vasiyetin iptali

88 yaşında okuma yazması olmayan bir bayan, yeğenine 2 şahit huzurunda ve noter huzurunda, düzenleme şeklinde vasiyetname tertip etmişlerdir.

Ancak, vasiyetnamede dikkatimi çeken, yazı karekterlerinde farklılıklar ve ayrıca bir tabipten alınan "akli melekeleri yerindedir" şeklinde doktor raporudur.

Noterden yapılan vasiyetnamenin açılmasına yönelik dava sulh hukuk mahkemesinde görülmekte.

Ancak vasiyet edenin, diğer mirascıları, vasiyete itiraz etmek ve iptalini istemektedirler.

Bu konuda yapmam gerekenler hakkında bilgi vermenizi rica ederim.

Sayın meslektaşım,
Sizin de bildiğiniz gibi tereke mahkemesi(sulh hukuk) mahkemesi, murisin vasiyetnamesini açıp okumak suretiyle ilgilileri, (yasal ve iradi mirasçılar ile lehine mal vasiyeti yapılan vasiyet alacaklısı,yedek mirasçı gibi) ölüme bağlı tasarrufun (vasiyetnamenin ) varlığı ve içeriği konusunda bilgilendirmektedir.Bu işlem özü itibariyle terekenin intikalini ve korunmasını sağlamaya yönelik bir tereke işlemidir.Başta yasal mirasçılar olmak üzere ilgililer, vasiyetnamenin açılıp okunduğu(vasiyetnamenin açılıp okunduğuna ilişkin tereke mahkemesi kararının tebliği ) tarihten itibaren 1 yıl içinde vasiyetnamenin iptali davasını murisin ölüm zamanındaki yerleşim yeri mahkemesinde (asliye hukuk) açabilirler.İptal davasında şekil eksikliği, hata,hile, tehdit,cebir,kanuna ve ahlaka aykırılık,temyiz kudretinin yokluğu gibi olaya özgü maddi ve şekli koşulların yokluğu nedenlerine dayanabilirsiniz.(Yargıtay sağlık ocağından veya hastaneden alınan tek doktor raporlarının hiçbirini yeterli görmemekte, usulüne göre teşekkül etmiş sağlık kurullarından alınan raporlara itibar etmektedir.)Bu nedenle murisin vasiyetnameyi yaptığı sırada temyiz kudretine sahip olmadığını(eğer temyiz kudreti yoksa) davanızda ileri sürebilirsiniz.
Uygulamada bazı tereke hakimlerinin vasiyetnamenin açılıp okunması işleminde duruşmaya gelen yasal mirasçılara ölüme bağlı tasarrufa itirazları olup olmadığını sorduğunu itirazı olanlara ise 10 gün veya 15 gün gibi bir süre vererek iptal davası açmalarını istediğine şahit olmaktayım ki yapılan süre verme işleminin yasal hiçbir dayanağı bulunmamaktadır.Çünkü tereke hakiminin görevi vasiyetnameyi açıp okumak ve ilgililere tebliğ etmekle sınırlıdır.
İptal davası ile birlikte eğer vasiyetname saklı paylı mirasçıların saklı paylarına da tecavüz ediyorsa iptal davasını tenkis davası ile birlikte de açabilirsiniz.(vasiyetnamenin iptali mümkün olmadığı taktirde tenkisine karar verilmesi).
Vasiyetnameler, yararlanan kişiye (kendine taşınmaz vasiyet edilen kişiye) şahsi hak verir.Bu nedenle vasiyetnameden yararlanan kişi öncelikle 1 yıllık iptal davası açma süresini beklemek zorundadır.
1 yıllık iptal davası açma süresi geçince veya açılan iptal davası red olursa 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde yasal mirasçılara karşı vasiyetnamenin tenfizi ( vasiyetnamedeki taşınmazların kendi adına tescili için tapu iptali ve tescili davası-vasiyetnamenin yerine getirilmesi) davasını açarak vasiyetname ile kendisine bırakılan taşınmazların tapularını kendi adına tescil ettirebilecektir.
Uygulamada pek bilinmemekle birlikte yasal mirasçılara karşı açılan vasiyetnamenin tenfizi davasında davalı durumunda bulunan yasal mirasçıların eğer daha önce bağımsız veya terditli olarak tenkis davası açmamış iseler cevap dilekçesi yoluyla tenkis talebinde de bulunabileceklerini de ayrıca hatırlatmak isterim.saygılarımla Av.Şükrü Söğüt

Ayrıca TMK ikili bir ayrım yapmış, okuma yazma bilenler ile okuma yazma bilmeyenlere ilişkin vasiyetnamelerin tanziminde farklı şekil öngörmüştür(okuma yazma bilmeyen kişiye vasiyetnamenin içeriğinin tanıkların huzurunda bizzat noter tarafından okunması ve huzurda bulunan tanıkların, vasiyetnamenin noter tarafından vasiyetçiye bizzat okunduğunu ve vasiyet edenin, kendisine noter tarafından okunan vasiyetnamenin gerçek arzu ve isteğine uygun olduğuna dair beyanda bulunduğu gibi ).Bu nedenle vasiyetçinin okuma yazma bilip bilmemesi önemli değildir.Önemli olan husus, okuma yazma bilmeyen vasiyetçinin yapmış olduğu vasiyetnamenin şekil koşullarına uygun olarak yapılmış olup olmadığıdır.Bunun yanında vasiyetnamenin aslı, tanzim eden noterde bulunmaktadır.Uygulamada noterler tereke mahkemelerine vasiyetnamenin aslını değil onaylı bir örneğini göndermektedirler.Vasiyetname de bulunan farklı yazı karekterleri önemli olmayıp önemli olan husus, vasiyetnameye sonradan bir ekleme veya çıkarma (tahrifat) yapılıp yapılmadığıdır.Saygılarımla .Av.şükrü söğüt

Şükrü bey,

Bilgileriniz için teşekkürlerimi sunarım.

Şu aşamada anladığım kadarıyla vasiyet hususunda;

İlk etapta, vasiyetnamenin acılmasına davasında davalı olarak müdahil olmak;

Daha sonra da Asliye Hukuk Mahkemesinde vasiyetin iptali, olmadığı takdirde mirasın tenkisini dava etmeliyim.

Anladığım kadarıyla vasiyetnamenin iptali için şuan elimde tek koz, doktor raporu !

Bu hususlardan başka önereceğiniz yada gözden kaçırdığım bir konu var mı? Ayrıca mirasbırakanın alt ve üst soyu yok. Doğal olarak da kardeşlerine yada ölen kardeşlerinin çocuklarına mallar kalacak. Bu durum 1/2 lik tenkis hakkımıza engel değil sanırım. ???

Sayın Kadir Bey,vasiyetnameyi elifsogut_16@ hotmail.com adresine gönderirseniz inceleyebilirim.Saygılarımla .Av.Şükrü Söğüt

Şükrü Bey,
"Uygulamada bazı tereke hakimlerinin vasiyetnamenin açılıp okunması işleminde duruşmaya gelen yasal mirasçılara ölüme bağlı tasarrufa itirazları olup olmadığını sorduğunu itirazı olanlara ise 10 gün veya 15 gün gibi bir süre vererek iptal davası açmalarını istediğine şahit olmaktayım ki yapılan süre verme işleminin yasal hiçbir dayanağı bulunmamaktadır.Çünkü tereke hakiminin görevi vasiyetnameyi açıp okumak ve ilgililere tebliğ etmekle sınırlıdır." demişsiniz.
Vasiyetin açılması davasında itirazlar sorulmuş ve 'itirazım yoktur' demiş bir mirasçı yine de vasiyetin iptalini dava edebilir mi?

Sayın meslektaşım hukukçu a,
Tereke hakimlerinin görevi vasiyetnameyi açıp terekede hak sahibi olan ilgililere tebliğ etmekle sınırlıdır.Vasiyetnameyi açıp okumanın ve hak sahibi olan ilgililere tebliğ etmekteki asıl amaç da terekenin korunması ve hak sahiplerine geçişini sağlamaktır.(TMK.m.595)Yani özü itibariyle vasiyetnameyi açıp okumak ve tebliğ etmek miras hukukuna özgü idari yönü bulunan bir tedbir işlemidir.Sizinde bildiğiniz gibi vasiyetnamenin ilgililere tebliği üzerine 1 ay içinde terekede hak sahibi olan ilgililer iptal davası açmazlarsa iradi mirasçılar atanmış mirasçılık sıfatı ile mirasçılık belgesi,belirli mal vasiyeti lehdarı da terekede vasiyet alacaklısı olduğunu gösteren bir belgenin kendilerine verilmesini sulh hukuk hakiminden isteyebilirler.(TMK.m.598)Yani vasiyetnamenin tebliğinden itibaren 1 ay içinde iptal davası açılmazsa iradi mirasçılar ile vasiyet lehdarı mirasçılık belgesi ile lehdar olduklarını gösteren belgeyi sulh hukuk hakiminden alarak terekedeki kendi haklarının korunması için harekete geçebilirler.Kendisine vasiyetname huzurunda okunan mirasçının vasiyetnameye itirazım yoktur demesi iptal davası açma hakkını ortadan kaldırmaz.çünkü bu beyanla yasal mirasçı iptal davası açma hakkından feragat etmemektedir.Çünkü Sizinde bildiğiniz gibi bir haktan feragat edilebilmesi için hakkın doğması gerekir.Oysa henüz kendisine vasiyetname resmen tebliğ edilmemiş bir yasalmirasçının iptal davası açma hakkı doğmamıştır ki bu haktan feragat edebilsin.Ölüme bağlı tasarrufun yani vasiyetnamenin iptali davası açmaya ilişkin hak düşürücü sürenin başlangıcı, ölüme bağlı tasarrufun varlığını(resmen tebliği) ve iptal nedenini öğrendiği tarihten itibaren başlar.Huzurunda vasiyetname okunan yasal mirasçının kendisine okunan vasiyetnameye itirazım yoktur demesi,şimdilik 1 aylık süre içinde iptal davası açmayacağım,terekede hak sahibi olan iradi mirasçı ile müsalahe mirasçılık belgesi ile lehdar olduğunu gösteren belge verebilirsiniz ve bu kişilerin terekedeki haklarının korunması için talepleri doğrultusunda tedbir kararları de verebilirsiniz demektir.Yargıtayın arizi nitelikteki bazı eski kararlarında yasal mirasçının itirazım yoktur beyanını iptal davası açma hakkından feragat olarak yorumlayan düşüncesi varsa da bu görüşlerin yasal hiçbir dayanağı yoktur.Saygılarımla.Av.Şükrü Söğüt

Alıntı: Yazan av.kadirpolat Şükrü bey, Bilgileriniz için teşekkürlerimi sunarım. Şu aşamada anladığım kadarıyla vasiyet hususunda; İlk etapta, vasiyetnamenin acılmasına davasında davalı olarak müdahil olmak; Daha sonra da Asliye Hukuk Mahkemesinde vasiyetin iptali, olmadığı takdirde mirasın tenkisini dava etmeliyim. Anladığım kadarıyla vasiyetnamenin iptali için şuan elimde tek koz, doktor raporu ! Bu hususlardan başka önereceğiniz yada gözden kaçırdığım bir konu var mı? Ayrıca mirasbırakanın alt ve üst soyu yok. Doğal olarak da kardeşlerine yada ölen kardeşlerinin çocuklarına mallar kalacak. Bu durum 1/2 lik tenkis hakkımıza engel değil sanırım. ???

Sayın Meslektaşım,
Tenkis davası saklı payın ihlal edilmesinin yaptırımıdır. Verdiğiniz bilgilere göre yasal mirasçılar kardeşler yada ölen kardeşlerin çocuklarıdır. Bu durumda tenkis davasının açılabilmesi mümkün değildir.Saklı payın ihlal edilmesi söz konusu değildir. Kardeşlerin saklı payı yoktur. Çünkü tenkis davasını ancak saklı pay sahibi mirasçılar açabilir.4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 506. maddesinin 3.bendi 04.05.2007 tarihli 5650 sayılı kanunun 2.maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.Bunun sonucu olarak 04.05.2007 tarihinden sonraki ölüm olaylarında kardeşler saklı paylı mirasçı olmayacaktır.Yani bu tarihten itibaren saklı paylı mirasçılar ;
1.Kan bağı bakımından
a. Altsoy
b.Ana-Baba(üst soy değil)
2.Evlilik ilişkisi bakımından:Sağ kalan eş
3.Evlatlık ilişkisi bakımından:Evlatlık dır.
Kardeşler saklı paylı mirasçı olmadığından tenkis davası açmaları mümkün değildir. Ancak yasal mirasçı olmalarından dolayı vasiyetnamenin iptali için dava açabilirler.
Dikkat! Ölüm olayı 04.05.2007 tarihinden önce gerçekleşmiş ise kardeşlerin saklı payı vardır ve bu pay Eski Kanun-u Medenisi döneminde kardeşin saklı payı yasal miras payının 1/4'ü iken Türk medeni kanunu ile 04.05.2007 tarihi arasında yasal miras payının 1/8'i dir. 04.05.2007 tarihinden önce gerçekleşen ölümlerde kardeşlerin saklı payı vardır ve tenkis davası açabilirler ancak bu tarihten sonra tenkis davası açmaları mümkün gözükmemektedir.

1935 doğumlu muris, 05.2013 yılında, ölümünden 10 ay önce, noterde düzenleme şeklinde vasiyetname ile oturduğu bir adet daireyi, 3 çocuğundan birisine bırakmıştır.
Vasiyetnamede "Özel ... Tıp Merkezi Ruh Hast. Müth. Dr. X. ve İç Hastalıklar Uzmanı Dr. Y. tarafından verilen, Baştabip Op. Dr. Z. tarafından onaylanan . tarihli . prot. nolu raporda (.....) hukuki eylem ve işlem yapma ehliyeti mevcut olduğu görüldü" yazısı mevcut ve iki tanık var.

Ölümden iki ay sonra 05.2014'te vasiyetname açılması davası sulh hukukta görülmüş, iki çocuğun varlığı tespit olunmuş, vasiyetname ilanen tebliğ olunmuş, ancak müvekkil olan üçüncü çocuk tespit olunamamış, bu şekliyle 06.2015'te karar yazılmış, ancak 01.2016'da vasiyetname alacaklısının vekili tarafından üçüncü çocuk olan müvekkilin varlığı mahkemeye bildirilmiş ve ardından müvekkile vasiyetname açılması kararı tebliğ edilmiş.
(olay özetini neden bu kadar uzun tuttum bilemiyorum, konu ile ilgili detaylı bilgiye sahip olmadığımdan olsa gerek)

Müvekkilin saklı payı, yasal miras payının 1/2'si sanırım,
3 çocuk var, yasal miras payları 2/6'şar,
Saklı pay ise 1/6 olmuş oluyor sanıyorum.

Müvekkilin 1/6 payı için açılması gereken dava tenkis davası heralde, sadece tenkis davası açmak yerine vasiyetnamenin iptali, mümkün değilse tenkisi şeklinde terditli dava mı açmak gerekir, tebligattan itibaren 1 ay içerisinde murisin son yerleşim yeri Asliye Hukuk mahkemesinde mi açılır?

Teşekkür ederim.