onlara göre yine de bu kararı etik olarak savunmak zor.

Şairler ise Yayınevi’nin tavrını haklı buluyor...

Akif Kurtuluş - Şair: İnternetteki bu hoyratlığa bir şekilde çeki düzen vermek lazım peki bunun yolu, telif haklarına sığınmak mı, benim elim varmadı istemeye hiç ama isteyen arkadaşlarıma da hiç yan gözle bakmadım doğrusu.

Haydar Ergülen - Şair: Bu bir şairin emeği, Türkiye’de şiir kitaplarının ne kadar sattığı da malum, elde edilen telifler de çok düşük, bu bakımdan şair gerek hayattayken gerek değilken, bu uygulamanın gerekli olduğunu düşünüyorum.

Tartışma, Nâzım Hikmet’in yanısıra, Orhan Veli, Turgut Uyar, Edip Cansever gibi yayın hakları Yapı Kredi Yayınları’nda olan pek çok şairin şiirlerinin söz konusu siteden kaldırılmasıyla sonuçlandı.

http://www.ntvmsnbc.com/news/397227.asp

YKY’den şiir sitelerine şartlı izin
YKY Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş bir açıklama yaparak, internet sitelerinin şiir yayımlamasına -bazı şartlara uymaları kaydıyla- izin verdi.

NTV-MSNBC
Güncelleme: 18:01 TSI 22 Ocak 2007 Pazartesi

İSTANBUL - İnternette yayımlanan Türkçe şiirler, telif hakları nedeniyle dava konusu olmuş; Yapı Kredi Yayınları, yayıncısı olduğu, Nâzım Hikmet, Orhan Veli, Turgut Uyar gibi şairlerin eserlerinin internette yayımlanmasını mahkeme kararıyla engellemişti.

YKY Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş’ın açıklaması şöyle:
Şiirlerin çevresinde ticari amaçlı hiçbir reklam malzemesi ya da sitesi reklamı olmaması; şiirlerin metinlerinin orijinalliğinin ve değiştirilmemiş olduğunun YKY tarafından denetlenmesi; çok uzun şiirler hariç olmak üzere, tanıtım amacıyla en fazla 10 şiir örneği verilmesi şartlarıyla, internet sitelerine izin verilmesine karar verilmiştir.

http://www.ntvmsnbc.com/news/397736.asp

Yapı Kredi Yayınları (YKY) yayın haklarına sahip olduğu şair ve yazarların eserlerinin, edebi niteliği olmayan ‘daha çok ticari amaçlı kurulmuş’ internet sitelerinde kullanılmasını engelledi.

NTV-MSNBC


İSTANBUL - YKY Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş, konuya ilişkin yazılı bir açıklama yaptı:


“Şiir” diye Google’a girdiğinizde 12 milyona yakın site girişi bulunan internette şiir yayınlayan sitelerdeki genel durum şöyle:

Şiir yayınlayanların biri hariç hepsinde reklam var. Hepsi de apaçık reklamlardan para kazanan ticari siteler. YKY’nin şairlerinin şiirlerini izinsiz ve (tabii ticari oldukları için de) telif haklarını ödemeden yayımlayan sitelerdeki reklamların içinde arkadaş, sevgili, partner bulanların reklamları, bilgisayar oyunları reklamları, cep telefonu resimleri, cep telefonu melodileri reklamları bazen ekranı kaplayabiliyor. Tabii yasadışı kaydedilmiş MP3 müzik dağıtan site reklamları, video satış, hediye siteleri reklamları da. Sitelerde rüya yorumları, günlük fallar bölümleri de var... Bu sitelerin çoğunun aşk mektupları, burç, eğlence, forum, arkadaşlık, hatta canlı sohbet bölümleri de var. Böyle bir sitenin şiir adı altında para kazanmak için yapılmış bir site olduğunu kimse inkâr edemeyecektir.

Bir Nâzım Hikmet şiirinin yanında bir fıkra sitesinin, bir yemek pişirme sitesinin reklamları yer alabiliyor. Bir Nâzım Hikmet şiirinin tepesinde “sefkili” arayanlara arkadaş bulan sitenin ilanını da bulabilirsiniz. Bir başka sitede ise “Açların Gözbebekleri” şiirinin yanında, alay edermişçesine 925 ayar gümüş kolye ve orijinal Versace saat reklamlarını görüyorsunuz. Aynı sayfada, İslamiyet sitesinin tavsiye edildiğini de öğreniyorsunuz. (Bazı siteler ise daha çok reklam almak uğruna, aynı siteyi farklı adlar ve tasarımlarla tekrar eden yerler.)

Bazı sitelere, dilediginiz şairin adıyla giriş yapabiliyor ve kendi şiirlerinizi o ünlü ad yazmış gibi yazabiliyorsunuz da... Bu yüzden, bir sitenin 16 bine yakın şairden 300 bine yakın şiiri var. (Türkiye’de önde gelen şairlerin kitaplarının 1000 basıldığını düşünürsek, bu şiir meraklılarının şiir kitabı okumadığı da ortada.)

Şiirlerin kırpılmış, eksik, yanlış hatta uyduruk olup olmadıklarını denetleyecek bir yer yok. Üstelik bir sitenin yaptığı uydurma, (genellikle şiirler birbirlerinden kopyalandığından, ilk yapanın emeğini yağmalamak artık bir internet geleneği olduğundan) sonsuz kere tekrarlanabiliyor.

1. Şiirler şairlerden ve mirasçılardan en ufak bir izin alınmadan ve sanat eserleri bazen değiştirilerek çoğaltılmaktadır. Bu ahlaki bir zafiyettir. Kesinlikle önlenmesi gerekir.

2. Sitelerde ticari bir meta haline getirilen şiirler için şairlere ve vârislerine bir kuruş ödenmemektedir. Bu ticari bir suçtur.

3. Şairler bazen kitap halindeki antolojilere bile girerken kimlerle birlikte olacakları konularında titiz insanlardır. Durum böyle iken, önde gelen şairlerimizi 16 bin şairden biri yapmak ve sağlarına sollarına, üstlerine altlarına hak etmedikleri reklamları koymak, en hafif deyimle bu şairlere hakarettir.

4. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, bu şairlerimizi anlaşmalarla sadece geçici olarak temsil etmektedir. Bu yüzden siteler üzerindeki bütün yaptırımları sadece temsilci sıfatıyla ve vârislerin dileğiyle yapmaktadır.

5. Gerçek şiirseverlerin ve telif hakları YKY’de olan ya da olmayan şairlerimizin, internet özgürlüğü adı altında maddi ve manevi hakları ayaklar altına alınan değerli şairlerimize yapılanlar konusunda bizimle olduklarını bildiren mesajları ise ne kadar haklı olduğumuzu gösteriyor.

Raşit Çavaş
YKY Genel Yayın Yönetmeni


http://www.ntvmsnbc.com/news/397310.asp