Kamu Kurumlarında Amirlerin Olumsuz Davranışlarına Karşı Ne Yapılabilir?

Sayın meslektaşlar,
Forumda ve internette araştırma yapmama rağmen kesin bir bilgiye ulaşamadım öğrendiğim teorik bilgileri birleştirmek ve pratik anlamıyla kullanabilmek için yardımlarınıza ihtiyacım var.
İdari kurumda memur olarak çalışmakta olan bir müvekkilim var, idari amirlerin kendisine olan negatif düşünceleri nedeniyle süreklilik gösterir şekilde art niyet içeren azarlar ve fiili uygulamalara maruz kalmaktadır. Kurum içerisinde ve başka çalışanların yanında hakaret görmekte ve yine fiili uygulamalarla taciz edilmektedir. Bu durumda açılacak olan herhangi bir davada görevli mahkeme çalışılan kurum düşünülerek idari yargı mı yoksa bu hareketleri yapan kişi bazında adli yargı mı olmalıdır? uygulanacak yasa iş yasası olamayacağından(müvekkil memur) borçlar yasasındaki haksız fiil durumu mu söz konusu veya dava açmadan önce herhangi bir yaptırım talebinde bulunulabilir mi?
İncelediğim haberlerde açılan davalar hep özel sektör çalışanları ile ilgili ve iş yasasının uygulama alanına bağlı davalardı. Kamu kurumlarında yaşanan benzer olaylarda izlenecek yol ne olabilir? teşekkürler, saygılar.

Bu konuda açılmış bir mobbing davası vardı. Onu aşağıa alıyorum. Umarım işinize yarar.
Toprak Mahsulleri Ofisi'nin 25 yıllık çalışanı Şaban Tokat Türkiye'de ilk mobbing (işyerinde psikolojik şiddet) davasını devlete karşı açtı. Bürokrat uğradığı psikolojik baskı nedeniyle kendisinin ve ailesinin depresyona girdiğini raporla kanıtlayarak yöneticilerden 15 bin YTL tazminat talep etti.
Şaban Tokat 25 yıl boyunca çalıştığı TMO (Toprak Mahsulleri Ofisi) nde Mobbing kurbanı olduğunu ve bu nedenle önce kendisinin daha sonra ailesinin depresyona girdiği gerekçesiyle mahkemeye başvurdu.
Prof. Dr. Cem Atbaşoğlu'nun hazırladığı rapor ise tüm gerçekliği ortaya koydu. Raporda 'Tokat'ın 2004 yılından önce bir psikolojik rahatsızlığı bulunmadığı vurgulanarak işyerindeki sorunlar nedeniyle Major Depresif Bozukluk yaşadığı belirtildi. Şaban Tokat, bunun üzerine hakkını mahkemede aramaya karar verdi.
İşyerinde psikolojik şiddet, işyeri zorbalığı anlamına gelen Mobbing ilk kez 1984 yılında İsveç'te Heinz Leymann'ın sunduğu raporla ortaya atıldı.
Saygılarımla...

Tam da bugünlerde düşündüğüm konuyu gündeme getirmişsiniz. "Kamuda mobbing" konusu. Devlet Memurları Kanunu, Anayasa, İnsan Hakları Sözleşmeleri, Devlet Memurlarının Yargılanma usulleri vs ilgili tüm mevzuatı gözönüne alarak değerlendirdiğimizde, memurlara amirleri tarafından "mobbing" olarak nitelenecek davranışlar sergilenirse ne yapılabilir?
Doğrusu yerleşik yabancının değindiği davanın nasıl seyredip sonuçlandığını da merak ettim. Ama benim düşünceme göre bu tür olaylar için, öncelikle fiilin TCK anlamında suç teşkil eden bir davranış mı (ör, hakaret, sövme, yaralama, etkili eylem gibi) yoksa suç oluşturmamakla birlikte manevi baskı yaratan mobbing türü davranış mı olduğunu ayrımlamak gerekiyor.

Konusu suç teşkil edenlerde de takibi şikayete bağlı suç mu yoksa kamu davası açmayı gerektirir suç mu olduğunu belirlemek gerekiyor. Takibi şikayete bağlı olmayan suçlar için, devlet memurunun yargılanma usulleri izlenerek, yani gerekli izinler açılarak adli takibat yapılacağını düşünüyorum.

Takibi şikayete bağlı olan suçlar için de şikayet üzerine yapılacak işlemlerin benzer şekilde yürütülebiliceğini düşünüyorum.

Ancak konusu TCK anlamında suç teşkil etmeyen ancak amirlik yetkisinin kanunların verdiği sınırların dışında kullanılması, ezici ve manen yıpratıcı tutum izlenmesi karşısında herhangi bir dava yolunun bulunduğunu düşünmüyorum. Bu durumda ancak bağlı bulunduğu kurumda bir üst amire, eğer üst amirin de çözüm olmayacağı düşünülüyorsa bir üst kurum, yani çalışılan devlet dairesinin bağlılık zinciri içinde bakanlık, valilik, kaymakamlık, teftiş kurulu vs gibi bir makama şikayet edilerek sonuca ulaşmak mümkün olabilir diye düşünüyorum.

Ayrıca kamuda mobbing çok sık yaşanan bir durum olduğunu ama bu yüzden pek az kişinin hak arama yoluna başvurduğunu düşünüyorum.

Sayın yerleşik yabancı bahsettiğiniz karara ve dava ile ilgili dökümana nasıl ulaşabilirim (davanın açılış ve yürüyüş sürecini görmek açısından)

işte size bir örnek: sözleşmeli akademisyen olarak idari kadroda çalışmaktayken asıl amirimin bana husumeti olan ve kendisine çok yakın olan 3. kişilerin etkisi altına girerek bana mobbing uygulaması neticesinde hakkımı aramak için bazı olaylarda tepki göstererek tavrımı koydum. bunun üzerine disiplin cezası aldım.önceden olumsuz bir davranışım olmamasına rağmen bir alt ceza uygulaması dahi yapılmadı.bu cezaya karşı iptal davası açtım. dava dilekçesinin kuruma ulaştığı günden 2 gün sonra (tesadüfe bakın) çalıştığım birimin amiri (benimle çalışmayı çok isteyen ve beni istifadan geri çeviren bu amirim) nasıl olduysa bana ihtiyacı olmadığını belirten bir yazıyı asıl amirime verdi(?) bu yazıya dayanarak asıl amirim sözleşmemi feshederek görevime son verdi.bu işleme karşı da dava açtım.davamda bu konuları da mahkemeye sununca daha önce kurumumda çalışmaları takdir edilen ve bütün personelle uyum içerisinde olan ve hiçbir hatası olmamış şahsımın nasıl olduysa sicili 60 olarak mahkemeye sunuldu.dayanak olarak da kurumdan ayrıldıktan sonra bana sormadan gel bulup ver demeden bir dosyayı kaybettiğim ve kurumda bulunamadığı için (ki bu dosyanın aslı mevcuttur) tutanak tutulduğu vs ilerii sürüldü.(birkaç ay önce kurumumuzda livatadan yargılanan bir memura ise takdir belgesi verilmişti. demek ki hata bende) mahkemeye başvurdum.sicillerimin iptalini istedim.bu kez dava dilekçemde bu hususları ileri sürdüğüm(kendimle emsal olanların görev yapmamasına rağmen sicillerinin yüksek olduğunu somut olarak örneklediğim)için hakaret ediyormuşum diye baroya ve savcılığa şikayette bulunuldu.(3 ayrı dosyadan) bu savunmalarımı verdim. şimdi de başka bir konudan görevi ihmal ettiğim düşüncesiye savcılığa suç duyurusunda bulundular hakkımda soruşturma açıldı. neyse ki bu konuyu çok iyi bilen ve şu an emekli olan yada kurumdan ayrılan kbirkaç kişi gerçekte ihmalimin olmadığını ve bu konunun aylar sonra dile getirilmesinin kötü niyetli olduğunu soruşturmacıya belirteceklerini söylemişler. idare mahkemesinde tanık dinletemediğimden aleyhimde tutulan yanı belgeleri çok zor da olsa çürütmeye çalışıyorum. diğer alt amirlerim ve personel halen o kurumda oldukları için lehime ifade de veremiyor.
şu an bütün davalarım derdest.bekletici mesele yapılan dosyalar yüzünden hiçbir davam bitmedi.süreç başlayalı neredeyse 2 sene olacak.anlayacağınız 30 yaşımda, 30 yılda ancak silinecek sorunlara karıştım.başlarda haklı olduğum için pek takmazken artık sağanak halinde yağan tebligatlardan bunaldım.herkes bana haklısın arkandayız diyor ama yargı çok yavaş işliyor.beklemekten başka çare yok.
diyeceğim şu. maalesef idareler kendilerini uçsuz bucaksız bir hakimiyet içerisinde görüyorlar.mücadeleme ilk başladığımda meselelerimi bilen bir yakınım( kendisi üst düzey bir kamu görevlisidir fakat düşünceleri alt düzeyde kalmış demek ki) "yel değirmenlerine karşı savaşma git işini başka yerde yap kızım" demişti. fakat 1 sene sonra haklılığım yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlayınca "arkandayım dualarım seninle elinden geleni esirgeme sakın" diyebildi.
bu süreçte kendinizi hep yalnız hissedersiniz. hatta eşim bile bu kadar mücadele etmeme karşı çıktı. "maddi sorunun yok, haklı olduğunu da biliyoruz boşver kendini yıpratma " gibi sözlerle davalarımı geri almamı dahi stedi kimi zaman. insanlara açıklama yapmaktan sıkıldığım için görüştüğüm kişileri sınırladım. baş ağrısı nedir bilmezken 1 yıldır migren krizlerim tutuyor.yaşadığım stres,sıkıntılar da cabası. kısacası sağlığımdan da oldum.
Aristo`yu asmaya götürüyorlarmış. Ailesi ağlıyormuş. `Seni haksız yere asacaklar` diye. O da `haklı yere mi assalardı` demiş. benim durumum işte bu. Asılsam da haklı olduğumu biliyorum.İşte tek tesellim de bu.