teminat senedi - menfi tespit davası

merhaba arkadaşlar
çok sıkıntılı bir durumla karşı karşıyayım. müvekkilin yetkilisi olduğu şirket ile başka bir şirket rsında inşaat malzemesi satımı konusunda bir anlaşma olmuş ancak yazılı bir şey yok. karşı taraf müvekkile 3 adet çek vermiş, müvekkil de çek karşılıüı malları kısım kısım göndererek borcunu ifa etmiş. daha sonra müvekkil şirkete bir ihtarname göndererek çek karşılığı malların gönderilmediği ve çeklerin bedelsiz kaldığı bu nedenle çek bedellerinin iade eidlmesi ihtar edilmiştir. çekin ödeme vasıtası olması, çeklerin teslim edilmiş olması halinde aksine bir yazılı sözleşme yoksa malların aynı anda teslim alınmış olduğu karinesi ve buna ilişkin yerleşikyargıtay kararlarına güvenerek içimiz rahattı. talepleri kabul etmediğimiz ve malları eslm ettiğimize yönelik kısa bir ihtarla cevap verdik. ancak müvekkil, karşı tarftaki şirket yetkilisinin lehdar olduğu, kendisinin de (şirketinin değil, bizzat kendisinin) borçlu olduğu bir senet imzalamış. senedin ön yününde "bedeli........... alınmıştır" kısmı boş. arkasına "işbu senet teminat senedidir, ciro edilemez" yazmış. bu kayıt kambiyo senedi niteliğini ortadan kaldırmıyor. karşı taraf da şirket yetkilisi lehdar adına bu senedi müvekkil aleyhine icraya koymuş. menfi tespit davası açmak istiyorum ama işimin çok çok çok zor olduğunu biliyorum. yardımlarınıza ihtiyacım var. teşekkür ederim.

Bono, asıl borç ilişkisinden mücerret bir kambiyo senedidir asıl kuralının yanında; tanzim edenle ilk lehdar arasındaki durum daha farklı yorumlanıyor.

Bonodaki bedel kaydının malen olması nedeniyle açtığım ve alacaklı fatura vs. ibraz edemeyince rahatça kazandığım birkaç menfi tespit davası var; ancak hiçbiri temyiz edilmediğinden yargıtay denetiminden geçmiş değiller... Yine de yargıtayın 2006 ve öncesi tarihli pek çok kararında bu böyle yorumlanıyordu...

Aynı şekilde, ciro edilmiş bir bononun yetkili hamilinin hukuki statüsünü etkilemeyecek kayıtların (önde veya arkada), lehine bono tanzim edilen şahıs alacaklı olduğu zaman onu bağlayacağını düşünmek lazım. bedel kaydı boş bırakılarak takibe konmuş ise, arka sayfasındaki bu kayıt bono metni ile de çelişmiyor denebilir.

Şirketlerin ticari ilişkisini hiç gündeme getirmeden -ki sanırım getirilse de probleminiz yok- A kişisi tarafından B kişisi lehine düzenlenen teminat senedinin ortada teminatı çözmeyi gerektirecek herhangi bir sebep ve hatta alacak dahi olmaksızın takibe konu edildiği, teminat senedi kaydının 3. kişi sayılmayan lehdarı bağladığı ve ispat yükünün de lehdar alacaklıda olduğu gerekçeleri ile açılacak menfi tespit davasını kazanacağınızı, hatta haksız olarak icra takibi yapan alacaklıdan %40 tazminat alacağınızı düşünüyorum (ben almıştım en azından, birebir aynı olmasa dahi, tanzim tarihi ve bedeli belirtilen vadesi açık bononun, teminat senedi olarak teslim edildiğine dair ayrı bir sözleşme vardı bunun ayrı bir metinde yazması hali ile bononun arkasında yazması arasında tanzim eden-lehdar arasındaki illiyet düşünüldüğünde bir farkı olduğunu sanmıyorum).