İşçi Ücreti Alacağında Yetkili Mahkeme - Yargıtay Kararı

Merhabalar Değerli Meslektaşlarım ;

Müvekkilim özel bir hastanede doktor olarak çalışmaktadır. Çalıştığı Özel Hastane Ankaradadır. Müvekilimin bir kısım ücret alacağı Özel Hastane tarafından ödenmemiştir. Bundan dolayı biz İş Mahkemesine Ücretlerinin ödenmediği gerekçesi ile dava açmak istiyoruz. Ancak Müvekkilimin ikametgahı Samsundur.Hastane ise Ankaradır.Biz bu davayı müvekkilimin ikametgahı mahkemesinde yani Samsun iş Mahkemesinde açabilirmiyiz.Yargıtay kararları ışığında açıklarsanız sevinirim.

Saygılar...

İŞ MAHKEMELERİ KANUNU

Kanun Numarası: 5521

Kabul Tarihi: 30/01/1950

Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 04/02/1950

Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 7424


Madde 5 - İş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz.

T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas: 1973/24172
Karar: 1974/7987
Tarih: 29.04.1974
ÖZET: İş Mahkemeleri Yasasının 5. maddesinde bu mahkemelerde açılacak davalara davalının ikametgahı mahkemesinde veya işçinin iş yeri için yetkili olan mahkemede bakılabileceği öngörülmüştür. Bu hale göre hüzmet aktinde, kanun hükmüne aykırı olarak başka bir yer mahkemesinin yetkili kılınması geçerli olmaz.
(5521 sayılı İMK. m. 5)
KARAR METNİ:
Davacı, hizmet akdinden doğan alacağın tahsilini istemiştir.
Mahkeme, dava dilekçesinin yetkisizlik yönünden reddine ve dosyanın yetkili mercie gönderilmesine karar vermiştir.
Hüküm süresi içerisinde davacı Avukatı tarafından temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği konuşuldu:
Dava, İş Kanunundan doğan alacakların tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, hizmet akdinin 10. maddesi hükmüne göre, İstanbul Mahkemeleri yetkilidir, gerekçesi ile dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmiştir.
Gerçekten, 5521 S. İş Mahkemeleri yasanın 5. maddesi (İş Mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni yasası gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılamaz) hükmünü getirmiştir. Kamu düzeni düşüncesiyle yasaya konulan bu hükmün başka bir biçimde yorumlanması ve uygulanması mümkün değildir. Zira, anılan maddede (bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz) denilmek suretiyle yetki konusunda, madde hükümü dışında sözleşme yapmak serbestisi ortadan kaldırılmıştır.
O halde; mahkemece davanın yetki yönünden reddine dair vergilen karar usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan sebepten davacı yararına BOZULMASINA, ve peşin temyiz harcının istem halinde ilgiliye geri verilmesine 29/04/1974 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kaynak: YKD. Temmuz-1975 s: 79
[Copyright © Ced Dağıtım Medya Yazılım - Corpus Mevzuat ve İçtihat Programı]

T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas: 1994/9331
Karar: 1994/14082
Tarih: 13.10.1994
ÖZET: İş davalarına, davalının ikametgahı mahkemesinde bakılabileceği gibi; işçinin, işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Davacı işçinin son çalıştığı işyeri Ankara’dır. Davaya bu yerde bakılması gerekirken, taraflar arasındaki özel yetki düzenlemesinden sözedilerek yetkisizlik kararı verilmesi doğru değildir.
(5521 sayılı İMK. m. 5) (1086 sayılı HUMK. m. 9, 27) (743 sayılı MK. m. 19, 49)
KARAR METNİ:
Davacı; kıdem tazminatı, fazla çalışma parası ve bayram tatili gündeliklerinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.
Hüküm, süresi içerisinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
5521 s. İş Mahkemeleri Yasasının 5. maddesine göre; iş davalarına, davalının ikametgahı mahkemesinde bakılabileceği gibi; işçinin, işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir.
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, davacı işçinin son çalıştığı işyeri, davalı vakıf merkezinin de bulunduğu Ankara’dadır. Bu nedenle, davaya Ankara’da bakılması gerekirken taraflar arasındaki özel yetki düzenlemesinden söz edilerek yetkisizlik kararı verilmesi hatalıdır.
Sonuç : Yukarda açıklanan sebeplerle temyiz edilen kararın (BOZUL ZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istem halinde ilgiliye iadesine, 13.10.1994 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kaynak: Corpus
[Copyright © Ced Dağıtım Medya Yazılım - Corpus Mevzuat ve İçtihat Programı]

T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas: 2008/249
Karar: 2008/2296
Tarih: 25.02.2008
ÖZET: Somut olayda davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir. 5521 s. İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca “İş mahkemelerinde açılacak her dava açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Yasası gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz.” Ön görülen bu düzenleme kamu düzenine ilişkin bir yetki kuralı olup, emredici kural olduğundan bu iki mahkeme dışında başka bir mahkemenin sözleşme ile yetkili bulunması imkanı yoktur. Sair taraftan yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu hallerde yetki itirazı ilk itiraz değildir. Taraflar her zaman bu itirazda bulunabilecekleri gibi mahkemede her zaman kendiliğinden yetkili olup olmadığını inceler.
(5521 sayılı İMK. m. 5)
KARAR METNİ:
Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, yetkisizlik kararı vermiştir.
Hüküm süresi içerisinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi M.Göçer tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı, davalıya ilişkin işyerinde çalıştığını, geçerli bir neden olmadan iş sözleşmesinin fesih edildiğini belirterek feshin geçersizliğinin tespiti ve işe iade talebinde bulunmuştur.
Mahkemece tarafların iddia ve savunmaları dinlenmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu yetkisizlik kararı verilmiştir.
Kararı temyiz eden davacı; dava dilekçesine maddi hata ile işyeri adresinin yanlış yazıldığını belirterek kararı temyiz etmiştir.
5521 s. İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca "İş mahkemelerinde açılacak her dava açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Yasası gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz." Ön görülen bu düzenleme kamu düzenine ilişkin bir yetki kuralı olup, emredici kural olduğundan bu iki mahkeme dışında başka bir mahkemenin sözleşme ile yetkili bulunması imkanı yoktur. Sair taraftan yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu hallerde yetki itirazı ilk itiraz değildir. Taraflar her zaman bu itirazda bulunabilecekleri gibi mahkemede her zaman kendiliğinden yetkili olup olmadığını inceler.
Somut olayda davacı; dava dilekçesine işyeri adresini maddi hata ile yanlış yazdığını iddia ettiğinden bu husus üzerinde durularak yetkili mahkemenin belirlenmesi gerekir.
SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istem halinde ilgiliye iadesine, 25.02.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kaynak: Corpus Arşiv
[Copyright © Ced Dağıtım Medya Yazılım - Corpus Mevzuat ve İçtihat Programı]

İşin yapıldığı-görüldügü yer yada davalı işverenin ikametgahı yetkilidir,davacı bunun dışında kendi ikametgahında dava açamaz..tabiki yetki itirazı gelmezse...

Alıntı: Yazan Av.Mustafa yağan tabiki yetki itirazı gelmezse...

İş Mahkemelerinde yetki, kamu düzenine ilişkin olduğundan, davacı yetki itirazında bulunmasa da mahkemenin yetkisizilik kararı verebileciğini düşünüyorum.

Saygılarımla,

T.C.

YARGITAY

HUKUK GENEL KURULU

E. 1968/198

K. 1968/197

T. 27.3.1968

• YETKİ SÖZLEŞMESİ ( İş Mahkemelerinin Yetkisinin Kamu Düzenine İlişkin Olduğu-İş Mahkemeleri Kanunu'ndakiler Dışında Bir Mahkemenin Yetkili Kılınamayacağı )

• İŞ MAHKEMELERİNİN YETKİSİ ( Kamu Düzenine İlişkin Olduğu-Yetki Sözleşmesi Yapılamaması )

• KAMU DÜZENİNE İLİŞKİN YETKİ KURALI ( İş Mahkemelerinin Yetkisi-Yetki Sözleşmesi Yapılamaması )

5521/m.5

ÖZET : İş mahkemelerinde açılacak her davaya, davanın açıldığı tarihte dava olunanın ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılacağı gibi, işçinin işini yaptığı işyeri çevresindeki yetkili mahkemede de bakılabilir. Bu hükme aykırı yetki anlaşması geçerli değildir.

DAVA : Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnmeyi kapsayan son hükün süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :

KARAR : 30.1.1950 gün ve 5521 sayılı iş Mahkemeleri kanunun 5 nci maddesinde ( İş Mahkemelerine açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni kanunu gereğince ikametgahı sayılan her mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz. ) hükmü öngörülmüştür. Kamu düzeni düşüncesiyle kanuna konulan bu hükmün başka bir şekilde yorumlanması ve uygulanması mümkün değildir. Zira, anılan maddede ( bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz. ) denilmek suretiyle yetki konusunda, madde hükmü dışında sözleşme yapma serbestisi ortadan kaldırılmıştır. Hukuk Usulü Mahkemeleri Kanunu'nun ikametgah ve mukavelenin icra mahalli mahkemesinin yetkisini belirten 9 ve 10 uncu maddeleri mevcut iken 5521 sayılı kanunda bunlar tekrarlandıktan sonra usulün 22 nci maddesine yer verilmeksizin ( bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz. ) hükmü sevkedilmiş olmakla yetkiye ait sözleşmelerin muteber olamıyacağı belirtilmiştir. Esasen 22 nci madde, mahkemenin yetkisi kamu düzeni esasına binaen tayin edilmemiş olan hallerde uygulanabilir. Bu itibarla, toplu iş sözleşmesinin 105 inci maddesinde, sendika ile işveren arasında kabul edilen yetki anlaşması bu olayda gözönünde tutulamaz. Çünkü davacının çalıştığı işyeri ile davalının Medeni kanunun gereğince ikametagahı sayılan yer istanbul kaza çevresi dışındadır.

O halde, Mahkemece, davalı vekilinin yetki itirazına dayanılarak davanın yetki yönünden reddine ilişkin hükümde direnilmesi kanuna uygundur. Davacı vekilinin temyiz itirazının reddi ile direnme kararı onanmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazının reddine, direnme kararının ONANMASINA 27.3.1968 gününde oy çokluğu ile karar verildi.

Kaynak: KAZANCI

sayın adli tip belirttiğiniz genel kurul kararında itiraz var. iş mahkemeleri kanununun 5. maddesindeki "kamu hukukuna ilişkin olma" özelliği itirazla ortaya çıkar. ya da şöyle diyelim: taraflar arasında 5. maddede belirtilenin aksine yetki sözleşmesi var ve bu yetki sözleşmesine göre dava açıldı. yetki itirazı olmazsa mahkeme bunu resen göz önünde bulundurmamalıdır. yani buradaki yetkinin kamu düzenine ilişkin olma özelliğini mesela gayrumenkulün aynına ilişkin davaların gayrimenkulün bulunduğu yerde açılması zorunluluğu gibi kesin kamu düzenine ilişkin olarak anlamamak gerekir diye düşünüyorum. saygılar

Alıntı: Yazan av.celal karakaş sayın adli tip belirttiğiniz genel kurul kararında itiraz var. iş mahkemeleri kanununun 5. maddesindeki "kamu hukukuna ilişkin olma" özelliği itirazla ortaya çıkar. ya da şöyle diyelim: taraflar arasında 5. maddede belirtilenin aksine yetki sözleşmesi var ve bu yetki sözleşmesine göre dava açıldı. yetki itirazı olmazsa mahkeme bunu resen göz önünde bulundurmamalıdır. yani buradaki yetkinin kamu düzenine ilişkin olma özelliğini mesela gayrumenkulün aynına ilişkin davaların gayrimenkulün bulunduğu yerde açılması zorunluluğu gibi kesin kamu düzenine ilişkin olarak anlamamak gerekir diye düşünüyorum. saygılar

Sayın av.celal karakaş;

Yukarıda kanun maddesi var. HGK kararına vesile olan olayda yetki itirazı var ama, kararın gerekçesinde yetki itirazının varlığına dayanılmamış. Açıkçası burada yazılanların çok ötesinde bir bilgi sahibi de değilim. Düşüncelerinizi biraz daha gerekçelendirebilirseniz bizler için de yol gösterici olabilir.

Saygılar,

Sayın adli tip; üzerinde çalıştığım bir konu nedeniyle size cevap verdim. Az önce yeni bir karar buldum.Yargıtay PRATİK ANLAMDA sizin haklı olduğunuzu söylüyor. Karar metnini dikkatlerinize sunuyorum. Yalnız yine de şunu söylemek isterim: "USUL HUKUKU ANLAMINDA söz konusu 5. madde -itiraz olmaması şartıyla- kesin yetki kuralı içermemektedir" kanaatim devam ediyor. Saygılarımla.
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas: 2008/249
Karar: 2008/2296
Tarih: 25.02.2008
ÖZET: Somut olayda davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir. 5521 s. İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca “İş mahkemelerinde açılacak her dava açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Yasası gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz.” Ön görülen bu düzenleme kamu düzenine ilişkin bir yetki kuralı olup, emredici kural olduğundan bu iki mahkeme dışında başka bir mahkemenin sözleşme ile yetkili bulunması imkanı yoktur. Sair taraftan yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu hallerde yetki itirazı ilk itiraz değildir. Taraflar her zaman bu itirazda bulunabilecekleri gibi mahkemede her zaman kendiliğinden yetkili olup olmadığını inceler.
(5521 sayılı İMK. m. 5)
KARAR METNİ:
Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, yetkisizlik kararı vermiştir.
Hüküm süresi içerisinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi M.Göçer tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı, davalıya ilişkin işyerinde çalıştığını, geçerli bir neden olmadan iş sözleşmesinin fesih edildiğini belirterek feshin geçersizliğinin tespiti ve işe iade talebinde bulunmuştur.
Mahkemece tarafların iddia ve savunmaları dinlenmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu yetkisizlik kararı verilmiştir.
Kararı temyiz eden davacı; dava dilekçesine maddi hata ile işyeri adresinin yanlış yazıldığını belirterek kararı temyiz etmiştir.
5521 s. İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca "İş mahkemelerinde açılacak her dava açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Yasası gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz." Ön görülen bu düzenleme kamu düzenine ilişkin bir yetki kuralı olup, emredici kural olduğundan bu iki mahkeme dışında başka bir mahkemenin sözleşme ile yetkili bulunması imkanı yoktur. Sair taraftan yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu hallerde yetki itirazı ilk itiraz değildir. Taraflar her zaman bu itirazda bulunabilecekleri gibi mahkemede her zaman kendiliğinden yetkili olup olmadığını inceler.
Somut olayda davacı; dava dilekçesine işyeri adresini maddi hata ile yanlış yazdığını iddia ettiğinden bu husus üzerinde durularak yetkili mahkemenin belirlenmesi gerekir.
SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istem halinde ilgiliye iadesine, 25.02.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Alıntı: Yazan av.celal karakaş Sayın adli tip; üzerinde çalıştığım bir konu nedeniyle size cevap verdim. Az önce yeni bir karar buldum.Yargıtay PRATİK ANLAMDA sizin haklı olduğunuzu söylüyor. Karar metnini dikkatlerinize sunuyorum. Yalnız yine de şunu söylemek isterim: "USUL HUKUKU ANLAMINDA söz konusu 5. madde -itiraz olmaması şartıyla- kesin yetki kuralı içermemektedir" kanaatim devam ediyor. Saygılarımla.

Sayın Karakaş,
Sözkonusu karar 5 nolu mesajda sayın Av.Özlem Peksüslü tarafından aktarılmıştı zaten.
3,5 ve 7 nolu mesajlarda aktarılan içtihatlar bu konudaki yetki kuralının kamu düzenine ilişkin olduğunu belirtiyor. Bence de yasa, aksine sözleşmeleri geçersiz kılmakla yetki hususunun kamu düzenine ilişkin olduğunu öngörmüştür.
Saygılarımla.

Alıntı: Yazan av.celal karakaş Yalnız yine de şunu söylemek isterim: "USUL HUKUKU ANLAMINDA söz konusu 5. madde -itiraz olmaması şartıyla- kesin yetki kuralı içermemektedir" kanaatim devam ediyor.

Alıntı: Yazan av.celal karakaş kamu düzenine ilişkin olma özelliğini mesela gayrumenkulün aynına ilişkin davaların gayrimenkulün bulunduğu yerde açılması zorunluluğu gibi kesin kamu düzenine ilişkin olarak anlamamak gerekir diye düşünüyorum.

Sayın Meslektaşım;

Hakim önüne gelen davayı öncelikle görev ve yetki yönünden incelemek durumundadır. Bu bağlamda, baktığı davadaki yetki hususunun kamu düzenine ilişkin olup olmadığını da irdeleyecektir.


Tarafların yetkisiz mahkemeye itiraz etmemesi zımni bir yetki sözleşmesi olarak değerlendirilebilir en fazla ki, bunun da muteber olmayacağı yasada belirtilmiş.

Saygılarımla,