Peşin ödenen kiranın deprem sebebiyle iadesi talebi

Merhaba meslektaşlarım, önemli bir konuda fikirlerinizi almak istedim.
1-) İlk depremde yıkılan bir ofisin kirası geçen yıl ocak ayında bir yıllık olarak peşin ödenmiş. Edindiğim bilgilere borçlu temerrüdüne gidilerek kullanılamayan aylara dair kira bedeli geri alınabiliyormuş. Bu onuda elinde dilekçe, karar vs örneği olan varsa paylaşabilirse çok memnun olurum. Şimdiden teşekkürler
2-) İlk soruda bahsettiğim aynı bina, 2020 Elazığ depreminin etkisiyle hasar görmüş ancak zamanında yıkım çalışmaları yapılmadan bakım-onarım yapılarak kullanıma devam edilmiş. Kullanım esnasında zaten son 3 yıldır sayısız sorun oluşmuş, nasıl bu kadar sorun olabilir diye sorunca da çevreden bu şekilde duyum aldık. Ayrıca binanın doğalgaz tesisatı yapılırken usulsüzlükler olmuş. Tanıdıkları araya koyarak onay verdirip tesisat yanlış yapılmış deniliyor. Bu ve bunun gibi şeylerin zaten hasarlı olan binaya daha çok zarar verdiği düşünülüyor. Bu iddiaları somutlaştırmak için ne yapabiliriz? Şimdiye dek delil tespiti yapılmamış. Geçmişe dair binanın hasar kayıtlarına ulaşabilir miyiz? Diyelim ki ulaştık mütaehhite ve maliklere karşı tazminat davası yoluna gidilir mi?

Merhaba
1- Sözleşme, kiralananın ortadan kalkmasıyla sona ermiş olur. Haliyle tarafların, karşılıklı olarak borçları da sona erer. Siz de peşinen ödemiş olduğunuz fakat kiralananı kullanmadığının döneme ilişkin kira bedellerini şüphesiz talep edebilirsiniz.

2- a)Tazminat konusunda, dilerseniz yapı malikinin kusursuz sorumluluğuna (TBK m. 69) gidebilirsiniz. Bu durumda, yapı maliki ancak kurtuluş beyanında bulunarak, illiyet bağının kesildiğini ispatlarsa sorumluluktan kurtulabilecektir

b)Bundan başka TBK m. 117 vd. uyarınca borçlu temerrüdü hükümleri uyarınca kiraya verenin sorumluluğuna gidebilirsiniz.

c)Son olarak da kira hukuku kapsamında ve TBK m. 305 vd. uyarınca kiraya verenden ayıplı ifa (riskli yapı teslim etme vb.) nedeniyle uğranılan zararın tazminini talep edebilirsiniz. Bu ihtimalde, kiracı ayıbın ve ayıp nedeniyle oluşan zararını (zarar gören eşya, makul süre tazminatı vb.) ispat etmekle yükümlüdür. Kiraya veren zararın meydana gelmesinde kusursuz olduğunu ispat edemez ise kiracının ayıp nedeniyle oluşan zararını tazminle yükümlüdür. Elbette kiracı da, yapının önceki depremden riskli olduğunu bilerek kiralamış ise müterafik kusur durumu ortaya çıkar ve zararın bir kısmına kusuru nispetinde katlanmak zorunda kalır.

Alıntı: Yazan hukuk işçisi Merhaba 1- Sözleşme, kiralananın ortadan kalkmasıyla sona ermiş olur. Haliyle tarafların, karşılıklı olarak borçları da sona erer. Siz de peşinen ödemiş olduğunuz fakat kiralananı kullanmadığının döneme ilişkin kira bedellerini şüphesiz talep edebilirsiniz. 2- a)Tazminat konusunda, dilerseniz yapı malikinin kusursuz sorumluluğuna (TBK m. 69) gidebilirsiniz. Bu durumda, yapı maliki ancak kurtuluş beyanında bulunarak, illiyet bağının kesildiğini ispatlarsa sorumluluktan kurtulabilecektir b)Bundan başka TBK m. 117 vd. uyarınca borçlu temerrüdü hükümleri uyarınca kiraya verenin sorumluluğuna gidebilirsiniz. c)Son olarak da kira hukuku kapsamında ve TBK m. 305 vd. uyarınca kiraya verenden ayıplı ifa (riskli yapı teslim etme vb.) nedeniyle uğranılan zararın tazminini talep edebilirsiniz. Bu ihtimalde, kiracı ayıbın ve ayıp nedeniyle oluşan zararını (zarar gören eşya, makul süre tazminatı vb.) ispat etmekle yükümlüdür. Kiraya veren zararın meydana gelmesinde kusursuz olduğunu ispat edemez ise kiracının ayıp nedeniyle oluşan zararını tazminle yükümlüdür. Elbette kiracı da, yapının önceki depremden riskli olduğunu bilerek kiralamış ise müterafik kusur durumu ortaya çıkar ve zararın bir kısmına kusuru nispetinde katlanmak zorunda kalır.

Öncelikle yanıtlarınız için teşekkür ederim. Birkaç bir şey daha sormak istiyorum.

1-) Deprem anında bina yıkıldığı için sözleşme feshedilmiş sayılıyor. Peki geçmişe yönelik feshe ilişkin ihtarname gibi bir yolla feshe ilişkin bir şey yapmamıza gerek var mıdır? Bir de şubattan bu yana olan kiraları da alabilir miyiz? Şimdiye dek kiralar sözlü olarak talep edilmiş.

2-) a-b-c başlıklarındaki taleplerimiz tek bir davada istenemez değil mi, ayrı ayrı mı açılmalı?

1- Sözleşme kiralananın ortadan kalkmasıyla kendiliğinden sona ermiş oluyor. (Daha doğru bir ifade ile, kiraya verenin ediminin ifası imkansız hale geldiğinden ve bu nedenle sizden de ediminizi yerine getirmesini isteyemeyeceğinden karşılıklı borçlar, ifa imkansızlığı nedeniyle sona ermiş oluyor) Bu nedenle fesih için ihtara gerek yok fakat kira bedelini peşin ödediğinizi ispat külfeti sizde olduğundan ve anladığım kadarıyla elden ödeme yapıldığından, karşı tarafın ihtara cevap vermesi halinde belki ispatınızı kolaylaştırır beyan alabilirsiniz bu nedenle yine de bir ihtar keşide etmenizde bir zararınız olmaz kanaatindeyim. Peşin ödeme yaptığınızı ispatlarsanız deprem sonrası ödediğiniz kullanılmayan döneme ilişkin kira bedellerini elbette talep edebilirsiniz.

2- a-b-c başlıklarında sizin tazminat istemine ilişkin yarışan haklarınızı ifade etmiştim. Farklı "hukuki nedenleri" aynı davada ileri sürmenizde bir sıkıntı yok lakin (a) seçeneği yönünden yargılama genel görevli mahkemede diğerleri ise sulh hukuk mahkemesinde yapılacağından tüm hukuki nedenleri aynı davada ileri sürmeniz mümkün değildir. Kusur, ispat, muhatap yönünden lehinize olan biçimde tazminat hakkınızı ileri sürebilirsiniz.

Alıntı: Yazan hukuk işçisi 1- Sözleşme kiralananın ortadan kalkmasıyla kendiliğinden sona ermiş oluyor. (Daha doğru bir ifade ile, kiraya verenin ediminin ifası imkansız hale geldiğinden ve bu nedenle sizden de ediminizi yerine getirmesini isteyemeyeceğinden karşılıklı borçlar, ifa imkansızlığı nedeniyle sona ermiş oluyor) Bu nedenle fesih için ihtara gerek yok fakat kira bedelini peşin ödediğinizi ispat külfeti sizde olduğundan ve anladığım kadarıyla elden ödeme yapıldığından, karşı tarafın ihtara cevap vermesi halinde belki ispatınızı kolaylaştırır beyan alabilirsiniz bu nedenle yine de bir ihtar keşide etmenizde bir zararınız olmaz kanaatindeyim. Peşin ödeme yaptığınızı ispatlarsanız deprem sonrası ödediğiniz kullanılmayan döneme ilişkin kira bedellerini elbette talep edebilirsiniz. 2- a-b-c başlıklarında sizin tazminat istemine ilişkin yarışan haklarınızı ifade etmiştim. Farklı "hukuki nedenleri" aynı davada ileri sürmenizde bir sıkıntı yok lakin (a) seçeneği yönünden yargılama genel görevli mahkemede diğerleri ise sulh hukuk mahkemesinde yapılacağından tüm hukuki nedenleri aynı davada ileri sürmeniz mümkün değildir. Kusur, ispat, muhatap yönünden lehinize olan biçimde tazminat hakkınızı ileri sürebilirsiniz.

Çok teşekkür ederim. Çok faydalı bilgiler verdiniz çok sağolun.
Şöyle ki geçen yıl kira bedelleri banka aracılığıyla ödenmiş. Elimizde delil olarak kullanabileceğimiz kira sözleşmesinin ıslak imzalı halinin fotoğrafı(aslı depremde yok oldu.), dört tane de banka dekontu var. Dekontlardan üçünün alıcısı mülk sahibi, birisi mülk sahibinin oğlu. Sanırım vergi ödememek adına kendi aralarında böyle bir yol bulmuş taraflar. Biri hariç diğerlerinde kira bedeli olduğuna dair açıklama yazıyor. Dava yolunda bunları kullanabiliriz diye düşünüyorum. Dava türü olarak da kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası ve görevli mahkeme de sulh hukuk mahkemesi olduğu kanaatindeyim