Limited Şirketin ek tasfiyesi

Sayın meslektaşlarım

Müvekkilim, yaklaşık 2 yıl önce tasfiyesi tamamlanmış ve ticaret sicilinden terkin edilmiş bir limited şirketin alacaklısı konumunda bir şirkettir. alacağımız ilama bağlı bir alacaktır ancak takibe konularak kesinleştirilmemiştir.

Artık ortada olmayan şirkete ait bir kısım mal varlığı tespit etmiş durumdayım. Alacağımızı icaya koyarak mallar üzerine haciz koymak istiyorum ancak şirket ortada olmadığı için takibi kesinleştirmem mümkün değil. bu konuda ek tasfiyeye gidilmesi gerektiğini düşünüyorum. Ek tasfiye yolu ve usulü hakkında görüş bildirecek meslektaşlarıma şimdiden çok teşekkür ederim.

Saygılarımla

14.04.2008 | Bumin Doğrusöz | Ölmüş Şriketin diriltilmesi

Sermaye şirketleri kuruluşla, yani ticaret siciline tescille kişilik kazanırlar. Bu kişilik, onlara hukuk tarafından verilen bir kişilik olduğundan tüzel kişilik şeklinde nitelendirilir. Yani bu kişilikle şirketlere, ortaklarından ayrı ve bağımsız olarak malvarlığı edinme, taahhüt altına girme, davalarda taraf olabilme gibi haklar tanınmış olur. Şirketin sicilden kaydı silinmekle de şirketler kişiliklerini yitirirler. Tüzel kişilerin varlıklarını da insana benzetip biyolojik teori ile açıklayan yazarlar bu durumu, "şirketler de doğar, gelişir ve ölürler" biçiminde açıklamaktadır.
Sermaye şirketlerinin sona ermesi, yani feshi veya infisahı ile şirket birden bire yok olmaz, yani ticaret sicilinden kayıtları düşmez. Zira fesih kararını veya infisahı, tasfiye aşaması izler. Tasfiye hali şirketlerin hayatında iki açıdan önem taşır. Bunlardan birincisi şirketin ünvanı değişir ve ünvanının başına "tasfiye halinde" ibaresi eklenir. İkincisi ise şirketin ehliyetini de etkileyecek şekilde amaçlarının değişmesidir. Tasfiye halindeki bir sermaye şirketi, artık ticari faaliyetle iştigal edemez. Sadece tasfiye öncesi taahütlerini ifa amacıyla ticari işlemlerini yapabilir. Tasfiye halindeki şirketin amacı artık, alacakları tahsil, malvarlığını paraya çevirme, varsa borçları ödeme ve neticede kalan malvarlığını ortaklara dağıtarak şirketin hayatiyetini bitirmektir. Zaten bu işlemlerin bitimini müteakip hazırlanacak tasfiye bitim bilançosunun anonim şirketlerde genel kurul, limited şirketlerde ortaklar kurulunun onaylaması ile birlikte durum ticaret siciline bildirilir ve şirket sicilden terkin edilir. Terkinle birlikte artık tüzel kişilik kaybolur, yani şirket ölmüş olur.
Ancak bazen şirketin tüzel kişiliğinin sona ermesinden, bir başka deyişle ölümünden sonra şirketi yeniden canlandırmak gerekebilir. Örneğin tasfiye işlemlerinde bir malvarlığının paraya çevrilmesinin kasten veya ihmalen unutulmuş olması, şirketin bir borcunun kapatılmasının unutulmuş bulunması, şirket malvarlığının ortaklara usulsüz dağıtılmış olunması, şirket yönetim kurulunun (limit şirketlerde müdürün) veya denetçisinin usulsüzlük veya yolsuzluğunun ortaya çıkması sebebiyle bunlar aleyhine sorumluluk davası açılması gereğinin ortaya çıkması, şirket aleyhine bir dava yürürken tasfiyenin bitirilmiş olunması yahut şirket lehine sonuç verebilecek bir alacak davası açılması gereğinin doğması gibi haller şirketin varlığını yeniden gerektirebilir.
Bu gibi hallerde ne yapılacağı sorusunun yanıtı, Ticaret Kanunu'nda yoktur. Ancak uygulamada ticaret sicilinden silinmiş, yani ölmüş şirket yeniden diriltilebileceği kabul edilmektedir. Yani şirket, yenide ihya olunabilir. Zaten Yargıtay 11. Hukuk Dairesi de muhtelif kararlarında, "tüzel kişiliğin sona erdirilmesi için tasfiye işlemlerinin eksiksiz olarak tamamlanması gerekir. Eğer tasfiye işlemleri gerektiği gibi tamamlanmamış ve tasfiyesi gereken hususlar eksik bırakılmış ise tüzel kişilik ticaret sicilinden silinse bile, tüzel kişiliğin sona erdiğinin kabulü olanaksızdır" demek suretiyle şirketlerin "ihya" olunabilirliğine, yani yeniden canlandırılmasına olanak vermektedir.
Ancak şirketlerin yeniden canlandırılması yetkisi, Ticaret Sicil Müdürlükleri'nde değildir. Buna karar verme yetkisi, şirket merkezinin bulunduğu yer Ticaret Mahkemelerine aittir. İhya gerekçelerinin delilleri ile sunularak açılabilecek bu davayı, şirketin tasfiye memuru, son yönetim kurulu üyeleri (limitet şirkette müdür), şirket ortakları veya şirketin alacaklıları açabilir. Böyle bir davayı şirketten alacaklı sıfatı ile vergi idaresi de açabilirse de, idarenin bu yola gittiğini hiç duymadım.
Mahkeme talebi ciddi ve haklı görürse, şirketin yeniden diriltilmesine, yani yeniden tüzel kişilik kazanmasına karar verir. Bu kararla birlikte şirket yeniden ticaret siciline kaydolur.
Ancak dirilme, şirkete sadece dirilme sebebi doğrultusunda işlem yapabilme yeteneğini kazandırır. Şirketin başkaca işlemler yapma ehliyeti doğmaz. Bu işlemlerin tamamlanması ile birlikte şirket yeniden ticaret sicilinden silinir. Bu süreç içerisinde ek tasfiye işlemleri, son tasfiye memuru tarafından yürütülür.
Ticaret siciline yeniden kaydın, vergi dairesine de bildirilmesi gerekir ve ihya sebebine göre yeniden mükellefiyet tesisi söz konusu olabilir.

NOT: Bu konuya ilgi duyanlar veya ek bilgi ihtiyacı hissedenler, Sami Karahan'ın Prof. Dr. Fahiman Tekil'e Armağan kitabı içerisinde yayınlanan makalesine, Ömer Selim Sarıkaya'nın Yaklaşım Dergisinin 170. sayısında yer alan makalesine ve Mustafa Yavuz'un Vergi Dünyası Dergisinin 320. sayısında yer alan makalesine başvurabilirler.

Kaynak:Referans Gazetesi

T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
Esas : 2002/3888
Karar : 2002/4353
Tarih : 16.05.2002
ÖZET : Tüzel kişilik, ticaret sicilindeki kaydın terkini ile sona erer. AncakTüzel kişiliğin sona erdiğinin hukuk açısından kabul edilebilmesi için tasfiye işleminin eksiksiz tamamlanması gerekir. Eğer tasfiye işlemleri gerçek olarak tamamlanmamış ve tasfiyede gerekli hususlar eksik bırakılmışsa tüzel kişilik ticaret sicilinden terkin edilse bile şirketin tüzel kişiliğinin sona erdiğinden söz edilemez.
506 S. Yasanın 26.maddesi hükmünde öngörüldüğü üzere işveren ya da 3. kişilerin rücu alacağından sorumluluğu kasda ya da kusura dayanmakta olup, şahsi kusurları saptanamayan şirket ortaklarının tüzel kişiliğin kusurundan dolayı bu sıfatla kurumun rücu alacağından sorumlu tutulmalarıda kanun hükümleri karşısında imkansızdır.
(506 sayılı SSK. m. 26) (6762 sayılı TTK. m. 206, 242)
KARAR METNİ :
Davacı, işkazasında ölen sigortalı işçinin haksahiplerine yapılan harcamalar üzerine uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği biçimde davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Suna Memlük tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davada husumet işveren sıfatıyla G... İnşaat Pazarlama Turizm Tic.San.Ltd. Şirketine yöneltilmiştir. Sigorta olayının 01.10.1991 gününde vuku bulduğu, gelirlerde meydana gelen artışın gerçek zarar tavanı ile sınırlı miktarının rücuan tahsiline ait bu davanın 14.07.2000 gününde açıldığı, 31.12.1997 gününde tesçil edilen tasfiyenin kapatılarak sicil kaydının silindiği ve keyfiyetin 30.12.1999 gününde ticaret siciline tescili ile 12.01.2000´de Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.
Tüzel kişilik ticaret sicilindeki kaydın terkini ile sona erer. AncakTüzel kişiliğin sona erdiğinin hukuk açısından kabul edilebilmesi için tasfiye işleminin eksiksiz tamamlanması gerekir. Eğer tasfiye işlemleri gerçek olarak tamamlanmamış ve tasfiyede gerekli hususlar eksik bırakılmışsa tüzel kişilik ticaret sicilinden terkin edilse bile şirketin tüzel kişiliğinin sona erdiğinden söz edilemez. Bu itibarla davacı Kurum vekiline uygun süre verilerek tasfiye işlemleri tam olarak sona ermediği için limited şirket tüzel kişiliğinin yeniden ihyası hakkında tasfiye kuruluna husumet tevcihi suretiyle Asliye Ticaret Mahkemesine dava açmasının sağlanması, dava açıldığı takdirde bu davanın sonucunun beklenmesi, tüzel kişiliğinin yeniden ihyası halinde bu tüzel kişiliğin huzuru ile rücu davasının yürütülmesi gerekir.
Diğer taraftan 506 S. Yasanın 26.maddesi hükmünde öngörüldüğü üzere işveren ya da 3. kişilerin rücu alacağından sorumluluğu kasda ya da kusura dayanmakta olup, şahsi kusurları saptanamayan şirket ortaklarının tüzel kişiliğin kusurundan dolayı bu sıfatla kurumun rücu alacağından sorumlu tutulmalarına yasaca imkan bulunmamaktadır.
O durumda davacı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan sebeplerle BOZULMASINA, bozmanın niteliğine göre diğer hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına 16.05.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Teşekkür ederim. Açılacak olan davada hasım olarak kimi göstereceğim. Bu konuda bana yardımcı olursanız sevinirim

Kararı okudunuz mu

Yukarıdaki kararda yazıyor.

Alıntı: tüzel kişiliğinin yeniden ihyası hakkında tasfiye kuruluna husumet tevcihi suretiyle Asliye Ticaret Mahkemesine

Yardımlarınız için çok teşekkür ederim sayın meslektaşım.