Fazla mesai - Grup şirkete iş sözleşmesi devri ve dava arkadaşlığı

Herkese Merhaba,

Müvekkil bir holding şirketinde çalışırken, holdingin kendi organizasyonu kapsamında SGK sı birçok personelle birlikte başka bir grup şirketine geçirilmiştir. Bir kaç yıl sonra iş akdi feshedilmiş ve kıdem ihbar tazminatı ödenmiştir.

Fazla mesai ve izin ücretleri için dava açacağız. Her iki şirkette de yoğun fazla mesaisi bulunuyor.

Her şirket kendi döneminden mi sorumludur?

Aynı dava ile her iki şirketi de taraf gösterebilir miyim?

Şimdiden teşekkür ederim.

Sayın Meslektaşım,
Her iki şirketinde alt işveren - asıl işveren olarak işçiye karşı müteselsil sorumluluğu mevcuttur. İki şirketi de davalı olarak gösterebilirsiniz. Saygılarımla ...

T.C. YARGITAY

9.Hukuk Dairesi
Esas: 2011/30349
Karar: 2011/19150
Karar Tarihi: 27.06.2011


İŞÇİ ALACAKLARI DAVASI - ALT İŞVEREN İŞÇİSİNİN BİRLİKTE İSTİHDAM OLGUSU KAPSAMINDA DAVALI HOLDİNGLER VE BAĞLI ŞİRKETLERE HİZMET VERDİKLERİ - İTİRAZIN İPTALİYLE TAKİBİNE DEVAMINA KARAR VERİLMESİ GEREĞİ - HÜKMÜN BOZULDUĞU

ÖZET: Somut uyuşmazlıkta dava dışı Y... Yapının davalılara hizmet vermek amacıyla kurulduğu, davalılar ve grubundan başkaca gerçek veya tüzel kişiye hizmetin verilmediği, dosyadaki tanık beyanları, emsal kararlarda açıkça anlaşılmaktadır. Alt işveren işçisinin birlikte istihdam olgusu kapsamında davalı Holdingler ve bağlı şirketlere hizmet verdikleri sabittir. Davalı D... ile D... A. Şirketleri hakkında itirazın iptaliyle takibine devamına karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

(1475 S. K. m. 14) (4857 S. K. m. 17)

Dava: Davacı vekili, davacı işçinin iş sözleşmesinin feshi sebebiyle kıdem ve ihbar tazminatıyla işçilik alacakları için asıl işveren davalılar aleyhine icra takibi yaptıklarını, takibe itiraz edildiğini, itirazın haksız olduğunu belirterek, itirazın iptaline, takibin devamına ve % 40 oranında icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece bozma üzerine yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi B. Kar tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, Gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, davacının dava dışı Y... Ltd. şirketi işçisi olarak asıl işveren konumunda bulunan D... A. Şirketi, D... A. Şirketi ve D... grubuna ait diğer şirketlere verilen yemek hizmetinde çalıştırıldığını, davalı asıl işverenlerle dava dışı alt işveren Y... Ltd. şirketi arasındaki yemek hizmeti sözleşmesinin feshedilmesi sebebiyle çalışanların iş sözleşmelerinin sona erdirildiğini, davalılarla dava dışı Y... Ltd. şirketi hakkında ihbar ve kıdem tazminatları ile bir kısım işçilik alacaklarının tahsili amacıyla icra takibinde bulunduklarını, davalıların takibe itirazları sonucunda kendileri hakkında takibin durduğunu belirterek itirazın iptaline takibin devamına, %40 icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.

Davalılar D... A.Ş. ve D... A.Ş. davacının Y... Ltd. şirketinin işçisi olarak davalı şirketlere ait işyerlerinde bulunmadığını ve hizmet vermediğini, D... Yayın Holding A.Ş.'nin yemek yapım işini başka bir firmanın üstlendiğini, D... Grubu bünyesindeki her bir şirketin ayrı bir tüzel kişiliği bulunduğunu bu sebeple grup bünyesinde ki bir şirkete ait olan borçtan diğer bir şirketin sorumluluğunun söz konusu olamayacağını, Y. Yapı'nın D... A.Ş. ile bu şirketin Üsküdar'daki işyerine yönelik olarak Kasım 1998-30.04.2004 tarihleri arasında yemek hizmetlerini yürüttüğünü ve gelen şikayetler üzerine aralarındaki sözleşmenin fesih edildiğini, ancak davacının D... A.Ş.'nin bulunduğu Üsküdar adresindeki işyerinde hiçbir zaman hizmet vermediğini bu sebeple asıl işveren olmadıklarını kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece davacının D... Medya Center-Esenyurt Hoşdere adresinde davalı iki Holding A.Ş.'ne bağlı şirketlere yemek hizmeti verdiği ve bu şirketlerle Holdingler arasında menfaat ilişkisi bulunduğu bu sebeple her iki holding A.Şirketinin asıl işveren oldukları belirtilerek davalı D... A.Ş. ile D... A.Ş. hakkındaki davanın kabulüyle itirazın iptaline takibin devamına, icra inkar tazminatının reddine diğer şirketler hakkındaki davanın husumetten reddine dair kararın davalılar vekili tarafından temyizi üzerine Dairemizin 04.07.2008 gün ve 2008/12822-18883 kararı ile "sonuca nasıl ve ne şekilde varıldığı somut olarak ortaya konulmadığı, davacı tarafın dava dışı Yemin Yapının davalılara hizmet vermek amacıyla kurulduğunu, davalılar ve grubundan başkaca gerçek veya tüzel kişiye hizmet verilmediğini iddia ettiği, davacının bu iddiaları üzerinde durulması, Holding anonim ortaklıklarla holdinge bağlı olduğu ileri sürülen ve davacı işçilerin doğrudan hizmet verdiği şirketler arasındaki ilişkinin, holdinglerin şirketler üzerinde etkisinin ne şekilde olduğunun tespit edilmesi gerektiği, Holdinglerin hukuki sorumlulukları "tüzel kişilik perdesinin kaldırılması" ve "organik bağ" kavramları ışığında ele alınmadan eksik inceleme sonucu karar verilmesinin hatalı olduğu" gerekçesiyle BOZULMASINA karar verilmiştir.

Bozma sonrası, mahkemece bilirkişi raporları alındığı, raporların ibrazıyla davacı vekilinin bozmadan sonra H... A. Şirketiyle D... A. Şirketine karşı aynı şekilde itirazın iptali davası açtığı, açılan davanın bu dava dosyasıyla birleştirildiği tespit edilmiştir.

Bozma üzerine yapılan yargılama sonunda, davalılarına karşı bina maliki ve aynı zamanda işletici oldukları iddiasıyla ek davalar açılmış ise de, bir binanın maliki olunması o binadaki alış veriş merkezi yöneticisi olunduğunu göstermeyeceği, sunulan sözleşme içeriği incelendiğinde Hadımköy’deki H...'ün Medyatown isimli alışveriş merkezi binasındaki yemek hizmetinin söz konusu olduğu, adresin farklı olduğu, örnek kabilinden sunulan önceki mahkeme kararlarına bakıldığında Y... Yapı Şirketinin birden fazla alışveriş merkezinde yemek hizmeti verdiği ve işçilerini sadece dosyamıza konu davalı şirketlerin bulunduğu alışveriş merkez binasına ve ek davalılarla kurulmuş bir sözleşme gereği sadece bu işyerine hasretmiş olmadıkları, alt işverenlikten bahsetmek için en az bir işçinin asıl işveren işyerine hasredilmiş olması gerektiği, ek davalılarla Y... Yapı Şirketi arasında bir asıl alt işveren ilişkisinin kurulduğunu gösteren hiçbir şekli ve esas unsur dosyada mevcut bulunmadığı, davalı şirketlerin hiç birisini bozma ilamında belirtilen tüzel kişilik perdesinin aralanması, organik bağ veya alt işveren, üst işveren ilişkileri yönüyle sorumlu tutmanın mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Özellikle grup şirketlerinde ortaya çıkan bir çalışma biçimi olan birlikte istihdam şeklindeki çalışmada, işçilerin bir kısmı aynı anda birden fazla işverene ve birlikte hizmet vermektedirler. Daha çok yönetim organizasyonu kapsamında birbiriyle bağlantılı olan bu şirketler, aynı binalarda hizmet verebilmekte ve bir kısım işçiler iş görme edimini işverenlerin tamamına karşı yerine getirmektedir. Tüm şirketlerin idare müdürlüğünün aynı kişi tarafından yapılması, şirketlerin birlikte kullandığı işyerinde verilen muhasebe, güvenlik, ulaşım, temizlik, kafeterya ve yemek hizmetlerinin yine tüm işverenlere karşı verilmiş olması buna örnek olarak gösterilebilir. Bu gibi bir ilişkide, işçiyle işverenler arasında tek bir iş ilişkisi vardır. İşçi tüm şirketlere hizmet ediyor ise, o zaman işçilik alacaklarından tüm şirketlerin birlikte sorumlu tutulması gerekir.

Keza bir gruba veya üst kuruluş olan Holdinge bağlı birden fazla şirkete bu tür hizmetler verilmesi için aynı gurup içerisinde bu amaçla bir şirkette kurulmakta, kısaca hizmetin sunulması için kurulan bu şirket Holding ve bağlı şirketlerin yardımcı iş niteliğindeki hizmetlerini yerine getirmektedir. Bu tür bir ilişkide de şirkete bağlı çalışan işçi, Holdinge bağlı bir veya birden fazla şirkete hizmet vermektedir. Bu durumda her ne kadar alt işveren olarak bakılan şirketin çalışanın Holdinge bağlı birden fazla şirkete hizmet vermesi sebebiyle münhasıran bir asıl işverene hizmet görme unsuru eksik ise de, birlikte istihdam olgusu sebebiyle Holding ve bağlı şirketleri tek işveren olarak kabul etmek gerekir.

Dosya içeriğine ve bozma sonrası toplanan delillere göre hakkında davalılarla birlikte icra takibi yapılan ve takibe itirazı olmayan dava dışı Y... Ltd. şirketinin yemek hizmet vermek için davalılar D... Holding ile D... A. Şirketlerine bağlı şirketlerin yardımcı iş niteliğindeki yemek hizmetlerini yerine getirmesi için bu amaçla kurulduğu, davacının da bu şirket işçisi olarak gruba bağlı şirketlerin işyerlerinde yemek hizmetinde çalıştırıldığı uyuşmazlık dışıdır. Dava dışı alt işveren Y... Ltd. şirketinin yemek hizmeti sözleşmesinin davalı üst grup Holdingler tarafından feshedilmesi sonucu, münhasıran gruba ve bağlı şirketlere yemek hizmeti için şirketin fiili olarak faaliyetine son vermesi üzerine davacının ve diğer işçilerin iş sözleşmeleri son bulmuştur. İş sözleşmesi bu şekilde sona eren işçiler tarafından açılan davalarda, Holding ve bağlı şirketlerle dava dışı Y... Ltd. şirketi arasında asıl-alt işveren ilişkisi kabul edildiği ve bu şekilde kararların kesinleştiği anlaşılmaktadır (Bakırköy. 3. İş Mahkemesi. 2006/344 E, 2007/471 K, sayılı kararı, Üsküdar 1. İş Mahkemesi. 2004/526 E, 2005/599 K., Bakırköy 1. İş Mahkemesi. 2004/548 E, 2005/1344 K, Bakırköy 2. İş Mahkemesi. 2004/1618 E, 2005/1007 K.).

Yukarda ki hukuksal ve maddi olgulara göre;

1- Davalılar Holdinge bağlı şirketler D... matbaa, D..., D... ve Y... Anonim şirketleriyle gruba bağlı Dış Ticaret Bankasını devralan davalı F... bank A. Şirketi hakkında husumetten ret kararı bozmadan önce davacı tarafın temyizi olmadığından ve usulü kazanılmış hak ilkesi gereğince bu davalılar yönünden davanın reddine karar verilmesi yerindedir.

2- Bozmadan sonra dava açılan ve dava dosyası birleştirilen davalılar H... Gazetecilik ve Matbaacılıkla D... Burda Yayıncılık ve Paz. Anonim Şirketlerine yönelik temyize gelince;

H... A. Şirketi hakkında icra takibi yapıldığı, anılan şirketin itirazının bulunmadığı, D... Anonim Şirketi hakkında ise herhangi bir icra takibi yapılmadığı gibi bir yıllık süre içinde itirazın iptali isteminde bulunulmadığından bu davalılar yönünden ret kararı doğru olduğundan davacı vekilinin bu yöndeki temyiz itirazları da yerinde bulunmamıştır.

3- Davacının, davalı Holdinglere yönelik temyizine gelince;

Somut uyuşmazlıkta dava dışı Y... Yapının davalılara hizmet vermek amacıyla kurulduğu, davalılar ve grubundan başkaca gerçek veya tüzel kişiye hizmetin verilmediği, dosyadaki tanık beyanları, emsal kararlarda açıkça anlaşılmaktadır. Alt işveren işçisinin birlikte istihdam olgusu kapsamında davalı Holdingler ve bağlı şirketlere hizmet verdikleri sabittir. Davalı D... ile D... A. Şirketleri hakkında itirazın iptaliyle takibine devamına karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde ilgiliye iadesine, 27.06.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı

Yanıtınız için çok teşekkür ederim. Fakat somut olayda alt işveren-asıl işveren ilişkisinden farklı bir durum olduğunu düşünüyorum. Zira iş sözleşmesi devri alt şirketlerden biri ile holding şirket arasında olmamıştır. Mali yapılanma gereği başka bir grup şirket üzerinden merkezi maliyetler ve holding personeli istihdamına geçilmiştir.

Yargıtay'ın görüşünün her şirketin kendi döneminden sorumlu olduğu yönünde. Yani iş sözleşmesini tek kabul etsek dahi farklı dönemlere ilişkin alacaktan söz ediyor. Aslında açıklığa kavuşturmak istediğim iki şirket arasında dava arkadaşlığından söz edilebilir mi ve aynı davada talep edilebilir mi?

Sunulu Yargıtay Kararı, meselenize cevap veriyor.

Holdinge bağlı şirketler tek işveren gibi kabul edilmesi gerekir.

Davanızda zamanaşımı sürelerine dikkat ederek, her iki şirkete birlikte davayı açın, şirketler arasında ki organik bağdan bahsedin. Hükmün her iki işveren açısından ortak sorumlu olmasını isteyin...

Kolay Gelsin...