Bozma-İkinci Tanık listesi-Usuli Müktesep hak

Vekalet ile satılan taşınmazların bedellerinin asile ödenmediği iddiasıyla açılan tazminat davasında,davanın reddine dair karar davacı temyizi üzerine bozulmuştur.

Bozma kararında "Davalı,taşınmaz bedelini ödediğini ispet edememiştir.Tarafların yakın akraba oldukları da gözönüne alınarak tarafların iddia ve savunmalarını ispat için gösterecekleri tüm delilleri sorulup toplanması ve hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi " denmektedir.

Bozma kararından evvel taraflar tüm delillerini ve tanık listelerini vermiştir.Davada taraf tanıkları dinlenmeden hüküm kurulmuştur.

Yerel mahkeme,bozmaya uymuş, "Bozma ilamı doğrultusunda tüm delillerin sunulması için 10 gün kesin mehil " vermiştir.Kesin mehil üzerine davalı "İkinci bir delil listesi ve ilk tanık listesinde yer almayan ikinci bir tanık listesi" sunmuştur.

HUMK 274. maddeye göre "Taraflar yargılamada ikinci tanık listesi veremez ".Bu husus kamu düzeninden olup,mahkemece resen nazara alınır.

Bu durumda ikinci tanık listesi verilemeyeceği ve bu hususun kamu düzeninden olduğu hususları ile Yargıtay bozma kararında bildirilen tüm delillerin toplanması hususları birlikte değerlendirildiğinde bu bozma kararına uyulması ile davacı lehine usuli müktesep hak doğmuştur.

Bu hak gereği bozmaya uyan mahkeme, bozma kapsamı doğrultusunda araştırma yapacaktır.

Kamu düzeninden sayılan ikinci tanık listesi verememe kuralı ve yine kamu düzeninden sayılan hususlarda usuli müktesep hak doğmayacağına ilişkin Yargıtay kararları bulunmaktadır.

Yukarıdaki açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde ,
1-Yerel mahkemece,sadece ilk tanık listesi ile bildirilen tanıkların dinlenmesi gerekmez mi ?
2-Bozma kapsamı ve ilk tanık listesi gözönüne alındığında,yeni tanık listesinin verilmesi mümkün müdür?
3-Bozmaya uyulması ile "Tarafların tüm delillerinin sorulup toplanması " şeklindeki bozma kapsamı, davalı lehine usuli müktesep hak doğurmuş mudur?Davalı yeni delil bildirebilir mi ?

Saygılarımla

Sayın Dülger,

İkinci tanık listesi ibrazı usul ekonmisi ve kamu düzeniyle ilgili olduğundan, mümkün değildir. Salt bu nedenle yani, ikinci tanık listesi verilmesi ve bu tanıkların dinlenmesi dahi bozma nedenidir. Karşı yan muvafakat etse dahi ikinci tanık listesindeki tanıklar dinlenemez. Yine, "tarafların tüm delillerinin sorulup toplanması" ibaresi davalı lehine usuli müktesep hak doğurmaz; zira ikinci tanı listesi verme yasağı sizin de belirttiğiniz gibi kamu düzenindendir.

Ne var ki, daha önceki tanık listesinde adı geçmeyen ama adı bir şekilde dava dışı kişi vb şekilde dosyada geçen kişiler tanık olarak dinlenebilir zira hakim bu kişileri resen de dinlemeye karar verebilir.Yine, dava konusu dışındaki bağlantılı bir vakıa hakkında da yeni tanıklar dinlenebilir.


Kolay Gelsin

Alıntı: Yazan Av. Bülent Sabri Akpunar Sayın Dülger, İkinci tanık listesi ibrazı usul ekonmisi ve kamu düzeniyle ilgili olduğundan, mümkün değildir. Salt bu nedenle yani, ikinci tanık listesi verilmesi ve bu tanıkların dinlenmesi dahi bozma nedenidir. Karşı yan muvafakat etse dahi ikinci tanık listesindeki tanıklar dinlenemez. Yine, "tarafların tüm delillerinin sorulup toplanması" ibaresi davalı lehine usuli müktesep hak doğurmaz; zira ikinci tanı listesi verme yasağı sizin de belirttiğiniz gibi kamu düzenindendir. Ne var ki, daha önceki tanık listesinde adı geçmeyen ama adı bir şekilde dava dışı kişi vb şekilde dosyada geçen kişiler tanık olarak dinlenebilir zira hakim bu kişileri resen de dinlemeye karar verebilir.Yine, dava konusu dışındaki bağlantılı bir vakıa hakkında da yeni tanıklar dinlenebilir. Kolay Gelsin

BÜLENT BEY bır davada hernekadar ıkıncı tanık listesi verilmez diye HUMK da madde bulunmakta isede söz konusu maddeyi aynı olaya ilişkın ıkıncı kez tanık listesi verilemez olarak algılamak gerekmetedir. Başka bır ifade ile acılmıs olan davada aynı olaya degil farklı olaya ilişkin ikinci tanık listesı verılebılır...
SAYGILARIMLA

Gamze HANIM;
1-Açılmış olan bır davada farklı olaya ilişkın ıkıncı tanık listesi verilmiş olmakla bırlıkta hakım bu ıkıncı tanıkl lıstesını dıkkate alarak ve tanıkları dınleyerek karar vermiş ise bu husu bozma sebebi degildir. Lakin verilmiş olan tanık listesı aynı olaya ılıskın olmakla bırlıkte ıkıncı tanık lıstesı nıtelıgını taşıyorsa ve mahkme ıkıncı tanık listesınıde dıkkate alıp tanıkları dınleyerek karar veriyor ise bu husu MUTLAK BOZMA sebebidir. Çünkü aynı olaya ilişkın ıkıncı tanık listesi verilememesi kamu düzenine ilişkindir. Aynı olaya ilişkin ıkıncı tanık lıstesı verılmesı yasagınında kamu duzenıne aykırılık olarak sayılmasının Gerekçesı ise davada taraflardan bırının aynı olaya ilişkın ikinci tanık listesı vermesi;maddi gerçegi ortaya cıkarmak amaclı olmayıp, davayı gereksız yere uzatmak istemesi ve bununda mahkemelerin iş yükünü artıracagından kaynaklanmaktadır.Umarım ve ümit ederim ki
sorduğunuz soruya tam olarak cevap alabilmişsinizdir.

Sayın Dülger,

Yargıtay Kararları Dergisinin temmuz 2000 sayısında yer alan , 8. HD, 7.03.2000 TARİH VE 1999/8231 e VE 2000/1962 k SAYILI kararına göre;

" .... davacı taraf bozmadan önce 5.5.1998 havale tarihli dilekçe ile üç kişilik tanık listesi vermişlerdir. Bunlaradn Haci bozmadan önce dinlenmişlerdir. Diğer tanıklar ne bozmadan önce ne bozmadan sonra dinlenmişler, bozmadan sonra davacı taraf beş kişilik yeni bir tanık listesi vermiştir. Bu yeni listedeki tanıklar HUMK.m.274'e aykırı olarak dinlenmişlerdir. Zira, bir olay hakkında tanık listesi verildikten sonra bu tanık listesinde gösterilmeyen kimseler açıklanan yasa hükmüne tanık olarak dinlenemez ve ikinci tanık listesi de verilemez. İkinci tanık listesi verme yasağı kamu düzeni ile ilgilidir. Çünkü bu yasa yargılamanın sürüncemede bırakılmasını önlemek ve mahkemenin işini azaltmak için çıkarılmıştır. Bu nedenle karşı tarafın muvafakati ile dahi mahkeme ikinci tanık listesindeki tanıkları dinleyemez. (HGK, 15.5.1963 T 5/11-16) HUMK'nun 274. maddesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun açıklanna içtihatında belirtilen ikinci liste yasağına rağmen yeniden tanık dinletmek suretiyle bozma kararında açıklanan hususlarad araştırma yapılması isabetsizdir. Mahkemece yapılacak iş, davacı tarafın bozmadan önceki listede vermiş olduğu ve dinlenmeyen tanıkları dinlenmesinden vazgeçilmediğine göre 5.5.1988 havale tarihli dilekçedeki davacı tanıkların bozma ilamında belirtildiği ve taraf iddia ve savunmalarına uygun şekilde dinlenerek sonucuna göre karar verilmesinden ibarettir."

yani bozma kararı verilmiş olsa bile daha önceki liste dışında tanık dinlenemez.

Sayın Adnan Koray ve Sn.Alper Uysal,

Olayda yeni bir vaka,olay,ilişki ileri sürülmediğinden sana göre ikinci tanık listesi verilemez.Bu husus hem Yargıtay için hem de yerel mahkeme için resen gözönüne alınmalıdır.

Yargıtay bozma kapsamında "Tüm delilleri sorulmalı ve gerekirse tanık dinlenmeli " şeklindeki açıklama bana göre,davalının bozmadan önce dinlenmeyen ve hükme esasda bu sebeble alınamayan tanıkları için düşünülmeli ve kamu düzeninden sayılan hususlar da usuli müktesep hak olarak değerlendirilmeyeceğinden "İkinci tanık listesi verilmesi " engellenmelidir.

Karar ve açıklamalarınız için teşekkür eder, saygılar sunarım.

Soruyla ilgili olarak :

"Yargıtay bozma ilamına mahkemece uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Oysa 9.5.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da açıklandığı üzere bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması halinde kendisi için o kararda belirtilen şekilde inceleme yaparak yine o kararla belirtilen hukuksal esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü ortaya çıkar. Usulü kazanılmış hak olarak tanımlanan bu durum mahkemeye hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararındaki esas çerçevesinde işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirir. Usulü kazanılmış hakkın zedelenmemesi için bozmada işaret edilen hususların noksansız olarak yerine getirilmesi gerekir. Ne var ki mahkeme az yukarıda açıklanan bozma ilamında işaret edilen hususları noksansız olarak yerine getirmemiştir. Dairemizce verilen ve sayısı belirtilen bozma ilamına uyulduğuna göre, bozma ilamı gereğince inceleme yapılmak ve akdi ilişkisinin kanıtlanması yönünden gerekirse davacıya yemin hakkı hatırlatılarak sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken HUMK.nun 274. maddesindeki tanık listesi yasağına aykırı olarak ve HUMK.nun 289. maddesine göre davalının muvafakati olmaksızın dinlenen tanık beyanlarına dayanarak akdi ilişkinin varlığının kabulü ile yazılı şekilde hüküm verilmesi doğru olmamış ve hükmün bozulması gerekmiştir."(Y.15 HD, 2004/2470 E. 5185 K 19.10.2004 T)