zamanşımına uğramış çek alacağı

İbraz süresi geçen çek alacağı için Örnek 7 takibi yaptık.Borçlu "çek süresinde ibraz edilmedi demiş ve bana göndermesi gereken malı göndermedi diyerek itirazda bulunmuş".Müvekkil lehtar.Çek müvekkil adına yazılı.Bu durumda temel ilişkiye dayalı alacak davası açmak zorunlu mu?.

Borçlunun açıkça imzaya inkarı bulunmadığı için imzası ikrar edilmiş belge söz konusudur. İmzası ikrar edilmiş bu belgelere uygulanacak zamanaşımı süresi de T.T.K. hükümleri gereğince temel ilişkiye uygulanacak Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca 10 yıllık zamanaşımı süresidir. Çek, kambiyo senedi olma vasfını yitirse de yazılı delil başlangıcı olma vasfı devam edecektir.
Bu nedenle temel ilişkiye dayalı dava açıp davanızı tanık dahil her türlü delille ispat edebilirsiniz. Ayrıca davalı yanın tanık dinletmesine muvafakar vermez iseniz bu konuda tanık dinletemeyecektir.
İcra inkar tazminatı ve itirazın iptali talepli dava açarak temel ilişkiyi ispat etmeniz gerekmektedir.
Saygılarımla.

Bknz: http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=10412

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=27353

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=30492

Bir de borçlu yetkiye itiraz etmiş.bu durumda BK’nun 73.maddeye göre alacaklı ikamet icra daireleri yetkili olmuyor mu?Çek vasfı ortadan kalktığı için bence alacaklı yeri yetkilidir diye düşündüm.Doğru mu?

Temel ilişki varsa sebepsiz zenginleşme davası açamaz mıyız?Bu yönde yargıtay kararları var ama emin değilim.Davalının ispat etmesi yönünden sebepsiz zenginleşmeye dayanmak daha cazip davacı için.

İtirazın İptali ( ki Eda davası niteliği de taşır)davası açarak sorunu çözmeniz mümkün. İ
T.C.YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2010/17397 K. 2010/21420
T. 23.12.2010
• İTİRAZIN İPTALİ DAVASI ( Davacının Davalı İle Aralarındaki Borç İlişkisine Dayalı Olarak İcra Takibi Yaptığı/Bonoya Belge Olarak Dayandığı - Davanın 10 Yıllık Zamanaşımı Süresine Tabi Olacağı )
• ZAMANAŞIMI SÜRESİ ( İtirazın İptali Davası/Davacının Davalı İle Aralarındaki Borç İlişkisine Dayalı Olarak İcra Takibi Yaptığı - Davacının Bonoya Belge Olarak Dayandığı/Davanın 10 Yıllık Zamanaşımı Süresine Tabi Olacağı )
6762/m.644
818/m.125
ÖZET : Dava dilekçesinde itirazın iptalini talep etmiştir. Davacının, aralarındaki temel borç ilişkisine dayalı olarak yapılan icra takibinde söz konusu bonoya belge olarak dayandığı anlaşılmaktadır. Bu yön gözetilerek davanın 10 yıllık zamanaşım süresine tabi olduğu düşünülüp davacıya temel ilişki dolayısıyla alacaklı olduğu yönünde tanık dahil tüm delillerini sunarak kanıtlama olanağı tanınması gerekir.

Alıntı: Yazan haksun İbraz süresi geçen çek alacağı için Örnek 7 takibi yaptık.Borçlu "çek süresinde ibraz edilmedi demiş ve bana göndermesi gereken malı göndermedi diyerek itirazda bulunmuş".Müvekkil lehtar.Çek müvekkil adına yazılı.Bu durumda temel ilişkiye dayalı alacak davası açmak zorunlu mu?.

Üstad somut olayda,
başlıkta yazdığınız gibi zamanaşımına uğramış bir çek mi yoksa metinde yazdığınız gibi ibraz süresi geçen bir çek mi söz konusu ?.

Eğer süresi içinde ibraz edilmemiş (yani bankaya ödeme için ibraz edilmemiş ve dolayısıyla arkası yazılmamış bir çek) söz knusuysa bildiğinm kadarıyla bu tür çekleri için Yargıtay'ın Süresinde ibraz edilmeyen çeklere dayanılarak, kambiyo hukuku çerçevesinde alacak isteminde bulunulamaz. Ancak çeklere ilişkin temel (esas) ilişkiye dayanılarak istemde bulunulabilir şeklinde kararlarının olduğunu hatırlıyorum.


Ancak çek süresi içinde ibraz edilmiş ve arkası da yazılmış ancak zamanaşımına uğramış sa Yargıtay'ın böylr bir çeke istinaden kambiyo senetlerine mahsus takip yapılabileceği yönünde kararları olduğu gibi yapılamayacağı yönünde de kararları var.

Şahsi kanaatim zamanaşımına uğramış olsa da bir çek yada bononun kambiyo senedi olma vasfını kaybetmeyeceği, sadece muhatabına bir defi de bulunma hakkı vereceği, böyle bir evraka istinaden kambiyo senetlerine mahsus icra takibinin yapılabileceği yönündedir.

2008 yılında bu konuyu tartışmıştık. http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=34068

Bu konuyla ilgili değerli meslektaşımız Av.Muzaffer ERDOĞAN'ın aşağıya alıntıladığım görüşünün altına imzamı atar kendisine saygılarımı sunarım.

Alıntı: 1- Öncelikle zamanaşımı kurumunu hatırlayalım; Zamanaşımına uğrayan alacak ortadan kalkar mı? Hayır. Zamanaşımına uğramış bir borç olarak varlığını sürdürür. Zamanaşımına uğramış bir kambiyo senedinin kambiyo senedi olma niteliğini kaybederek adi senet haline dönüşeceği şeklindeki görüşlerin dayanağı nedir? Kambiyo senetleri unsurları yasa ile belirlenmiş senetlerdir. Bu unsurları taşıyan senet kambiyo senedidir. Bu unsurlar var ise senet hangi nedenle nitelik değiştirebilir? Zamanaşımına uğrayan kambiyo senedi değildir. Senette yer alan haktır. Başka bir tartışmada da ifade etmiştim. İlam zamanaşımına uğrar mı? Hayır. Zamanaşımına uğrayan ilamda yer alan haktır. Tartışmada da kambiyo senedi zamanaşımına uğramaz. O hala yasa ile tarif edilmiş kambiyo senedidir. Zamanaşımına uğrayan senet üzerinde yer alan haktır. Bu çerçevede zamanaşımına uğrayan senedin adi senet haline geleceği şeklindeki görüşlere katılmıyorum. Bunun yasal dayanağı yoktur. Gelelim 4 nolu dipnottaki karara: Zamanaşımı ilk itirazdır. Zamanaşımına uğramış çeke dayanarak kambiyo senetlerine özgü yolla takip yapılabilir. Borçlu zamanaşımı itirazında bulunarak takibi iptal ettirebilir. Zamanaşımı itirazında bulunmaz ise takip devam eder. Zaamanaşımı itirazında bulunursa (takip iptal edilirse alacaklının iki başvuru yolu vardır. 1- Temel ilişkiye dayanmak. 2- TTK da düzenlenen nedensiz zenginleşme. Yani yasa koyucu kambiyo senedinin zamanaşımına uğraması ile borç ilşkisinin sona ermediğini, borç ilişkisinin devam ettiğini kabul etmektedir. BK. daki borç için kambiyo senedi düzenlemenin borç ilişkisini sona erdirmediği şeklindeki düzenlemeyi de anımsamamız gerekir. Bu çerçevede sayın Admin'in özet olarak geçtiği Yargıtay kararının yasal gerekçesini çok merak ettim. Zaamanaşımına uğramış olan kambiyo senedi alacaklısı neden TAKİP HAKKINI kaybediyor?

Alıntı: Yazan haksun İbraz süresi geçen çek alacağı için Örnek 7 takibi yaptık.Borçlu "çek süresinde ibraz edilmedi demiş ve bana göndermesi gereken malı göndermedi diyerek itirazda bulunmuş".Müvekkil lehtar.Çek müvekkil adına yazılı.Bu durumda temel ilişkiye dayalı alacak davası açmak zorunlu mu?.

Yargıtay 12. HD, 07.06.2001 T., 2001/9343 E., 2001/10169 K: "Takip konusu çek yasal süresi içerisinde muhatap bankaya ibraz edilmediğinden adi havale hükmünde olup, İİK.68. maddesinde belirtilen nitelikte borç doğurucu bir belge değildir..."

Yargıtay 12 HD, 22.02.2005 T., 2004/25966 E., 2005/3443 K: "Takip dayanağı belge yasal süresi içinde TTK.nun 708-720 madde koşullarında muhatap bankaya ibraz edilmediğinden adi havale hükmündedir. Çek vasfında değildir. Bir başka anlatımla genel haciz yolu ile takibe konu edilse ve imza inkar olunmasa dahi bu havale İİK.nun 68. maddesinde belirtilen borç ikrarına havi belge niteliğinde sayılamaz. Mahkemece açıklanan nedenlerle alacaklı isteminin reddine karar vermek gerekirken, itirazın kaldırılmasına karar verilmesi isabetsizdir."

Yargıtay 19 HD, 01.03.2002 T., 2001/5211 E., 2002/1612 K: "Davacı vekili, davalının keşide ettiği ... çekin arkasını yazdırmayarak borcun ödenmesini beklediklerini, bu arada altı aylık süre geçtiğinden çekin kambiyo senedi vasfını yitirdiğini, borcun ödenmemesi üzerine girişilen icra takibine davalının itiraz ettiğini belirterek itirazın iptali ile takibin devamına ve %40 tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. ...Somut olayda davacı, davalıdan alacaklı olduğunu ve davalının oyalaması sebebiyle dava konusu çeki süresinde muhataba ibraz edemediğini ileri sürmek suretiyle temel ilişkiden söz ettiğine göre, yukarıda açıklandığı üzere davacıya iddiasını kanıtlama olanağı tanınıp, varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken..."

İnceleyiniz:
http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=41013

Saygılar...

Üstadlar öncelikle zaman ayırdığınız için teşekkürler.Benim istediğim kambiyo vasfı felan değil.Sadece sebepsiz zenginleşme davası açabilir mi lehtar olan kişi.Aşağıdaki kararda lehtar asıl ilişkiye dayanmalı demiş.Bunun aksi kararlar var mı?Temel ilişkiyi kanıtlamakla uğraşmak istemiyoruz da)

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi.
Esas: 2005/88 i 1. Karar: 2006/5 i 23 içtihat
"Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan ~ '.~ 'ılaması sonunda ilamd'ı )aL:llı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne. kısmcn i ddine yönelik olarak \crilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi. gereğı konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili. müvekkiline verilen borç para karşılığı ı La dayalı tarafça keşidL cdilen çekin müvekkilince dava dışı S __ 'a ciro edildiğini. çckin "L resinde bankaya ibra/ cdildiğini; karşılığı çıkmayınca. çek bedelinin müvekkili tarafınddil dava dışı şah sa verilc"ck çekin alındığını, söz konusu çek zamanaşımına uğradığı içİ') ::-ırişilen genel haciz )ıIIL. ile takibe haksız olarak itiraz edildiğini ileri sürmüş ve TTK m.h..J.-ı gereğince sebepsiz /cnginleşen davalının itirazının iptali ile % 40 tazminatın davaııdan tahsiline karar verilmc:-;ini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili. davanın reddi ile %40 tazminatın dm ae Lm tahsili gerektiğini -'d\ unmuştur.
Mahkemece, davalının sebepsiz zenginleşmediğini u ı..kn ispatlayamadığı gcrckçesiyle çek bedeli olan asıl alacak bakımından itirazın iptali ile t. kihin 3.400.000.000 TL ~ c takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte dı amına hükmolunan miktarın % 40'ı oranındaki inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar \ eriimiş. hüküm da\alı \ ekilince temyiz edilmiştir.
Dava zamanaşımına uğramış olan çeke dayalı ilamsı/ icra takibine yönelik itırann iptali istemine ilişkindir.
Çekin zamanaşımına uğraması halinde kambiyo huku~ undan doğan haklar yitirilir. Böyle bir durumda arada temel ilişki varsa zamanaşımına uğra 11 .., çeke yazılı delil başla'ıgıcı olarak dayanılabilir ve alacağın varlığı tanık dahil her türlü ce ılle kanıtlanabilir. AraLL! temel ilişki bulunmaması halinde ise TTK m.644'te düzenlenmi. o ,LLL sebepsiz zenginleşmc hükmüne dayanılarak talepte bulunulabilir.
Bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere TTK m.6-ı..J. Ll. arınca sebepsiz zengi' 1eşme hükmüne dayanarak ancak ciro yolu ile çeki eline geçiren hanıılı dava açması mümkü ıJür. Başka bir ifadeyle lehdar ile keşideci arasında temel ilişki bulunduğundan bunlar arasınoaki bir davada TTK m.644'ün uygulama yeri bulunmamaktadır. Zin ... ldıdarın keşideciye kaN açacağı davada. zamanaşımına uğramış olan çeke yazılı delil '1ı"langıcı olarak dayan msı ve alacağını her türlü delille kanıtlaması olanağı mevcuttur. Kuş!'. 1 1/ hu durumda ispat k ıreti. alacak iddiasında bulunan lehdardadır. Aksi düşüncenin bhu ~i ispat külfetinin keşidu:iye geçmesine yol açar ki; bu da temel ilişkide alacaklı olduğunu iddı..! eden kişinin iddiasını kanıtlamakla yükümlü olduğu kuralına ters düşer.
Mahkemece belirtilen yönler gözetilmeksizin ola) a u. uun düşmeyen gerekçe rle J azılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir
KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün dm 111 yararına BOZUL\;1 SINA. peşin harcın istek halinde iadesine.09.05.2006 gününde o h rliğiyle karar verildi.

Sayın haksun,

Alıntı: Yazan haksun ...Sadece sebepsiz zenginleşme davası açabilir mi lehtar olan kişi...

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=41013
adresinde 7 vd. mesajlarda konu tartışılmıştır; inceleyebilirsiniz.

Saygılar...