hukuki el atma tazminat kararı sonrası tapuda tescil sorunu

Hukuki El Atma'dan dolayı idare mahkemesinde açtığım bir davada tazminata hükmedildi. İdare şimdi ödeme yapacak, ancak tapuda ferağ vermemizi şart koşuyor. Lakin, ortada Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilmiş ve tescili içeren bir hüküm bulunmadığı için (malum idare mahkemeleri sadece tazminata hükmedebiliyor, tescile hükmedemiyor) tapu müdürlüğü bu işlemi bir satış gibi ele alıp, taraflardan harç talep ediyor. Normalde bizi tescile ferağ vermeye zorlayamaz idare; ödemeyi bize yaptıktan sonra Asl. Huk Mahk.'de tescil davası açması lazım. Sonuç değişmeyeceği için biz ferağı kabul ediyoruz ama harç ödemek istemiyoruz. Yeni bir durum olduğu için işin içinden çıkamadım. Bunun gibi bir durumla karşılaşıp çözen var mı acaba ?

Giderlerin ödenmesi
Madde 29 – (Değişik: 24/4/2001 - 4650/16 md.)
10 uncu madde uyarınca mahkeme heyetinin harcırahları, 15 inci madde uyarınca mahkemece oluşturulan
bilirkişilerin ve keşifte dinlenilen muhtarın mahkemece takdir edilecek ücretleri ile, tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği
diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir.

Zikredilen madde uyarınca ilgili idare harcı odemekle mukellef.
Istanbylda benzer olayda maliye hazinesi yukaridaki madde uyarinca harc odemedi. Şu ozelgeyi de incelemenizi tavsiye ederim.

Sayı:
B.07.1.GİB.4.10.15.01-2010-HK-475/-13
Tarih:
01/03/2011

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Genel Müdürlüğü







Sayı

:

B.07.1.GİB.4.10.15.01-2010-HK-475/-13

01/03/2011

Konu

:

Kamulaştırma işlemlerinde tapu harcı





İlgide kayıtlı özelge talep formunuzdan, kamulaştırma işlemleri sırasında tapu tescil işlemlerinin harçtan muaf olup olmadığı hususunda görüş istenildiği anlaşılmaktadır.

Bilindiği üzere, 492 Sayılı Harçlar Kanununun 57 nci maddesinde, "Tapu ve Kadastro işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanları, tapu ve kadastro harçlarına tabidir." denilmektedir.

492 Sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin 6/a fıkrasında, ifraz veya taksim veya birleştirme işlemlerinde kayıtlı değerler üzerinden binde 9,9 oranında, aynı tarifenin 20/a fıkrasında ise, gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün emlak vergisi değeri üzerinden (cebri icra ve şuyuun izalesi hallerinde satış bedeli, istimlaklerde takdir edilen bedel üzerinden) devir eden ve devir alandan ayrı ayrı binde 16,5 oranında harç alınacağı hükmü bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 59/a maddesinde, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerin iktisap edecekleri gayrimenkullerin ve sair ayni hakların tescili, şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinlerinin harçtan müstesna olduğu, 123 üncü maddesinde de, "Özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle, istisna edilen işlemlerden harç alınmaz." hükmü yer almaktadır.

Yukarıda belirtilen Kanun hükümlerine göre, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 492 sayılı Kanunun 59/a maddesi kapsamında sayılan genel bütçeli idareler arasında bulunduğundan, kamulaştırma nedeniyle Genel Müdürlükten tapu harcı aranılmaması gerekmektedir.

Öte yandan; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 29 uncu maddesinde, "10 uncu madde uyarınca mahkeme heyetinin harcırahları, 15 inci madde uyarınca mahkemece oluşturulan bilirkişilerin ve keşifte dinlenilen muhtarın mahkemece takdir edilecek ücretleri ile, tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir." hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre, 2942 sayılı Kanun hükümleri gereği gayrimenkulü kamulaştırılan kişilerin ödemesi gereken tapu harcını kamulaştırmayı yapan idarenin ödemesi gerekmekle birlikte Genel Müdürlüğünüz 492 sayılı Harçlar Kanununun 59/a maddesine göre harçtan muaf olduğundan, Genel Müdürlüğünüzden herhangi bir harç aranılmaması gerekir.

Bilgilerinize rica ederim.







Vergi Dairesi Başkanı V.



(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.

Alıntı: Yazan gmenkulsimsarı Giderlerin ödenmesi Madde 29 – (Değişik: 24/4/2001 - 4650/16 md.) 10 uncu madde uyarınca mahkeme heyetinin harcırahları, 15 inci madde uyarınca mahkemece oluşturulan bilirkişilerin ve keşifte dinlenilen muhtarın mahkemece takdir edilecek ücretleri ile, tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir. Zikredilen madde uyarınca ilgili idare harcı odemekle mukellef. Istanbylda benzer olayda maliye hazinesi yukaridaki madde uyarinca harc odemedi. Şu ozelgeyi de incelemenizi tavsiye ederim. Sayı: B.07.1.GİB.4.10.15.01-2010-HK-475/-13 Tarih: 01/03/2011 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sayı : B.07.1.GİB.4.10.15.01-2010-HK-475/-13 01/03/2011 Konu : Kamulaştırma işlemlerinde tapu harcı İlgide kayıtlı özelge talep formunuzdan, kamulaştırma işlemleri sırasında tapu tescil işlemlerinin harçtan muaf olup olmadığı hususunda görüş istenildiği anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, 492 Sayılı Harçlar Kanununun 57 nci maddesinde, "Tapu ve Kadastro işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanları, tapu ve kadastro harçlarına tabidir." denilmektedir. 492 Sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin 6/a fıkrasında, ifraz veya taksim veya birleştirme işlemlerinde kayıtlı değerler üzerinden binde 9,9 oranında, aynı tarifenin 20/a fıkrasında ise, gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün emlak vergisi değeri üzerinden (cebri icra ve şuyuun izalesi hallerinde satış bedeli, istimlaklerde takdir edilen bedel üzerinden) devir eden ve devir alandan ayrı ayrı binde 16,5 oranında harç alınacağı hükmü bağlanmıştır. Aynı Kanunun 59/a maddesinde, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerin iktisap edecekleri gayrimenkullerin ve sair ayni hakların tescili, şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinlerinin harçtan müstesna olduğu, 123 üncü maddesinde de, "Özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle, istisna edilen işlemlerden harç alınmaz." hükmü yer almaktadır. Yukarıda belirtilen Kanun hükümlerine göre, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 492 sayılı Kanunun 59/a maddesi kapsamında sayılan genel bütçeli idareler arasında bulunduğundan, kamulaştırma nedeniyle Genel Müdürlükten tapu harcı aranılmaması gerekmektedir. Öte yandan; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 29 uncu maddesinde, "10 uncu madde uyarınca mahkeme heyetinin harcırahları, 15 inci madde uyarınca mahkemece oluşturulan bilirkişilerin ve keşifte dinlenilen muhtarın mahkemece takdir edilecek ücretleri ile, tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir." hükmüne yer verilmiştir. Buna göre, 2942 sayılı Kanun hükümleri gereği gayrimenkulü kamulaştırılan kişilerin ödemesi gereken tapu harcını kamulaştırmayı yapan idarenin ödemesi gerekmekle birlikte Genel Müdürlüğünüz 492 sayılı Harçlar Kanununun 59/a maddesine göre harçtan muaf olduğundan, Genel Müdürlüğünüzden herhangi bir harç aranılmaması gerekir. Bilgilerinize rica ederim. Vergi Dairesi Başkanı V. (*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir. (**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir. (***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.

Sizinle bu yazdıklarınız konusunda tamamen mutabıkım. Ancak sorun şu ki, ortada Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilmiş bir kamulaştırma tescil kararı olmadığından, Tapu'ya bunun da bir tür kamulaştırma olduğunu anlatamıyoruz. Keza İdare'ye de anlatamıyoruz. Çünkü mevzuatta karşılığı yok. Kafalarında bir yere oturtamadıkları için ileride sorun olur korkusuyla işi zora sokuyorlar.

Kamulaştırmasız el atma işleminde tapu harcı.
Tarih : 06.12.2016
Yayın Dönemi : Ocak 2017

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergilir Grup Müdürlüğü

Sayı: 66813766-140[57-2016-39]-106135

06.12.2016

Konu: Kamulaştırmasız el atma işleminde tapu harcı.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden, ... Milli Eğitim Bakanlığının yaptığı kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan dava sonucunda, ... sayılı kararı gereğince Milli Eğitim Bakanlığı adına tapuda yapılacak tescil işlemi sırasında müvekkillerinizden harç aranılıp aranılmayacağı hususunda görüş sorulduğu anlaşılmıştır.

492 sayılı Harçlar Kanununun 57 nci maddesinde, tapu ve kadastro işlemlerinden bu Kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanların tapu ve kadastro harçlarına tabi olduğu, Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin "I-Tapu İşlemleri" başlıklı bölümünün I-20/a fıkrasında ise, gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden (Cebri icra ve şüyuun izalesi hallerinde satış bedeli, istimlaklerde takdir edilen bedel üzerinden) devir eden ve devir alan için ayrı ayrı nispi harç alınacağı hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 59/a maddesinde, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerin iktisap edecekleri gayrimenkullerin vesair ayni hakların tescili, şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinleri işlemlerinin harçtan istisna tutulacağı, 123 üncü maddesinde özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişiler ile istisna edilen işlemlerden harç alınmayacağı hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 29 uncu maddesinde; "... tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir." hükmü yer almaktadır.
Konu ile ilgili olarak, Bakanlığımızca yayımlanan 1987/1 Seri No'lu Harçlar Kanunu İç Genelgesinde; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre yapılan kamulaştırmalarda, kamulaştırma işlemleri dolayısıyla malı rızası dışında kamulaştırılan kişiye ayrı bir mali yük yükletilmemesi amacıyla anılan Kanunun 29 uncu maddesinde yer alan hüküm uyarınca gayrimenkulü kamulaştırılan kişilerin ödemesi gereken tapu harcının ve kamulaştırma ile ilgili sair giderlerin idare tarafından ödeneceği belirtilmiştir.

Öte yandan, "Kamulaştırmasız el atma" bir kamu tüzel kişisinin özel mülkiyette bulunan bir taşınmazı kamulaştırma işlemi yapmaksızın fiilen işgal etmesi olup hem Anayasaya hem de kanuna aykırılığı dolayısıyla hukuka aykırı bir fiildir. Kamulaştırmasız el atma işlemi, hukuki mahiyeti itibariyle kamulaştırmadan tamamen farklı olup, haksız bir fiildir. Bu itibarla, kamulaştırmasız el atma işlemi diğer bir ifadeyle, haksız el atma işlemi nedeniyle ilgilisine ödenmesine hükmedilen meblağın, Kamulaştırma Kanunu çerçevesinde değil, Borçlar Kanununun haksız fiile ilişkin hükümleri kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eki İzmir 2. İdare Mahkemesinin … tarih ve … esas, … sayılı kararının tetkikinden, … ili, … ilçesi, … Mah., … ada, … sayılı parselin ilkokul alanı olarak ayrılması işleminin kamulaştırmasız hukuki bir el atma işlemi olduğu anlaşılmıştır.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, hukuki mahiyeti itibariyle kamulaştırma olarak kabul edilmesine imkan bulunmayan kamulaştırmasız el atma işleminde, … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parselde kayıtlı arsa vasıflı taşınmazın, tapuda yapılacak tescil işlemleri sırasında genel bütçeli idare konumunda bulunan Milli Eğitim Bakanlığından, 492 sayılı Harçlar Kanununun 59/a maddesi gereğince harç aranılmaması, ancak devreden taraf olan müvekkillerinizden aynı Kanuna ekli (4) sayılı tarifenin I-20/a fıkrası gereğince harç aranılması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.






(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.