İlginç Bir Muris Muvazaası..

Müvekkiller, babalarından kalan bir parselde iştirak halinde malik iken, imar uygulaması ile iki imar parseli oluşuyor, birinde abi kardeş iki müvekkil %50-50, diğerinde de müvekkilin annesi ile diğer kardeş yine %50-50 hissedar oluyorlar..

Bir süre sonra anne ve kız kardeş, kendi parsellerini kat karşılığı GSVS ile müteahhide veriyorlar. Ancak hisseleri eşit olmasına rağmen sözleşme gereği anne düşük şerefiyeli 3 daire, abla ise yüksek şerefiyeli 4 daire alıyor. Yani anne arka tarafa bakan giriş ve en üst kattan 3 daire alırken, abla ön tarafa bakan ve ara katlardan 4 daire alıyor... Totalde kız kendi hissesi için 250 liralık 4 daire alırken, anne ise 150-200 liralık 3 daire alıyor. Anne açıkça kızına 400 lira civarında malvarlığı aktarmış.

Anne geçen yıl vefat ediyor. Şimdi muvazaa nedeniyle dava açmak istiyoruz ancak; neyi talep edeceğimi bir türlü netleştiremiyorum.

KKİS'nin feshini isteyemem, onu dava etmek için yükleniciyi taraf yapmam gerekir...,

Tapu iptal ve tescil istemek konusunda da tereddütlerim var, ne talep edeceğim, mal sahiplerine kalan 7 dairenin tamamında anne-kız %50 ortaklık tescili mi isteyeceğim? KKİS nin sağ kalmasını, ancak intikallerin iptalini mi? Bu arada kendi malımızın tapusunun da iptalini mi talep edeceğiz?

Şöyle bir talepte bulunsam; ideal dağılımla mevcut dağılım arasındaki değer farkı, kaçırılan mal bedelidir. Bu bedelin 2/3'ü de müvekkillerimin miras hisseleridir. bu bedelin davalıdan alınıp davalılara ödenmesi...

Yorumlarınızı, tecrübelerinizi bekliyorum.

Siz annenin mal varlığında bulun müvekkilillerinizin payının bir kısmının kıza aktarıldığını düşünüyorsunuz. Tenkis davası açıp müvekkillerinizin hakkının (kanuni miras hissesi itibarı ile müvekkilinize isabet edecek kısmın)bedelinin ödenmesini talep edebilirsiniz gibi geliyor.

Tenkis dendiği zaman, saklı pay veya tasarruf nisabı ile de karşılaşacağız. Son çare o da olur, ancak bizim istediğimiz kanuni payın tamamını iade alabilmek.

Burada 3. kişiyle (hatta 4. demem lazım, yükleniciyle) yapılan bir sözleşmede, bir mirasçıya yasal payının üzerinde bir devir var. Bu devir muvazaalı.

Yani anne daireler bittikten veya kat irtifakı kurulduktan sonra kendi üzerinde bulunan ve değeri 400 lira olan bir veya iki daireyi kızına satmış olsa iptal, bağışlamış olsa tenkis davası açacağız da...

Burada ne satış ne de bağışlama var. Gizliden bir bağışlama iradesi var ama; bağışlanan ne? hukuki statüsü ne? şekil şartı ne?

Arsa olsa ne olduğu belli, bağımsız bölüm olsa yine belli.. Her ikisi ve hiçbiri KKİS'de hakkı olandan azına, bir mirasçısı lehine razı oluyor... Enteresan bir durum.

Sn. Av. Sedat;

Muris anne+abla ve de abi+kardeş imar uygulaması neticesinde ayrı parsellere kaydırılıp paylarında eksilme olmamış.

Muris anne sağ iken KKİS yapmış, aynı parseldeki abla da sözleşmeye dahil olmuş, anlattığın şekilde daire paylaşmış.. Ben KKİS gereği daireleri teslim aldıklarını vcarsayarak bir sonuca varacağım.

Burada anlaşılmayan kısım muris annenin hangi malı sizin müvekkilleriniz olan abi+kardeşten kaçırdığıdır. Zira imar uygulaması sonucu paylaşım oranları aynen korunmuş. imar uygulaması sonucu oluşan parseldeki annenin 1/2 payı artık 3 daireye dönüşmüş durumdadır. (bina tamamlanmış ise) Sağ kalan 3 kardeş bu daireler üzerinde eşit oranda pay sahibi olacaktır. Bu halde bence varisten mal kaçırma değil, taşınmaz malın ikame mal haline gelmesi söz konusudur. (boşanmadaki mal rejimindeki gibi) Yani terekeye dahil olan taşınmaz ortadan kalkmamış onun yerine 3 daire geçmiş.

daireler tamamlanmadı ise muhtemelen KKİS'de şöyle bir madde vardır: Mal sahibinin ölümü halinde yasal mirasçılar murisin yerine geçerler" bu maddenin geçerliliği tartılşılır fakat her halükarda sağ kalan 3 kardeş bir araya gelerek KKİS'nin aynen devamına muvafakat ederek 3 daireyi eşit oranda paylaşabişlirler.

muris asıl iradesini gizleyip örn; 3. kişiye veya somut olaydaki ablaya tapu devri yapsa ve fakat bir bedel almasa yani aslında bağış yapar iken bunu satış gösterse muvazaa olur. Somut olayda muvaza olomadığı aksine murisin yasaya uygun olarak bir karşılık alarak KKİS yaptığı sabit olduğuna göre olayda muvazaadan bahsedilemez.

ikincisi taşınhmaz artık 3 adet daire ye dönüştüğüne göre veya dönüşeceğine göre saklı payı ihlal eden devir de yok demektir. Fakattt KKİS gereği daireler yapılmaz ve teslim edilmez ise veya kalan 3 varis te KKİS'ye muvafakat etmez ise KKİS'ninh feshi ile murisin % 50 hissessinin miras payı oranında müvekkillleriniz adına tescilini isteyebilirsiniz. fakat muvazaa nedenine dayanmanız uygun olmaz kanaatindeyim..

@Av. Bülent Özkan,

Sayın meslektaşım, gözden kaçırdığınız nokta şu:
Murisin KKİS gereği alması gereken daire sayısı ve niteliğinden çok daha azını alması hali söz konusu... Sözleşmede başkaca bir kişi olmasa, yani muris tamamı kendisine ait bir taşınmazı kkis ile müteahhide verse ve alması gerekenden az daire alsa yapacak birşey yoktur, "yanlış kararlar söz konusudur" der geçeriz, ancak o sözleşmede mal sahiplerinden biri de diğer mirasçı ve payları eşit olmasına rağmen, değere bakınca biri 6 birim mal alırken, diğeri 10 birim alıyor... Bu açıkça murisin kendi hakkına düşen 2 birimi diğerine vermesi değil midir?

Örnek vermek gerekirse; Anne 250 Bin TL değerindeki malını kızına 100 Bin TL'ye satıyor.. 100 Bin TL de annenin terekesinde duruyor. Bu durumda satış normaldir diyebilir misiniz? İkame mal mı diyeceğiz terekedeki 100 Bin TL'ye...? Kız 100 Bin TL sini 250 bin TL lik daire ile değiştiriyor, anne de 250 bin TL lik dairesini 100 bin TL nakitle değiştiriyor mu diyeceğiz? Açıkça 150 bin TL lik bağıştır, veya muvazaadır yapılan işlem.

Burada da bir artı olarak KKİS sırasında yüklenicinin edimlerini anne zararına azaltıp, kız yararına arttırmışlar işte. Yüklenici "Ben 7 daire veririm gerisine karışmam" demiş; ama o 7 daire tapudaki paylara göre değil, abuk bir oranda dağıtılmış.

Şöyle bakması lazım mahkemenin, anne kız değil de birbirini tanımayan iki normal insan %50 ortak oldukları bir arsayı KKİS ile verseler daire paylaşımı böyle mi olurdu? Cevap EVET ise zaten ortada dava kalmaz da bence cevap EVET değil...

muvazaa olmaz, gizli bağış iradesi ile tenkis olur

Sn. Av. Sedat;

Siz bu davayı açmak niyetinde iseniz sonucundan lütfen bizleri haberdar ediniz. 3. kişi ile yapılan sözleşme ile yani 3. kişiyi aracı kılarak (müteahhiti) muris muvazaa yapabilir mi? yapamaz mı? Merak ettiğim konu bu? Mahkeme önce buna bakar ve kanaatimce dava reddolur.Zira muris muvazaası "MURİSİN DOĞRUDAN AKİT YAPTIĞI KİŞİ İLE ARASINDA OLUR. Dava kabul olur ise gerekçesini görmek isterim. Bunun yanında bahsettiğiniz ARADA KALAN DEĞER" iki kardeşin saklı payını ihlal ediyor mu? O sorunun cevabı aranır.Bence orada da ihlal yok. Muris sağlığında hiçbir şeyini bağışlayamaz veya satamaz diye bir kaide yoktur çünkü saklı payı ihlal eden devir tenkise tabi olur. "

Ek olarak teknik açıdan: MURİS İLE KIZI ARASINDA YAPILMIŞ GÖRÜNÜRDE BİR AKİT YOKTUR. MURİS BAĞIŞLAMA KASTI İLE AZ DAİRE ALDI İSE EN SAF HALİ ORTADA BAĞIŞ VARDIR. BAĞIŞI GİZLEYEN MURİSİN KIZI İLE YAPTIĞI SÖZLEŞME OLMADIĞINA GÖRE MUVAZAANIN BİR AYAĞI EKSİKTİR.

@Av. Bülent Özkan:

Sayın meslektaşım, tasarruf nisabı konusunda ben de ize katılıyorum, eğer yapılan işlem şekil şartına tabi olmayan bir işlem olarak değerlendirilirse hakim tenkis yoluna gitmek isteyecektir- ki 8'in 2'si tasarruf nisabı sınırları içerisinde kalacaktır.

Ancak, bağışlanan şeyin hukuki statüsünü halen kafamda oturtabilmiş değilim.

Yani yarım aşama öncesi arsa mülkiyeti ve bağış şekilden, satış ise muvazaadan sakat olur. Yarım aşama sonrası bağımsız bölüm mülkiyeti ve yine bağış şekilden, satış ise muvazaadan dolayı sakat olur.

Ama işte öyle bir yerde, buçuk aşamada yapılıyor ki devir; kafamda bir yere koyamıyorum, hakime nasıl anlatayım??

Yine de belirleyici olan, hakimi muvazaa iradesinin varlığına ikna edebilmek olacaktır diye düşünüyorum. Muvazaanın varlığı ortaya konduktan sonra, o buçuk dediğim aşama yarım geri veya yarım ileri yürütülür...

Neticede gayrimenkul mülkiyeti, bu niteliğini kaybetmeden kendi içinde form değiştirirken, 3. kişiye yapılan karşılıksız bir kazandırma var...

Bunun adı bağıştır; ve bağış, resmi şekilde yapılmamakla; 3. kişiyle yapılan işlemin mal sahibi akit tarafları arasındaki normal bir "iş" olarak gözüken kısmı ise, aslında aralarındaki bağışlama iradesini gizleyen kısmıyla sakattır.

Sanırım yaklaşık böyle bir neticeye gitmesini sağlamam gerekiyor davanın.

Bu davayı açmayı çok istiyorum, sadece iş olarak değil, insana mesleki birikim katma yönünden de çok faydalı bir dava. Allahtan ne müvekkil ne karşı taraf birbirlerine dava açarken kaybetme ihtimali pek umursamıyor. Ortalama bir müvekkil şu davayı açmakta ciddi tereddüt yaşardı. Ben de bunun sonucunu görmekten mahrum kalırdım.

Şimdi her iki türlü de kardayım sanırım Kazanırsak zaten kazandığımız, kaybedersek de muris muvazaası için sağlam bir yol keşfettiğim için