bonoda iki farklı vade tarihi bulunması ve beyan kısmındaki vadenin sadece yıl olarak belirtilmesi

müvekkil ile borçlu şahıs 06/02/2017 düzenleme ve 06/03/2017 vade tarihli bir bono düzenliyorlar. ancak bononun beyan kısmında düzenleyen kişi 2014 yılında ödeyeceğim yazmış ve bono bu şekilde düzenlenmiş.
biz bu bonoyu takibe koyduk. borçlu dava açtı ve takibin ihtiyaten durdurulmasını talep etti. mahkemede bonoda çift vade olduğu gerekçesiyle teminat dahi almadan takibin durdurulmasına karar verdi.
bununla ilgili beyan sunduk ancak tam emin olamadım. şimdi beyan kısmında yıl olarak sadece "2014" yazması bonoyu geçersiz hale mi getiriyor? bu konuda bu olaya ilişkin elinde benzer yargıtay kararları varsa beklerim. bilen bir meslektaş aydınlatırsa çok memnun olurum.

T.C. Yargıtay
12. Hukuk Dairesi

Esas: 2016/26263
Karar: 2018/754
Karar Tarihi: 05.02.2018

TAKİBİN İPTALİ İSTEMİ - BONODA ÇİFT VADE OLDUĞU ANLAŞILDIĞI - TAKİBİN İPTALİNE KARAR VERİLMESİ GEREKTİĞİ - HÜKMÜN BOZULMASI

ÖZET: Somut olayda, takip dayanağı 17.12.2013 düzenlenme tarihli bonoda “ödeme tarihi” kısmında 17.03.2013 tarihinin yazılı olduğu, senet metninde ise vadenin “17 Mart 2014” olarak gösterildiği, bu haliyle bonoda çift vade olduğu anlaşılmakta olup, bu hususun mahkemece re’sen gözetilerek takibin iptaline karar verilmesi gerekir. O halde mahkemece, İİK'nun 170/a-2. maddesi uyarınca takibin borçlu yönünden iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetsizdir.

(6102 S. K. m. 703, 778) (2004 S. K. m. 170)
*
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
*
Sair temyiz itirazları yerinde değilse de;
*
Takip dayanağı senedin düzenlenme tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK'nun 778. maddesinin göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun'un 703. maddesine göre, çift vadeli olarak düzenlenen senetler, bono vasfında sayılamaz.
*
Somut olayda, takip dayanağı 17.12.2013 düzenlenme tarihli bonoda “ödeme tarihi” kısmında 17.03.2013 tarihinin yazılı olduğu, senet metninde ise vadenin “17 Mart 2014” olarak gösterildiği, bu haliyle bonoda çift vade olduğu anlaşılmakta olup, bu hususun mahkemece re’sen gözetilerek takibin iptaline karar verilmesi gerekir.
*
O halde mahkemece, İİK'nun 170/a-2. maddesi uyarınca takibin borçlu yönünden iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetsizdir.
*
Sonuç: Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.02.2018 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
*
KARŞI OY YAZISI:
*
TTK'nun 778 maddesinin göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken TTK'nun 703. maddesine göre vadenin nasıl yazılacağı dört hal düzenlenmiş olup, aynı maddenin ikinci fıkrasına göre vadesi başka şekilde yazılan veya birbirini takip eden çeşitli vadeleri gösteren poliçeler batıldır.
*
Takibe konu bonoda düzenleme tarihi 17.12.2013 olup vade tarihi ödeme tarihi başlığı altında 17.03.2013 tarihi, senet içinde ise 17.3.2014 tarihinin yazılı olduğu görülmektedir.
*
Borçlu vekili örnek 10 ödeme emrine karşı süresi içerisinde icra mahkemesine verdiği dilekçesinde diğer itiraz ve şikayetlerinin yanında bonoda çift vade olduğunu bu nedenle geçersiz olduğunu belirtildikten sonra ödeme tarihinin 17.3.2013 olup tanzim tarihinden önce olduğu için senedin geçersiz olduğunu beyan ettiği görülmektedir.
*
Alacaklı vekili ise ödeme tarihinin yazı ile yazılan kısımda 17.3.2014 tarihi olarak yazılı olup senette ödeme tarihinin 2014 olarak hataen yazıldığını beyan etmektedir.
*
Her ne kadar bono üzerinde 17.3.2013 ve 17.3.2014 olarak iki ayrı vade var gibi gözüküyor ise de 17.12.2013 düzenleme tarihine göre 17.3.2014 tarihinin vade tarihi olarak atıldığı, senedin vadesinin düzenleme tarihinden önceki bir tarih gösterilemeyeceğinden senedin ödeme günü kısmına rakamla 17.3.2014 yerine sehven 17.3.2013 tarihinin yazıldığının kabulü gerekmektedir.
*
Aksinin kabulü aşırı şekilcilik olup hakkın kaybedilmesine neden olur.
*
Şu halde senedin vade tarihinin 17.3.2014 olduğunun ve bononun TTK'nun 776. maddesinde yazılı unsurların tam olduğu anlaşılmakla icra mahkemesinin kambiyo senedi niteliğine yönelik şikayetin reddi kararının onanması gerekirken bonoda çift vade olduğundan bahisle İİK 170/a-2 maddesi uyarınca takibin iptal edilmesi yönündeki bozma kararı verilmesi yönündeki Dairemizin sayın çoğunluğunun görüşüne katılamıyorum. 05.02.2018 (¤¤)
*

bizim olayımızdaki bonoda ikinci vade olarak ifade edilen yerde yalnızca "2014" yazılmış. ay ve gün içeren bir tarih yok.sizce bono geçerli mi ya da mahkeme 2014 yazısını ikinci bir vade olarak kabul edip bononun geçersizliğine mi hükmeder?

Alıntı: Yazan ihtopakgoz bizim olayımızdaki bonoda ikinci vade olarak ifade edilen yerde yalnızca "2014" yazılmış. ay ve gün içeren bir tarih yok.sizce bono geçerli mi ya da mahkeme 2014 yazısını ikinci bir vade olarak kabul edip bononun geçersizliğine mi hükmeder?

1- Vade Koşulu ve Muacceliyet Kaydı:
TK m. 615-619 hükümleri, bono’lar hakkında da uygulanır.
Yollama yapılan TK m. 615’de öngörülen155 -yani; a- Görüldüğünde,156 b- Görüldükten belirli bir süre sonra,157 c- Keşide gününden belirli bir süre sonra,158 d- Belirli bir gün159 şeklinde- vadelerden birinin bonoya
konmuş olması mümkünse de, zorunlu değildir. Çünkü, “vadesi gösterilmemiş bono, görüldüğünde ödenmesi gereken bir bono” sayılır160, 161 (TK
m. 689/II). Böyle bir bononun, “düzenlenme tarihinden itibaren bir yıl
içinde” ödenmek üzere ibraz edilmesi gerekir (TK m. 616/I). Bono, bu
süre içinde ödenmek üzere ibraz edilmezse, bonoyu elinde bulunduran hâmil, bononun “asıl borçlusu” durumunda olan keşideci (ve onun kefilleri) dışındaki senet borçlularına (cirantalarına) karşı talep hakkını kaybeder (TK m. 642/I).
Bonoya vade konmaması, bononun geçerliliğini etkilemezse de,
bonoya kanunda (TK m. 615) öngörülen -ve az önce belirttiğimiz- dört tür vadeden başka bir vade162 veya bu vadelerden birden fazlası163 konamaz. Bu takdirde, senet “bono” niteliğini kaybeder (TK m. 615/II) ve “adi senet” sayılır.(TBB Dergisi, Sayı 74, 2008,Makaleler, Talih UYAR)

Yukarıdaki makaleden yola çıkarak, yıl olarak yazılan vadenin geçersiz olacağını, geçersiz vade nedeniyle senedin adi senet hükmünde olacağını düşünüyorum..Öte yandan geçersiz bir vadenin yanı sıra rakamla yazılan vadenin geçerli kabul edilip edilmeyeceği sanıyorum tartışmalı bir konu.. Zira burada bedel unsurundaki gibi yazıya itibar edilmeyeceği kabul edilmekte. Şu halde bir geçersiz bir de geçerli vade varken geçersiz vadenin esas alınarak bononun unsurlarının tam olmadığı yönünde yorum yapılabileceği gibi tersi de mümkün...

Yıl olarak yazılan vadenin geçerli olarak kabul edilmesi halinde ise zaten iki vade olacağı için bono niteliğini taşımayacaktır.

Üstadım bilindiği üzere senetlere tanzim ve vade tarihlerinin gün/ay/yıl olarak belirtilmesi zorunludur. Aksi halde eksik yazılan tarih nedeniyle senedin tarihi içeren ilgili bölümü yok hükmünde kabul edilebilir. Buna göre somut olayda, senedin vade tarihi olarak belirtilen bir bölümünde 2014, bir diğer bölümünde 06.03.2017 olarak yazılmış olması her ne kadar ilk başta çift vade senedi geçersiz kılar kuralından bahisle senedin geçersizliğini akla getirse de kanaatimce 2014 yılının kesin bir tarih içermemesi nedeniyle senetteki vade tarihi yalnızca 06.03.2017 olarak kabul edilir ve senet geçersiz kabul edilmez.
Bununla ilgili dolaylı da olsa bir karar buldum. Mail adresinizi bildirirseniz kitaptaki sayfayı taratıp tarafınıza gönderebilirim. Kolay gelsin