Cezai şartın iadesi

İyi çalışmalar değerli meslektaşlarım. Bir konuda görüşlerinizi almak istiyorum.

Müvekkilim, Bursa Tarım Kredi Kooperatifi ile yaptığı belirli süreli iş sözleşmesini KPSS' yi kazanması nedeniyle süresinden önce fesih ediyor. Böylelikle, her iki taraf aleyhine düzenlenen cezai şartı, 2009 yılında Kooperatife ödemek zorunda kalıyor.

Müvekkilim ödediği bedeli, Kooperatiften geri almak istiyor. Yaptığım araştırma neticesinde; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin belirli değil, belirsiz süreli değerlendirilebileceği, hal böyle olunca cezai şartın hükümsüz olabileceği şeklindedir. Ancak ödemenin üzerinden altı yıl geçmiştir. Acaba ödenen bedelin iadesi için sebepsiz zenginleşme hükümlerine başvursam; BK md. 82'deki zamanaşımı süresi nedeniyle davam reddedilir mi? Ya da sebepsiz zenginleşme hükümleri haricinde başkaca bir hukuki yol var mıdır?

Tecrübesi olan meslektaşlarımın düşüncelerini paylaşması dileğiyle. İyi çalışmalar

Olayı aşağıdaki Yargıtay kararındaki şekli ile düşünmek mümkün olur diye düşündüm. (Karar Kazancı İçtihat Programından alınmıştır.)

T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
E. 2013/12000
K. 2013/13436
T. 26.9.2013
• SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME ( Dava Konusu Taşınmazın Belediye Encümen Kararıyla Satışı Yapıldığından Taraflar Arasında Akit İlişkisi Kurulduğunun Kabulü Gereği - Sözleşme İlişkisi Sebebiyle Açılan Davalarda Zamanaşımı Süresinin On Yıl Olduğu )
• SÖZLEŞMEDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLAR ( On Yıllık Zamanaşımı Süresine Tabi Olduğu - Belediye Tarafından Satışı Yapılan Taşınmazın Hazineye Ait Olduğu Mahkeme Kararı ile Belirlendiğinden Taşınmazın Bedeli Olarak Ödenen Miktarın Sebepsiz Zenginleşme Zamanaşımına Göre Değil Sözleşme Zamanaşımına Tabi Olduğu )
818/m. 66, 125
ÖZET : Sözleşme ilişkisi sebebiyle açılan davalarda, zamanaşımı süresi 10 yıldır.

DAVA : Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davacılar vekili dilekçesinde: davaya konu taşınmazla ilgili, davacıların murisi M. Ö.'ye tapu tahsis belgesi verildiğini. M. Ö.'nin ölümüyle mirasçıları olan davacıların davaya konu 2100 ada 12 Sayılı parseli davalı belediyeden encümen kararıyla satın alarak 1.533,80 TL'yi davalı belediyeye 5.6.2001 tarihinde ödediklerini, taşınmazın davacılar adına tapuya tescil edildiğini ancak dava dışı Maliye Hazinesinin davacılar aleyhine açtığı tapu iptal tescil davasıyla taşınmazın davacılar adına olan tapu kaydının iptal edilerek hazine adına tesciline karar verildiğini, kararın 15.7.2010 tarihinde kesinleştiğini belirterek, davaya konu 2100 ada 12 Sayılı parselin mülkiyetini kaybetmeleri sebebiyle davalı belediyeye ödenen 1.533,80 TL'nin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre denkleştirici adalet ilkesi uyarınca tahsiline karar verilmesini dava ve istemiştir.

Davalı vekili; süresinde verdiği dilekçesiyle zamanaşımı defini ve esastan davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece dava. sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davası olarak nitelendirilmiş, dava dışı Maliye Hazinesi tarafından açılan davanın 15.7.2010 tarihinde kesinleştiği, davacıların yaptıkları ödemenin sebepsiz olduğunu öğrendikleri tarihin bu tarih olup, B.K.66 maddesine göre, bu tarihten itibaren başlayan zamanaşımının dava tarihi olan 1.6.2012 tarihinde dolduğu gerekçesiyle davanın zamanaşımı sebebiyle reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.

Somut olayda, davalı Belediye Başkanlığı tarafından alınan encümen kararıyla davacılar 2100 ada 12 Sayılı parseli 5.6.2001 tarihinde, 1.533,80 TL ödeyerek, satın almışlardır, taşınmazlar tapuya davacılar adına tescil edilmiştir. Encümen kararıyla davaya konu taşınmazı davalı Belediyeden satın alan davacılarla davalı belediye arasında akti ( sözleşme ) ilişki kurulmuştur. Sözleşme ilişkisi sebebiyle açılan davalarda, zamanaşımı süresi B.K.125. maddesine göre 10 yıl olduğu üzerinde Yargısal inançlar ve doktrin görüşü oluşmuştur. ( Yargıtay 19.H.D. 9.3.2011 gün ve 2010/14863 E.-13022 K. Tekinay Borçlar Hukuku, Poroy/Tekinalp-Çamoğlu Ank.1982 Sh.1030 )

Bu durumda, davacıların mal varlıklarında ki eksilmeyi öğrendikleri tarih Maliye Hazinesi tarafından açılan ve Didim Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2009/294 E- 440 K. sayılı dosyasıyla görülüp karara bağlanan tapu iptal ve tescil davasının kesinleşme tarihi ( 15.7.2010 ) olup, bu tarihten itibaren başlayan zamanaşımının dava tarihi olan 1.6.2012 tarihi itibariyle dolmadığı açıktır. Bu sebeple davanın esasına girilip, taraf delilleri toplanarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, mahkemece zamanaşımı sebebiyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

SONUÇ : Bu itibarla yukarda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu sebeplerle yerinde olduğundan kabulüyle hükmün H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde temyiz edene iadesine, 26.9.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

yarx