Hile, gabin tapu iptal ve alacak davası zamanaşımı

Merhabalar,

Dolandırıcılık, hile ve gabin sebeplerine dayalı tapu iptal ve tapu iptal mümkün olmazsa fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak taşınmaz bedelinin bir kısmının davacı tarafa ödenmesi için açılan davada zamanaşımı kaç senedir?

Taşınmaz davalı tarafından 3. şahsa satıldığı ve Tapu iptal mümkün olmadığı için taşınmaz bedeli için dava geçerli olacak.

Bu durumda BK.125mi yoksa Bk 66mı uygulanır.

BK 66 uygulanırsa 1 yıllık süre ne zaman başlar. Zira taşınmazın değerinin tespiti için bilirkişi incelemesi 3 yıl geçmesine rağmen hala yapılmadı, mahkeme ceza davasının sonucunu bekliyor.

Taşınmazın bedeli yönünden saklı tutulan kısım yönünden zamanaşımından davanın reddine karar verilebilir mi?

Bu konuda daha önce tecrübesi olan bir meslektaşımız yardımcı olursa sevinirim. Teşekkürler

Saygılarımla,

Gabinde BK 21 hilede 31 maddelerine göre hak düşürücü süre 1 yıldır. Tapu iptali davası tapu maliki aleyhine açılır.

Sebepsiz zenginleşme davası ise satıcı aleyhine açılır. Zamanaşımı süresi BK. 66 maddesine göre 1-10 yıldır. Davalının eylemi suç teşkil ediyorsa ceza zamanaşımı uygulanır. 1 yıllık sürenin başlangıcı aşağıda kararda yazılı olduğı gibi "davacının mal varlığındaki eksilmeye yol açan eylem veya işlemin haksız olduğuna kesin olarak kani bulunduğu ve malvarlığındaki eksilmenin miktarı ile haksız edinenin şahsını tam olarak öğrendiği tarihtir "

Kısmi dava ancak dava edilen miktar yönünden zamanaşımını keser. Saklı tutulan fazlaya ilişkin miktar yönünden zamanaşımı süresi işlemeye devam eder. Dolayısıyla fazlaya ilişkin talep zamanaşımına uğrayabilir.

T.C.

YARGITAY

3. HUKUK DAİRESİ

E. 2005/1112

K. 2005/1464

T. 17.2.2005

• SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN ALACAK ( 1 Yıllık Zamanaşımı Süresi Zarar Görenin Mal Varlığındaki Eksilmeye Yol Açan Eylem veya İşlemin Haksız Olduğuna Kesin Olarak Kani Bulunduğu ve Malvarlığındaki Eksilmenin Miktarı İle Haksız Edinenin Şahsını Tam Olarak Öğrendiği Tarihten İtibaren İşlemeye Başladığı )

• BİR YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİ ( Zarar Görenin Mal Varlığındaki Eksilmeye Yol Açan Eylem veya İşlemin Haksız Olduğuna Kesin Olarak Kani Bulunduğu ve Malvarlığındaki Eksilmenin Miktarı İle Haksız Edinenin Şahsını Tam Olarak Öğrendiği Tarihten İtibaren İşlemeye Başladığı - Sebepsiz Zenginleşme )

• ÖĞRENME TARİHİ ( 1 Yıllık Zamanaşımı Süresi Zarar Görenin Mal Varlığındaki Eksilmeye Yol Açan Eylem veya İşlemin Haksız Olduğuna Kesin Olarak Kani Bulunduğu ve Malvarlığındaki Eksilmenin Miktarı İle Haksız Edinenin Şahsını Tam Olarak Öğrendiği Tarihten İtibaren İşlemeye Başladığı )

818/m.66

ÖZET : Dava konusu uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacağın tahsili talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşme davalarında 1 yıllık zamanaşımı süresi, zarar görenin mal varlığındaki eksilmeye yol açan eylem veya işlemin haksız olduğuna kesin olarak kani bulunduğu ve malvarlığındaki eksilmenin miktarı ile haksız edinenin şahsını tam olarak öğrendiği tarihten itibaren işlemeye başlar ( BK m.66 ). Buradaki "öğrenme", subjektif mahiyettedir.
DAVA : Dava dilekçesinde 2.500.000.000 lira tazminatın masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü, kısmen reddi cihetine gidilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili; dilekçesinde müvekkiline ait araca davalı tarafından el konulduğunu, sonradan mahkeme kararı ve icra yolu ile teslim alındığını, aracın davalı tarafından 1995 yılından beri kullanıldığını beyan ederek araçdaki hasar ve yıpranma bedeli, kullanımı karşılığı elde edilen menfaat ve kullanılması süresince tahakkuk eden taşıt vergisi, ceza ve faizlerden dolayı toplam 2.500.000.000 TL alacağın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı zamanaşımı itirazında bulunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacağın tahsili talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşme davalarında 1 yıllık zamanaşımı süresi, zarar görenin mal varlığındaki eksilmeye yol açan eylem veya işlemin haksız olduğuna kesin olarak kani bulunduğu ve malvarlığındaki eksilmenin miktarı ile haksız edinenin şahsını tam olarak öğrendiği tarihten itibaren işlemeye başlar ( BK m.66 ). Buradaki "öğrenme", subjektif mahiyettedir.
Somut olayda davacı, davalının aracı 1995 yılından beri kullandığını iddia etmektedir. 21.5.1997 tarihinde ise, bu eylemden dolayı davalıyı savcılığa şikayet etmiştir. Sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davasını ise 8.3.2002 tarihinde açmıştır. Buna göre davacı fiil ve failden 21.5.1997 tarihinde haberdar olduğu halde ( subjektif öğrenme tarihi ) bu tarihten 5 yıl sonra alacak davasını açmış bulunmaktadır.
O halde mahkemece davanın 1 yıllık zamanaşımı süresi dolduktan sonra açıldığı kabul edilerek zamanaşımı nedeni ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanlış gerekçeler ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 17.2.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
yarx