Çek Teslim Protokolü

Bilindiği üzere çekler ileri tarihli olarak keşide edilse de, görüldüğünde ödendiğinden bu durum çek keşidecisi açısından maddi zarara ve ticari itibar kaybına neden olabilmektedir. Bu olumsuzluğu engellemek maksadı ile Müvekkil Şirketler için hazırladığım "Çek Teslim Protokolü" aşağıdadır.

ÇEK TESLİM PROTOKOLÜ

.................................... tarafından ...........................................’ye verilen ve aşağıda dökümü yapılan çekler .................................................. ..’ye teslim edilmiştir.

Söz konusu çekler, keside tarihi gelmeden ibraz edilemez, ilgili ticari iş/sözleşme/diğer hukuki ilişki bedelinin tahsili amacı dışında kullanılamaz. Aşağıda dökümü yapılan çekler keside tarihinde bankaya ibraz edilebilecektir. Çek lehtarının keside tarihinden evvel çeki bankaya ibrazı veya çekin 3. kişilere ciro edilmesinden sonra 3. şahıslar tarafından bankaya keside tarihinden evvel ibraz edilmesi veya .................................................. .......'nin protokole konu çeke ilişkin olarak 3. herhangi bir özel veya tüzel kişiye ödeme yapmak zorunda kalması, hukuki veya cezai sorumluluğunun doğması ya da .................................................. ...'ye 3. kişilerce rücu edilmesi durumunda çek lehtarının sorumluluğu devam edecek ve .................................................. ....'nin uğrayacağı tüm zararlardan sorumlu olacaktır.

Bu şartlara aykırı hareket eden ................................................, .................................................. .. bu sebeple uğradığı tüm zararlardan sorumlu olacak ayrıca bu protokole aykırı kullanılan çeklerin %50’ si oranında bir meblağı (.......................... YTL) da ...........................................'ye ödeyecektir. ..........................................'nin tüm yasal hakları saklıdır.


Çek Listesi:

Keşide Tarihi Seri No Bankası Meblağı

................. ................. .................. ......................

.................. .................. ................... .....................

.................. ................... .................... .......................



................................. ………………………………….
................................. ………………………………….
TEL : ………………………………….
V.D. : ………………………………….
V. NO : ………………………………….


EKİ:
Çek fotokopileri

çek teslim protokolü yapmamıza rağmen borçlu bankadan T.T.K 711 md. göre ödeme yasağı koydurursa ozaman dolandırıcılık olmazmı?

'Vade' tabirinin kullanılmış olması kafa karıştırıcı bir husus gibi geldi bana. Teorik olarak çek'in unsurları arasında yer almayan 'vade'nin 'keşide günü' anlamında protokolde yer almış olması metnin hukuken ne derece geçerli olduğu sorusunu getiriyor akıllara. 'Vade' teriminin yerine 'keşide günü' tabirinin kullanılması da hukuken değil ama mantıken bir duraksamaya yol açıyor.

Vade tarihinin mantiken duraksamaya yol acmasi mumkundur, o nedenle keside tarihi daha makul ancak ayni anlami ihtiva ediyorlar.
TTK 711 geregi ceklere odeme yasagi konulmasi karsiliksiz cek keside etme sucunun olusumuna engel degil, ancak dolandiricilik icin taraflar arasindaki ticari/hukuki iliskiyi de incelemek gerekir kanisindayim.

"Çek teslim protokolü" ndn ziyade olayda taraflarını bağlayan bir protokol söz konusudur. Keşide günü ileri tarihli olarak yazılmış çeklerin gününden önce bankaya ibraz edilmesi her ne kadar lehdarı sorumlu kılar ise de; çek ciro suretiyle tedavül kabiliyetine sahip bulunduğundan ciro edilmiş bir çekin "hamil" tarafından gününden önce bankaya ibraz edilmesi halinde sorun başlayacaktır.

Bu protokol zorunlu olarak ciroyu da engellemek amaçlıdır.

Alıntı: Yazan Aykut Özdemir Vade tarihinin mantiken duraksamaya yol acmasi mumkundur, o nedenle keside tarihi daha makul ancak ayni anlami ihtiva ediyorlar. TTK 711 geregi ceklere odeme yasagi konulmasi karsiliksiz cek keside etme sucunun olusumuna engel degil, ancak dolandiricilik icin taraflar arasindaki ticari/hukuki iliskiyi de incelemek gerekir kanisindayim.

Çalışmanızı büyük saygı ve takdirle karşılıyorum ancak ilk mesajınızda belirtmiş olduğunuz matbu protokol formunda 'vade' yerine 'keşide tarihi' ibaresinin kullanılmasının sorunu çözebileceğinden emin değilim.

Örneğin basitçe ele alırsak;

15.06.2009 tarihinde keşide edilen(!) çekin bu tarihten önce bankaya ibraz edilmesi halinde keşide edenin uğrayacağı zarardan ötürü çeki ibraz eden sorumlu olacaktır.

imza X Y

imza tarihi
27.12.2008

Çek bariz şekilde 'ödeme aracı' olmaktan çıkarılmış, fiilen sürdürdüğü 'kredi aracı' olma hüviyetine resmiyet kazandırılmış oluyor bu protokolle.

Çalışmanıza saygı duyduğumu yineliyorum, ancak ileri bir tarihle keşide edilen çekin bu tarihten önce bankaya ibraz edilmesinin yasaklandığı bu tür bir protokolün hukuken sıhhat şartlarını haiz olduğu konusunda hala emin değilim.

Saygılarımla

Burada, cekin ileri tarihli olarak keside edilmesinden sonra keside tarihinden evvel bankaya ibraz edilmesinde bir engel bulunmamaktadir.Kaldi ki boyle bir sey Turk Ticaret Kanunu ve cekin mahiyetine aykiridir. Somut olayda amaclanan, ileri tarihli cekin keside tarihinden evvel bankaya ibrazi halinde cezai sart ve maddi zarardan cekin hamilini sorumlu tutmak ve iradi olarak cekleri teslim alani zorlamaktir.Bu protokol taraflarini bagladigindan cirantalarin ceki bankaya ibraz etmesinde bir sakinca yoktur.Ancak ciranta dahi ceki bankaya ibraz etse, lehdar yine maddi zarari ve cezai sarti odeyecektir.Hukuken gecerlilik, cekin vasfi uzerinde degil, protokole aykirilik sonucu taraflarin bir takim yaptirimlara ugramasi uzerinedir.
Ayrica mesajiniz ve dusunceleriniz icin cok tesekkur ederim, sonucta onemli olan hatadan ari olarak gecerli bir metin hazirlamak.

Çekin ciro edilip bir başkasına devri halinde de bu protokolün sonuç doğurmayacağı kanısındayım. Çeki devralan, bir önceki cirantanın yaptığı protokolle bağlı olmayacak ve istediği zaman bankaya ibraz edebilecek. Bu durumda yapılan protokolün de bir anlamı kalmayacak sanırım. Her ne kadar 3.kişiye ciro etmeyi yasaklasa da, bu hükmün geçerli olacağı da şüpheli. Ticari ilişki açısından bakıldığında bunu engellemenin doğru olup olmadığı konusunda biraz daha düşünmek gerekiyor. Müvekkil şirket zarara uğrayacak bile olsa, çekin ciro edilerek 3.şahıslara devredilmesini engelleyici bir protokolün ne derece doğru olduğu konusunu da düşünmek gerekiyor.

Çeki devralan ciranta protokolle bağlı değil zaten.Böyle bir durumda lehdar cezai şart ödemek zorunda kalacak, protokolün amacı budur.

Arkadaşlar Kanunun amir hükmü gereğince çekte vade yoktur. Çekin asli unusuru tedavül kabiliyeti olması ve "para" hükmünde sayılması nedneiyle keşide tarihine bakılmaksızın her zaman bankaya ibraz edilebilmesidir. Dolayısıyla kanunun emredici hükmüne aykırı olabilecek potokolün geçerli olmayacağı ve geçersiz protokole uyulmaması halinde de herhangi bir müeeyidenin doğmayacağı kanaatindeyim.

Saygılar

bir yıl süre ile keşide tarihinden önce bankaya ibraz TTK ya eklenen madde ile engellenmiş idi. sanırım ocak sonunda dolacak süre. çekler açısından vade dünyada bulunmamakta ilk kez Türkiye de yasa ile bu husus kabul edildi. protokole rağmen bankaya ibraz halinde dolandırıcılık suçunun oluşmayacağı kanaatindeyim. suçun unsurları eksik kalıyor. protokolü imzalayan önceden sunma halinde veya 3. kişinin fiilini taahhüt ederek sunulma halinde zararı karşılayacağını taahhüt etmesi bence geçerlidir ve zararı karşılamak zorunda olduğunu düşünüyorum tersi düşünce ile isteyemeyeceğine ilişkin engel hüküm bulunmuyor.