Evliliğin Mutlak Butlanla İptali- Tanıma Tenfiz Davası

Müvekkil boşanma davası açmak istiyor. Ancak daha önce yurtdışında yabancı bir kimse ile evlenmiş, bu evliliği T.C. Nüfusuna bildirmiş. Daha sonra yabancı ülke mahkemesinde boşanmış. Tanıma davası açılmamış. Fakat her nasılsa muhtemelen, evlendirme dairesinin hatası ile Türkiye'de yeniden evlenmiş. Daire hatalı bir işlemle Türkiye'deki evlenme için yabancı ülke mahkemesinin boşanma ilamının çevirisini yeterli bulmuş olsa gerek. Müvekkil nüfusta hala yabancı şahısla evli görünüyor.

Bu şartlar altında boşanma davası açılamayacağı açık, ancak evliliğin mutlak butlanı sebebiyle iptali davası açılması durumunda, sizce Türkiye Mahkemesi yabancı ülkedeki boşanmanın tanıma tenfizini bekletici mesele yaparak karşı tarafa süre verebilir mi? Önceki yabancı eşin yeri yurdu belli değil, böyle bir tanıma tenfiz davası yıllar sürebilir. Görüşlerini paylaşan meslektaşlarıma şimdiden teşekkürler.

MK 147/3 :" Evliyken yeniden evlenen bir kimsenin önceki evliliği mutlak butlan kararı verilmeden önce sona ermişse ve ikinci evlenmede diğer eş iyiniyetli ise, bu evlenmenin butlanına karar verilemez."

Yukarıdaki hükme göre inceleme yapılması gerektiğinden boşanmanın tespiti veya tenfizi için karşı tarafa süre verilebilir.

Sn. Av. Sabri Bülent Akpunar, cevabınız için teşekkür ederim. Ben de Aile Mahkemesinin böyle bir süre verebileceği kanaatindeyim. Konu ile ilgili bulabildiğim tek Yargıtay Kararı budur:
T.C.YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2002/2458
K. 2002/2905
T. 5.3.2002
EVLENMENİN BUTLANI ( Davalının İlk Evliliği Sona Ermiştir Ve Türkiye'de Tenfiz Edilmiştir/İkinci Evlilikteki Diğer Eşin Kötü Niyeti İspat Edilememiştir - İkinci Evliliğin Butlanına Karar Verilemez )
İKİNCİ EVLİLİK ( Davalının İlk Evliliği Sona Ermiştir Ve Türkiye'de Tenfiz Edilmiştir - İkinci Evliliğin Butlanına Karar Verilemez )
BOŞANMA KARARININ TENFİZİ ( Davalının İlk Evliliği Sona Ermiştir Ve Türkiye'de Tenfiz Edilmiştir - İkinci Evliliğin Butlanına Karar Verilemez )
4721/m.147

ÖZET : Evliyken yeniden evlenen bir kimsenin önceki evliliği mutlak butlan kararı verilmeden önce sona ermişse ve ikinci evlenmede diğer eş iyi niyetli ise bu evlenmenin butlanına karar verilemez.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : 4721 sayılı Medeni Kanunun 147/son maddesi; evliyken yeniden evlenen bir kimsenin önceki evliliği mutlak butlan kararı verilmeden önce sona ermişse ve ikinci evlenmede diğer eş iyi niyetli ise bu evlenmenin butlanına karar verilemiyeceğini hükme bağlamıştır. Davalılardan Fazıl ilk eşi Ayten'den Köln Mahkemesinin 17.3.1999 tarihli kararı ile boşanmış, bu karar Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.10.2001 günlü kararı ile tenfizine karar vermiş ve bu karar 21.12.2001 de kesinleşmiştir. Fazıl'ın ilk evliliği bu kararla sona ermiştir. Davalılardan Harika'nın ikinci evliliğin yapılmasında kötü niyetli olduğu da isbat edilmemiştir. Gerçekleşen bu durum karşısında davanın reddi gerekirken yazılı şekilde iptal kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün gösterilen sebeple bozulmasına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, oybirliğiyle karar verildi.

Davayı terditli açıp, evliliğin iptali kabul edilmediği takdirde boşanma talep edeceğim. Değişik bir hukuki mesele olduğundan elimden geldiğince Yargılama sürecini burada meslektaşlarımızla paylaşmak niyetindeyim.

Anladığım kadarıyla müvekkiliniz ikinci evliliği için boşanma davası açmak istiyor ve ilk evliliği engel oluşturuyor. Eğer olay böyle ise,dediğiniz gibi boşanma davası değil evliliğin mutlak butlanla iptali davası açılabilecektir. İlk evlilik te hala kayıtlarda mevcut olduğu için ikincinin butlanına karar verilecektir. Yani ilk evlilik için tanıma tenfiz davası açmasını bekletici mesele yapılmayacağı görüşündeyim çünkü hali hazırda böyle bir dava yok. Ancak böyle bir durumda müvekkiliniz için boşanma yerine evlenmenin butlanı davası açmak yararına olur mu olmaz mı ona bakmak gerekir. Çünkü her iki dava sonuçları itibariyle farklılıkarzeden davalardır. Evliliğin butlanında, o evlilik tüm sonuçlarıyla ortadan kalktığından, örneğin boşanmanın sonuçları olan mal paylaşımı, çocukların velayet durumu vb. gibi sonuçlardan hak talep edemeyecektir. Amacı sadece boşanmaksa eğer, mevcut durum itibariyle açılabilecek dava olan evliliğin butlanı davası da işini görecektir. Somut duruma göre karar vermek gerekir.