Sebepsiz Zenginleşme- Vekaletsiz iŞ görme arasındaki fark

MK 25/3'te ifade edilen hukuka aykırı saldırı dolayısıyla elde edilen kazancın vekaletsiz iş görme hükümlerine göre kendisine verilmesine ilişkin istemde bulunma hakkıyla ilgili düzenlemede kazancın iadesini neden sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre değil vekaletsiz iş görme hüküğmlerine göre talep edilir?Yargıtay uygulaması ne şekildedeir?

Sn. Seher hanım, konu ile ilgili olarak bir tek aşağıdaki kararı buldum. Ancak, karardaki olaya bakıldığında; kanundaki hükmün niye sebepsiz zenginleşme değil de vekaletsiz iş görmeye dayandığı ortaya çıkmaktadır kanaatindeyim.

Saygılarımla,


T.C.
YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
E. 2001/10199
K. 2002/1371
T. 7.2.2002
• MADDİ TAZMİNAT DAVASI ( İzinsiz Çekilen Fotoğrafın Reklam Amaçlı Yayınlanması Nedeniyle )
• REKLAM AMAÇLI OLARAK İZİNSİZ FOTOĞRAF ÇEKİLMESİ ( Hukuka Aykırı Saldırı Dolayısıyla Elde Edilmiş Olan Kazancın Vekaletsiz İş Görme Hükümlerine Göre Kendisine Verilmesinin İstenebilmesi )
• VEKALETSİZ İŞ GÖRME ( Maddi ve Manevi Tazminat İstemlerinde Hukuka Aykırı Saldırı Dolayısıyla Elde Edilen Kazancın İstenmesi )
4721/m.25
ÖZET : Dava, davacıların beğendik mağazası ankara şubesinde alışveriş yaparken bilgileri dışında çekilen fotoğraflarının reklam amaçlı olarak kullanılmasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davacının maddi ve manevi tazminat istemleri ile hukuka aykırı saldırı dolayısıyla elde edilmiş olan kazancın vekaletsiz iş görme hükümlerine göre kendisine verilmesine ilişkin istemde bulunma hakkı saklıdır.

DAVA : Davacı Ahmet Akif Antep ve diğerleri vekili Avukat Mithat Babacan tarafından, davalı Beğendik Mağaza İşletmeleri Tic. ve San. AŞ. Genel Müdürlüğü aleyhine 10/11/2000 gününde verilen dilekçe ile izinsiz çekilen fotoğrafın reklam amacı ile yayınlanması nedeniyle tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; maddi tazminatın reddine, manevi tazminatın kısmen kabulüne dair verilen 14/5/2001 günlü kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacılar ve davalı vekilleri taraflarından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

KARAR : 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının tüm, davacıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2-Davacıların diğer temyiz itirazına gelince; Dava, davacıların Beğendik Mağazası Ankara şubesinde alışveriş yaparken bilgileri dışında çekilen fotoğraflarının reklam amaçlı olarak kullanılmasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.

Mahkemece maddi tazminat isteminin ispatlanamadığından reddine, manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Davacılar davalı şirketin herhangi bir gidere katlanmadan reklam yaptığını ve hedeflediği tüketici kesimini anlatmak için resimlerini kullandığını belirterek maddi tazminat isteminde bulunmuşlardır.

1 Ocak 2002'de yürürlüğe giren 4721 sayılı Medeni Kanunun 25/3 maddesinde "davacının maddi ve manevi tazminat istemleri ile hukuka aykırı saldırı dolayısıyla elde edilmiş olan kazancın vekaletsiz iş görme hükümlerine göre kendisine verilmesine ilişkin istemde bulunma hakkı saklıdır." hükmü yeralmaktadır.

Davacılar maddi tazminat isteminde bulunmuşlardır. Eylemin kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği açıktır. Davalı davacıların izinsiz resmini çekip bunları afiş haline getirdikten sonra reklam amacıyla kullandıktan sonra ödeme yapmadığına göre MK.'nun yukarıda belirtilen 25. maddesi hükmünde açıklandığı üzere davacılar bundan dolayı davalıdan elde ettiği geliri vekaletsiz iş görme hükümlerine göre isteyebilir.

Anılan yön gözetilmeden yazılı gerekçeyle maddi tazminat istemlerinin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın ( 2 ) nolu bentte gösterilen nedenle davacılar yararına BOZULMASINA, davalının tüm, davacıların öteki temyiz itirazlarının ilk bentteki nedenlerle reddine ve temyiz eden davacılardan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 7/2/2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Sebepsiz zenginleşme için bir tarfın fakirleşmesi şarttır,oysa ki bk 414 anlamındaki vekaletsiz işgörme için bu şart aranmaz.Kanun koyucu burda sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır deseydi haksız saldırıya uğrayanın fakirleşmesi şartı aranacaktı.Ve fakirleşme olmadan zenginleşen saldıranın elde ettği para alınamayacak saldıran havadan para kazanmış olacaktı.