Karşılıksız çeke son!

Kredi Kayıt Bürosu (KKB) ilk defa bireysel ve ticari şirketlere yönelik başlattığı yeni hizmeti ''Çek Raporu Sunum Sistemi''ni devreye aldı.

Sistemin hizmete girmesi dolayısıyla düzenlenen toplantıda KKB Genel Müdürü Kasım Akdeniz, yeni sistemin ticari hayatta büyük bir boşluğu dolduracağını ve çekle yapılan ticareti daha da güvenli hale getireceğini söyledi.

Satışları karşılığı çek alanların, bu sistem sayesinde keşidecinin geçmiş çek ödeme bilgilerini görebileceğini ve çeki kabul edip etmeme kararını buna göre verebileceğini anlatan Akdeniz, sistemden alınacak çek raporunun hesap sahibinin bankacılık sistemindeki 2007 sonrası pozitif, 2009 sonrası negatif tüm çek bilgilerini içereceğini ifade etti.


''Satıcılar bu rapora bakarak çeki kabul edip etmeme kararını daha somut verilere dayanarak kendileri verecekler'' diyen Akdeniz, KKB'nin bugüne kadar sadece üye kuruluşlarına hizmet sunduğunu, yeni hizmet modülü Çek Raporu Sunum Sistemi ile de yine üye kuruluşları kanalı ile birey ve ticari şirketlere de hizmet sunulmaya başlanacağını belirtti.


Kredi Kayıt Bürosu tarafından Kasım 2011 tarihinde çalışmaları başlatılan Çek Raporu Sunum Sistemi'nin, Çek Yasası'nda yapılan değişiklik ile keşideci üzerindeki cezai sorumlulukların kaldırılmasının yaratabileceği sorunları giderebilmek ve çek kabul edenlerin risklerini daha etkin yönetebilmeleri için gereksinim duydukları bilgileri sağlama amacını taşıdıklarını belirten Akdeniz, ''Çek kabul eden ticari firmalar bu sistem sayesinde, çeklerini kabul ettikleri kişi ve firmaların geçmiş çek ödeme bilgilerini görebilecekler ve çeki kabul edip etmeme kararını kendileri verecekler'' dedi.


Akdeniz, ''Tüm bankalar 2007-2011 yılları arasında ödenen tüm çekleri KKB ile paylaştı. Biz de bu yeni sistemimizle, ödenmiş, arkası yazıldıktan sonra ödenmiş ya da halen ödenmemiş çek bilgilerini müşteri bazında birleştirerek ve belirli kategorilerde raporlanabilir hale getirdik. Bankalar 2012 yılından itibaren de her ay sonu itibariyle ödenmiş çek bilgilerini, günlük ya da haftalık olarak da arkası yazılmış çek bilgilerini göndermeye devam edecekler'' diye konuştu.


Akdeniz, Bankalar Kanunu'nun müşteri sırrına ilişkin kısıtları nedeniyle bu raporların bankalar aracılığı ile keşidecilere (hesap sahibi) verileceğini, mal veya hizmeti satan kişinin bu raporu keşideciden talep edebileceğini, satıcının bu rapora bakarak çek keşide eden kişinin ne zamandan bu yana çek keşide ettiğini, geçmiş ödeme alışkanlıklarını, alacağı çekin tutarının ortalama çek tutarı ile uyumlu olup olmadığını, kişinin 1, 3 ve 12 ay içerisindeki gelişimini görebileceğini ve kendi risk anlayışına göre çeki kabul edip etmeme kararını verebileceğini dile getirdi.


Kasım Akdeniz, raporda müşterinin çek hesabının bulunduğu bankalar, 2007'den itibaren ibraz edilen çeklerin adedi, ibrazında ödenen çeklerin adedi ve tutarı,2009 yılı ve sonrası karşılıksız çıkan ve halen ödenmemiş çeklerin adedi ve tutarı, 2009 yılı ve sonrası karşılıksız çıkan ve sonradan ödenen çeklerin adedi ve tutarı, ibraz edilen ilk çekin tarihi, ibraz edilen ve arkası yazılan ilk çekin tarihi, ibraz edilen ve arkası yazılan son çekin tarihi, ibrazında ödenen son çekin tarihi, son 1 ay, 3 ay ve 12 ay içinde ödenmiş çeklerin adedi ve tutarı, son 1 ay, 3 ay ve 12 ay içinde arkası yazılmış çeklerin adedi ve tutarı, arkası yazılan çeklerin listesinin bulunacağını kaydetti.


Çek Raporu'nun kişinin kendi risk raporunu alabileceği sistemlerin ilk adımı olduğunu belirten Akdeniz, sözlerini şöyle tamamladı:


''Türkiye Bankalar Birliği nezdinde kurulan Risk Merkezi'nin tam olarak faaliyete geçmesi ile gerçek ve tüzel kişiler finansal sistemdeki tüm kredi limitlerini, risklerini ve benzer diğer bilgilerini gösteren risk raporunu alabilecek. Kişiler arasında güvene dayalı kurulacak tüm ilişkilerde bu raporun kullanılması olasıdır. Ayrıca kişiler bu rapor yoluyla sistemdeki limit ve risklerini görebilecekler ve doğruluğunu kontrol etme imkanına sahip olacaklardır.''


KKB'ye ilişkin bazı rakamlar da veren Akdeniz, 2011 yılında üye sayısının 102, hesap kaydı sayısının 150 milyon, kredi referans sistemi sorgulama sayısının 205 milyon, bireysel kredi notu sayısının 120 milyonun üzerinde olduğunu ve 2012 yılında 230 milyon kredi referans sistemi sorgulama sayısına ulaşmayı hedeflediklerini belirtti.

Kaynak : http://www.hukukihaber.net/ekonomi/karsiliksiz-ceke-son-h22689.html

Hayal görüyorlar.Bu çek raporu tabiki iyi bir şey ama hapis cezası kadar değil.Madem mali suçlara mali yaptırım uygulanacak,O zaman dolandırıcılıkda, mali bir suç ona neden hapis cezası uygulanıyor.Alacaklı bu ülkenin vatandaşı değilmi onların oyu yokmu?Ekonomik sistemi tamamen borçlu lehine ,ceza sisteminide sanık lehine bozdular.
Ameridaki gibi kişisel iflas sistemi getirilmeli ödemelerini tatil eden kişilerin kamu hakları kısıtlanmalı.Türkiye'de bakıyorsunuz adamın taşınmazı üstünde 30 tane haciz var hala ödememek üzere borçlanmaya devam ediyor .Bu soyguna kimse dur demiyor.

Karşılıksız çek keşide etme suçunun idari yaptırıma çevrilmesinden dolayı meslektaşlarımdaki ekonomik düzen kaygılarını anlamakla beraber Karşılıksız çekin doğasına aykırı olarak vade aracı olarak kullanıldığı ülkemizde çek düzenlenirken kasten bu husus keşideci tarafından düşünülüyorsa bu suçun oluştuğu (ki bu durumda dolandırıcılık suçu oluşmaktadır ve ceza kanunumuz açısından zaten cezalandırılmaktadır.)diğer hallerde ise (ekonomik durumun bozulması, keşidecininde çeklerinin ödenmemesi gibi) ileri zamanda doğan ve en fazla ihmal olarak değerlendirilebilecek durumlarda ise ekonomik yaptırım ve özel hukuk konusu olması gerekmektedir. Yoksa suç sonrası kasıt veya ihmalden cezalandırma olacaktır ki bu ceza hukukunun temel ilkelerine uymamaktadır. Bu sebepten yapılan düzenleme ekonomik hayata etkisini tartışma konusu bırakmakla beraber hukuk mantığına ve ideal hukuka daha uygundur. Kaldıki ceza hukukunu ekonomik dengelerin emrine tahsis etmek ne modern devlet yapısı ile nede ideal hukukla bağdaşmamktadır.( Mesela kdv ödemesi açısından devletin kdvyi toplamayı kolaylaştırmak için aynı düzenleme ile zamanında kdv ödememeyi suç sayarak adli para cezası hükmetmesi halinde hepimiz bu uygulamanın insan haklarına aykırı olacağı konusunda hemfikir oluruz oysaki kdv müşterilerin devlete verilmek üzere peşin olarak tacire ödediği emanet bir paradır.) Sistem böyle kurulup denge oluşmuş yanlışta olsa yapacak bir şey yok anlayışı en azından biz hukukçular için kabul edilemez. Kaldıkı faydacı anlayışla bakarsak borcunu ödeyemeyen şahsı borcu kadar adli para cezasına çarptırıp, doğal olarak bunuda ödeyememesi halinde hürriyetinden alı koymanın borcun ödenmesine katkısı olmadığı ve borçlunun ailesininde cezalandırılmasına sebep verdiği unutulmamalıdır. Olması gereken Hukuku bir kenara bırakıyorsak hapis cezası yerine borcu bitene kadar alacaklı emrinde çalışma cezası özgürlüğün kısıtlanmasından daha hafif ve daha sonuca odaklı olması gerekmektedir. Tabiki bu çağımızda düşünülemezdoğal olarakta hapis cezası hiç düşünülmemelidir. Peki çözüm çeki keseni değil çeki güvenilir yapmak çekte iki taraf yoktur birde çek hesabı açan banka vardır ve eğer sistem çek hesabını güvenceler üzerine kurarsa çeki kesene değil çeke güven olacaktır.

KKB'da bir de puanlama sistemi söz konusu. Puanlamayı da açık hale getirirlerse şirketler açısından ve piyasalar açısından olumlu bir gelişme olabileceğini düşünüyorum.