Hukukta Staj Rotasyonu - 2 -

Değerli üyeler

Bu bölümde, şu an uygulamasi halen sürdürülmekte olan Mimari Stajda Rotasyon Programi'nin Uygulamalar Raporunu aynen aşağıya ekliyorum.

Lütfen "Mimar, mimari ya da mimarlik" sözcüğü geçen yerleri; "hukukçu, hukuk,..." olarak okumaya çalışınız.

Böylelikle diğer bölümlerde birlikte daha rahat bir iletişim kurabilme olanağı elde edebileceğiz.

Sevgi ve Saygilarimla
Metin Karadag

---------

Mimarlık ve Eğitim Kurultayı
3 – 4 – 5 Aralık 2001
Yıldız Teknik Üniversitesi

MİMARİ STAJDA ROTASYON PROGRAMI
Uygulamalar Raporu:

Staj konusunda her bir okul yalnızca kendi öğrencilerinin sorunları ile uğraşmaktayken; “varsayım olarak bile olsa” Mimarlar Odası, bütün okulların mimarlık öğrencilerinin sorunları ile sürekli uğraşmak zorundadır.

Mimarlar Odası’nın üyeleriyle yaptığı anketler veya kendiliğinden gelen başvurularla, öğrencilere staj yeri sağlanması konusu, öteden beri sorunlu alanlardan biridir.

Diğer yandan bu alanda kayda geçmeyen sorunlar ve çözüm sağlama çalışmaları da başlı başına bir zaman ve enerji gerektirmektedir...

Oysaki yaşadığımız staj ve staja bağlı sorunların kökeninde; sorunun asıl sahiplerinin, sorunların çözümüne katkı ve katılımlarının sağlanamaması yatmaktadır.

Bu düşünceden hareketle, Şubemizce başlatılan ve 35. Donem Çalışma Raporunda da yer alan, Mimari Stajda Rotasyon Program Taslağı çalışmasıyla; mimarlık eğitimi sürecine paralel olarak, “bu alanda var olan olanakların daha verimli bir biçimde yeniden değerlendirilmesi amaçlanmıştır...”

"Eğitim sürecinin öznesi" olan öğrenciye doğrudan sunulabilecek her türlü katkının eğitime de katkı sağlayacağı düşünülerek; bu alanda farklı bir öneri getiren Mimari Stajda Rotasyon Programı ortak çalışmaları başlatılmıştır.

Yasa, yönetmelik ve yönergelerde temel ya da ek değişiklikler talep etmeksizin; Oda(1) , Üyeler, Mimarlık Fakülteleri, Öğrenciler, Mimarlık Vakfı Enstitüsü ve Yapı Sektörü'nün yeni bir anlayış çerçevesinde bir araya gelmesinin ilk adımları atılmıştır.(2)

Yapı olarak, sorunun asıl sahibi olan mimar adaylarının; sorunun çözümünde de yetkinleşmesine olanak sunabilen “öğrenen organizasyon” yapılanması tercih edilmiştir. Böylece süreç içinde edindikleri deneyimlerle paralel olarak getirecekleri öneriler, içinde bulundukları yapılanmada ortaya çıkabilecek öngörülememiş sorunları giderebileceklerdir.

Bu ve benzer düşüncelerle, ilgili Şube komisyonunda olgunlaştırılan ve bir yıla yakın bir süredir de hazırlıkları devam eden(3) Mimari Stajda Rotasyon Programı çalışması; Mimarlık Fakültelerimize sunulmuş; katkı ve katılımları beklenmiş ve olumlu yanıtlar alınmıştır.


Gelişim süreci olarak, ilk aşamada:...

Dört büyük üniversitemizin bir önceki dönem görev yapan Mimarlık Fakülteleri Dekanları’na (4) aynı anda yapılan başvuru üzerine ortak bir toplantı düzenlenmiştir...

Toplantıya üç (5) okulumuzun Staj Komisyonlarını temsilen değerli hocalarımız (6) katılmışlar ve Şubemiz sürekli çalışma komisyonlarından olan Mimarlık Eğitim ve Kültür Araştırmaları Kurulu’nca (EKA) hazırlanmış olan, “Mimari Stajda Rotasyon Programı Taslağı” görüşülmeye başlanmıştır.

Mimari Stajda Rotasyon Programı Koordinasyon Kurulu (7) adı altında peşpeşe yapılan dört ayrı toplantı sonucunda; “MSR Programı’nın test edilmesi amacıyla, mimarlık bölümü öğrencileri ile birlikte çalışma başlatılması...” kararı alınmıştır.

Bu karar üzerine; 05 Nisan 2000’de İTÜ – 109 numaralı salonda; 21 Nisan 2000’de YTÜ-Oditoryumu’nda ve 15 Mayıs 2000’de MSÜ Oditoryumu’nda mimarlık öğrencileriyle birlikte birer bilgilendirme ve forum toplantısı yapılmıştır.

( Benzer toplantılar 13 Kasım 2001’de MSÜ Oditoryumu’nda; 20 Kasım 2001’de İTÜ – 109 numaralı salonda ve 27 Kasım 2001’de YTÜ Oditoryumu’nda tekrar edilmiştir... Ancak bu kez bilgilendirmeler çalışan ve üreten MSR gruplarındaki aday mimarlar tarafından gerçekleştirilmiştir... )

İlk forum toplantılarının sonuçları, 5. kez yapılan “Mimari Stajda Rotasyon Programı Koordinasyon Kurulu” toplantısında değerlendirilerek; ulaşılan olumlu sonuç ve gelişmeler üzerine, “MSR Programı’nın uygulamaya devam etmesi için gerekenlerin yapılması...” kararı alınmıştır.

Çalışmalara İstanbul’da bulunan diğer okulların ( Beykent, Yeditepe ve İstanbul Kültür Üniversiteleri.) mimarlık bölümlerindeki öğrencilerin katılımıyla devam edilmiştir.

Şu an 82 ayrı grup halinde farklı aşamalardaki çalışmalarını sürdürmektedirler. İstanbul’daki tüm mimarlık öğrencilerinin MSR Programı ile tanışma ve katılımları tamamlandığında yaklaşık 240 grup oluşacaktır.

Elektronik ortamda kesintisiz ortak bilgilendirme olanaklarından şu an yararlanabilen öğrenci sayısı 800’e yaklaşmış durumdadır. (7) Her bir öğrenci grubu ayrıca kendi elektronik haber grubu üzerinden grup içi iletişim halindedirler.

Yine mimarlık bölümü öğrencilerinin başvurusu üzerine, yaygınlaşma İstanbul dışına da yönelmiştir.


Gelişim Süreci: “İkinci Aşama”
( Mimar adaylarımızın “Kesintisiz gündem, Mimarlık = 4 x a4 MSR Bültenleri... )

Mimari Stajda Rotasyon Programı’nın gelişim sürecinin ikinci aşamasını; eğitim sürecinin öznesi olan mimar adayı – öğrencilerin, mesleki pratik adına yapmış ya da yapacak oldukları tüm çalışmalarının belgelerini çizim, yazı, resim vb. yollarla “4 x a4” MSR Grup Bültenleri’ne aktarmaya devam ettikleri bu dönem oluşturmaktadır...

Mimar Adayının, mimari gözlem ve ifade gücünü geliştirmesi yönünde; 4 yıllık eğitim süreci ile paralel olarak grubu içerisinde sürekli bir test ortamında kendi kendisini sınaması, deneyimleriyle oluşturduğu izlere bakarak kendinde yeniden oluşturacağı veya seçeceği mesleki kimlik ( ve etik ) gelişimine katkıda bulunması beklenmektedir...

Temel kural olarak “farklı okulların farklı sınıflarında okuyan mimar adaylarının biraraya gelmeleriyle oluşan” MSR Grupları; bu üretken ortamın sağladığı özendirmeler yoluyla ve “kesintisiz bir gündemle” mimarlığı kendilerinde yeniden keşif ve inşa etmeye çalışmaktadırlar...

Hiçbir şekilde grup içi çalışmalarına müdahale edilmemektedir. Bağımsızlık ve özgürlüklerini, yerine getirdikleri sorumluluk anlayışıyla koşut olarak geliştirebilmektedirler...

Gruplar kendi içlerinde edindikleri farklı deneyimlerini paylaşma ve aktarma alışkanlığı geliştirmektedirler.

Artık birbiri ardısıra üretilmeye başlanan “MSR Grup Bültenleri” aracılığı ile öğrenciler, “stajı dört yıl boyunca kesintisiz ve keyifli bir mimarlık eylemi haline getirmeye başlamışlardır...”


MSR Programı uygulama örnekleri ve temel kurallar konusunda:...

Mimari Stajda Rotasyon Programı çalışması, öğrencinin mimarlık eğitimine başlaması ile mezun olduğu tarih arasındaki 4 yıllık ( yaklaşık 48 aylık ) süreci kapsar.

“Farklı okulların farklı sınıfları” kuralına göre ilk adımda gruplar;

İTÜ Öğrencileri: 1.; 2.; 3.; 4. Sınıflardan 1’er kişi
YTÜ Öğrencileri: 1.; 2.; 3.; 4. Sınıflardan 1’er kişi
MSÜ Öğrencileri: 1.; 2.; 3.; 4. Sınıflardan 1’er kişi’ nin

katılımıyla oluşmakta ve bu gruplara sayıları daha az olan Beykent; Yeditepe ve İstanbul Kültür Üniversiteleri öğrencileri birer ikişer katılmaktadırlar...

(Bilgilendirmesi yeni yapılan Bahçeşehir Üniversitesi öğrencilerinin de önümüzdeki günlerde katılımları beklenmektedir.)

Mezun olup gruplardan ayrılanların yerine her yıl okulların birinci sınıflarına yeni kaydolan öğrenciler aynı zamanda var olan gruplara katılabilmektedirler. Böylece ve grup hafızasıyla birlikte grup kimliğinin de oluşması doğal olarak beklenebilir.

Aynı zamanda eğitim sürecinde edindiği mesleki teorik bilgiyi "unutmasına fırsat vermeden, hemen test edebilme olanağı sağlayan" özelliği ile MSR çalışmalarından beklentimiz; öğrencinin staj kavramını birinci sınıfa başladığı ilk günden itibaren benimseyip içselleştirerek, öğrenen bir organizasyon içinde “sorun çözme kabiliyetini” geliştirmesine olanak sağlamasıdır...


Grup içi çalışmalarında:...

Temel olarak "basit ve tek bir yapı modelinin" yatayda çoğaltılması şeklinde tüm mimarlık öğrencilerini kapsaması hedeflenen Mimari Stajda Rotasyon Programı uygulaması; öğrencilerin "sorun çözme kabiliyetini geliştirme grupları" olarak ilişkilenmesiyle çalışmaya başlarlar.

Grup içerisinde "durum tespiti" ile ortaya çıkan "birey ve grup ihtiyaç programı"; öncelik durumuna göre çözülmesi gereken sorunlar sıralamasıyla kendi çalışma programı halini alır.

Böylece grup içerisinde geliştirilecek (7) çözümlerle "elenen sorunlar" dışında kalanlar; genel bir sorun alanı olarak Mimari Stajda Rotasyon Programı’nı genel konularını oluşturur.

Bu gelişmelerin bir işareti olarak da hiçbir deneyimi olmasa bile tüm mimar adaylarının yılda bir ya da iki kez bir işe girerken istenen cv / özgeçmiş belgelerini grup arkadaşlarına sunmaktadırlar.

Bu aynı zamanda ne istediğini bilen mimar adayının “kaliteye talep etme kalitesi” bilincinin gelişim sürecini de yansıtmaktadır.

Böylece MSR sürecinden geçen öğrenci esas stajına "yetkin bir mimar adayı" olarak başlayabileceğinin işaretlerini kendi msr gruplarında şimdiye kadar yaptıkları işlerden alıyoruz...


Örnek bir kazanım olarak, herhangi bir staj yerinde çalışmasını tamamlayan mimar adayı o işyerini grup içi ya da dışından bir başka arkadaşına mutlaka devir teslim ederek mevcut olanakların yitirilmemesine katkıda bulunmaktadır...

MSR Programı çalışmalarında şu ana kadar duyulan en büyük eksiklik, okullarımızda değerli hocalarımızın öğrencilerini bu çalışmalar hakkında teşvik edici yönde destekleridir.

Bu konuda kendilerine yeterince bilgi ulaştıramadığımız düşüncesiyle özeleştirimizi sunuyor ve sadece her gördüklerinde tüm öğrencilerinden “yeni sayı bültenlerini isteyerek...” beklediğimiz desteklerini esirgemeyeceklerine inanıyoruz.

Saygılarımızla
Metin Karadağ

Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi,
Mimarlık Eğitim ve Kültür Araştırmaları
Kurulu adına,
( EKA MBÇK)


Dipnotlar:

(1) EKA - MBÇK ve GALATA GRUBU-MBÇK Komiteleriyle birlikte…
(2) Deprem nedeniyle verilen ara hariç...
(3) YTÜ Mimarlık Fakültesi Dekanı: Prof.Dr. Hakkı Önel; MSÜ Mimarlık Fakültesi Dekanı: Prof. Dr. Cengiz Eruzun; İTÜ Mimarlık Fakültesi Dekanı: Prof.Dr. Mine İnceoğlu, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dekanı: Prof.Dr. Necdet TEYMÜR
(4) ODTÜ Mimarlık Fakültesi Staj Komisyonu temsilcileri Ankara’da oldukları icin katılamadılar. Ancak kendileri gelişmelerden sürekli bilgilendirildiler.
(5) YTÜ Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Staj Komisyonu’nu temsilen: Prof. Dr. İhsan Bilgin; MSÜ Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Staj Komisyonu’nu temsilen: önce MSÜ Dekanı olarak Prof. Dr. Cengiz Eruzun, sonra Yrd. Doç. Dr Emel Ardaman. İTÜ Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Staj Komisyonu’nu temsilen: Doç. Dr. Murat Çıracı, sonra Yrd. Doç. Dr. Aslıhan Tavil.
(6) Mimari Stajda Rotasyon Programı Koordinasyon Kurulu, çalışmalarını o tarihlerde aşağıdaki katılımcılar ile başlatmışlardır: Mimarlar OdasI İstanbul Büyükkent Şubesi ilgili komisyonlarının (EKA – MBÇK ve GALATA GRUBU – MBÇK) temsilcileri; YTÜ, MSÜ ve İTÜ Mimarlık Fakülteleri Mimarlık Bölümü Staj komisyonu temsilcileri; Mimarlık Vakfı Enstitüsü Temsilcileri; Ve Mimarlık öğrencileri.
(7)Genel haber iletişim grubu (şu an: 800 kişi): mimari_stajda_rotasyon@yahoogroups.com ‘dur.
( 8) Sorunların çözümünde yararlanılacak temel kaynaklar:
a) Staj Büroları ,
b) Staj Şantiyeleri
c) Yapı Malzemeleri Firmaları'nın sunuşları (Talepler doğrultusunda )
d) Yapı Malzemeleri Firmaları'nın sponsörlükleri (Talepler doğrultusunda )
e) Yapı Malzemeleri Firmaları'nın Fikir Projesi Yarışmaları (Talepler doğrultusunda)
f) Galata Grubu pratik çalışma alanları ( Yaz ve güz dönemi programları )
g) Mimarlık Vakfı Enstitüsü ( araştırma projelerine katılım olanakları ve burslar )
h) Uluslararası öğrenci değişim programları ( Akdeniz Mimarlar Birliği - UMAR, İAESTE vd. )
g) Her alandan danışmanla çalışabilmek
i)Farklı etkinlik programlarına katılım
j) Teknik v.d. geziler