iş kazasında sorumlu işveren?

Merhabalar...
Müvekkilim X mağazasında, kasap bölümünde çalışırken işkazasına maruz kladı.Biz tazminat davasını X'e karşı açtık.Davalı itirazlarında, kendisi işçi çalıştırmadan, işi bölmek sureti ile işi başka firmaya ihale ile verdiğini ve işverenin bu firma olduğunu iddia ederek davanın husmet nedeni ile reddini talep etmiştir.
Davalının belirttiği gibi iş ihale ile başka bir firmaya verilmiş ise X'in sorumluluğu kalkar mı? Diğer işi ihale ile alan firmaya karşı da dava açmamız gerekir mi?

Teşekkürler....

İş Kanunu madde 2.Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.
Anladığım kadarıyla burada asıl işveren- alt işverenlik söz konusu siz asıl işverene karşı dava açmışsınız. Asıl işveren alt işveren gibi sorumludur. Bence zamanaşımı durumu söz konusu değilse ve diğer işverenden zararınızı tazmin etmeniz ileride olanaksız olmayacaksa yeni dava açmak yerine açmış olduğunuz dava safahatını bekleyip diğer işverene de ek dava açarak davaların birleştirlmesini talep etmeniz daha iyi olacaktır.

T.C. YARGITAY
21.Hukuk Dairesi

Esas: 2006/9445
Karar: 2006/8503
Karar Tarihi: 21.09.2006

ÖZET: Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla, işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında meydana gelen olaylar iş kazası olarak nitelendirilir. Servis düzeninin bulunduğu işyerinde sigortalıların emniyetli ve güvenli bir şekilde işyerinde götürülüp getirilmeleri işveren yükümünde olan bir sorumluluktur. İşveren bu görevi kendi araç ve işçisiyle yapabileceği gibi somut olayda olduğu gibi taşıma sözleşmesine bağlı olarak da yaptırması mümkündür. Taşıma işinin işveren nam ve hesabına yapılması durumunda, işçiye karşı sorumluluk doğrudan işverene aittir. Bu nedenle asıl işveren durumunda olan davalı, diğer alt işveren ve dava dışı diğer işçilerin kusurundan birlikte müşterek ve müteselsilen sorumludur.

(4857 S. K. m. 2) (506 S. K. m. 5, 11)

Davacı iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.

Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

Uyuşmazlık trafik iş kazasında yaralanan işçinin uğradığı maddi ve manevi zararın, işverene ödetilmesi isteğine ilişkindir.

İş kazası sonucu meydana gelen olayda, sorumluluğun taşıma işini üzerine alan dava dışı kooperatife ait olduğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, karar manevi tazminat yönünden davacı, tarafça temyiz edilmiştir.

Dava dışı S.S K… 18 no.lu Otobüsçüler Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi ile davalı işveren Elektrik Üretim A.Ş Genel Müdürlüğü'ne bağlı K… Termik Santralı İşletme Müdürlüğü arasında 6.8.2003 tarihinde düzenlenen sözleşme ile kooperatifin davalı işverene ait işçileri taşıma işini üstlendiği, 14.1.2004 tarihinde meydana gelen trafik iş kazasında, kooperatife ait aracı süren şoförü İsmet'in 2/8 oranında, E…-B… şantiye binasından yola giren dava dışı mobil vinç şoförü Nadi'in 4/8 oranında, şantiye sorumlusu İbrahim'in 2/8 oranında kusurlu oldukları, davalı işverenin kusurunun bulunmadığı davacının sürekli işgörememezlik orarının %0 olduğu konusunda uyuşmazlık yoktur.

Uyuşmazlık zarara uğrayan sigortalı işçinin bindiği servis aracının işverene ait olmamasına ve servis şoförü ile davalı işveren arasında hizmet akdi bulunmamasına karşın meydana gelen olaydan işverenin sorumlu olup olamayacağı noktasında toplanmaktadır.

506 sayılı, S.S.K'nın 11/A (e) maddesi'nde açınca gösterildiği üzere sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla, işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında meydana gelen olaylar iş kazası olarak nitelendirilir. 4857 sayılı İş Kanunu 2/3 ve 506 sayılı yasanın 5/2 maddesinde araçlar işyeri kapsamında kabul edilmiştir. Servis düzeninin bulunduğu işyerinde sigortalıların emniyetli ve güvenli bir şekilde işyerinde götürülüp getirilmeleri işveren yükümünde olan bir sorumluluktur. İşveren bu görevi kendi araç ve işçisiyle yapabileceği gibi somut olayda olduğu gibi taşıma sözleşmesine bağlı olarak da yaptırması mümkündür. Taşıma işinin işveren nam ve hesabına yapılması durumunda, işçiye karşı sorumluluk doğrudan işverene aittir. Bu nedenle asıl işveren durumunda olan davalı, diğer alt işveren ve dava dışı diğer işçilerin kusurundan birlikte müşterek ve müteselsilen sorumludur. (İş Kanunu md. 2)

Bu durumda, 26.6.1966 gün ve 1966/7-7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı da gözetilerek davacıya uygun bir manevi tazminat takdir etmek yerine yazılı şekilde isteğin tümünün reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 21.09.2006 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları


T.C. YARGITAY
9.Hukuk Dairesi

Esas: 2008/17083
Karar: 2008/12164
Karar Tarihi: 12.05.2008

ÖZET: Dava dışı şirket ile davalılara ait işyerinde yardımcı iş mahiyetindeki temizlik ve yemekhane hizmetlerini üstlendiğinden davalılar ile dava dışı şirket arasında asıl-alt işveren ilişkisi vardır. Asıl işveren iş sözleşmesinden kaynaklanan tazminat ve benzeri alacaklardan alt işveren ile birlikte sorumludur.

(1475 S. K. m. 13, 14) (4857 S. K. m. 1, 2, 57) (1086 S. K. m. 438)

Dava: Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, izin ücretinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.

Hüküm süresi içinde duruşmalı olarak davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; HUMK'un 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacının İstanbul İş Mahkemesi'nde tazminat ve isçilik alacaklarına ilişkin olarak dava açtığı davalı olarak T. Güvenlik Sistemleri Temizlik ve İnsan Kaynakları Ltd. Şti. dahili davalı olarak ise U. Makine Takım San. AŞ. ve U. Park Danışmanlık ve Tic. AŞ'yi gösterdiği, yargılama sonunda davalılar U. Makine AŞ. ve U. Park AŞ yönünden davanın husumet yönünden reddine kararı verildiği, diğer davalı yönünden davalının kabulüne karar verildiği, kararın temyizi üzerine Dairece <dahili davalı olarak gösteriler: davalılar (U. Makine Takım San. AŞ. ve U. Park Danışmanlık ve Tic. AŞ) yönünden husumetten ret kararının hatalı olduğu usulen açılmış bir davanın bulunmaması sebebiyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği> belirtilmiştir. Anılan bozma kararında da belirtildiği gibi davalılar U. Makine Takım Sap. AŞ ve U. Park Danışmanlık ve Tic. AŞ hakkında usule uygun şekilde açılmış bir dava yoktur.

Diğer yandan dava dışı T. Güvenlik Sistemleri Temizlik ve İnsan Kaynakları Ltd. Şti davalılara ait işyerinde yardımcı iş mahiyetindeki temizlik ve yemekhane hizmetlerini üstlendiğinden davalılar ile dava dışı şirket arasında asıl-alt işveren ilişkisi vardır.

Asıl işveren iş sözleşmesinden kaynaklanan tazminat vs alacaklardan 1475 sayılı yaşanır, 1/son ve 4857 Sayılı Yasanın 2. maddesi uyarınca alt işveren ile birlikte sorumludur.

Bu nedenlerle davanın esası hakkında bir karar vermek gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMAASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 12.05.2008 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları

Bu tip durumlarda asıl işveren alt işveren ilişkisinin var olduğunu net bir şekilde söylemek güç.

Zincir mağazalarda, bazı bölümler belirtildiği gibi ihale ile bir "KİRACI"ya devredilebiliyor ve orada çalışan işçiyi mağaza yönetimi yönetmiyor. Örneğin kuruyemiş satılan bölümler...

Özellikle içki, kozmetik vs firmaların mağaza içinde "corner"lar açtıkları ve oralarda kendi personelini çalıştırdıklarına da rastlıyoruz. Orada çalışanlar sadece ürünlerin tanıtımını yapmakla görevli oluyorlar.
Ancak kasap bölümü için aynı şey söylenebilir mi, bilemiyorum. Sözleşmelere ve işleyişe bakmak gerekir bence.

Saygılar,

Tekrardan merhabalar...
Sayın adli tıp, benim kafamı kurcalayan da değindiğiniz husus.Market içerisinde kasap bölümünü ayrı bir firma işletiyor ve işçiyi de bu firma almış işe.( Yalnız müvekkil sigortasız çalışmakta iken, iş kazasından hemen sonra sigorta yapılıp pirimler yatırılmış)
Bu et firması ihale ile almış işi, iki firma arasındaki sözleşme hakkında bir bilgimiz söz konusu değil.
İhaleyi alan firmanın da davaya dahil edilmesi, davanın kendilerine ihbar edilmesini talep etmemiz durumunda bizim herhangi bir zararaımız söz konusu olur mu?

Hayır olmaz Sayın Parezer. Zaten burada asıl işverene dava açmış olduğunuza göre, diğer işvereni de davaya dahil etmek üzere süre talep edin. Böylelikle taraf teşkili sağlanmış ve davaya kaldığı yerden devam edilmiş olacaktır.

Alıntı: Yazan parézer Tekrardan merhabalar... Sayın adli tıp, benim kafamı kurcalayan da değindiğiniz husus.Market içerisinde kasap bölümünü ayrı bir firma işletiyor ve işçiyi de bu firma almış işe.( Yalnız müvekkil sigortasız çalışmakta iken, iş kazasından hemen sonra sigorta yapılıp pirimler yatırılmış) Bu et firması ihale ile almış işi, iki firma arasındaki sözleşme hakkında bir bilgimiz söz konusu değil. İhaleyi alan firmanın da davaya dahil edilmesi, davanın kendilerine ihbar edilmesini talep etmemiz durumunda bizim herhangi bir zararaımız söz konusu olur mu?

Sayın parazer,

İşi ihaleyle almak belirleyici olmaz... Zaten birçok alt işveren, işi ihaleyle alır.

Kasaplık işi, market işi için yardımcı iş değildir. Ama asıl iş midir? Asıl işin bir bölümünün alt işverene verilebilmesi için, "işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler" olması gerekiyor.
Alt işverendir dersek, bu şartlar var mı ona bakmalıyız?

Yoksa bir alt kira durumu mu var??

Eğer işçinin sigortasını yaptıran, ihaleyi alan kasap reyonu işletmecisi ise, o sorumlu olmadığını söyleyemez. Davayı ihbar etmekten bir zararınız olmaz. Ama yararınız da olmaz. Zira ona birşey rücu edebilecek olan siz değilsiniz.
Ona da ayrı bir dava açmak düşünülebilir.

Ayrıca bkz: http://www.turkhukuksitesi.com/showt...296#post377296

Saygılar,

Sn.Adli TIP'ın belirttiği gibi kasaplık işinin aslı iş olup olmadığı önemli bir noktadır.Bunu Yargılamada asıl iş olarak bence ileri sürmeliyiz.Kanaatimce asıl iştir.Yragıty benim bir davamda otel kat temizlikçilerini,barmeni,ekmek ustasını bu işleri asıl işçi sayarak işe iade etti.Yargılamada asıl iş kavramını irdeleyerek başarıya ulaşmanız olasıdır.

değerli meslektaşım. 2008 yılında çıkan Alt işverenlik yönetmeliğine bir göz atmanız yarırınıza olacaktır. bu yönetmelikte alt işveren - üst işveren ilişkileri çok sıkı şartlara bağlanmıştır. iyi çalışmalar...

Cevaplarınız için teşekkürler
Herkese iyi çalışmalar diliyorum...