Muvaza davalarında süre...

değerli arkadaşlar Muvaza davalarının muisin ölümünden 30 yıl sonra açılmasının hukuki gerçekliği ne olmalıdır. Bu konuya ilişkin karar sunabilen olursa sevinirim...hoşçakalın

T.C.
YARGITAY
1. HUKUK DAİRESİ
E. 1987/9438
K. 1987/11993
T. 10.12.1987
• TAPU İPTALİ ( Muvazaa Nedeniyle )
• MUVAZAA İDDİASI ( Zamanaşımı ve Hak Düşrücü Sürelerin Sözkonusu Olmaması )
• ZAMANAŞIMI ( Muvazaa İddiasına Dayanan Davalarda Sözkonusu Olmama )
• HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE ( Muvazaa İddiasına Dayanan Davalarda Sözkonusu Olmama )
818/m.18
ÖZET : Muvazaa iddiasına dayanan davalarda zamanaşımı ve hak düşürücü süre söz konusu olamaz.

DAVA : Taraflar arasında görülen tapu iptali, tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edildiğinden dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davalı M.`nin kayıtla ilgisi bulunmadığından onun aleyhine açılan davanın reddi doğrudur. Ancak, dava BK.nun 18. maddesine dayalı muvazaa hukuksal nedeniyle iptal isteğine ilişkindir. Davacı, ortak miras bırakanın dava konusu taşınmazlardaki payını mirastan mal kaçırmak amacıyla ve satış göstermek suretiyle, torunu davalı A.`ya temlik ettiğini, asıl işlemin bağış olduğunu ileri sürmüştür. Muvazaa iddiasına dayanan bu tür davalarda zamanaşımı ve hak düşürücü süre söz konusu olamaz. Anılan yön yargısal uygulamada benimsenmiş bulunmaktadır. Nitekim HGK.nun 22.6.1983 gün ve 497/ 719 sayılı kararında da bu husus vurgulanmış ve konuya ilişkin bilimsel görüşlere de değinilmiştir. O halde, 1.4.1974 gün ve 1/2 sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararı uyarınca taraf delillerinin toplanması, hasıl olacak sonuç çerçevesinde işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken davalı A. hakkındaki davanın zamanaşımı yönünden reddedilmesi isabetslzdir.

SONUÇ : Davacının temyiz itirazı yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenden ötürü HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA 10.12.1987 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Kazancı Yayınları

T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 1981/1-497
K. 1983/719
T. 22.6.1983
• TAPU İPTALİ ( Taşınmazın İntikalini Sağlayan İşlemin Muvazaalı Olması )
• ZAMANAŞIMININ SÖZKONUSU OLMAMASI ( Muvazaaya Dayanılmış Olması )
• MUVAZAALI İŞLEM ( Hiçbir Hüküm Doğurmaması )
• HAKİMİN MUVAZAALI İŞLEMİ RE'SEN GÖZÖNÜNDE TUTMASI ( İşlemin Hiçbir Hüküm Doğurmaması Nedeniyle )
• MUVAZAA NEDENİNİN ORTADAN KALKMASI VEYA BİR ZAMANIN GEÇMESİ ( Görünüşteki İşlemin Geçerli Hale Gelmemesi )
818/m.18
1086/m.240,293
ÖZET : Danışıklı ( muvazaalı ) işlem hiçbir hüküm doğurmaz, bu nedenle hâkim danışığı doğrudan doğruya gözönünde tutar. Danışık nedeninin ortadan kalkması veya bir zamanın geçmesiyle görünüşteki işlem geçerli hale gelmez, danışık iddialarında zamanaşımı sözkonusu değildir.

DAVA : Taraflar arasındaki "tapu iptali" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; ( Edirne İkinci Asliye Hukuk Mahkemesi )'nce davanın reddine dair verilen 6.6.1980 gün ve 561-232 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay Birinci Hukuk Dairsi'nin 22.9.1980 gün ve 10378-10977 sayılı ilamıyla; ( ..Davacı dava konusu taşınmazın davalıya intikalini sağlayan işlemin muvazayaa dayandığından bahisle iptalini istemiştir.

Mahkemece, 10 yıllık zamanaşımı gerçekleştikten sonra açıldığından davanın reddine karar verilmiştir.

Davacı, açıkca muvazaa hukuksal nedenine dayandığına göre, dava zamanaşımı söz konusu olamaz.

Davanın esası incelenip, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı nedenden ötürü reddedilmesi yolsuzdur.. ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Temyiz eden: Davacı vekili.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle, muvazaalı işlemin hiçbir hüküm doğurmayacağı ( butlanı ) konusu gerek uygulamada ve gerekse bilimsel görüşlerde oybirliği ile benimsenmiş bulunduğuna; bu nedenle hakimin muvazaayı istek olmaksızın re'sen gözönünde tutması gerektiğine; muvazaa sebebinin ortadan kalkması veya bir zamanın geçmesi ile görünüşteki işlemin geçerli hale gelmeyeceği kuşkusuz bulunduğuna; muvaazanın gerek def'an ve gerekse dava yoluyla herzaman ileri sürülebileceğine, bir başka ifade ile muvazaa iddialarında zamanaşımı sözkonusu olmadığına göre ( Kenan Tunçomağ - Türk Borçlar Hukuku - İclt: 1, Genel Hükümler, Sayfa: 300 vd., özellikle dipnotile ilgili metin ve bu dipnotta anılan eserler ), ( Becker - Borçlar Kanunu Şerhi - 87 ), Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen özel daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulu ile, direnme kararının özel daire bozma kararında gösterilen sebeplerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğinc ( BOZULMASINA ), istek olursa temyiz peşin harcının geri verilmesine, 22.6.1983 gününhde oybirliği ile karar verildi.

Muvazada süre aşımı sözkonusu olmasa da işlemin üzerinden 30 yıl geçtikten sonra dava açılmış olmasının haklı bir yanı olmadığı inancındayım buna ilişkin bir karar bulamadım.

arkadaşlar süre zamanaşımı değil hak düşümü süresi yani hakimin re'sen nazara alması gereken süre..bir husus da şu ki eğer işlem bağış işlemi olarak görünüyorsa bunda muvazaa iddia edilemez ancak hak düşümü süresi dolmamışsa eğer tenkis davası açılabilir...diğer işlemlerde muvazaa iddiası süreye tabi değildir..