Menfi tespit davası devam ederken aynı alacakla ilgili eda davası açılabilir mi?

sevgili Meslektaşlarım. merhaba ;

Müvekkil, sözleşmeden kaynaklı cezai şart alacağı için karşı taraftan teminat senedi almış. bu senetler tarafımızdan takip konusu yapıldı. Ancak, şikayet sonucu takipler iptal oldu. aynı icra takiplerine karşı menfi tespit davası da açıldı. Bir dava olumsuz sonuçlandı. Diğerinde bilirkişi raporu lehimize geldi. Ancak karşı taraf olumsuz sonuçlanan davadaki kararı sundu. Bu davanın da olumsuz sonuçlanması ihtimali bulunmakta.

Bu süreç bize alacak konusunda epey zaman kaybettirdi. Sözleşmeden kaynaklı cezai şart alacağımızın yanı sıra başka kalem alacaklarımız da bulunmakta. Devam eden menfi tespit davası söz konusu iken, hazırladığım ve sözleşmeye dayandırdığım alacak davasını açabilir miyim? Derdestlik itirazı ile karşılaşır mıyım? ve bu itiraza itibar edilir mi?

Teşekkür ederim şimdiden..

Soru net değil sayın meslektaşım.Ancak sorunuzdan ,açılan menfi tespit davalarının aleyhinize sonuçlanması muhtemel gözükmektedir.Bu davalar ile sizin sözleşme imza edilirken aldığınız cezai şarta ilişkin senetlerin hükümsüz olduğu karara bağlanacaktır.Siz sözleşmeden doğan alacak, geç ifa yada ifa edilmeme nedeni ile olan alacak talepleriniz için yeni bir dava açabilirsiniz. Derdestlik burada söz konusu değildir.

Derdestlik iddiasının kabul edilebilmesi için her iki davanın taraflarının,dava konusunun(müdeabihin) ve dava sebeplerinin aynı olması gerekir.

"Açılmış bir müspet tespit davası ,aynı hukuksal münasebete dayanılarak aynı taraflar arasında sonradan açılan eda davasına karşı derdestlik itirazında bulunmak hakkını vermez.Burada eda davası ile müspet tespit davasının dava sebebi ve tarafları aynı ise de,konuları aynı değildir. Tespit davasının konusu hukusal ilişkinin tespiti olduğu halde,eda davasının konusu hem hukuksal ilişkinin tespiti ve hem de ona dayanılarak davalının bir edaya mahkum edilmesidir."(Nihat YAVUZ,Yrg.3.HD.Eski Bşk.itirazın İptali,Menfi Tespit ve İstirdat Davaları,2000,sh:282)

Kaldı ki,soruda geçen olayda açılacak eda davası kısmi bir eda davası olup,menfi tespit davasının konusunu teşkil eden kısmı kapsamadığından dava konusunun da aynı olduğu söylenemez. Bu nedenle derdestlik durumunun bulunmadığını düşünüyorum.

Karşı tarafın açtığı davanın konusu "Borcu olmadığının tespitine ilişkin" olup, sizin açacağınız davanın konusu ise "Alacağınızın varlığının ispatına ilişkin" dir. Bu nedenle açacağınız davada derdestlik itirazı ileri sürülemez, sürülürse kabul görmez.

Aslında siz yasal süre içerisinde karşı dava açabilirdiniz ama bunun süresi geçmiş olup, açacağınız müstakil alacak davasını birleştirme talepli olarak açın, mahkeme bu davanızın aynı sözleşmeden kaynaklı olması nedeniyle talebinizi kabul ederek karşı tarafın açtığı menfi tespit davası ile birleştirme kararı verebilecektir.Usul ekonomisi ve tek bir dava ile uğraşmanız bakımından böylesi daha iyi olur diye düşünüyorum.

Davalı olduğunuz davada sunmadığınız deliliniz varsa (tanık dahil), yeni açacağınız bu davada bunları da ibraz etme hakkınız olur.

yanıtlar için teşekkür ederim. devam eden dava ertelendi. Ama olumsuz sonuçlanması yüksek ihitmal. Evet, bu kez davamızı senetlere değil, sözleşmeye riayetsizlik sebebiyle ödenen tavizlerin iadesi ve ceza şart bedelinin tazmini şeklinde açmayı düşünüyoruz.