Belİrlİ SÜrelİ Hİzmet SÖzleŞmesİndekİ İŞÇİ Lehİne AĞir Cezaİ Şartin GeÇerlİlİĞİ

Merhaba,

Belirli süreli sözleşmede sadece işçi lehine konulan ağır cezai şartın (bir senelik ücret ve sosyal haklar gibi) geçerliliği konusunda Yargıtay'ın bir görüşü var mı?
Teşekkürler.

* SÖZLEŞMEDE HİZMET AKDİNİN HAKSIZ FESHİNDE ÖNGÖRÜLEN TAZMİNAT
* BU KURALIN CEZAİ ŞART NİTELİĞİNDE KABULÜ VE TENKİSİ

Toplu İş sözleşmesinde yer alan ve hizmet akdinin haksız feshinde işçiye yasalar ve sözleşmeden doğan hakları dışında 24 aylık ücreti ve ihbar önelinin beş katı tutarında tazminat ödeneceği hakkındaki kural cezai şart niteliğinde olup, BK. madde 161/son uyarınca değerlendirilmeye tabi tutularak tenkis yoluna gidilmesi gerekir.

(2822 s. TİSGLK. m. 2) (1475 s. İş K. m. 13) (818 s. BK. m. 158, 161)

DAVA : Davacı, ihbar, kıdem ve 24 aylık tazminat ile TİS.den doğan tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

1. Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2. Davacının iş sözleşmesi davalı işveren Belediyece haksız olarak bozulduğu sürülerek yürürlükte bulunan TİS´nin 83/b maddesi uyarınca yasalardan ve TİS´den doğan yasal haklar dışında 24 aylık maaşı ve ihbar önelinin beş katı tutarında tazminat istemiştir.

Mahkemece bu madde hükmü uyarınca dava aynen kabul edilmiştir.

Dosyayı temyizen inceleyen Dairemiz sözü edilen TİS kuralını cezai şart olarak kabul etmiş olup bu madde uyarınca hüküm altına alınan alacakların B.K.nun 161/son maddesi uyarınca değerlendirmeye tabi tutularak tenkis yoluna gidilmemesi nedeniyle mahkemenin anılan hükmünü bozmuştur.

Yerel mahkeme Dairemizin bozma kararına uymuş ise de sadece cezai şartın ihbar öneli ile ilgili kısmından bir kat ihbar öneli ücretine karar vermiş, buna karşılık 24 aylık ücret tutarındaki kısımdan herhangi bir indirim yapmamıştır. Böylece bozma ilamına tam anlamıyla uyulmamıştır. O halde 24 aylık maaş tutarındaki cezai şarttan bir indirim yapılmak üzere kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20/10/1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Sadece işçi aleyhine cezai şart kararlaştırılamaz. Yargıtay ın bu görüşü destekleyen pek çok kararı var. Belirli süreli sözleşmelerde işçi aleyhine tek taraflı cezai şart kararlaştırılabilineceğine ilişkin doktrinde bir görüş var ancak Yargıtay ın genel olarak uygulaması yalnızca işverenin işçi yararına eğitim masrafına katlanması durumunda işçi aleyhine tek taraflı cezai şart kararlaştırılabileceği yönünde. Eğer olayınızda işveren aleyhinede cezai şart kararlaştırılmamışsa bu cezai şart geçersizdir.