SSK-Yaş tashihi

Sayın Meslektaşlarım,
Malumları olduğu üzere 506 sayılı yasanın 120. maddesi "yaşlılık aylığının bağlanmasında sigortalının ilk defa çalışmaya başladığı tarihteki yaşının esas alınacağı" na amirdir.Ayrıca (2004 değişikliği) aynı maddenin ek fıkrasıyla :

Alıntı: "506 sayılı Kanun ile diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten sonraki yaş tashihleri dikkate alınmaz."

Yine SSK işlem yönetmeliği :

Alıntı: Madde 83- Sigortalılar ile bunların geçindirmekle yükümlü olduğu kimselerin veya hak sahiplerinin nüfus cüzdanlarındaki doğum tarihleri ile nüfus kayıtlarındaki doğum tarihleri arasında fark varsa nüfus kayıtlarındaki tarih, birden fazla nüfus kaydı bulunanların bu kayıtları arasında fark varsa tarihi eski olan kayıt sonraki kayıt idare veya kaza mercilerinden verilmiş bir kararla yapılmış veya düzeltilmiş ise, kararlar kesinleşmiş olmaları şartıyla nüfus kayıtlarına geçirilmemiş olsa bile, yukarıda belirtilenler için bu kayıt esas olur.

Olayda kişi ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce yaş tashihi davası açmış, bu davada yine çalışmaya başladıktan önce "karar verilmiş" yalnız kesinleşme işe başladıktan sonra gerçekleşmiştir.Yerel mahkeme tashih edilen yaşın sigorta açısından geçerli olarak uygulanmasına karar vermiş, Yargıtay yerel mahkemenin kararını hüküm çalışmaya başladıktan sonra kesinleştiği için bozmuştur.

HMUK'a göre şahsın hukukuna dair kararların kesinleşmeden icra edilemez. Yaş tashihi de şahıs hukukuna dair bir karar olduğundan kesinleşmeden icra edilemeyecektir sonucuna varıldığında Yargıtay'ın görüşü doğru sayılabilir.

Yargıtay'ın 11. HD. 2003/1653 E. 2779 K ve 01.04.2003 kararından bir alıntı.

Alıntı: Dosya içerisine celb edilen Sivrice Asliye Hukuk Mahkemesinin 1977/11 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde davacının 23.2.1977 tarihinde yaş düzeltme davasını açtığı ve 6.4.1977 tarihinde, doğum tarihinin ay ve gün baki kalmak üzere 15.1.1957 olarak düzeltildiği anlaşılmıştır. Davacının yaş düzeltme iradesinin Kurumun kabul ettiği sigorta başlangıcından önce ortaya çıktığı yaş düzeltme talebinin bir hakkın suistimali niteliğinde olmadığı açıkça anlaşıldığı halde yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

Buna göre sorular:
1. Davacının yaş düzeltme iradesi kurumun kabul ettiği tarihten önce olduğundan Yargıtay'ın kesinleşme şartını araması ve vardığı sonuç sizce hukuki ve/veya hakkani midir?
2. Yaş tashihi kararı kesinleşmeden icra edilemez, burada sorun yok. Ama yaş tashihi davası "inşai" dava olarak kabul edilirse bunun infazına zaten gerek yoktur.Çekişmesiz yargıya tabi örneğin adın düzeltilmesi gibi (yeni bir hukuki durumun yaratılması) davaların inşai dava olduğu belirtilmektedir.
3.Kazanılmış haktan söz edilebilir mi?

Sayın Akpunar,

Kanunun "lafzı" ile hareket edecek olursak, olması, esas alınması gereken yaş, müvekkiliniz açısından yaş tashihi ile düzeltilen yaş değil, 506 s.lı kanuna tabi ilk çalışmanın başladığı tarihte, tashih davasına ilişkin karar henüz kesinleşmemiş olduğundan, işe giriş tarihinde nüfus cüzdanında yazılı olan tarihtir. (alıntı yaptığınız hüküm, "kesinleşmiş olması şartıyla" ibaresi taşıdığından, görünüşe göre "amir" hüküm )

Ama sizin de belirttiğiniz gibi, kanunun lafzını bir yana bırakan emsal Yargıtay ilamına bakacak olursak, istem "bir hakkın suistimali niteliğinde değil ise"; tashih ilamında düzeltilen tarih olacaktır.

Buna göre yanıtlar:
1-Karar, hukukidir, yasaya uygundur. (ve emsal içtihada da aykırıdır!)
2-...(soru yok)
3-Kazanılmış haktan kastınızı, anlayamadım.

Saygılarımla...

Ama elbette şöyle bir yorum yapmak ve belki de "yönetmeliğin , yeterince açık olmayan 506 s.lı yasanın 120.m.si ile çeliştiğini ileri sürerek", 120.m.nin uygulanmasını istemek de mümkün olabilir:

Yasanın 120.maddesi "sonraki yaş tashihleri dikkate alınmaz" diyor. Bu ibareden, karar alınmış ve dahi kesinleşmiş olması gerekir sonucuna varmak çok dar bir yorum olur. Bana göre de, karar alınmamış olsa idi dahi, dava başvurusunun yapılmış olmasını yeterli saymak gerekirdi, çünkü, ilk defa işe başlanılan tarihte, bilmem kaç yıl sonraki emeklilik vd. hak kazanımları için kötüniyetle açılmış bir davadan sözedilmesi de pek mümkün görünmüyor.

Ama yönetmelik, açık olmayan maddeyi , dar bir açılımla aksine kapatmış ve kesinleşme şartı getirmiş. Bu anlamda yönetmeliğin yasaya aykırı olduğunu, yasa maddesinin uygulanması gerektiği savını ileri sürmek de mümkün. Hem o zaman, içtihada da uygun düşüyor...

506 Sayılı Kanun 120.madde, erken emekli olmak için kötüniyetle yapılan yaş tashihi davalarına karşı,fiili müflis durumdaki SSK'yı korumak kaygısıyla çıkarılmış bir hüküm;gerekçesi bu.Peki, acaba kötüye kullanmanın sözkonusu olmadığı çok açık ise ne yapılacaktır?Kanun koyucu bu hususu sus geçmiş.
OLAY:ilk defa sigortalı olarak 1982'de çalışmaya başlayan ve nüfusa 1964 doğumlu olarak kaydedilmiş olan davacı,2 ay çalıştıktan sonra işten çıkarılıyor.l982'de tashih davasını açıyor ve doğum tarihi 1959 olarak aynı yıl kesinleşmiş kararla düzeltiliyor.Davacı 1983'te işe giriyor ve bugüne kadar sigortalı olarak çalışıyor ve 2006 başında,emekli olmak için yaptığı başvurusu,120.madde gerekçe gösterilerek reddedilince,bu işlemin iptali için İş Mahkemesine dava açtık.Davamızın gerekçesi, davacının 1965 yılında ilkokula başladığının ve 1969 yılında 5 yıllık ilkokulu bitirdiğinin Milli Eğitim Müdürlüğünce onaylı belgelerle sabit olduğu;bir kimsenin l yaşında okula başlayamayacağı ve 5 yaşında da okuldan diploma alamayacağı,hukukun bir akıl ve mantık bilimi olduğu;olayımızda yaş tashihinin kötüye kullanılmasının sözkonusu olmadığının çok açık olduğu;120.madde hükmünün olayımıza uygulanamayacağı gerekçelerini gösterdik.Davalı SSK,ibraz ettiğimiz belgelerin sıhhatine yönelik bir itiraz ileri sürmeyince,İş Mahkemesi Hakimi,ilk celsede, hukukun mantık işi olduğu,mahkemelerin akıl kurallarına uygun düşmeyecek şekilde hüküm tesis edemeyeceği gerekçesiyle davamızın kabulüne karar verdi.Temyiz Mahkemesi,120.madde hükmünün açıklığı karşısında davanın kabul edilemeyeceğini belirtti.

sayın Hak Hukuk, tam aradığım gibi bir olay başınızdan geçmiş

müvekkilin nüfusta görünen yaşının doğru olmadığı ilkokul diploması gibi resmi bir kayıtla sabittir. Müvekkil emekli olmak için nüfus kaydının düzeltilmesini istiyor. Acaba elinizde ki dava kesinleşti mi yoksa mahkeme direnme karır verdi mi ? Paylaşırsanız sevinirim.

Öte yandan nüfus kaydının düzeltilmesi için ilgili idareye başvursak ve eğer ki red cevabı gelirse idari dava açma yoluna gitsek sonuca etkisi olur mu ( Müvekkilin nüfustaki yaşının yanlış olduğu yargılamaya gerektirmeyecek derecede açık olduğundan )
Bu durumda da Nüfus Hizmetleri Kanunun
36. maddesinde yer alan "Mahkeme kararı ile yapılan kayıt düzeltmelerinde aşağıdaki usûllere uyulur:
a) Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin
göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye
hukuk mahkemesinde açılır." hükmü sebebiyle görevsizlik kararımı alırız ?