çevre temizlik vergisinde zamanaşımı

Çevre temizlik vergisi tahakkukunda zaman aşımı süresi Vergi Usul Kanunu uyarınca yine 5 yıl mıdır? 2000 yılından itibaren çevre temizlik vergisi tahakkuk ettirilmesi, üstelik faiz işletilmesi halinde Vergi Mahkemesine müracaatla 2005 yılından önce herhangi bir ihbarda bulunulmadığı ve borcun zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle bu yıllara dair borç iptal ettirilebilir mi? Bu hususta herhangi bir yargı kararı bulamadım. Ayrıca müvekkilim bir yakınının bu gerekçeyle dava açıp kaybettiğini söylüyor, kararı görmedim ve gerekçesini bilmiyorum ama bana mantıksız geldi. Bu nedenle sizlerin bilgisine başvurma gereği duyuyorum. Bilgi ve fikirlerinizi paylaşırsanız sevinirim.

Ben size mevzuatın ilgili bölümlerini aktarayım. Sonra da görevli mahkemenin hangisi olacağına dair yol gösterecek bir karar sunayım. Sizle ve diğer katılımcılarla birlikte değerlendirelim. Görevli mahkemenin Vergi Mahkemesi olamayacağını düşünüyorum.

Alıntı: KANUN NO: 6183 AMME ALACAKLARININ TAHSİL USULÜ HAKKINDA KANUN MADDE 1 - Devlete, vilâyet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i âmme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu Kanun hükümleri tatbik olunur. Türk Ceza Kanununun para cezalarının tahsil şekli ve hapse tahvili hakkındaki hükümleri mahfuzdur. ÖDEME EMRİNE İTİRAZ : MADDE 58 - Kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahıs, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi itiraz komisyonu nezdinde itirazda bulunabilir. İtirazın şekli, incelenmesi ve itiraz incelemelerinin iadesi hususlarında Vergi Usul Kanunu hükümleri tatbik olunur. Borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun o kısmın cihet ve miktarını açıkça göstermesi lazımdır, aksi halde itiraz edilmemiş sayılır. (...) (Madde 8'in 3. fıkrası, 28.1.2010 tarih ve 5951 sayılı Kanun'un 1. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) İtiraz komisyonu bu itirazları en geç 7 gün içinde karara bağlamak mecburiyetindedir. İtirazında tamamen veya kısmen haksız çıkan borçludan, hakkındaki itirazın reddolunduğu miktardaki âmme alacağı %10 zamla tahsil edilir. İtiraz komisyonlarının bu konudaki kararları kesindir. Borcun tamamına bu Madde gereğince vâkı itirazların tamamen veya kısmen reddi halinde, borçlu ret kararının kendisine tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde mal bildiriminde bulunmak mecburiyetindedir. Borcun bir kısmına karşı bu Madde gereğince vâkı itirazlar mal bildiriminde bulunma müddetini uzatamaz TAHSİL ZAMANAŞIMI : MADDE 102 - Amme alacağı, vâdesinin rasladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar. Para cezalarına ait hususi kanunlarındaki zamanaşımı hükümleri mahfuzdur. Zamanaşımından sonra mükellefin rızaen yapacağı ödemeler kabul olunur. ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ MADDE 103 - Aşağıdaki hallerde tahsil zamanaşımı kesilir : 1. Ödeme, 2. Haciz tatbiki, 3. Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan her çeşit tahsilat, 4. Ödeme emri tebliği, 5. Mal bildirimi, mal edinme ve mal artmalarının bildirilmesi, 6. Yukarıdaki 5 sırada gösterilen muamelelerden herhangi birinin kefile veya yabancı şahıs ve kurumlar mümessillerine tatbiki veya bunlar tarafından yapılması, 7. İhtilâflı âmme alacaklarında kaza mercilerince bozma kararı verilmesi, 8. Amme alacağının teminata bağlanması, 9. Kaza mercilerince icranın tehirine karar verilmesi, 10. İki âmme idaresi arasında mevcut bir borç için alacaklı âmme idaresi tarafından borçlu âmme idaresine borcun ödenmesi için yazı ile müracaat edilmesi. 11. (Ek: 5035 - 25.12.2003 / m.5 - Yürürlük m.50 a) Amme alacağının özel kanunlara göre ödenmek üzere müracaatta bulunulması ve/veya ödeme planına bağlanması. Kesilmenin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren zamanaşımı yeniden işlemeye başlar. Zamanaşımının bir bozma karariyle kesilmesi halinde zamanaşımı başlangıcı yeni vâde gününün rasladığı; âmme alacağının teminata bağlanması veya icranın kaza mercilerince durdurulması hallerinde zamanaşımı başlangıcı teminatın kalktığı ve durma süresinin sona erdiği tarihin rasladığı; takvim yılını takip eden takvim yılının ilk günüdür. ZAMANAŞIMININ İŞLEMEMESİ : MADDE 104 - Borçlunun yabancı memlekette bulunması, hileli iflâs etmesi veya terekesinin tasfiyesi dolayısiyle hakkında takibat yapılmasına imkân yoksa bu hallerin devamı müddetince zamanaşımı işlemez. Zamanaşımı, işlememesi sebeplerinin kalktığı günün bitmesinden itibaren başlar veya durmasından evvel başlamış olan cereyanına devam eder.

T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 1995/1323
K. 1995/1992
T. 1.3.1995
• ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ ( İşyerlerinden Alınan Atık Su Bedeli-Menfi Tespit Davası )
• MENFİ TESPİT DAVASI ( Atık Su Bedeli İçin Borçlu Olunmadığının Tespiti-Belediyenin Hizmet Sunmadığı İddiası )
• ATIK SU BEDELİ ( İşyeri-Belediye Meclisinin Yasaya Uygun Olarak Aldığı Karara Göre Tahakkuk Eden Bedelin Ödenmesi Gereği )
2464/m.44
ÖZET : Belediye Meclisi yasaya uygun olarak almış olduğu karar ile atık su bedelini kullanılan suyun yarısı olarak tesbit etmiş ve bu karar doğrultusunda atıksu bedeli talep etmiştir. Davalının talebi yasalardan kaynaklanmaktadır. Her kuruluş işyeri kullandığı su miktarı kadar atık su üretir. Mevzuata uygun şekilde düzenlenen idari işlemin başka deyişle tarifenin iptali sağlanmadığına göre davacılar tarifeye aykırı ücret alındığını iddia etmediklerine göre tahakkuk eden ücreti ödemek durumundadırlar.

DAVA : Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR : Davacı Şirketler, davalı Belediyenin hiç bir hizmeti olmamasına rağmen keyfi olarak atık su bedeli tahakkuk ettirdiğini ileri sürerek davacı Aksa Akrilik Kimya Sanayi A.Ş.nin 59.300.000 Tl, Ak-Al Tekstil Sanayi A.Ş.nin 36.200.000 Tl, Akkim Kimya Sanayi A.Ş.nin 390.000 TL. borcu olmadığının tesbitini istemişlerdir.

Davalı Belediye davacılardan 24.7.1993 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan 3914 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda değişiklik yapılması hakkındaki kanun gereği ve bu kanuna uygun olarak 8.1.1994 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan Belediye Gelirleri Kanunu genel tebliğinin 9. maddesi gereğince atıksu bedeli talep edildiğini tamamen yasal olduğunu bu kanun ve tebliğ gereğince Yalova Belediye Meclisinin de bu hususta karar aldığını bildirerek davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece davalı idare tarafından davacı fabrikalara herhangi bir kanalizasyon şebekesi ve fosseptik çukur açmadığı dolayısıyla bu hizmetin götürülmediği bunun karşılığında atıksu bedelinin talep edilemeyeceği bir hizmet yapılırsa ancak bunun karşılığının talep edilebileceği olayda ise bu duruma rastlanmadığı gerekçesiyle davacıların menfi tesbit taleplerinin kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

l- Davacılardan, Akkim Kimya Sanayii A.Ş.nin bu davadaki talebi, 390.000 TL atık su bedelinden dolayı davalıya borçlu olmadığının tesbitine ilişkindir. Davacıların her birinin atık su borcu tahakkuk ettirilen iş yerlerinin ayrı ayrı bulunmasına, müteselsil olarak birlikte borçlu oldukları da ileri sürülmediğine göre her bir davacının davası müstakil dava niteliğindedir.

Davacı Akkim Kimya Sanayii A.Ş.nin bu davadaki isteminin kabulüne dair mahkeme kararı H.U.M.K.nun 427/2 maddesi hükmü uyarınca kesindir. Bu nedenle miktar yönünden kesin olan karara karşı vaki davalının temyiz dilekçesinin reddi gerekir.

2- Davalının diğer davacılara karşı vaki temyiz isteminin incelenmesinde;

Davalı Belediye atıksu bedeli parasını Belediye Gelirleri Kanununun 44. maddesine eklenen 3914 sayılı yasaya ve bu yasaya uygun olarak çıkartılan Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğinin 9. maddesi gereği talep etmiştir. Belediye Meclisi bu yasaya uygun olarak almış olduğu 12.1.1994 tarihli kararı ile de atık su bedelini kullanılan suyun yarısı olarak tesbit etmiş ve bu karar doğrultusunda atıksu bedeli talep etmiştir. Davalının talebi yasalardan kaynaklanmaktadır. Her kuruluş işyeri kullandığı su miktarı kadar atıksu üretir. Mevzuata uygun şekilde düzenlenen idari işlemin başka deyişle tarifenin iptali sağlanmadığına göre davacılar tarifeye aykırı ücret alındığını iddia etmediklerine göre tahakkuk eden ücreti ödemek durumundadırlar. Mahkemece bu yön gözetilmeden yazılı şekilde hizmet verilmediğinden bahisle davanın reddi usule ve yasaya aykırıdır. Karar bu nedenle bozulmalıdır.

SONUÇ : 1. nolu bette açıklanan nedenlerle davalının davacı Akkim Kimya Sanayii A.Ş. hakkındaki temyiz dilekçesinin REDDİNE, 2. nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 1.3.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Değerli Meslektaşım;
Henüz açılmış bir icra takibi yok. Müvekkilin işyerinde tutanak düzenlenmiş, müvekkil de abone olmak için belediyeye müracaat ettiğinde, aboneliği yapılmış ve geçmiş yılları da kapsar bir borç çıkartılmış. Elimizde henüz ödenmemiş bir mükellef tahakkuk makbuzu var, arka yüzünde '' Mükellefler ve kendilerine vergi cezası kesilenler tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemesinde dava açabilirler '' yazıyor. Ben buna dayanarak Vergi Mahkemesinde dava açmam gerektiğini düşünüyorum.

Verginin tahakkuku, tarh ve tebliğ edilen bir verginin ödenmesi gereken safhaya gelmesidir ( Vuk Md 22 ) aynı zamanda hüküm ifade eden idari işlemdir, vergilemede hata ve düzeltme esaslarını düzenleyen 213 sayılı VUK 116 ve davamı maddelerindeki hükümlere istinaden idareden düzeltme talebinde bulunularak verilecek karar üzerine idari yargı yolu tercih edilebileceği gibi ödeme emri tebliğinden sonra 7 günlük süre içinde vergi mahkemesine dava ikame edilebilir.
Bir diğer husus vergilemede Tahakkuk zamanaşımını düzenleyen hüküm 213 sayılı kanunun 114 maddesinde düzenlenmiş olup re'sen dikkate alınması ve hak düşürücü bir süredir, vergi hukukunda zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olup, mükellefin bu hususta bir müracaatı olup olmadığına bakılmaksızın hüküm ifade eden bir düzenlemedir.( Vuk Md 113 ) bu nedenle zamanaşımına uğramış bir vergi tarh ve tahakkuk edilemez, edilmesi hukuka aykırıdır, 2004 yılı dahil tahakkuk edecek vergiler zamanaşımındadır. İdarenin bu durumu re'sen göz önünde bulundurması gerekir.

Alıntı: Yazan Av.Suat Ergin Görevli mahkemenin Vergi Mahkemesi olamayacağını düşünüyorum.

Tahakkuk idari bir işlemdir, tahakkuka karşı idareden düzeltme talebinde bulunulabilir, verilecek red kararına istinaden kararın iptali idari yargı görevi daihilnde idare mahkemesine dava açılmalı, idare mahkemsine açılması gerekirken vergi mahkemsine açılan davaya görevsizlik veren vergi mahkemelerinin olduğuda malumunuz olmakla birlikte danıştay konuyu esası yönünden incelenerek karara bağlanması gerektiğine yönelik bazı kararları da mevcut, ancak ödeme emri düzenlenip tebliğ edilmesi durumunda ise vergi mahkemesi görev alanında olan bir durumdur. Bu nedenle Sayın Ergine katılıyorum.