Hamiline Çek Ciro Silsilesi - Ciro Silsilesi Bozuk mu ?

Merhabalar ;

Müvekkil bir çeki takip için getirdi. Çekin arkasında sırayla en başta ;

1-)X şirketi onun altında
2-)Fatma'nın cirosu (benim müvekkil)onun altında da
3-)Ali 'nin cirosu bulunmaktadır.

Daha sonra çekte en son cirosu bulunan Ali Bankadan bu çekin karşılığı yoktur kaşesini vurdurmaktadır.

Benim müvekkilin cirosu ikinci sırada yani ortadadır. Bu Çek için müvekkil Fatma adına alacaklı sıfatıyla takip başlatılabilir mi ? Yoksa müvekkil Fatma tekrar çeki cirolaması gerekir mi ?

Teşekkür ederim.

Merhaba,

Bahsettiğiniz durumda son yasal hamil Ali olduğundan Fatma'nın bu çeke dayanarak alacaklı sıfatıyla takibe başlaması mümkün değildir. Çeki Ali'den alıp tekrar cirolaması gerekir kanaatindeyim.

Sayın Meslektaşım,
Ciro silsilesi içerisinde imzası olan ve senedi elinde bulunduran müracaat borçlusu yetkili hamil sayılır.
Dolayısıyla somut olayınızda müvekkiliniz daha önce ciro silsilesinde yer almış olduğu için yetkili hamil olup, burada geriye dönüş cirosu aranmayacağı gibi kendisinin de ayrıca yeniden ciro yapmasına gerek bulunmamaktadır.Bu konuda dayanağımız eski TTK 702 yeni TTK 790. maddesidir. Ayrıca bu konu ile ilgili birçok içtihat da bulunmaktadır. (Aşağıda 12. Hukuk Dairesinin bir içtihadını faydalanmanız için bilginize sunuyorum.)
Çekin emre ya da hamiline yazılı olması da fark etmez (aşağıda sunduğum Hukuk Genel Kurulu Kararında açıkça belirtilmiştir.)

Saygılarımla

T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2012/28122
K. 2013/3616
T. 12.2.2013
• KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA TAKİBE İTİRAZ ( Alacaklı Çekin İbrazından Önce Ciro Silsilesinde Yer Almakta Olup Geriye Dönüş Cirosu Aranmadan Alacaklının Yetkili Hamil Olarak Takip Yapma Hakkına Sahip Olduğu - Şikayetin Reddi Gerektiği )
• CİRO SİLSİLESİ ( Çeke Dayalı Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yoluyla Yapılan Takipte Borca İtiraz - Alacaklı Çekin İbrazından Önce Ciro Silsilesinde Yer Almakta Olup Geriye Dönüş Cirosu Aranmadan Alacaklının Yetkili Hamil Olarak Takip Yapma Hakkına Sahip Olduğunun Gözetilmesi Gerektiği )
• GERİYE DÖNÜŞ CİROSU ( Alacaklı Çekin İbrazından Önce Ciro Silsilesinde Yer Almakta Olup Geriye Dönüş Cirosu Aranmadan Alacaklının Yetkili Hamil Olarak Takip Yapma Hakkına Sahip Olduğu/İstemin Kısmen Kabulüne Karar Verilmesinin İsabetsiz Olduğu - Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yoluyla Takibe İtiraz )
• BORCA İTİRAZ ( Çeke Dayalı Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yoluyla Yapılan Takipte - Alacaklı Çekin İbrazından Önce Ciro Silsilesinde Yer Almakta Olup Geriye Dönüş Cirosu Aranmadan Alacaklının Yetkili Hamil Olarak Takip Yapma Hakkına Sahip Olduğu )
6762/m.702
ÖZET : Dava, çeke dayalı kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla yapılan takipte borca itiraza ilişkindir. TTK'nın 702. maddesinde; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde selahiyetli hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro takip ederse bu son ciroyu imzalayan kimse çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.” Düzenlemesine yer verilmiştir. Alacaklı çekin ibrazından önce ciro silsilesinde yer almakta olup, Dairemizin süregelen içtihatlarına göre geriye dönüş cirosu aranmadan alacaklı yetkili hamil olarak takip yapma hakkına sahiptir. O halde mahkemece çek yönünden şikayetin reddi gerekirken istemin kısmen kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Çeke dayalı kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla yapılan takipte, keşideci borçlu takip konusu 3 çekin lehtarı ile aralarındaki sözleşmenin feshedilip borçlarının olmadığını, 10.01.2012 keşide tarihli çeki bankaya ibraz edenin A... Ltd. Şti. olup alacaklının yetkili hamil olmadığından dolayı borca itiraz etmiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda 10.01.2012 keşide tarihli çekin yetkili hamilinin yukarıda ismi yazılı şirket olup alacaklının yetkili hamil olmadığından bu çek yönünden istemin kabulüne, diğerleri yönünden ise reddine karar vermiştir.

6762 sayılı TTK'nın 702. maddesinde; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde selahiyetli hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro takip ederse bu son ciroyu imzalayan kimse çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.” Düzenlemesine yer verilmiştir.

Somut olayda 10.01.2012 keşide tarihli çekin keşideci borçlu olup çek lehtarı P... Ltd. Şti.'nce F. E.'ye onun tarafından alacaklıya, alacaklı tarafından da A... Ltd. Şti.'ne ciro edildiği görülmektedir. Buna göre alacaklı çekin ibrazından önce ciro silsilesinde yer almakta olup, Dairemizin süregelen içtihatlarına göre geriye dönüş cirosu aranmadan alacaklı yetkili hamil olarak takip yapma hakkına sahiptir.

O halde mahkemece anılan çek yönünden de şikayetin reddi gerekirken yazılı gerekçe ile istemin kısmen kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.366 ve HUMK'un 428.maddeleri uyarınca BOZULMASINA, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi. (Kaynak: Kazancı)
-----------------------------------------------------0----------------------------------------------------------
T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 1998/12-642
K. 1998/650
T. 30.9.1998
• GERİYE DÖNÜŞ CİROSU
• CİRO ( Alacağın temliki )
• ÇEKİN BANKAYA İBRAZINDAN SONRA CİRO EDİLMESİ
• CİRO SİLSİLESİ
6762/m.588,702,705
ÖZET : Gerek isme yazılı, gerekse hamiline yazılı çeklerde ciro silsilesi içerisinde yer alan kişiler için ayrıca geriye dönüş cirosuna gerek yoktur.

DAVA : Taraflar arasındaki “itiraz” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 5.İcra Tetkik Mercii Hakimliğince davanın reddine dair verilen 28.5.1997 gün ve 1995/314 E-1997-503 K.sayılı kararın incelenmesi davacı muteriz vekili tarafından istenilmesi üzerine,

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi'nin 8.10.1997 gün ve 1997/9701-10331 sayılı ilamı:

( … Kambiyo senetleri ile ilgili hak sahipliğini ispat külfeti hakkındaki TTK. 588 ve 702. maddelerinde senedi elinde bulunduranın kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde selahiyetli hamil sayılacağını öngörmüştür. Takip konusu çekleri bankaya ibraz eden Behçet Şafak olup ibrazdan sonra takip yapan hamile bir cirosu yoktur. Hukuk genel Kurulu'nun 24.4.1996 tarih 1996/12-136 Esas, 1996/288 Karar sayılı kararında da açıklandığı gibi, hamile yazılı bir çekin bankaya ibrazından sonra ciro edilmeksizin başkasına elden devri olanaksızdır. İbrazdan sonra alacaklının çekde hak sahibi olabilmesi için TTK. 705. maddesi uyarınca adına alacağın temliki sonucu doğuran bir cironun bulunması gerekir. O halde, takip alacaklısı yetkili hamil olmadığından takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde istemin reddi isabetsizdir. . . ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosya da ki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 26.12.1990 gün ve 1990/12-579-658 sayılı kararında isme yazılı çeklerde ciro silsilesi içersinde yer alan ve çeki elinde bulunduran kişiye ayrıca geriye dönüş cirosuna gerek bulunmadığı belirlenmiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 24.4.1996 tarih ve 1996/12-136 esas 1996/288 sayılı kararında ise hamile yazılı çeklerde ciro silsilesi içersinde yer almayan takip alacaklısına, çekin muhatap bankaya ibrazından sonra temlik cirosunun yapılması gerektiği vurgulanmış olup hamiline yazılı çeklerde de ciro silsilesi içersinde yer alan kişiler için ayrıca böyle bir ciro zorunluluğu getirilmemiştir. O nedenle sözü edilen Hukuk Genel Kurulu kararlarında; gerek isme yazılı, gerekse hamiline yazılı çeklerde ciro silsilesi içersinde yer alan kişiler için ayrıca geriye dönüş cirosuna gerek bulunmadığı belirlendiğinden her iki karar arasında çelişki bulunmamaktadır. Bu nedenle, Mercii Hakimliğinin Hukuk Genel Kurulu kararları arasında çelişki bulunduğu hususundaki görüşü yerinde değilsede, anılan görüşün kararda belirtilmesinin sonuca etkili olmamasına, göre Usul ve Yasa'ya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.

SONUÇ : Davacı muteriz vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ( ONANMASINA ), oybirliği ile karar verildi. (Kaynak: Kazancı)