Asgari ücret Artışından Doğan Farkı Talep Ikinci ıslah Mıdır?

Trafik kazası nedeniyle maddi tazminat davasında daha önce davayı ıslah ettik. Geçen zamanda asgari ücrette üç kez artış oldu. (Tazminat hesabında zarar görenin geliri asgari ücret kabul edilmişti) Asgari ücret artışlarının kamu düzeni ile ilgili olduğu, bunun mahkemece re'sen dikkate alınması gereğinden hareketle, talebimiz üzerine ikinci ek rapor alındı. Asgari ücret artışından doğan bu farkın da karar altına alınması için biz de harcını yatırıp ıslah adı altında bir dilekçeyle bu miktarın da tahsiline karar verilmesini talep ettik. Karşı taraf bunun ikinci ıslah olduğunu, ikinci ıslahın yapılamayacağını ileri sürüyor. Davalı taraf haklı mıdır?

Evet davalı haklı . fazlaya ilişkin haklarınız saklı tutulmuşsa ek dava açarsanız . tabi zamanaşımı süresi geçmemişse.

Yargıtay kararlarında istikrarla; asgari ücretteki artışların kamu düzeni ile ilgili olduğu, aynı davada hakim tarafından re'sen nazara alınacağı kabul edilmektedir. Bu konuda bir kuşku yoktur. Ek dava açacaksak konunun kamu düzeni ile ilgili olduğu ve re'sen nazara alınacağının ne anlamı kaldı? Harcı yatırmazsak, hakim bu artışları nasıl re'sen nazara alacak? Kanaatimce bu husus niteliği gereği HUMK. 83 kapsamında bir ıslah olarak görülmemelidir.

Benim anladığım ilk talebin kabulü hatalı olmuş. Tarafların haksız fiil tarihindeki gelirleri değerlendirilerek tazminat belirlenir ve haksız fiil tarihinden itibaren faiziyle hüküm verilir. Asgari ücret arttıkça bunu tazminata eklemek ve bu güncel tutara haksız fiil tarihinden itibaren faiz yürütmek pek mantıklı değil. Bahsettiğiniz Yargıtay kararlarından bir örnek ekleyebilirseniz belki konuyu daha iyi anlayabiliriz.

Haksız fiil tarihindeki gelir asgari ücret, kısmi dava bilirkişi raporuna göre ıslah edildi, ıslahtan sonra da asgari ücrette artışlar oldu. Konu kısaca bu şekilde...bu konudaki bir HGK. kararının ilgili kısımları da aşağıdadır.




T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu

Esas: 2006/10-307
Karar: 2006/337
Tarih: 31.05.2006

ÖZET: Asgari ücret artışları usuli kazanılmış hakkın istisnası niteliğinde bulunup, aynı davada ve yargılamanın her aşamasında hakim tarafından re'sen gözetilmesi gerekmektedir. Kamu düzeniyle ilgili bu gibi durumlarda, kazanılmış usuli haktan söz edilemez.

Bu nedenle, zararlandırıcı sigorta olayına uğrayan sigortalının yada hak sahiplerinin gerçek zararlarının belirlenmesinde, hükme en yakın tarihte belli olan asgari ücretin esas alınması gerekmektedir.

(818 sayılı BK. m. 46) (1475 sayılı İş K. m. 33, 39) (4857 sayılı İş K. m. 39, 102) (2709 sayılı Anayasa. m. 153) (1086 sayılı HUMK. m. 237, 429, 430)

KARAR METNİ:
YARGITAY İLAMI

…..

Asgari ücret de kamu düzeni ile ilişkilendirilen kavramların başında gelmektedir.

…..

Bu niteliği dikkate alındığında asgari ücret artışları usuli kazanılmış hakkın istisnası niteliğinde bulunup, aynı davada ve yargılamanın her aşamasında hakim tarafından re'sen gözetilmesi gerekmektedir.

Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular karşısında, zararlandırıcı sigorta olayına uğrayan sigortalının yada hak sahiplerinin gerçek zararlarının belirlenmesinde, hükme en yakın tarihte belirli olan asgari ücretin esas alınması gerektiği yönündeki direnme kararı usul ve kanuna uygundur.

…

SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, işin esasına yönelik temyiz itirazlarının tetkiki için dosyanın 10. HUKUK DAİRESİNE gönderilmesine, 31.05.2006 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

Kaynak: Corpus Arşiv

[Copyright © Ced Dağıtım Medya Yazılım - Corpus Mevzuat ve İçtihat Programı]

Trafik kazası nedeniyle zarar, kaza tarihinde gerçekleşir ve o tarihe göre istenebilir. Sonradan asgari ücrette artış olması zararı ve tazminat miktarını arttırmaz. Kaza tarihindeki asgari ücret esas alınarak tazminat tutarı hesaplanmalıdır.

T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
Esas: 2003/8596
Karar: 2003/14191
Tarih: 08.12.2003
ÖZET: Kamu düzenine ait olan asgari ücret artışları farazi olarak belirlenen destek zararları için dikkate alınmalıdır.
Davacının asgari ücret artışlarından önceki raporlara itiraz etmemiş olması davalı yararına usuli kazanılmış hak oluşturmaz. Davacının eşinden dolayı yoksun kaldığı destek tazminatı için karar gününe en yakın asgari ücrete göre hesaplanmış bilirkişi raporu esas alınmalıdır. Çocukları ile ilgili destek tazminatları ise itiraz etmediği ilk rapordaki (asgari ücret dışındaki) destek payı ve yetiştirme gider oranları esas alınmak suretiyle belirlenmelidir.
(818 sayılı BK. m. 45)
KARAR METNİ:
Davacı Osman vekili tarafından, davalı Ada ve T. Yol İş Sendikaları aleyhine 8.5.1998 tarihinde verilen dilekçe ile maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 11.11.2002 tarihli kararın Yargıtay´ca tetkiki davacı vekili tarafından süresi içerisinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla kanuna uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2. Davacının sair temyiz itirazlarına gelince;
Dava ölümle sonuçlanan trafik kazası sebebiyle maddi ve manevi tazminat isteklerine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacının yoksun kaldığı destek tazminatlarının belirlenmesi amacıyla alınan 20.7.1999 günlü ilk bilirkişi raporunun verilmesinden sonraki 24.11.1999 günlü beyanında rapora bir itirazı olmadığını bildirdiğine göre bu raporda belirtilen olguları ve bu bağlamda yetiştirme giderleri ile ilgili belirlemeleri kabul ettiği anlaşılmaktadır. Ancak ne var ki davanın devamı sırasında asgari ücretteki artışlar sebebiyle olabilecek artışlar davanın kesinleşme aşamasına kadar isteyebilir. Kamu düzenine ait olan asgari ücret artışları farazi olarak belirlenen destek zararları için dikkate alınmalıdır.
Davacının asgari ücret artışlarından önceki raporlara itiraz etmemiş olması davalı yararına usuli kazanılmış hak oluşturmaz. O durumda davacının eşinden dolayı yoksun kaldığı destek tazminatı için karar gününe en yakın asgari ücrete göre hesaplanmış bilirkişi raporuna göre verilmelidir. Çocukları ile ilgili destek tazminatları ise itiraz etmediği ilk rapordaki (asgari ücret dışındaki) destek payı ve yetiştirme gider oranları (%10) esas alınmak suretiyle belirlenmelidir. Yerel mahkemece bu yönler üzerinde durulmadan yazılı biçimde karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç : Temyiz edilen kararın (2) s. bentte açıklanan sebeple (BOZULMASINA), davacının sair temyiz itirazlarının ise (1) s. bentte gösterilen sebeplerle reddine ve peşin alınan harcın istem halinde geri verilmesine, 8.12.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kaynak: YKD Mayıs 2004 Sayfa: 691
[Copyright © Ced Dağıtım Medya Yazılım - Corpus Mevzuat ve İçtihat Programı]

Yargıtay gerçekten garip bir mantık kurmuş. Destekten yoksun kalma tazminatının belirlenmesinde peşin sermaye değerinin düşülmesi sonucu oluşan bir takım adaletsizlikleri gidermek için olsa gerek..

Asgari ücretten doğan artışlar maddi tazminat hesabında hakim tarafından nasıl re'sen dikkate alınacak? Bu konuda deneyimi olanlar cevap verirlerse memnun olurum.

Soruda sadece trafik kazasından kaynaklanan tazminat davası denildiği, davanın destekten yoksun kalmaya ilişkin olduğu belirtilmediğinden, yanıtlar da ona göre verilmiş.

Soru, trafik kazasında çocuklarını kaybeden anne babanın destek zararı ile ilgilidir.