"Sevmediğini söyleme" "Yemek masasından kovma" gibi fiilerin yargıtayca boşanma sebebi olarak kabul edilmesine ilişkin kararlar arıyorum

Sayın meslektaşlarım ve üstadlarım,

Üzerinde çalıştığım bir boşanma davasında müvekkilim, eşi tarafından sık sık "Sevilmediği, değil bir eş bir kadın olarak dahi görülmediği" gibi aşağılayıcı cümlelere maruz kalmış ve yine sık sık eşinin parasıyla alınmış olunan yemeklerden yeme hakkı olmadığı bahanesiyle sofradan kovulmuştur.

Bununla birlikte davalı eş müvekkilimle müşterek çocuklarından en küçüğünün doğuştan var olan kalp hastalığıyla ilgilenmemiş, bu tedavi sürecinde müvekkilimi yalnız bırakmış ve "Ne uğraşıyorsun, nasıl olsa bir işe yaramayacak, anjiyo masraflarını falan da karşılayamam git baban karşılasın" gibi sözler sarf etmiştir.

Soruma gelecek olursak... Elbetteki M.K'da geçen "Evlilik birliğinin temelinden sarsılması" gibi bir kalıp gerekçeyle bu dava sürdürülebilir. Ancak müvekkilimin yargılama aşamasında elini güçlendirebilmek açısından daha somut ve daha dar kapsamlı yargıtay kararları arıyorum.

Araştırmalarım "Sevmediğini söyleme" "Yemek masasından kovma" gibi fiilerin yargıtayca boşanma sebebi olarak görüldüğü kararların varlığını gösteriyor. Maalesef bu kararların metinlerine ulaşabilmiş değilim. Elinde anlattığım somut olaya ve fiillere uygun düşebilecek yargıtay kararı olan meslektaşlarım benimle paylaşabilirlerse müteşekkir olacağım.

T.C. YARGITAY

2.Hukuk Dairesi
Esas: 2006/8095
Karar: 2006/15253
Karar Tarihi: 08.11.2006


TAZMİNAT VE NAFAKA DAVASI - TAZMİNAT İSTEYEN KADININ AĞIR YA DA EŞİT KUSURLU OLMADIĞI - SÖZLERİN TAZMİNATA ESAS OLAN FİİLİN AĞIRLIĞI İLE HAKKANİYET KURALLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ GEREĞİ

ÖZET: Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebep olan olaylarda tazminat isteyen kadının ağır ya da eşit kusurlu olmadığı, bu olayların kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği anlaşılmaktadır. O durumda mahkemece, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, tazminata esas olan fiilin ağırlığı ile hakkaniyet kuralları dikkate alınarak kadın yararına uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekir. Bu yönün dikkate alınmaması doğru görülmemiştir.

(4721 S. K. m. 4, 174) (818 S. K. m. 42, 43, 44, 49)

Dava ve Karar: Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarda gün numarası gösterilen hüküm tazminat ve nafaka yönünden temyiz edilmekle evrak okunarak gereği görüşülüp düşünüldü.

1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre davalı kocanın temyiz itirazları yersizdir.

2- Davacı kadının temyizine gelince;

Toplanan delillerden; davalı kocanın davacıya <seni istemiyorum, seni sevmiyorum, ailemin isteği ile evlendim> dediği anlaşılmaktadır.

Türk Medeni Yasasının 174/2 maddesi, boşanmaya sebebiyet vermiş olan olaylar yüzünden kişilik hakları saldırıya uğrayan tarafın, kusurlu olandan manevi tazminat isteyebileceğini öngörmüştür. Toplanan delillerden evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebep olan olaylarda tazminat isteyen kadının ağır ya da eşit kusurlu olmadığı, bu olayların kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği anlaşılmaktadır. O durumda mahkemece, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, tazminata esas olan fiilin ağırlığı ile hakkaniyet kuralları (TMK. 4 BK. 42, 43, 44, 49) dikkate alınarak kadın yararına uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekir. Bu yönün dikkate alınmaması doğru görülmemiştir.

Sonuç: Hükmün 2. bentte gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyize konu sair hususların 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, aşağıda yazılı harcın davalıya yükletilmesine, peşin harcın mahsubuna, temyiz peşin harcını yatıran davacıya geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 08.11.2006 (¤¤)

T.C. YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/8100 K. 2003/9154 T. 19.6.2003
• YOKSULLUK NAFAKASI ( Boşanma - Tam Kusurlu Davacı Kadın Lehine Hükmedilemeyeceği )
• BOŞANMA ( Tam Kusurlu Davacı Kadın Lehine Yoksulluk Nafakasına Hükmedilemeyeceği )
• NAFAKA ( Çocuğun Dava Sırasında Baba Yanında Kaldığı Nazara Alınmadan Dava Tarihinden İtibaren Nafakaya Hükmedilemeyeceği )
• ÇOCUK İÇİN NAFAKA ( Dava Sırasında Baba Yanında Kaldığı Nazara Alınmadan Dava Tarihinden İtibaren Nafakaya Hükmedilemeyeceği )
4721/m. 166, 175
ÖZET : a ) Kocasına "seni sevmiyorum, seni ve çocuğunu istemiyorum, köpek, pezevenk" şeklinde söz ve hakaretlerde bulunan davacı kadın tam kusurludur. Kocanın ( davalının ) kusurlu bir davranışı kanıtlanmamıştır. Tam kusurlu kadın lehine yoksulluk nafakasına hükmedilmesi hatalıdır.
b ) Müşterek çocuğun dava sırasında baba yanında kaldığı nazara alınmadan dava tarihinden itibaren çocuk için nafakaya hükmedilmesi de bozma nedenidir.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm kusur, velayet, nafaka ve şahsi ilişki yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : 1. Boşanmaya neden olan olaylarda kocasına "seni sevmiyorum, seni ve çocuğunu istemiyorum, köpek, pezevenk" şeklinde söz ve hakaretlerde bulunan davacı kadın tam kusurludur. Kocanın ( davalının ) kusurlu bir davranışı kanıtlanmamıştır.
Türk Medeni Kanununun 166. maddesi hükmünü tamamen kusurlu eşin de dava açabileceği ve yararına boşanma hükmü elde edebileceği biçiminde yorumlamamak ve değerlendirmemek gerekmektedir. Çünkü böyle bir düşünce, kimsenin kendi eylemine ve tamamen kendi kusuruna dayanarak bir hak elde edemeyeceği yönündeki temel hukuk ilkesine aykırı düşer. Diğer taraftan gene böyle bir düşünce tek taraflı irade ile sistemimize aykırı bir boşanma olgusunu ortaya çıkarır. Boşanmayı elde etmek isteyen kişi karşı tarafın hiçbir eylem ve davranışı söz konusu olmadan, evlilik birliğini, devamı beklenmeyecek derecede temelinden sarsar, sonra da mademki birlik artık sarsılmış diyerekten boşanma doğrultusunda hüküm kurulmasını talep edebilir.
Öyle ise Türk Medeni Kanununun 166. maddesine göre boşanmayı isteyebilmek için tamamen kusursuz ya da az kusurlu olmaya gerek olmayıp daha fazla kusurlu bulunan tarafın dahi dava hakkı bulunmakla beraber, boşanmaya karar verilebilmesi için davalının az da olsa kusurunun varlığı ve bunun belirlenmesi kaçınılmazdır.
Az kusurlu eş boşanmaya karşı çıkarsa bu halin tespiti dahi tek başına boşanma kararı verilebilmesi için yeterli olamaz. Az kusurlu eşin karşı çıkması hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olmalı, eş ve çocuklar için korunmaya değer bir yararın kalmadığı anlaşılmalıdır. ( TMK. md. 166/2 )
Mevcut olaylara göre evlilik birliğinin, devamı eşlerden beklenmeyecek derecede, temelinden sarsıldığı kuşkusuzdur. Ne var ki bu sonuca ulaşılması tamamen davacının tutum ve davranışlarından kaynaklanmış olup, davalıya atfı mümkün hiçbir kusur gerçekleşmemiştir. Bu durumda açıklanan nedenle isteğin reddi gerekirken yasa hükümlerinin yorumunda yanılgıya düşülerek boşanmaya karar verilmesi usul ve kanuna aykırıdır. Ancak bu yön temyiz edilmediğinden bozma sebebi sayılmamış yanlışlığa değinilmekle yetinilmiştir.
2. Temyiz sebeplerine hasren yapılan incelemeye gelince;
a ) Velayeti davacı anneye verilen 1997 doğumlu Merve'nin üç buçuk yıldır davalı baba yanında kaldığı ve davacının da çocuğu istemediğine dair beyanlarının bulunduğu anlaşılmaktadır. Küçük Merve'nin alıştığı ortamdan alınarak davacı annenin velayetine verilmesi, küçüğün ruhsal yapısını olumsuz şekilde etkileyecektir. Bu husus nazara alınmadan velayetin davacı anneye verilmesi doğru değildir.
b ) Müşterek çocuk Merve'nin dava sırasında baba yanında kaldığı nazara alınmadan dava tarihinden itibaren çocuk için nafakaya hükmedilmesi de bozma nedenidir.
c ) Boşanmaya sebep olan olaylarda davacı kadın tam kusurlu olup, kadın yararına yoksulluk nafakası verilmeyeceğinin düşünülmemesi de doğru olmamıştır. ( TMK. md. 175 )
SONUÇ : Temyize konu kararın 2/a-b-c bentlerde gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, 1. bentteki yanlışlığa işaret edinilmekle yetinilmesine, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 19.6.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU
E. 1991/2-27 K. 1991/85 T. 20.2.1991
• BOŞANMA DAVASI ( Davacı Kocanın Sadakatsiz Tutumu Nedeniyle Davalı Karının Sürekli Hakaretine Uğraması )
• SADAKATSİZ DAVRANIŞTA BULUNAN KOCAYA KARININ SÜREKLİ HAKARET ETMESİ ( Kocanın Boşanma Davası Açma Hakkı )
• KOCANIN BOŞANMA DAVASI AÇMA HAKKI ( Davacı Kocanın Sadakatsiz Tutumu Nedeniyle Davalı Karının Sürekli Hakaretine Uğraması )
• HAKARET NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI ( Kocanın Sadakatsizliğinin Karının Kendisine Hakaret Etmesini Meşrulaştırmayacağı )
743/m.134
ÖZET : Kocanın sadakatsiz davranış içinde olması, kadının ona mütemadi surette hakaret etmesine hak vermez. Davanın bu sebeple reddi neticesi bakımından kadına bundan sonra kocaya sövme hakkı verir ki böyle bir düşünüş bizzat ihkakı hakka imkan vermek sonucunu doğurur.
DAVA : Taraflar arasındaki "boşanma" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Eskiehir Asliye 3. Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 19.4.1989 gün ve 1988/932-1989/907 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine;
Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 6.11.1989 gün ve 7200-9020 sayılı ilamı:
( .. Dava, boanmaya ilişkin olup, davalı iddiasının yerinde olmadığını savunmuştur. Toplanan delillere göre kadının devamlı olarak kocasına ( pis, adi adam, sen sürünmeye layıksın, seni sevmiyorum, tiksiniyorum, sen karı satarsın ) diyerek haysiyetini kırdığı gerçekleşmiştir. Bu haksız tutum ve davranış karşısında davacı koca için boşanma davası açmak hakkı doğmutur. Kocanın sadakatsiz hali mahkemece ağır kusur sayılarak dava reddolunmuştur. Oysa kocanın sadakatsiz davranış içinde olması, kadının ona mütemadi surette hakaret etmesine hak vermez. Davanın bu sebeple reddi, neticesi bakımından kadına bundan sonra kocaya sövme hakkı verir ki böyle bir düşşünüş bizzat ( ihkakı hakka ) imkan vermek sonucunu doğurur. Koca her nasılsa sadakatsizlik içine girmiş diye kadının ona yukarıda açıklanan sözlerle hakaret etmesine hak vermek izahı güç bir hukuki düşünüş tarzı olur. Bu kanun eliyle karısını kendisine karşı zulüm aleti haline getirmeye ve kadına kocasına hakaret etme hakkı vermeye yol açar. Bu itibarla boşanmaya karar verilmesi gerekirken davanın reddedilmiş olması usul ve kanuna aykırıdır.. ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına dosyadaki tutanak ve kanıtlara bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı ( BOZULMASINA ), 20.2.1991 tarihinde ikinci görüşmede oyçokluğuyla karar verildi.

T.C. YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/1224 K. 2005/3516 T. 8.3.2005
• NAFAKA VE NAFAKANIN ARTTIRILMASI DAVASI ( Bir Alacağın Tespiti Ve Tahsili Davası Niteliğinde Olduğu - Nafakanın Muayyen Bir Zaman Dilimi İçinde Belirlenmesi Bu Davalara Kısmi Nitelik Vermediği )
• ALACAĞIN TESPİTİ VE TAHSİLİ DAVASI ( Nafaka Ve Nafakanın Artırılması Davaları Olduğu - Nafakanın Muayyen Bir Zaman Dilimi İçinde Belirlenmesi Bu Davalara Kısmi Nitelik Vermediği )
• KISMİ DAVA ( Nafakanın Muayyen Bir Zaman Dilimi İçinde Belirlenmesi Bu Davalara Kısmi Nitelik Vermediği - Nafaka Ve Nafakanın Artırılması Davası )
1086/m.4 4721/m.166/1
ÖZET : Nafaka ve nafakanın artırılması davaları kanundan doğan bir alacağın tesbiti ve tahsili davası niteliğindedir. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 4. maddesi hükmü tümü hesap ve takdir edilebilen muaccel alacağa ilişkin olduğundan, nafaka davalarında nafakanın muayyen bir zaman dilimi içinde belirlenmesi bu davalara kısmi niteliği vermez.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
1-Yapılan soruşturma, toplanan delillerle davalının, kocasına seni sevmiyorum, başka bir sevdiğim var dediği, kocasıyla aynı yatakta yatmadığı, davacının da davalıyı, kendi ebeveynleriyle birlikte oturttuğu, kayınbabasının davalıyı dövdüğü, davacının buna sessiz kaldığı anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir. Olayların akışı karşısında davacı dava açmakta haklıdır. Bu şartlar altında eşleri birlikte yaşamaya zorlamanın artık kanunen mümkün görülmemesine göre, boşanmaya ( TMK.md. 166/1 )karar verilecek yerde, yetersiz gerekçe ile davanın reddi doğru bulunmamıştır.
2-Birleştirilen nafaka davasına yönelik temyize gelince;
KARAR : Nafaka ve nafakanın artırılması davaları kanundan doğan bir alacağın tesbiti ve tahsili davası niteliğindedir. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 4. maddesi hükmü tümü hesap ve takdir edilebilen muaccel alacağa ilişkin olduğundan, nafaka davalarında nafakanın muayyen bir zaman dilimi içinde belirlenmesi bu davalara kısmi niteliği vermez.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 14.07.2004 gün ve 5219 sayılı yasa ile değişik 427/2. maddesi ile taşınır mal ve alacak davalarında temyiz sınırı 21.07.2004 tarihinden itibaren 1000 YTL’ye ( 1.000.000.000 TL. ) çıkarılmıştır. Belirtilen konularda değer itibarıyla bu miktarların altında kalan kararlar kesindir.
Hukuk Genel Kurulu 14.05.1997 gün ve 32/422 sayılı kararında da açıklanan gerekçelerle karar düzeltme de bağlanan aylık nafaka miktarının gözetileceğini açıklamıştır. Benimsenen bu ilkeler doğrultusunda gerek temyiz, gerekse karar düzeltmeler de üst sınır aylık nafaka miktarıyla belirlenmelidir.
Somut olayda hükmedilen aylık nafaka miktarı 1000 YTL’yi aşmadığından Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427/2. maddesi gereğince temyiz edilebilme sınırı altında kalan nafaka takdirine ilişkin karar kesindir.
SONUÇ : Hükmün l. bentte gösterilen sebeple BOZULMASNA, davacının nafakaya yönelik temyiz talebinin 2. bentte gösterilen sebeple REDDİNE, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.03.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.