Dolar Bazında Kira Bedeli

Eylül 2000de 400 dolar kira bedelli bir kira kontratı yaptık. ancak kara çarşamba sonrasında 680.000TL olan dolar şimdi 950.000TL olunca kira bedeli de oldukça arttı. Apartmanda herkes kirasını dolar olarak ödüyor, bir kısmının ise kirası 500 dolar. evsahibi ile konuşulacak, ancak evsahibi anlaşmaya uymazsa bir uyarlama davası açmak gerekecek. biz olayı bu boyutlara getirmek istemiyoruz. evsahibine nasıl bir öneri götürmeliyiz? kiranın doların arttığı son gündeki kurunda sabitleyip o miktarda TL vermek ve sonra yıllık kira artışını enflasyon oranında yapmak iyi bir fikir gibi görünüyor. sizlerin daha iyi bir fikri var mı? mesela adama ihtar çekmek gibi vs..
yardımlarınız için teşekkürler

14-03-2001 14:31:40

Peki söyleyin bakalım, sizce Eylül 2000'de evsahibiniz niçin kirayı dolar üzerinden yaptı? Bu ve benzeri durumlarda Türk Lirası değer kaybederse kira geliri de buna göre değer kaybetmesin diye değil mi? O zaman nasıl oluyorda şimdi siz kira kontratını Türk Lirasına çevirme "hakkını" kendinizde görüyorsunuz? Eğer dolar olarak kira ödemek sizi rahatsız ediyorsa, o evi tutmasaydınız, Türk lirası olarak kiraya verilen bir ev tutsaydınız. Kira geliri ev sahibiniz açısından bir yatırım ve gelirdir, bunu unutmayınız. Siz dolara yatırım yapsaydınız ve dolar yatırımınızı da bankaya yatırsaydınız, Türk Lirasının bu değer kaybından sonra banka size "kusura bakma beklenmeyen bir hal oldu, ben senin dolarlarını eski kurdan Türk Lirasına çevirir öyle geri veririm" deseydi ne hissedecektiniz?
Talebiniz bence hem hakkaniyete aykırı, hem de kanuna aykırı. Ayrıca bu durumda uyarlama davasını kazanma şansınız olduğunu da hiç sanmıyorum. Uyarlama davası hiçkimse tarafından beklenmeyecek (kitaplardaki örneklerini vereyim: savaş, doğal afet vb.) olayların vukuunda söz konusu olabilir ki, sanırım bu ülkede yaşayan sağduyulu hiç kimse Türk Lirasının dolar karşısında değer kaybının ya da devaluasyonun Türkiye'de bekleyemeyecek bir olgu olduğunu iddia edemez. Evsahibinizin de en başta kirayı türk lirası olarak kabul etmemesi, bu konuda böyle bir şüphesi olduğunu açıkça gösteriyor.

Eğer ödediğiniz kiranın rayiçin çok üstünde kaldığı ve çevrede emsal evleri daha ucuza kiralayabileceğiniz gibi bir iddianız varsa, size daha güzel bir önerim var: Evi tahliye ediniz ve daha ucuz olduğunu iddia ettiğiniz emsal evlerden birini Türk lirası üzerinden kiralayınız.

Sayın ev sahibi ve kiracılar;
Bu kadar kızgın olmayınız, Türkiye de olan develüasyon maalesef hepimizi etkilemiştir. Hepimiz üzgünüz ve yöneticilerimize de kızgınız. Ancak bu işlerin hal yolu karşılıklı anlayış ve iyiniyetle yapılacak dialogtur. Sulh her zaman için en iyi yoldur. Biraz ev sahibi, biraz da kiracı fedakarlık yaparak bir orta yol bulunabileceğini düşünmekteyim.

Şimdi olayın hukuki boyutunu ele alacak olursak. Bu durum düşünülemeyen, bilinemeyen bir hal olarak değerlendirilebilir mi? Eğer kiracı, kira parasını dövize endeksli olarak ödemek üzere evi kiralarken, bu denli yüksek bir devalüasyon olacağını bilseydi bu sözleşmeyi imzalarmıydı? Bu soruya verilecek cevaba göre sorunun çözümü değişecektir. Bu yargı bana ait değil. 1994 krizinde yargıtay dövize endeksli yapılan kira kontratları için bu şekilde bir karar vermiştir. Bu kararında yargıtay bunun öngürülemeyen bir hal olduğunu; eğer kiracı bu hali öngörebilse idi bu sözleşmeyi imzamasının mümkün olmayacağını ve kira miktarının yeni duruma göre yeniden belirlenmesi gerektiği kararına varmıştır. Bu yargıtayın 1994 te verdiği karar. Acaba aynı yargıtayımız şimdiki durum için de aynı kararı verir mi? Bana göre verir. Bu tür bir karar doğru mudur yanlış mıdır? Bunun tartışmasına şimdilik girmeyeceğim.
Saygılarımla...


14-03-2001 16:06:52

Hakkaniyet ve kanuna aykırı konuştuğumu iddia eden sayın evsahibi, sanırım siz de esas sizin öngörünüzün hakkaniyete ağır bir darbe vuracağının farkındasınız ancak günümüz insanının hastalığı "para" nedeniyle sadece malı mülkü olanların hakkaniyeti tayin etmesinden yanasınız. verdiğiniz banka örneğinde itiraz eden taraf bankadır ve banka burada ticari faaliyet gösteren taraf olarak bir kiracı ile asla kıyaslanamaz.
Sözleşmenin yapıldığı sırada karşılıklı edimler arasında mevcut olan denge sonradan şartların olağanüstü değişmesiyle büyük ölçüde taraflardan biri aleyhine katlanılamayacak ölçüde bozulursa hakkaniyet ve objektif iyi niyet (MK Md.4,2) kurallarına aykırı bir durum hasıl olur ve bu durum hukukta "clausula rebus sic stantibus" ilkesi ile giderilir ve sözleşme yeni şartlara uyarlanır.
Yargıtayımız enflasyon grafiğindeki aşırı yükselmeleri, şok devalüasyonları, para değerinin önemli ölçüde düşmesini beklenmeyen durumlar arasında saymıştır, bu konudaki bilgilerinizi lütfen tazeleyiniz. Yargıtayın aynı doğrultuda kararları bulunmaktadır demek ki yargıtayımız da kanuna ve hakkaniyete aykırılık içerisindedir.
Lütfen hukuki yorumlarınızı objektif kriterler esasına göre yapınız ve kaybedeceğiniz "sebepsiz zenginleşme" oranını düşüneceğinize, nesafet ve hakkaniyetin sağlanmasına öncelik veriniz.
haa bu arada eğer kira bedelimin emsal kira bedelinin üzerinde olduğunu düşünüyorsam çıkar gidersiniz demişsiniz ya, o iş de öyle olmuyor ayrıca, böyle bir durum karşısında da açarım davamı, tespit ettiririm kiramı, otururum evinde. Ben buraya yazarken objektif bir hukukçu görüşü almak istemiştim ne yazık ki kaybedeceği dolarların tasasına düşmüş bir malsahibi düştü şansıma, heyhat!


14-03-2001 20:05:39

Sayın Sinirliler ve acekin,
KİRA SÖZLEŞMESİNİN UZUN SÜRELİ YAPILMIŞ OLMASI (en az beş yıllık
olması) uyarlama davasının açılma koşullarından mıydı? Ben öyle
anımsıyorum ama henüz araştıramadım. Aydınlatırsanız sevinirim.

Saygılarımla.


16-03-2001 20:53:37

sayın kiracı arkadaş ben de aynı sorunla karşı karşıyayım.kira ödemeyi düşünmüyorum.Ne dersin?Saygılar.Çözümleri paylaşalım.aydursun@e-kolay.net

25-03-2001 23:02:00