Çek Teminatını Bankadan Almadan Takibe Koyulan Çekin Teminat Tutarının Tahsil Edilmesi

Arkadaşlar bankaya ibraz edilen çekin karşılığı bulunmamaktadır.Hamil bankadan, bankanın çek yaprağından dolayı sorumlu olduğu teminatı talep etmemiş ( gerçi etmeside gerekmiyo) sonra bu çeke dayanan bir icra takbine başlanmıştır ve bankadan çek teminatı icranın icra dosyasına yatırlması kararı almıştır icra dairesinden bankanın burdaki sorumluluğu nedir ilgili teminat tutarını icra dosyasına yatırmak zorundamıdır - talebi reddettiğinde ileride banka aleyhine açılan davada bankanın davayı kaybetme olasılığ nedir?

Öncelikle benim görüşüm çek teminatında talep zorunluluğu yoktur çeki bankaya ibraz ettiğin bu ayrıca talebide içermektedir ayrıca teminatı talep etmek gerekmemektedir. bankanın ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır ve bankaının sorumululğu bulunmaktadır.ama kafamı karıştıran şey keşideciye açılan bir takip aracılığı ile bu teminat tutarının bankadan talebi...

yardımlarınızı bekliyorum arkadaşlar şimdiden teşekkür ederim.

Merhaba,
5941 sayılı Kanun'un 3 . maddesini yeniden değerlendirmenizi öneririm. Aşağıya kopyalanan hüküm aydınlatıcı olabilir. Saygılarımla,

3. maddenin 6 fıkrası
Muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutar dahil kısmî ödeme hâlinde, çekin ön ve arka yüzünün onaylı fotokopisi ücretsiz olarak hamile verilir. Çek hamili, bu fotokopiyle müracaat borçlularına veya kambiyo senetleri hakkındaki takip usullerine başvurabileceği gibi, Cumhuriyet başsavcılığına şikâyette bulunurken dilekçesine bu fotokopiyi ekleyebilir ve bunu icra daireleri ile mahkemelerde ispat aracı olarak kullanabilir. Mahkeme veya icra dairesinin istemi hâlinde çekin aslı bu mercilere gönderilir.

Çek teminatından kastınız 'bankaların ödemekle yükümlü olduğu çek tutarı' ise, bankalar 10 yıl boyunca bu meblağı ödemek zorundadır.
Ayrıca, dosyadan müzekkere ile bu meblağı isteyebilirsiniz,ancak şu anda bazı bankalar 'çek aslının bankaya teslimi' karşılığında bu parayı öderken, kimisi de buna gerek duymadan ödemektedir.
Sanırım yeni bir uygulama olarak karşılıksız çıkan çekin arkasına asgari meblağın ödendiği şerh düşüldükten sonra çek aslıda-onaylı sureti değil,çekin aslı- müşteriye veriliyor.(Ankarada birkaç kez gördüm)Bu durumda da müzekkere ile talep edebileceğinizi düşünüyorum.

Ama olayımızda keşideciye açılan bir icra takibi var banka bu durumda taraf değildir bu durumda icra dairesinin bu talebi imzalamaması gerektiği düşüncesindeyim.

Keşideciye yapılan icra takip dosyasından bankaya "çek tazmin bedelini ödemesi için" muhtıra çıkarılamaz. Bu işlem usulsüzdür. Geçen seneye kadar bu uygulanıyordu ancak şu anda isabetli olarak bundan vazgeçildi.

Çek takibe kondu ise fakat icra kasasında olmayıp sizin elinizde kaldı ise çek aslını bankaya ibraz edin. Banka çek aslını sizden alıp gerekli kontrolleri yapacak ve tazmin bedelini size ödemek zorunda kalacaktır. Zira çekin icra takibine konmuş olması bankanın sorumluluğunu kaldırmaz.

Buna karşın bankalar kendilerine göre farklı uygulamalar yapar. Bir kaç örnek vermek gerekir ise:

Yapı Kredi "takibe konmuş çekin tazmin bedelini ödemeyeceğini söylüyor ve gerekirse yazılı olarak size bunu bildiriyor.

(Ben Yapı Krediye icra takibi (ilamsız) yaptım, itiraz üzerine durunca, itirazın iptali davası açtım ve ilk celsede davalarım kabul oldu.)

(Bu şekilde YKB'den 470 TL ödemesi gereken her bir çek için 1800 TL aldım. YKB vekillerine defalarca bu usulden vazgeçmelerini söyledim fakat halen uygulamaları böyle.)

Diğer örnekler:

Genel olarak bankaların çoğu çek takibe konmuş olsa bile imza keşideci imzası ile tutuyorsa ve çekin arkasında 711 (ödemeden men) yoksa tazmin bedelini ödüyor.

Devlet bankaları vekalette çek tazmin bedeli tahsili için özel yetki yoksa avukata ödeme yapmıyor.

Tekstilbank, müvekkiliniz son hamil değil ise ödeme yapmıyor.

Denizbank, İş Bankası, Akbank, Garanti, HSBC çek takastan yazılmış ise ödeme yapmıyor.

Fortis (şimdiki TEB) ne yaparsanız yapın ödeme yapmıyor.

Kuveyttürk icra takibi yapmadan ödeme yapmıyor, icra takibi üzerine ödüyor.


Yeni çek karnelerinden kesilen çek yapraklarının asılları hamile iade ediliyor ve ödeme öyle yapılıyor. Eski çek karnelerinden kesilen çek yapraklarının ise asıllarını banka alıyor, onaylı bir suretini size veriyor.

Çek tazmin bedeli sadece aşağıdaki hallerde haklı olarak ödenmez:

1. Bankadaki keşideci imzası ile çekteki keşideci imzası uyuşmaz ise
2. Çek arkasında ödemeden men (711) kaydı var ise - bu sadece eski çeklerde olur, 2010 ve sonrasında olmaz zira 711 kalktı
3. Çek arkasında "tazmin bedelini almak istemedi, feragat etti" beyanı varsa

Diğer haller çek tazmin bedelini ödeme yükümünü ortadan kaldırmaz. Bankalar genellikle şu gerekçeleri ileri sürer:
1. Çek takastan yazıldı, ödemem: Bu sebep kanundaki bir maddeye dayandırılıyor ki banka bu maddeyi kasten yanlış yorumluyor. Maddenin devamında ödeme yükümünün sona ermeyeceği açıkça yazılı.

2. Son hamil değliseniz ödemem: Kanunda son hamile ödenir diye bir ayrım yok. Çekteki cirantalardan herhangi biri tazmin bedelini talep edebilir. Kanun açıkça ciro silsilesindeki herhangi birinin bunu talep edebileceğini belirtiliyor.

3. Vekaletnamede özel yetki yoksa ödemem: Bu hususta açık Yargıtay kararı var, genel vekaletnamenin yeterli olduğu yönünde.

Sonuç olarak yukarıdaki çerçevede çek tazmin bedelini ödemeyen bankaya ilamsız icra takibi yapın. İtiraz eder ise hemen ititrazın iptali davası açın. Dava muhtemelen sulh hukukta temyiz sınırının altında kalacak şekilde karara çıkacak ve siz en fazla 4 ayda bankanın başta ödemesi gereken tutarın 4-5 katı kadar fazla tutarı tahsil etmiş olacaksınız. Mahkeme sadece "ÇEK TAZMİN BEDELİNİ TALEP EDER İKEN ÇEK ASLINI BANKAYA VERİP VERMEDİĞİNİZE" bakıyor. Çek aslını bankaya ibraz ettiğinizi ispatlar iseniz davanız kabul oluyor. Bunun için pratik yol çek aslını dilekçe ekinde banka şubesine teslim edip dilekçeye kaşe ve imza almaktır, zorluk çıkarırlar ama kaşe imza verirler.

(En son Yargıtayın bu hususta bir karar verdiğini öğrendim fakat karara henüz ulaşamadım: Kararda çek aslını bankaya sunmanın yeterli olmadığı aynı zamanda çek aslının icra takibi ve itirazın iptali davası sırasında da banka elinde kalıp hamile iade edilmemiş olması gerektiği" belirtilmiş. --BENCE YANLIŞTIR. ZİRA KANUN SADECE ÇEK TAZMİN BEDELİNİ TALEP EDERKEN İBRAZI YETERLİ GÖRÜYOR-

Yaklaşık 500 çeke bu işlemleri yaptıktan sonra söyleyebileceklerim bunlardır.

Sayın Av.Bülent Özkan, verdiğiniz çok yararlı bilgiler için teşekkürler. Bankanın sormlu olduğu bedeli şu halde talep edebilir miyiz? Borçlu borç batağında, kayıp, dolandırıcılık kastı var. Bu hususlar emniyet ve savcılık şikayetleri ile ortaya konarak mahkemeden 'TARİHİ GELMEYEN ÇEKLERE' ihtiyati haciz kararı alınıyor. Çek asılları icraya veriliyor. İcra takibi esnasında icradan alınacak bir yazı ile bankanın sorumlu olduğu miktarı talep edebiliriz ancak bu miktarın tahsili bu durumda garanti değil gibi. Diğer yol ise takipler sonuçsuz kalıp çekler icradan iade edildiğinde ' karşılıksız kaşesi vurulmayan, ibraz süresinde bankaya ibraz edilemeyen' çekler için bankanın sorumlu olduğu miktarı talep edebilir miyiz?

Takas yoluyla ibraz edilmiş ve arkası karşılıksız kaydıyla yazılmış çekler için, muhatap bankanın sonradan "keşideci imzası ile uyuşmayan imza" diyerek asgari karşılık ödemeden kaçınması haklı mıdır?

Bu konuyla ilgili tecrübesi veya emsal kararı olan arkadaş varsa paylaşabilir mi?