Borcu Karşılamaktan Çok Uzak Miras Hissesi Nedeniyle Alacaklının Ortaklığın Giderilmesini İstemesi

Değerli Arkadaşlar;

22 kişinin miras yoluyla hissedar olduğu bir taşınmaz var.

Mirasçılardan birinin hissesi borcu nedeniyle haczedilmiş ve alacaklı İİK.m. 121 gereğince ortaklığın giderilmesi davası açmış.

Borçlu mirasçının hissesi 1/84

Taşınmazın piyasa değeri 300.000.-TL ve bu bedelden satıldığı varsayılsa borçlu mirasçının hissesine düşecek miktar yaklaşık 3.500.-TL.

Borcu ise 140.000.-TL

Diğer mirasçılar manevi değeri nedeniyle taşınmazın satılmasını istemiyorlar.

Satışı engellemek için neler yapılabilir?

Alıntı: Yazan Ceşenkul Değerli Arkadaşlar; 22 kişinin miras yoluyla hissedar olduğu bir taşınmaz var. Mirasçılardan birinin hissesi borcu nedeniyle haczedilmiş ve alacaklı İİK.m. 121 gereğince ortaklığın giderilmesi davası açmış. Borçlu mirasçının hissesi 1/84 Taşınmazın piyasa değeri 300.000.-TL ve bu bedelden satıldığı varsayılsa borçlu mirasçının hissesine düşecek miktar yaklaşık 3.500.-TL. Borcu ise 140.000.-TL Diğer mirasçılar manevi değeri nedeniyle taşınmazın satılmasını istemiyorlar. Satışı engellemek için neler yapılabilir?

Satışa çıkacak yer Tarım arazisi ise il/ilçe tarım müdürlüğünden satılabilir izninin alınması gerekir. Satışa engel bir durum yoksa satışı durdurmak için tek yok alacaklının alacağını vermektir.

Yer tarım arazisi değil, üç neslin doğup büyüdüğü bahçeli bir ev.

Ben şöyle bir yol izlemeyi düşünüyorum.

Diğer mirasçılar olarak ortaklığın giderilmesi davasında tespit edilen muhammen bedel üzerinden borçlu mirasçı hissesine düşecek bedeli peşinen mahkeme veznesine depo ederek borçlu hissesinin diğer mirasçılar adına tescilini, bir nevi hisse satışına izin verilmesini mahkemeden talep edeceğim.

Şu durumda alacaklının satış istemekte bir hukuki yararı kalmayacak.

Alacaklının alacağı ile borçlunun miras hissesi arasındaki oransızlık ve satış satış için yapılacak giderler(külfet) ile alacaklının kavuşacağı alacak miktarı ( yarar) arasındaki oransızlık düşünüldüğünde, alacaklının satış istemekte ısrar etmesinin hakkın kötüye kullanılması olarak nitelendirileceğini de vurgulayarak hakimden TMK.m. 2 gereğince satış talebinin reddine karar verilmesini talep edeceğim.

I.Dürüst davranma
TMK Madde 2 - Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır.
Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.

Bence TMK. m. 2/2 hakimin takdir yetkisini kullanması için güçlü bir dayanak, hakimin takdir yetkisini kullanmasına engel olacak bir hüküm de bilmiyorum.

Ne dersiniz?

Alıntı: Yazan Ceşenkul Yer tarım arazisi değil, üç neslin doğup büyüdüğü bahçeli bir ev. Ben şöyle bir yol izlemeyi düşünüyorum. Diğer mirasçılar olarak ortaklığın giderilmesi davasında tespit edilen muhammen bedel üzerinden borçlu mirasçı hissesine düşecek bedeli peşinen mahkeme veznesine depo ederek borçlu hissesinin diğer mirasçılar adına tescilini, bir nevi hisse satışına izin verilmesini mahkemeden talep edeceğim. Şu durumda alacaklının satış istemekte bir hukuki yararı kalmayacak. Alacaklının alacağı ile borçlunun miras hissesi arasındaki oransızlık ve satış satış için yapılacak giderler(külfet) ile alacaklının kavuşacağı alacak miktarı ( yarar) arasındaki oransızlık düşünüldüğünde, alacaklının satış istemekte ısrar etmesinin hakkın kötüye kullanılması olarak nitelendirileceğini de vurgulayarak hakimden TMK.m. 2 gereğince satış talebinin reddine karar verilmesini talep edeceğim. I.Dürüst davranma TMK Madde 2 - Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz. Bence TMK. m. 2/2 hakimin takdir yetkisini kullanması için güçlü bir dayanak, hakimin takdir yetkisini kullanmasına engel olacak bir hüküm de bilmiyorum. Ne dersiniz?

Anlattığınız şekilde olmaz. Çünkü gayrimenkulün kaça satılacağını kimse bilemez. Açık artırmada belki muhammen bedelin 10 katına satılacak. Bunu kimse bilemez. Söylediğiniz şekilde bir uygulamada bildiğim kadarıyla yoktur.

Merhaba,

Sadece miras hissesinin satışına ilişkin yargıtay kararı buldum umarım işinize yarar.iyi çalışmalar.

T.C.

YARGITAY

14. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2014/7183

K. 2014/10805

T. 2.10.2014

• YETKÝ BELGESÝNE DAYANILARAK AÇILAN ORTAKLIÐIN GÝDERÝLMESÝ DAVASI ( Borçlunun Dava Konusu Taþýnmazda Paydaþ Durumunda Bulunduðu - Haczedilen Payýn Doðrudan Ýcra Yoluyla Satýþýnýn Ýstenebileceði/Dava Açmada Hukuki Yarar Bulunmadýðýndan Davanýn Reddedilmesi Gerektiði )

• HACZEDÝLEN PAYIN DOÐRUDAN ÝCRA YOLU ÝLE SATIÞININ ÝSTENEBÝLMESÝ ( Yetki Belgesine Dayanýlarak Ortaklýðýn Giderilmesi Davasý Açýldýðý/Borçlunun Dava Konusu Taþýnmazda Paydaþ Durumunda Bulunduðu - Haczedilen Payýn Doðrudan Ýcra Yoluyla Satýþý Ýstenebileceðinden Dava Açmada Hukuki Yarar Bulunmadýðý/Davanýn Reddedileceði )

• HUKUKÝ YARAR PRENSÝBÝ ( Yetki Belgesine Dayanýlarak Ortaklýðýn Gideirlmesi Davasý Açýldýðý/Borçlunun Dava Konusu Taþýnmazda Paydaþ Durumunda Bulunduðu - Haczedilen Payýn Doðrudan Ýcra Yoluyla Satýþý Ýstenebileceðinden Dava Açmada Hukuki Yarar Bulunmadýðý/Davanýn Reddedilmesi Gerektiði )

5403/m. 8

2004/m. 121

ÖZET : Dava, yetki belgesine dayalý olarak açýlan ortaklýðýn giderilmesi isteðine iliþkindir.

Borçlu ( davalý ) satýþýna karar verilen taþýnmazda paydaþ durumundadýr. Alacaklý ( davacý ) tarafýndan borçlunun haczedilen payýnýn doðrudan icra yolu ile satýþý istenebileceðinden alacaklýnýn bu parsel yönünden ortaklýðýn giderilmesi davasý açmasýnda hukuki yararý kalmamýþtýr. Bu itibarla mahkemece davanýn reddi gerekir.

DAVA : Davacý vekili tarafýndan, davalýlar aleyhine 07/01/2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklýðýn giderilmesi istenmesi üzerine yapýlan duruþma sonunda; davanýn kýsmen kabulüne dair verilen 01/10/2013 günlü hükmün Yargýtayca incelenmesi davalý H. Ö. vekili tarafýndan istenilmekle süresinde olduðu anlaþýlan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kaðýtlar incelenerek gereði düþünüldü:

KARAR : Dava, 2004 sayýlý Ýcra ve Ýflas Kanununun 121. maddesi uyarýnca alýnan yetki belgesine dayalý olarak açýlan ortaklýðýn giderilmesi isteðine iliþkindir.

Davacý vekili, dava konusu beþ adet taþýnmazýn ortaklýðýnýn satýþ sureti ile giderilmesini talep etmiþtir.

Davalý H. Ö., davalý ve borçlu O. Ö.'ýn sadece 175 parsel sayýlý taþýnmazda payýnýn bulunduðunu, diðer parseller yönünden davanýn reddini savunmuþtur.

Mahkemece davanýn kýsmen kabulüne, 175 parsel sayýlý taþýnmaz yönünden ortaklýðýn satýþ suretiyle giderilmesine, diðer taþýnmazlar yönünden feragat nedeniyle davanýn reddine karar verilmiþtir.

Hükmü, davalý H. Ö. vekili temyiz etmiþtir.

5578 Sayýlý Kanunla deðiþtirilen 5403 Sayýlý Toprak Koruma ve Arazi Kullanýmý Kanununun 8. maddesi gereðince bölünemez büyüklükteki tarým arazilerinin mirasa konu olmalarý ve üzerlerinde her ne sebeple gerçekleþmiþ olursa olsun birlikte mülkiyetin mevcut olmasý durumunda bu arazilerin ifraz edilemeyeceði, paylarýn 3. þahýslara satýlamayacaðý, devredilemeyeceði hükmü mevcutken, 5403 Sayýlý Kanunun 8. maddesinde 30.04.2014 tarihli ve 6537 Sayýlý Kanunun 4. maddesi ile yapýlan deðiþiklikle "Tarým arazileri Bakanlýkça belirlenen büyüklüklerin altýnda ifraz edilemez, hisselendirilemez, Hazine taþýnmazlarýnýn satýþ iþlemleri hariç olmak üzere pay ve paydaþ adedi artýrýlamaz..." þeklinde düzenleme yapýldýðýndan artýk asgari tarýmsal arazi büyüklüklerinin altýndaki arazilerde de payýn üçüncü þahýslara satýþý ve devri mümkün hale gelmiþtir. Somut uyuþmazlýkta, borçlu ( davalý ) Salim oðlu O. Ö. satýþýna karar verilen 175 parsel sayýlý taþýnmazda 1/5 oranýnda paydaþ durumundadýr. Yukarýda bahsedilen yasal deðiþiklikle alacaklý ( davacý ) Þ. B. tarafýndan borçlu O. Ö.'ýn haczedilen payýnýn doðrudan icra yolu ile satýþý istenebileceðinden alacaklýnýn bu parsel yönünden Ýcra ve Ýflas Kanununun 121. maddesi gereðince ortaklýðýn giderilmesi davasý açmasýnda hukuki yararý kalmamýþtýr. Bu itibarla mahkemece davanýn reddi gerekirken yazýlý þekilde hüküm kurulmasý doðru görülmemiþtir.

SONUÇ : Yukarýda açýklanan nedenlerle davalý H. Ö. vekilinin temyiz itirazlarýnýn kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peþin yatýrýlan harcýn istek halinde yatýranlara iadesine, 02.10.2014 tarihinde oybirliði ile karar verildi.

Öncelikle ilginiz için teşekkürler.

Yukarıdaki Yargıtay kararında sanırım müşterek mülkiyet söz konusu.

Oysa bizim olayımızda iştirak halinde mülkiyet var.

Ben de iştirak halinde mülkiyeti müşterek mülkiyete dönüştürerek sadece borçlu mirasçının hissesinin satışını sağlayarak tüm taşınmazın satılmasına engel olmayı düşündüm.

Ancak:

Bilindiği gibi iştirak halinde mülkiyeti müşterek mülkiyete dönüştürmenin iki yolu var:

Birincisi idari bir işlem: Kadastro Kanununun 3. maddesine göre mirasçılardan biri tapuya başvurarak mirasçıların hisseleri oranında tapu tescilini talep edebiliyor. Bunun üzerine tapu müdürlüğü tüm mirasçılara tebligat çıkararak bir itirazları varsa bildirmeleri ya da ortaklığın giderilmesi davası açmaları için süre veriyor. Tüm mirasçılar müşterek mülkiyeti talep ediyorlarsa (itiraz etmezler ve ortaklığın giderilmesi davası açmazlarsa) müşterek mülkiyet hükümlerine göre tapu tescilini gerçekleştiriyor.

İkinci yol ise iştirak halinde mülkiyetin müşterek mülkiyete dönüştürülmesi için dava açmak. Bu durumda da idari işlemde olduğu gibi diğer hissedarların verilen sürede itiraz etmemeleri ve ortaklığın giderilmesi davası açmamaları gerekiyor.

Bizim olayımızda hissedarların hiçbiri ne itiraz ediyor ne de ortaklığın giderilmesi davası açıyor.

Ancak borçlu mirasçının alacaklısı tarafından İİK m.121 gereğince açılmış bir ortaklığın giderilmesi davası var.

Bu durumda borçlu mirasçının alacaklısı tarafından İİK m.121 gereğince açılan ortaklığın giderilmesi davasının iştirak halinde mülkiyetin müşterek mülkiyete dönüştürülmesine engel olacak nitelikte bir dava -hissedarlar tarafından açılan ortaklığın giderilmesi davası olarak nitelendirilip nitelendirilmeyeceği- olup olmadığından emin değilim. Bu nedenle bu tereddütlü durumdan uzak durarak çözüm bulmaya çalışıyorum.

Değerli meslektaşım Av.Murat Kılıç'ın düşünceleri teknik olarak doğru, söz konusu taşınmaz ihalede muhammen bedelden çok daha yüksek bedele alıcı bulabilir.

Büyük olasılıkla satış isteyen alacaklı vekili de böyle bir savunma yapacak. Ben de tüm diğer mirasçılar adına satışa girip borçlu mirasçının hissesini muhammen bedelin %40'ına alacağım.Alacaklı da borçlu mirasçının hissesine düşen 1.400.-TL ile yetinmek zorunda kalacak.. Satış masrafları, paylaştırma masrafları v.s..... Onca emek, zaman ve para harcandıktan sonra gerçekte varılacak sonuç ise bu.