merkezleri T.C. olan iki şirketin arasındaki alacak ihtilafında yurtdışını yetkili kılmaları

iyi çalışmalar şirket merkezi T.C. olan müvekkil şirket fatura kaynaklı alacağını yine merkezi T.C. olan karşı taraftan tahsil etmek istemektedir. ancak iki şirket arasındaki iş bulgaristanda yapılmış bir iştir. ve aralarındaki sözleşmede ihtilaf durumunda yetkili yer bulgaristan mahkemeleridir ibaresi yer almaktadır. faturalar zamanında gönderilmiş ve itirazla karşılaşılmamıştır. şimdi biz icra takibini buradan yapabilirmiyiz. sözleşmeye dayanarak yetki itirazında bulunabilirlermi. bulunurlar ise biz bu takibi bulgaristana nasıl taşırız. ? şimdiden teşekkürler.

İİK m. 50/1'in atfıyla uygulanması gereken HMK m. 17'nin ikinci cümlesi, "Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır." hükmünü getiriyor. Bu nedenle, sözleşmede aksine düzenleme yoksa tacirler arasında sözleşme ile kararlaştırılan yetkinin münhasır yetki olması sonucu doğuyor. Kanun hükümlerini incelediğimde vardığım kanaat bu olmakla birlikte, meslekdaşlarımın yorumlarını ve uygulamaya/içtihatlara dayalı tecrübelerini merak ediyorum ve takip edeceğim.

MÖHUK MADDE 47 - "(1) Yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hâllerde, taraflar, aralarındaki yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkilerinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devletin mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşabilirler. Anlaşma, yazılı delille ispat edilmesi hâlinde geçerli olur. Dava, ancak yabancı mahkemenin kendisini yetkisiz sayması veya Türk mahkemelerinde yetki itirazında bulunulmaması hâlinde yetkili Türk mahkemesinde görülür."
hükmünü içermektedir. Bu nedenle ben aradaki yetki sözleşmesine istinaden Bulgaristan mahkemelerinin yetkili olacağı kanaatindeyim.

Arkadaşlar; yalnız burada atladığınız bir konu olduğunu değerlendiriyorum. Taraflar arasındaki sözleşmede mahkemelerin yetkisi konusunda yapılan anlaşma geçerli ise de, kesinlikle bu sözleşme, o uyşmazlıkta kanunen yetkili bulunan mahkemelerin o davaya bakmasına engel olamayacağı gibi, esasen tarafların, kanunen yetkili olan bir mahkemenin yetkili olmayacağına ve yetkisinin kaldırıldıığına dair sözleşme yapamazlar, bu şekilde yapılan sözleşmelerde geçersizdir.
Yetki konusunun sözleşmede düzenlenmesinin pratik önemi ve esprisi şudur: Taraflardan biri, sözleşmeden doğan uyuşmazlık nedeniyle yasal yollara başvuracak ise, sözleşmede yetkili kılınmış icra dairesinde ya da mahkemede hakkını arayabilecektir. Bu durumda, karşı taraf yetki itirazında bulunamayacaktır. Yoksa, taraflardan biri, sözleşmedeki yetki kuralı dışında olup da kanunen yetkili bir mahkemede hakkını arıyorsa, karşı taraf, sözleşmedeki yetki kuralına aykırı hareket edildiği savıyla yetki itirazında bulunamaz. Kısacası burada yasal yola başvuranın ilk kim olduğu çok önemli.
Dolayısıyla, kanunen yetkili bir icra dairesinde (borçlunun ikametgahı, sözleşmenin ifa edildiği ya da imzlandığı yerlerden herhangi birinde)takip yaptı iseniz, hiç Bulgaristan'a gitmenize gerek yoktur. Saygılarımlaa

Alıntı: Yazan avukat.derviş.yıldızoğlu Arkadaşlar; yalnız burada atladığınız bir konu olduğunu değerlendiriyorum. Taraflar arasındaki sözleşmede mahkemelerin yetkisi konusunda yapılan anlaşma geçerli ise de, kesinlikle bu sözleşme, o uyşmazlıkta kanunen yetkili bulunan mahkemelerin o davaya bakmasına engel olamayacağı gibi, esasen tarafların, kanunen yetkili olan bir mahkemenin yetkili olmayacağına ve yetkisinin kaldırıldıığına dair sözleşme yapamazlar, bu şekilde yapılan sözleşmelerde geçersizdir. Yetki konusunun sözleşmede düzenlenmesinin pratik önemi ve esprisi şudur: Taraflardan biri, sözleşmeden doğan uyuşmazlık nedeniyle yasal yollara başvuracak ise, sözleşmede yetkili kılınmış icra dairesinde ya da mahkemede hakkını arayabilecektir. Bu durumda, karşı taraf yetki itirazında bulunamayacaktır. Yoksa, taraflardan biri, sözleşmedeki yetki kuralı dışında olup da kanunen yetkili bir mahkemede hakkını arıyorsa, karşı taraf, sözleşmedeki yetki kuralına aykırı hareket edildiği savıyla yetki itirazında bulunamaz. Kısacası burada yasal yola başvuranın ilk kim olduğu çok önemli. Dolayısıyla, kanunen yetkili bir icra dairesinde (borçlunun ikametgahı, sözleşmenin ifa edildiği ya da imzlandığı yerlerden herhangi birinde)takip yaptı iseniz, hiç Bulgaristan'a gitmenize gerek yoktur. Saygılarımlaa

Muhterem meslekdaşım,

Yukarıda alıntıladığım iletinizde belirttiğiniz durum HUMK dönemi için doğru idi. Ancak HMK m. 17 bu konuda yeni bir düzenleme getiriyor:

Alıntı: Yetki sözleşmesi MADDE 17- (1) Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.

Maddenin ikinci cümlesi, açık ve kesin bir dille, tacirlerin veya kamu tüzel kişilerinin yetki sözleşmesi yapmaları ve aksini kararlaştırmamaları halinde, sadece kararlaştırılan mahkemenin yetkili olacağını düzenliyor.

Saygı ile dikkatinize sunarım.