Bonoda malen kaydı-ciro

Üzerinde "malen" kaydı bulunan bir bono, hamil tarafından üçüncü şahsa ciro edildiğinde ve akabinde icra takibine konu olduğunda keşidecinin, alacaklı üçüncü şahsa karşı, cirantaya karşı ileri sürebileceği defileri ileri sürme olanağı var mıdır? Saygılar.

YHGK E:2003/19-781 K:2003/768 T:17.12.2003 “Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında ve öğretide kabul edildiği gibi ,bonolara özgü seçimlik unsurlardan biri de ,temel borç ilişkisinden kaynaklanan borcun dayandığı nedenin gösterilmesine yönelik “bedel kaydı” ‘dır.
Yinelemek gerekirse “bedel kaydı” kambiyo senedinin ihtiyari kayıtlarındandır.Bu kayıt keşidecinin (borçlunun) senedin lehtarından (alacaklıdan) karşı edayı ispata yarar .Aslında kambiyo senetleri hukuku yönünden bu kayıtların bir anlamı ve önemi yoktur.Çünkü kambiyo senedinin düzenlenmesiyle mücerret bir borç ilişkisi yaratılmaktadır.Bu nedenle de karşı edimin elde edilip edilmediğinin önemi de bulunmamaktadır.Temel borç ilişkisinin bir sözcükle senede yansıtılması şeklinde ortaya çıkan bedel kaydının varlığı ya da yokluğu senedin bono niteliğini etkilemez .Bedel kayıtları daha çok keşideci ile lehtar arasındaki iç ilişki yönünden ve ispat konusunda (HUMK md290) önem taşır.Kişisel def’i nedenlerinin varlığının kanıtlanmasını kolaylaştırır.”

Sitemizden alıntı yaptığım Hgk.na göre senette malen kaydının sağladığı def'ilerin sadece keşideci ile lehdar arasında geçerli olduğu, cirantalara karşı ileri sürülemeyeceği düşüncesindeyim.Zira malen kaydının senetteki ihtiyari unsurlardan olduğu açık.

YHGK E:2003/19-781 K:2003/768 T:17.12.2003 “Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında ve öğretide kabul edildiği gibi ,bonolara özgü seçimlik unsurlardan biri de ,temel borç ilişkisinden kaynaklanan borcun dayandığı nedenin gösterilmesine yönelik “bedel kaydı” ‘dır.
Yinelemek gerekirse “bedel kaydı” kambiyo senedinin ihtiyari kayıtlarındandır.Bu kayıt keşidecinin (borçlunun) senedin lehtarından (alacaklıdan) karşı edayı ispata yarar .Aslında kambiyo senetleri hukuku yönünden bu kayıtların bir anlamı ve önemi yoktur.Çünkü kambiyo senedinin düzenlenmesiyle mücerret bir borç ilişkisi yaratılmaktadır.Bu nedenle de karşı edimin elde edilip edilmediğinin önemi de bulunmamaktadır.Temel borç ilişkisinin bir sözcükle senede yansıtılması şeklinde ortaya çıkan bedel kaydının varlığı ya da yokluğu senedin bono niteliğini etkilemez .Bedel kayıtları daha çok keşideci ile lehtar arasındaki iç ilişki yönünden ve ispat konusunda (HUMK md290) önem taşır.Kişisel def’i nedenlerinin varlığının kanıtlanmasını kolaylaştırır.”
Sitemizden alıntı yatığım HGKK.na göre malen kaydı olması halinde ileri sürülecek def'ilerin sadece keşideci ve lehdar arasında ileri sürüleceği düşüncesindeyim. Ayrıca malen kaydı senedin zorunlu unsurlarında değil.

Alıntı: Yazan Burak Demirci Üzerinde "malen" kaydı bulunan bir bono, hamil tarafından üçüncü şahsa ciro edildiğinde ve akabinde icra takibine konu olduğunda keşidecinin, alacaklı üçüncü şahsa karşı, cirantaya karşı ileri sürebileceği defileri ileri sürme olanağı var mıdır? Saygılar.

Temel ilişkiden doğan defiler (kişisel) bakımından soruyu cevaplarsak;

Kural olarak kişisel defiler, sadece def'inin doğmasına yol açan hukuki ilişkinin tarafları arasında ileri sürelebilirse de bazı hallerde üçüncü kişilere karşı da ileri sürülebilmektedir. Bu hallerden biri "bilerek borçlunun zararına hareket" durumudur. TTK 599 TTK 737

Örnek verip sorunu somutlaştıralım; (Hüseyin Ülgen hocamızın Kıymetli evrak ders notlarından)
Alıcı A ile Satıcı S arasında bir satım sözleşmesi yapılmış ve alıcı A aldığı mala karşılık para borcu için bono düzenleyerek Sye vermiştir. Satım konusu malın ayıplı olduğunu varsayarsak; S yani lehtar, vadesinde A dan yani keşideciden ödeme talep edince Ayıp defi ile karşılaşır. Buna karşı S bonoyu Ü ye ciro etmişse , A kendisine başvuran Ü ye kişisel defi olan ayıp defini ileri süremez. Fakat Ü bonoyu A nın ayıp defini Sye karşı ileri sürmesini engellemek için devir almış ise, bilerek borçlunun(A'nın) zararına hareket etmiş demektir.Bu durumda A, ayıp defini Ü ye karşı da ileri sürebilecektir.