Kıdem Tazminatı: Sigorta Primlerinin İki Farklı İşveren Tarafından Yatırılması

Herkese iyi çalışmalar. Açmış olduğum bir kıdem tazminatı davasında ilk kez karşılaştığım bir sorunu paylaşmak istiyorum. Müvekkilim, 11/2004 tarihinde çalışmaya başladığı işyerinden 01/2011 tarihinde ayrılıyor (maaşının ödenmemesi sebebiyle). Kıdem tazminatı davası açıyoruz ve Sosyal Güvenlik Müdürlüğü'nden gelen evraklar sonucu müvekkilimin sigorta primlerinin iki farklı işveren tarafından yatırıldığını öğreniyoruz. Şöyle ki; işe başlama tarihi olan 11/2004 ile 08/2006 dönemi arasında primler çalıştığı işyeri tarafından yatırılıyor. 09/2006 - 10/2007 arası ise aynı işverene ait olan başka bir işletme üzerinden yatırılıyor. Bu dönemden sonra arada 3 aylık bir boşluk var ve 02/2008 - 06/2009 arası tekrar işe başladığı ve devamlı olarak çalıştığı işyeri üzerinden prim yatırılıyor. 07/2009 - 01/2010 tarihleri arasında ise müvekkilimin sigorta primleri başka bir şahsa ait bir işletme üzerinden yatırılıyor. Bu dönemden sonra müvekkilimin çalışmaya devam ettiği yaklaşık 1 yıllık sürenin primleri ise hiç yatırılmıyor.
Bizim bu olaydan SGK'dan gelen evraklar sonucu haberimiz oluyor. Doğal olarak davalıyı sadece çalıştığı işyerinin sahibinine yöneltmiş durumdayız.
Buna göre kıdem tazminatının tamamını müvekkilimin bütün bu süreç boyunca çalıştığı davalı işverenden talep edebilirmiyim yoksa diğer işverene de ayrı bir dava açmam gerekir mi?
Ayrıca 3 aylık prim yatırılmayan ara döneme ve yine prim yatırılmayan son 1 yıllık döneme ilişkin ne yapabilirim? Müvekkilimin bu dönemde de kesintisiz olarak çalıştığını tanık yoluyla ispatlayabilir miyim?
Biraz karışık olsa da, görüşleriyle ve mümkünse yargıtay kararlarıyla yardımcı olacak meslektaşlarıma şimdiden teşekkür ederim.

Sayın meslektaşım,

Kıdem, iş aktinin devam etmiş veya aralıklarla yeniden akdedilmiş olmasına bakılmaksızın aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde çalıştıkları sürelerin toplamı göz önüne alınarak hesaplanır. Aynı işverene ait farklı işyerlerinde çalışan işçinin kıdemi, aynı iş sözleşmesine göre değerlendirilecektir.
Ayrıca İşyerinin herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi halinde işçinin kıdemi, işyeri veya işyerlerindeki iş akitleri sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanmaktadır.Yine, işçiyi girdi çıktı yaparak kıdem tazminatından mahrum etmeyi amaçlayan bir uygulama halinde işçinin işyerinde çalışmış olduğu toplam süre üzerinden kıdem tazminatı hesaplanır.

Ayrıca ;
"...Çalışma hayatında işçinin sigorta kayıtlarında yer alan işverenin dışında başka işverenlere hizmet verdiği, yine işçinin bilgisi dışında birbiri ile bağlantısı olan işverenler tarafından sürekli giriş çıkışlarının yapıldığı sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Bu gibi durumlar için Yargıtay’ın son içtihatlarında “şirketler arasında organik bağ”dan söz edilerek kıdem tazminatına hak kazanma, hesap tarzı yönlerinden aralarında bağlantı bulunan bu işverenlerin birlikte sorumluluğuna gidilmektedir (Yargıtay 9. HD. E. 2007/23503, K. 2009/1639, T. 5.2.2009).

Olayda girdi-çıktı işleminin ve farklı işverenlerin veya aynı işverenin farklı işletmelerinin prim ödemesi yapmasının kıdem tazminatı hakkını olumsuz etkilemek için yapılmış kötüniyetli işlemler olduğu, bu nedenle gerçek işverenin kıdemin tamamından sorumlu olduğunu belirtmeniz gerekmektedir. Yine, eksik prim ödemesi halinde ayrıca hizmet tespiti davası da açılabilir.Kıdem tazminatı davası hizmet tespitinin sonucunu bekleyecektir

Teşekkürler Bülent Bey. Yanıtınıza göre müvekkilin fiilen çalıştığı işyeri sahibinden kıdem tazminatının tamamını talep edebiliyoruz. Müvekkilin söz konusu süre boyunca aynı işyerinde çalıştığını beyan edecek iki tanık yeterlidir diye düşünüyorum. Beyan edilmeyen döneme ilişkin de hizmet tespiti davasından başka bir yol yok galiba...

Sayın Hasan Ant sorunuzda sözünü ettiğiniz 7/2009 ila 1/2010 tarihleri arası çalışmanın geçtiği işyeri ve işveren dava açmış olduğunuz işverenle bağlantılı mıdır? Şayet bağlantılı ise ancak Sayın Akpunar'ın belirttiği üzere ve yanıtında bulunan Yargıtay kararı gereğince, müvekkilinizin farkıl işyeri ve işveren yanındaki hizmeti kıdemine esas alınabilir.
Zira sunulan Yargıtay kararında da bağlantılı işverenlerden (organik bağdan) sözedilmektedir.Bence kıdem tazminatı davanızda ve açacağınız hizmet tesbiti davasında da bu husus üzerinde de durmalı ve müvekkilinizin sürekli aynı işyerinde çalıştığının yanısıra resmi kayıtlardaki farklı görünen işyeri çalışmalarının aslında bağlantılı işverenlerce kötüniyetli olarak müvekkilinizin bilgisi dışında gerçekleştirildiğini ileri sürmelisiniz.

Meltem Hanım,söz konusu dönemde primleri yatıran şahsı müvekkilim de tanımıyor. Yani aralarında bir bağ olup olmadığını bilmiyoruz. Beni de korkutan bu zaten. Mahkeme böyle bir incelemeye girişip arada organik bağ bulunmadığından bahisle o döneme ilişkin talebimizi reddedebilir mi? Sonuçta müvekkilimin hiçbir şeyden haberi yok.

Kanımca, müvekkiliniz işçinin, söz konusu işyerinde;

1- 11/2004-1/2011 tarihleri arasında kesintisiz çalıştığını,
2- İş sözleşmesinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona erdiğini

ispat etmeniz, ve

3- Kıdem tazminatının ödenmediğinin iddia edilmesi (işverence de ödendiğinin ispat edilemesi)

yeterlidir.

Alıntı: Yazan hasan_ant Meltem Hanım,söz konusu dönemde primleri yatıran şahsı müvekkilim de tanımıyor. Yani aralarında bir bağ olup olmadığını bilmiyoruz. Beni de korkutan bu zaten. Mahkeme böyle bir incelemeye girişip arada organik bağ bulunmadığından bahisle o döneme ilişkin talebimizi reddedebilir mi? Sonuçta müvekkilimin hiçbir şeyden haberi yok.

Mahkemenin bu noktada incelemeye gireceğini zannetmiyorum.Davalı işyerindeki kıdem tazminatına esas çalışma süresini bu tür davalarda her zaman olduğu gibi, bilirkişi hesaplayacaktır.Bilirkişi hesabını yaparken davalı işverenden ve işyerinden farklı yerde geçen çalışmalarını gösterir resmi SGK kayıtlarını esas alacağından bu tahmini 6 aylık süreyi tazminata esas süreden saymaz.Bunu da zaten raporundaki hesaplamalar kısmında gösterir.Ancak siz önceden kayıtların gerçeği yansıtmadığını belirtip müvekkilinizin sürekli aynı işyerinde çalıştığı konusunda tanıkla veya örneğin ücret aldığınıza dair yazılı belgeyle veya izin belgesiyle Mahkemeyi ikna ettiğiniz takdirde Mahkeme bilirkişiden alternatifli hesaplama yapılmasını isteyebilir.Bu 6 aylık sürenin dahil edildiği ve edilmediği iki ayrı hesaplama gibi...Ya da (genelde uygulamada olmuyor ama çünkü en küçük hesaplamada Mahkemeler bilirkişiye müracaat) ediyor bu işlemi kendisi de yapabilir.Tanıklarınızı dinlettikten sonra yukarda belirttiğim gibi dosya bilirkişiye gitmeden önce müvekkilinizin başka işyerindeki SGK kayıtlarının gerçeği yansıtmadığını belirterek, Mahkemeden bu sürenin de hesaba dahil edilmesini en kötü ihtimalle bilirkişiye iki ayrı hesaplama yaptırılmasını talep etmenizi öneririm.Kolay gelsin.

Açılmış konu üzerinden sormam daha uygun olur sanırım:

Kişi, bir otobüs terminalinde taşeron firmanın temizlik işçisi olarak çalışmaktadır. İhale sonucu başka bir firma söz konusu temizlik işini yapmaya hak kazanır, hemen tüm çalışanlar bu firmaya geçiş yapar ve işlerine aynen devam ederler. İlk firma ile ihaleyi sonra kazanan firma arasında organik bir bağ bulunmamaktadır. Bu durumda ilk işveren aleyhine kıdem tazminatı ve sair tazminatlar yönünden hak talebinde bulunmaya engel bir hal var mıdır ? İşçinin farklı firmalar bünyesinde de olsa aynı yerde çalışıyor olması buna mani olur mu ? Ya da yarın bir gün işten çıktığında ikinci firma aleyhine tüm çalıştığı dönemlerin kıdem tazminatını talep edebilir mi ?

Alıntı: İlk firma ile ihaleyi sonra kazanan firma arasında organik bir bağ bulunmamaktadır. Bu durumda ilk işveren aleyhine kıdem tazminatı ve sair tazminatlar yönünden hak talebinde bulunmaya engel bir hal var mıdır ?

Yoktur. Sonuçta o firma işçinin iş aktini feshetmiştir. Talep edildiğini ve davanın lehe sonuçlandığını gördüm.

Alıntı: Ya da yarın bir gün işten çıktığında ikinci firma aleyhine tüm çalıştığı dönemlerin kıdem tazminatını talep edebilir mi ?

Daha evvel bu hakkını kullanmayan işçi, son taşeron firmadan ya da asıl iş veren olan işi ihale eden firmadan tüm haklarını (geçmiş dönemleri de kapsayacak şekilde) talep edebilir. Bizzat yapmadım ya da bu hususta karar okumadım ama talep edildiğini ve davanın lehe sonuçlandığını gördüm.

Bugün bir İş Hukuku Bilirkişisi'ne konuyu danıştım. Yargıtay'ın işçinin çalışmasının kesintiye uğraması koşulunu aradığını belirtti. Yani, taşeronlar değişse dahi işçi aynı yerde çalışmaya devam ediyor ise bunu Kıdem ve İhbar Tazminatı açısından bekletici unsur olarak sayıp sair tazminatların sadece önceki işverenden istenebileceği yönünde görüşü varmış.

İşçi, daha sonra işini kaybettiğinde veya haklı nedenle iş akdini sonlandırdığında önceki işverene orada çalıştığı süre açısından sonraki işverene de yine orada çalıştığı süre bakımından Kıdem Tazminatı talebinde bulunabilir görüşündeymiş.