Tefhim - Tebliğ - Süreler

Av.Tamer HEPER, Milliyet, 17.09.2005

Bu labirent niye?

Masamın üstü Resmi Gazete doldu. Yığın halinde Resmi Gazete. Hepsi mıncık mıncık edilmekten parçalanmak üzere. Niye: Her kanun her gün değişiyor. Kitabevleri kitap yetiştiremez oldu. Pek çoğunun bastığı kitaplar ellerinde kaldı. Adamlar yeni yasayı yayımladılar üç gün sonra yasa değişti, had sil baştan. Üç gün önce basılan kitap elde kaldı, kim alır? Onun için elimizde Resmi Gazete, karıştır babam, karıştır. Gazeteyi arşive götürmeye bile imkân yok, işe yarar veya yaramaz bir sürü değişiklik var da, şu kararların temyizi meselesi bir türlü hallolmadı.
Düşünün, sulh hukuk mahkemelerinin kararı tebliğden itibaren sekiz gün içinde temyiz edilebiliyor. Asliye hukuk mahkemelerinin kararı tebliğden itibaren on beş gün içinde temyiz edilebiliyor. Ancak yine biliyorsunuz ki sulh hukuk ve asliye hukuk mahkemelerinin kararı çoğunlukla maddi sonuç doğurur, yani bir ceza mahkemesi kararı gibi değildir. Oysa ceza mahkemesi kararları tefhimden itibaren yedi gün içinde temyiz edilebilir. Tefhim demek, hâkimin temyiz edilecek kararı yüze karşı okuması demektir. Yani çoğunlukla paraya dayanan hukuk mahkemesi kararının size postadan gönderilmesini bekler, postacının tebliği bırakmasından sonra on beş gün içinde temyiz edebilirsiniz. Oysa, ceza mahkemesinin kararını, tebligatı beklemeden, yüzünüze karşı okunduktan sonraki bir hafta içinde temyiz edersiniz. Bunda mantık var mı?
Bitmedi, icra mahkemeleri var, bunların kararının temyiz süresi on gün. İş mahkemelerinin temyiz süresi yine tefhimden itibaren on gün.
Bu labirent niye?
Tüm kanunları yapan Meclis aynı Meclis, temyiz sürelerinin karmaşıklığının problem yarattığı biliniyor. Yukarıda saydığım süreleri şöyle bir önünüze koyun, bu karmaşıklığın bir mantığı var mı, çözmeye çalışın, bakalım çözebilecek misiniz?
Oysa tüm mahkemeler için temyiz süresi 15 gündür dersiniz, süreyi de tebliğ tarihine bağlarsınız bu karmaşa biter.
Olur, olmaz bir sürü şey değişti ama işe yarayacak bu değişiklik bir türlü olmadı.

Üstad,
İş mahkemelerinde verilen kararların temyiz süresinin tefhimden itibaren 8 gün olduğunu biliyorum.

İŞ MAHKEMELERİ KANUNU

Madde 8 - (Değişik madde: 02/03/2005 - 5308 S.K./1. md.)(*)

İş mahkemelerince verilen nihai kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Şu kadar ki, para ile değerlendirilemeyen dava ve işler hakkındaki kararlar hariç, miktar veya değeri bin lirayı geçmeyen davalar hakkındaki nihai kararlar kesindir.
İstinaf yoluna başvurma süresi, karar yüze karşı verilmişse nihai kararın taraflara tefhimi, yokluklarında verilmiş ise tebliği tarihinden itibaren sekiz gündür......


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
NOT : (*) 02/03/2005 kabul tarihli, 18/03/2005 tarih ve 25759 sayılı R.G.de yayımlanan 5308 sayılı Kanunun 1. maddesi ile, 01/04/2005 tarihinden geçerli olmak üzere (5328 sayılı kanunla yürürlük tarihi 01/06/2005 olarak değiştirilmiştir.) değiştirilen madde için Tarihçeye bakınız.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
TARİHÇE : 1 - 02/03/2005 kabul tarihli, 18/03/2005 tarih ve 25759 sayılı R.G.de yayımlanan 5308 sayılı Kanunun 1. maddesi ile değiştirilen madde metni:
Madde 8 - İş mahkemesinin nihai kararları tefhim tarihinden itibaren sekiz gün içinde temyiz olunabilir.......

Kanunlarımızdaki temyiz sürelerinin çok değişik ve karmaşık bir halde olmasının sakıncalarını yazdığınız bir yazıda dahi temyiz süresi konusundaki bu yanlışlık (!) bu konudaki karmaşaya dikkat çekmek amacı ile mi yapıldı acaba, yoksa gerçekten iş mahkemeleri kanununda düzenlenen temyiz süresimi değişti?
saygılarımla!

Temyiz için niye (hep) farklı süreler düzenlenmiş diye kafa yorarken bu linke rastladım.
Üstad Sayın METİN, bir süre önce köşe yazarı bir meslektaşımızın yazısını buraya almış.
Sürenin tebliğden önce tefhimle başlatıldığı durumlar için mevcut gerekçeler haklı bulunabilir de, sürelerin bir hafta, 8 gün, 10 gün, 15 gün gibi belirlenmiş olması ne ölçüde haklı ve gerekli? Bu kargaşanın giderilmesi çok mu zor diye düşünmekten de kendini alamıyor insan.
Evet!
Biz de sormaya devam edebiliriz?
Bu labirent niye?
Saygılarımla.

Alıntı: Anayasa Md-141/3. Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır.

Sayın Meslektaşlarım,

Anayasanın bu konudaki buyruğu yoruma yer bırakmayacak açıklıkta:''Bütün Mahkemelerin her türlü kararı gerekçeli olarak yazılır.''
Bu durumda bildirim (tefhim) Anayasa'ya aykırıdır.Çünkü Anayasanın hem bu maddesinde hem de başka maddesinde sözlü bildirimden bahis yok.
O zaman Mahkemelerin ''gerekçeli karar bilahere yazılmak üzere..''diye yaptıkları açıklamanın şöyle olması gerekir:''Gerekçeli karar yazılıp sonra tebliğ edilmek üzere karar özeti açıklandı..''
Bunun doğal sonucu olarak arkadaşlarımızın açıkladıkları gibi,yasa yoluna başvuru süresi de tebliğ gününden başlamalıdır.
Tüm kararların aynı temyiz süresine bağlanması ise hukukta birlik sağlar.
Saygılarımla.

Bu konuyla ilgili olarak hem yardımcı olmak için hem de hatalı bildiklerimin düzeltilmesi için hazırladığım bu cevap-temyiz-karar düzeltme sürelerini sizlerle paylaşmak istedim.

CEVAP-TEMYİZ-KARAR DÜZELTME SÜRELERİ

1-ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
a- İlk İtirazlar: 10 Gün (Hmuk 195)
b- Cevap Süresi: 10 Gün (Hmuk 195)
c- Temyiz Süresi: 15 Gün (Hmuk 432)
d- Temyize Cevap Süresi:10 Gün (tebliğinden itibaren)
e- Karar Düzeltme Süresi: 15 Gün(Hmuk 440)

2-SULH HUKUK MAHKEMESİ
a- İlk İtirazlar: ilk oturuma kadar cevap verilebilir
b- Cevap Süresi: ilk oturuma kadar cevap verilebilir
c- Temyiz Süresi: 8 Gün
d- Temyize Cevap Süresi:10 Gün (tebliğinden itibaren)
e- Karar Düzeltme Süresi: 15 Gün(Hmuk 440)

3- AİLE MAHKEMELERİ
a- İlk İtirazlar: 10 Gün (Hmuk 195)
b- Cevap Süresi: 10 Gün (Hmuk 195)
c- Temyiz Süresi: 15 Gün (Hmuk 432)
d-Temyize Cevap Süresi:
e- Karar Düzeltme Süresi: 15 Gün(Hmuk 440)

4- İŞ MAHKEMELERİ
a- İlk İtirazlar: ilk oturuma kadar cevap verilebilir
b- Cevap Süresi: ilk oturuma kadar cevap verilebilir
c- Temyiz Süresi: 8 Gün (tefhimden itibaren)
d- Temyize Cevap Süresi:
e- Karar Düzeltme Süresi: 15 Gün(Hmuk 440)

5- İCRA HAKİMLİĞİ
a- İlk İtirazlar: Duruşma Gününe kadar cevap verilebilir
b- Cevap Süresi: Duruşma Gününe kadar cevap verilebilir
c- Temyiz Süresi: 10 Gün=hukuk / ceza=7 Gün (tefhimden itibaren)
d- Temyize Cevap Süresi:
e- Karar Düzeltme Süresi: 10 Gün

6-İDARİ YARGI MAHKEMELERİ
a- İlk İtirazlar:
b- Cevap Süresi:
c- Temyiz Süresi:30 Gün(tebliğden itibaren)
d- Temyize Cevap Süresi: (idare, vergi, Danıştay)30 Gün (tebliğinden itibaren)
e- Karar Düzeltme Süresi:15 Gün

7-CEZA MAHKEMELERİ
a- İlk İtirazlar:
b- Cevap Süresi:
c- Temyiz Süresi:7 Gün(tefhimden itibaren)
d- Temyize Cevap Süresi:7 Gün (tebliğinden itibaren)
e- Karar Düzeltme Süresi: Olağanüstü kanun yollarına başvurulması süreye tabii değil

8-KADASTRO MAHKEMELERİ
a- İlk İtirazlar:
b- Cevap Süresi:
c- Temyiz Süresi:15 Gün(tebliğden itibaren)
d- Temyize Cevap Süresi:
e- Karar Düzeltme Süresi:

9-TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE İLİŞKİN MAHKLEME KARARLARI

7 Gün(tebliğinden itibaren)

10-TİCARET MAHKEMESİ
a- Temyiz Süresi:15 Gün(tebliğden itibaren)

Bende hep düşünmüşümdür. Süreleri düzenlemek bu kadar zor mudur diye. Zaten adliyelerimizde iş yükü fazla, hiç olmazsa süreler karışıklığa yol açmayacak şekilde düzenlense.

Temyiz süresi bir yerde 8 gün, diğerinde 10 gün,bir diğerinde 15 gün.Komik olan şu ki temyiz hakkı günlere sıkıştırılmışken dosya temyizden birinde 2 yılda, birinde 3 yılda birinde daha fazla sürede döner.Aman zaman kaybı olmasın.

Temyiz süresi 15 gün ,cevap süresi 10 gün .Bu adil değil.Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı.

Birde sürelerin başlangıcı için bazı mahkemelerde tebliğ tarihi bazılarında tehfim tarihinden başlaması meselesi var.... 7-8-10-15 gün süreleri kafamızda karıştırmadan tutalım, bir de tefhim mi? tebliğ mi?


Hak kaybı doğuran böyle bir konunun bulmaca, bilmece doldurur gibi gereksiz yere kafa karıştıracak şekilde düzenlenmesi konusu derhal düzeltilmelidir. Temyiz için bütün mahkemelerde tek bir süre getirilir ve süreler tebliğle başlar ve bu gereksiz sorun biter....bitirilmeli....