itirazın iptali davasında yetkili mahkeme neresidir?

Öncelikle herkese merhabalar;

Müvekkilim ve karşı taraf arasında İstanbul'da taşıma sözleşmesi imzalanmıştır. Belirtmek gerekir ki sözleşme gereğince ihtilaf halinde İstanbul icra daireleri ve mahkemelerinin yetkili olacağı kararlaştırılmıştır.Ayrıca müvekkilim şirket taşınacak malı İtalya'dan alıp Bakü'ye götürecektir ki söz konusu edimini yerine getirmiştir.
Ancak karşı taraf taahhüt ettiği edimi yerine getirmediğinden tarafımızca (alacak para alacağı olduğundan alacaklının ikametgahı olan) mersin icra dairelerinde icra takibi başlatılmış bulunmaktayız. Karşı taraf ise yetki ve borca itiraz ederek takibi durmuştur.
Burada ki sorularım;
1- Yetkili icra dairesi neresidir? (Para alacağına dayanarak alacaklının ikametgahında yaptığımız icra dairesinin yetkisine katılıyor musunuz?)
2- İtirazın iptali davamızı nerede açmalıyız? (İcra takibini yaptığımız yer olan Mersin'de mi, Yetkili olduğu iddia edilen İstanbul'da mı?)

(Yetkili mahkemenin tayininde HMK. kurallarının uygulanıp uygulanmayacağı konusu doktrinin de tartışmalı olduğundan karar verememiş bulunmaktayım. Zira;
Prof. Üstündağ’a göre itirazın iptali davası yetki bakımından genel hükümlere tabi olmamalıdır. Alacaklı yetkili icra dairesini belirli ölçüler içinde seçtiğine göre, gerektiğinde mahkemeye gidildiğinde de aynı ölçülere sadık kalmalıdır. Bu nedenle, örneğin takibi borçlunun ikametgahı yeri icra dairesinde başlatan alacaklı; davayı da aynı yerin mahkemesin de açmak zorunda olmalıdır. Aksi halde, takip ile davanın aynı yerde gerçekleştirilmesinde ki faydalar zedelenmiş olacaktır.
Prof. Kuru ise mehaza uygun olarak icra takibinin, takip yeri mahkemesine yetki kazandırmadığı, aksine itirazın iptali davasında yetkili mahkemenin HUMK. m. 9 vd. hükümlerine göre belirleneceğini savunur.
''Prof. Dr. Saim Üstündağ, İcra Hukukunun Esasları, İst. 2000, sh. 132 den alıntıdır'')

1)İcra dairesi ve mahkemenin yetkisi açısından;
a) Taraflar tacir ise; geçerli bir yetki sözleşmesi var demektir.
i) 6100 yürürlüğe girmesinden sonra; HMK.m.17 uyarınca yapılan yetki sözleşmeleri ise "aksi açıkça belirtilmedikçe" münhasıran yapıldığı kanunen kabul edildiğinden yetkisizlik itirazının haklı olduğunu kabul edebiliriz. Zira yetki sözleşmesi diğer tüm yetkili mahkemelerin ve icra dairelerin(İİK HMK ya atıf yaptığından) yetkisini bertaraf etmiştir.

ii) Eğer 6100 den önce yapılmış bir yetki sözleşmesi varsa; (6100 den önceki Yargıtay uygulaması nedeniyle), diğer icra dairelerinin yetkisinin kaldırmadığını, 6100 le yetki sözleşmesinin geçerliliğini yitirdiğini ya da diğer yetkileri bertaraf etmediğini iddia edebilirsiniz. Ancak bu konuda bir yargıtay kararı çıktı mı bilmiyorum.

Eğer taraflartacir değilse Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 6100 den önce yapılan yetki sözleşmelerinin geçersiz olduğunu kabul ediyor.

b) Taraflardan "biri" tacir değilse, yetki sözleşmesi geçersizdir ve para alacağı alacaklının ikametgahında talep edilebileceğinden bir yetki sorunuyla karşılaşılmayacaktır.

2) İtirazın iptali açısından;
Bu konuda bu sitede çok tartışıldı, Uygulamada İtiarzın iptali genel yetkili mahkemede açılmaktadır ama bir kaç aksi yönde 13. Hukuk Dairesi kararı vardır. (Sitede bu kararlar eklendi, ancak yetkiye itiraz olduğuna göre icra dairesinin yetkisini doğru bulmazsa, mahkemenin yetkisini girmeyecektir)

Sayın Sezin,yetki itirazının haklı olduğuna inanıyorsanız, yetki itirazını kabul edip,takibe borçlunun belirttiği yetkili icra dairesinde devam edeceksiniz.Aksi durumda takibin iptalini zaten Mersin Mahkemelerinde istemek zorundasınız.

Alıntı: Yazan Av.Kaya Sayın Sezin,yetki itirazının haklı olduğuna inanıyorsanız, yetki itirazını kabul edip,takibe borçlunun belirttiği yetkili icra dairesinde devam edeceksiniz.Aksi durumda takibin iptalini zaten Mersin Mahkemelerinde istemek zorundasınız.

Karşı taraf borcada itiraz ettiği için takibe İstanbul da da devam edilemez..
Mersin de itirazın iptali davası açsam, yetkisiz icra dairesinde takip yapıldığından, geçerli bir takip olmadığından davam reddedilecek

Oyüzden icra dairesinin yetkili olup olmadığı noktası benim için önemli

Bence bu problemi en rahat şöyle çözersiniz:
Öncelikle icra takibini İstanbul'da açarsınız buna da itiraz edilirse İstanbul mahkemelerinde itirazın iptali yoluna gidersiniz çünkü yetki sözleşmesi var.
Saygılar sunarım

Sayın Sezin bence HMK17.maddesi gereği yetkili icra daireleri ve mahkemeler sözleşmede belirlenen İstanbul icra daireleridir.Öncelikle yetki itirazını öğrendiğiniz günden itibaren iki hafta içinde Mersin icra dairesinden açacağınız taleple İstanbul İcra dairesine göndermeniz gerekmektedir.Bu süreye dikkat edin.Daha sonra İstanbul icra dairesinden başlatılan takibe borçlu itiraz ederse İstanbul Mahkemelerinde İtirazın iptali davası açarsınız.Syg.

Yetki itirazı ile birlikte borcada itiraz edilmiş olmasının bir önemi yoktur. Eğer alacaklı olarak borçlunun yetki itirazını kabul eder ve dosyanın yetkili icra dairesi olan İstanbul icra diaresine gönderilmesini isterseniz. İstanbul icra dairesinde açılacak takipten borçluya yeniden ödeme emri gönderileceği için borçlunun önceki itirazının(borca dair yaptığı) bir hükmü kalmayacaktır. Borçlunun kendisine gönderilen yeni ödeme emrine karşı da ayrıca itiraz etmesi gerekecektir.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 1.10.2011 tarihinden önce yapılmış yetki sözleşmesi ve HUMK.m.22’ye dayanarak 1.10.2011 tarihinden sonra da takip yapabileceğine karar vermiştir. (12. HD, 11.6.2012,4672/20024) Ancak Pekcanıtez’e göre,1.10.2011 tarihinden önce yapılmış tacir olmayan kişiler arasında yapılmış yetki sözleşmesine göre açılan dava geçersiz yetki sözleşmesine göre açılmışolacaktır. (Pekcanıtez- Atalay- Özekes- Hukuk Muhakemeleri Kanunu HükümlerineGöre Medeni Usul Hukuku. SH. 149. 13. Baskı)

Bu yeni kararlardan benim anladığım, 6100 den önce yetki sözleşmesi yapılmışsa, yetki sözleşmesinin geçerli olacağı ancak yine HUMK zamanında olduğu gibi yetkinin münhasıran olmadığı diğer mahkemelerin de seçimlik yetkisinin devam ettiği yönünde... Bu durumda, 6100 önce yapılmış bir yetki sözleşmesi olsa dahi, itirazın iptalini alacaklının ikametgahında isteyebilirsiniz...

Eğer 6100 den sonra yapılmış bir yetki sözleşmesi varsa(tabi tacirler arasında ise), Yetki itirazı doğrultusunda dosyanın İstanbul'a gönderilmesini istemeniz gerekecek....