TTK.695/3 ve Tazminat davasının ispatı

Sayın meslektaşlarım;

Bildiğiniz üzere TTK. 695/3'e göre çekin karşılıksız çıkması halinde keşideci, hamilin bu nedenden kaynaklanan tüm zararlarını tazmin etmekle yükümlü tutulmuştur.

Örnek olarak; (A), (B)'nin keşide ettiği çeki ibraz süresi içinde muhatap bankaya ibraz ettirip, karşılığı olmadığı için karşılıksız şerhini çekin arkasına işletmiştir diye düşünelim.

Çeki zamanaşımı süresi içinde takibe konu etmediği için de, yapılan takip zamanaşımı defi ile karşılaşmış olsun!

Böyle bir durumda, hamil; çek karşılıksız kaldığı için, alacak davası açmadan; çek tutarını ve işlemiş faizleri ile birlikte karşılıksız kalma nedeniyle uğradığı sair zararları için TTK:695/3 maddenin

Alıntı: 2. KARŞILIK: Madde 695 - Bir çekin keşide edilebilmesi için, muhatabın elinde keşidecinin emrine tahsis edilmiş bir karşılık bulunması ve keşidecinin bu karşılık üzerinde çek keşide etmek suretiyle tasarruf hakkını haiz bulunacağına dair muhatapla keşideci arasında açık veya zımni bir anlaşma mevcut olması şarttır. Şu kadar ki; bu hükümlere riayetsizlik halinde senedin çek olarak muteber olmasına halel gelmez. Keşideci; muhatap nezdinde çekin ancak bir kısım karşılığını hazır bulundurduğu takdirde muhatap bu kısmi karşılığın tutarını ödemekle mükelleftir. Gösterilen paraya mukabil muhatap nezdinde karşılığı bulunmadan bir çek keşide eden kimse; çekin kapatılmıyan miktarının yüzde beşini ödemekle mükellef olduktan başka hamilin bu yüzden uğradığı zararı tazmine mecburdur.

hükmü dairesinde tazminat davası açmış olursa;

Bu davada, "karşılıksız şerhi" en azından çek bedeli ve %5 komisyon tutarı kadar olan zararın isbatı için kafi midir? Çekin zamanaşımına uğramasının bu davaya olumsuz bir tesiri olur mu?

Böyle bir durumda zamanaşımına uğrayan çekin, alacağın varlığına ilişkin olarak sadece yazılı delil başlangıcı sayılması gözetildiğinde, çeke dayalı alacak davası açılması ile TTK.695/3 dairesinde tazminat davası açmak arasında ispat noktasında bir tutarsızlık olmayacak mıdır?

Zamanaşımına uğrayan çek söz konusu ise, TTK.695/3 dairesindeki tazminat taleplerinde de söz konusu çekin yazılı delil başlangıcı sayılacağı ve salt karşılıksız kalma olgusunun tespitine dair karşılıksız şerhinin davanın ispatı için yetmeyeceği dile getirilebilir mi?

Çünkü TTK.695/3 hükmü, "karşılıksız kalan çek" demek suretiyle çekin karşılıksız kalmasını tazminat için yeterli saymaktadır. Çekin bankaca karşılıksızlığı tespit eden şerhi, bir durumun tespitidir. Ve bir kez bu kaşe vurulmakla TTK.695/3 ün aradığı koşul oluşmuştur. Oysa zamanaşımına uğrayan çekin alacak davasına konu edilmesi durumunda Yargıtay bu çekin ancak yazılı delil başlangıcı olabileceğini kabul etmektedir.

Bu konuyu tartışmaya açmak istiyorum.