bakiye harç

Herkese iyi çalışmalar.

Davalı vekili olduğum bir dosyada lehime 1000 TL. vekalet ücreti çıkmıştır. Bunu icraya koymak istiyorum. Ancak bakiye karar harcı yatırmam gerekiyor ki kararı alabileyim. Bakiye harcı davalı tarafın ödemesine karar vermiş durumda mahkeme. Bu da 300 TL. den fazla.

Bugün bir avukat arkadaşla konuştuğumda, 300 TL. yi sen yatır, vekalet ücreti ile birlikte 1300 TL. olarak icraya koyarsın, dedi.

Ama vekalet ücretini dahi müvekkil adına icraya koyacağımdan, zaten müvekkilimin ödemesi gereken 300 TL bakiye harcı icraya koyamam diye düşünmekteyim.

Davacı taraf muhtemelen, tahsil kabiliyeti olmadığını düşünerek karar harcını yatırmadı ve icraya koymadı. Ne yapmalıyım? Son çare olarak 300 TL. heba etmeyi süşünüyorum.

Alıntı: Yazan gülnihal çevik Herkese iyi çalışmalar. Davalı vekili olduğum bir dosyada lehime 1000 TL. vekalet ücreti çıkmıştır. Bunu icraya koymak istiyorum. Ancak bakiye karar harcı yatırmam gerekiyor ki kararı alabileyim. Bakiye harcı davalı tarafın ödemesine karar vermiş durumda mahkeme. Bu da 300 TL. den fazla. Bugün bir avukat arkadaşla konuştuğumda, 300 TL. yi sen yatır, vekalet ücreti ile birlikte 1300 TL. olarak icraya koyarsın, dedi. Ama vekalet ücretini dahi müvekkil adına icraya koyacağımdan, zaten müvekkilimin ödemesi gereken 300 TL bakiye harcı icraya koyamam diye düşünmekteyim. Davacı taraf muhtemelen, tahsil kabiliyeti olmadığını düşünerek karar harcını yatırmadı ve icraya koymadı. Ne yapmalıyım? Son çare olarak 300 TL. heba etmeyi süşünüyorum.

300 TL'yi sizin yatırdığınıza dair, müvekkilden yazılı belge almazsınız olası bir ihtilafta bu paranın size müvekkil tarafından verildiği karine olarak önünüze çıkacaktır. İhtilaf çıkmaz diyorsanız mesele yok. Hem vekalet ücretini hem de yargılama giderini müvekkil adına icra takibine konu etmelisiniz. Tahsilattan sonra müvekkiliniz icra vekalet ücretinin kendisine verilmesini talep ederse yasal dayanaktan yoksundur(Aranızda aksine bir sözleşme yoksa). Çünkü müvekkil adına sizin için vekalet ücretine hükmolunmaktadır.

Davalı tarafın ödemesi gereken bakiye harcı ödeyerek davalı adına davacıdan isteyemezsiniz.Söylediğiniz gibi ancak vekalet ücretini talep edebilirsiniz.

Bakiye harcı talep edeceğiniz taraf müvekkiliniz olacaktır. Fakat Sayın Ergin'in dediği gibi yargıtay (bana göre saçma)vekil'in yatırmış olduğu paranın müvekkil tarafından verildiğine dair zorlama bir karine oluşturmuştur.

Alıntı: Yazan Mehmet Demirezen Davalı tarafın ödemesi gereken bakiye harcı ödeyerek davalı adına davacıdan iteyemezsiniz.Söylediğiniz gibi ancak vekalet ücretini talep edebilirsiniz. Bakiye harcı talep edeceğiniz taraf müvekkiliniz olacaktır. Fakat Sayın Ergin'in dediği gibi yargıtay (bana göre saçma)vekil'in yatırmış olduğu paranın müvekkil tarafından verildiğine dair zorlama bir karine oluşturmuştur.

Ben her nasılsa "davacı" olarak anlamışım. Düzelttiğiniz için teşekkür ederim.

Gülnihal hanım ; ben böyle durumlarda , kararı uyaptan çıkartıp ilamsız takibe koyuyorum.

Anayasa Mahkemesi iyi ki Harçlar Kanununun ilgili maddesini iptal etti de biz de rahatladık. Anayasa Mahkemesi şu maddeyi iptal etse de harç ödemeden kararı alabilsek diye hayal kurup duruyorduk. Ütopik bir dünya hayali...Ama şimdi rahatız... Hata ettiğimizi anladık. Kazandığımız davanın harcını öderiz paşa paşa...

Gülni

Alıntı: Gülnihal hanım ; ben böyle durumlarda , kararı uyaptan çıkartıp ilamsız takibe koyuyorum

Mahkeme ilamının ilamsız takibe konu edilmesi takibin şikayet yolu ile iptali gerekir. Bu konuda yargıtay kararları var.

Alıntı: Yazan mdelen82 Gülni Mahkeme ilamının ilamsız takibe konu edilmesi takibin şikayet yolu ile iptali gerekir. Bu konuda yargıtay kararları var.

Örnek bir tane karar aktarır mısınız?

Yargıtay böyle genel bir karar verdi ise mantıklı değil,her şey ilamsız takibin konusu olabilir...İtiraz olursa Yargılama yolu açık...niçin iptal etsin ki?Gerekçesi ne olabilir?

Alıntı: Yazan av.cemil Yargıtay böyle genel bir karar verdi ise mantıklı değil,her şey ilamsız takibin konusu olabilir...İtiraz olursa Yargılama yolu açık...niçin iptal etsin ki?Gerekçesi ne olabilir?[/

Sayın mdelen82 "yargıtay kararları" diyerek çoğul eki de kullandığına göre birden fazla karar var demek ki(!). O halde en az bir tane sunmasını beklemekten başka yapacak bir şey yok.Gerekçeyi de o zaman eleştiririz.

Alıntı: Yazan M.SERDAR DEMİRTAŞ Gülnihal hanım ; ben böyle durumlarda , kararı uyaptan çıkartıp ilamsız takibe koyuyorum.

UYAP'tan çıkardığınıza göre hakim ve katibin imzası bulunmamaktadır. Dolayısıyla eldeki belge ilam niteliğinde değildir. Bunu tabii ki, ilamsız takibe konu edebilirsiniz. Soruda ne tür bir dava olduğu açıklanmamışsa da, hükmolunan vekalet ücreti maktu ücret gibi. Bence asliye hukuk veya iş mahkemesi kararı gibi...Asliye hukuk kararı için tebliğten itibaren temyiz süresi işleyecektir. İş mahkemesi kararı da maktu temyiz harcı ile temyiz edilebilir(gerekçeli karardan sonra tamamlattırılır).

Bu açıklamalar ışığında takip borçlusu/davalı icra dosyasına itirazda bulunarak, " Yargılama devam etmektedir. Alacaklı görünen şahsa henüz borçlu olup olmadığım belli değildir. Kaldı ki mükerrer tahsilat sözkonusu olabilecektir. Bu nedenlerle borca itiraz ediyorum" derse ne yapacaksınız.

Not: Sayın mdelen82'ye verdiğim cevap halen geçerliliğini korumaktadır. Kendisi ilam varken, ilamsız takip yapılamaz demektedir.

Öncelikle ben ; ilamsız takip yaparız ve çatır çatır da tahsil ederiz demedim Gülnihal hanım ; harcı yatırmadığı için kendisine kararın verilmediğini ve işbu sebeple de herhangi bir şey yapamadığını belirttmişti.Bunun üzerine ben de imzasız bir kararın uyaptan alınarak ilamsız takip yapılabileceğini belirttim.Muhatap olduğum saygıdeğer kişiler avukat olduğu için de ; ilamsız takibe çeşitli gerekçelerle itiraz edilebileceğini , mezkur itirazların takibi durduracağını ve takibin devamı içinde dava açılması gerekeceğini söyleyerek ukâlalık yapmak istemedim.Bu yüzden Sayın Suat Bey'e de haklısınız diyerek ahkâm kesmek haddime değil , hepimiz avukatız.

Gülnihal Hanım, 300 TL bakiye harcı her halükarda müvekkiliniz ödeyecek.Bu durumu müvekkilinize izah edin.Kendisi ödemezse mahkeme bir süre sonra (ki çok uzun bir süre değil) tahsili için maliyeye yazacaktır.Bu duruma meydan vermeden müvekkilinizin bakiye harcı ödemesini sağlayabilirsiniz ya da maliye tarafından tahsil edilmesini beklersiniz.

özür dilerim yargıtay kararı şu an sunamıyorum.

Alıntı: Yazan mdelen82 özür dilerim yargıtay kararı şu an sunamıyorum.

Sanırım bulmanız çok zor.

Alıntı: Yazan mdelen82 Gülni Mahkeme ilamının ilamsız takibe konu edilmesi takibin şikayet yolu ile iptali gerekir. Bu konuda yargıtay kararları var.

Aksine bir karar mevcut:
T.C.

YARGITAY

HUKUK GENEL KURULU

E. 2004/13-722

K. 2004/707

T. 15.12.2004:

ÖZET : Davacı spor kulübü, davalı futbolcuya verilen ve Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu'nca onaylanarak kesinleşen para cezasının tahsili amacıyla yaptığı icra takibine vaki itirazın iptalini talep etmiştir. Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu kararları kesindir. Ancak söz konusu kararlar, ilam hükmünde değildir. Kaldı ki anılan belge ilam hükmünde olsa bile elinde ilam hükmünde belge olan alacaklının ilamsız takip yapmasına engel olacak bir hüküm yoktur.
............................................
Kaldı ki, anılan belge ilam hükmünde olsa bile, bozma ilamında da açıklandığı üzere, elinde ilam hükmünde bir belge bulunan alacaklının ilamsız İcra takibi yapmasın' engelleyen herhangi bir yasa hükmü yoktur. Borçlunun borca İtirazına olanak vermesine ve böylece alacağına kavuşmasının gecikmesi ihtimalini bünyesinde taşımasına; kısaca, ilamlı takip yoluna kıyasla, kendisi için daha az avantajlı olmasına rağmen, somut olayda ilamsız takip yolunu seçen davacı alacaklının, salt İcra inkar tazminatı alabilmek amacıyla bu yola gittiğinin kabulüne hukuken olanak bulunmadığı gibi; davacı hangi saikle hareket etmiş olursa olsun, borca haksız şekilde itiraz ettiği çekişmesiz olan borçlu davalının da, borca haksız şekilde itiraz etmesi ve açılacak itirazın iptali davasında davacı alacaklının da istemesi halinde inkar tazminatına mahkum edileceğini bilebilecek durumda bulunduğu açıktır. ................'

T.C. YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu

Esas: 2010/12-158
Karar: 2010/178
Karar Tarihi: 24.03.2010


Dava: Taraflar arasındaki şikayet davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 5. İcra Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 25.02.2008 gün ve 2007/1734 E. 2008/136 K. sayılı kararın incelenmesi şikayetçi/borçlu vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12.Hukuk Dairesinin 06.05.2008 gün 2008/7290 E.-9526 K. sayılı ilamı ile;

(...Harçlar Kanunu'nun 28/a maddesine göre karar ve ilam harç ödenmedikçe ilgiliye ilan verilmez aynı kanunun 32. maddesinde ise yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı öngörülmüştür. Harçlar Kanununun bu hükümleri doğrudan doğruya kamu düzenini ilgilendirdiklerinden re'sen dikkate alınmaları zorunludur. Bu durumda, Harçlar Kanununun 32. maddesi hükmünce ve icra işlemlerinin devamının mümkün olmadığı göz önünde tutularak icra müdürü tarafından harcın ödenmesi için takip alacaklısına mehil verilerek, sonucuna göre işlem yapılması gerekir. (Hukuk Genel Kurulu 09.04.1975 tarih ve 12/253-526 karar).

Somut olayda, takip dayanağı ilamın karar ve ilam harcının ödendiğine dair her hangi bir makbuz ve kayıt bulunmamaktadır. O halde icra mahkemesince alacaklıya yukarıdaki ilkelere uygun biçimde mehil verilmeli ve Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi da göz önünde tutularak sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı sakilde hüküm tesisi isabetsizdir...)

gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Şikayetçi/Borçlu T. Halk Bankası A.Ş. vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Karar: Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

İstek, icra müdürlüğü isteminin şikayetine ilişkin olup, karar ve ilam harcı alınmadan ilamın icraya konularak icra işlemlerinin devamına ilişkin icra müdürlüğü işleminin iptali istenmiştir.

Şikayetçi/borçlu Halk Bankası vekili, alacaklı olduğu iddiası ile müvekkili olan bankanın borçlularından Falez İplik San ve Tic. A.Ş. ile Örsa Turizm İşletmeleri ve Tic A.Ş vekili tarafından, bankaları aleyhine İstanbul 3.İcra Müdürlüğü'nün 2007/21774 E. sayılı dosyasında, İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 22.12.2006 tarih ve 2002/414 E.-2006/807 K. sayılı ilamında yazılı vekalet ücreti dayanak gösterilmek suretiyle ilamlı takip yapıldığım, amir yasa maddeleri gereği, alacaklı yanın karar ve ilam harcı ödenmeksizin bankaları aleyhine icra takibi yapmalarının usul ve yasaya aykırı olduğunu ilan sürerek, takibin iptaline karar verilmesini istemiştir.

Şikayet olunan/alacaklılar vekili, takibe konulan ilamın dördüncü (4) maddesinde karar ve ilam harcının müvekkili tarafından ödeneceğine ilişkin açık bir ifadenin yer almadığını, kaldı ki, ödenmeyen bir harç varsa bile bunun takibini Hazinenin yapacağını ileri sürerek, istemin reddine karar verilmesin savunmuştur.

Mahkemenin, takip alacaklısının açıkça harç ödemekle mükellef tutulmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine dair verdiği karar, hükmün şikayetçi/borçlu T. Halk Bankası vekilinin temyizi üzerine, Özel Dairece yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş; yerel mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Hükmü temyize şikayetçi/borçlu banka vekili getirmiştir.

Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; karar ve ilam harcı yatırılmaksızın ilamın icra takibine konu edilip edilemeyeceği, noktasında toplanmaktadır.

Burada harç konusunda genel bir açıklama yapılmasında yarar vardır.

Kamu hizmetlerinin kurulması ve yürütülmesi için gerekli olan mali kaynağın sağlanması amacıyla devletin egemenlik gücüne dayanarak koyduğu mali yükümlerden kaynaklanan alacakları genel olarak kamu alacakları olarak nitelendirilmektedir.

Devletin kamu alacağını oluşturan gelir kaynaklarından birini de, kamu hizmetlerinden yararlananların ödedikleri harçlar oluşturmaktadır. Harçların oluşturduğu yükümlülük, teoride, masrafı karşılama ve faydalanma ilkelerine dayandırılmaktadır.

Masraf(lar)ı karşılama ilkesine göre harç, hikmetin gerektirdiği maliyetle ölçülürken; faydalanma ilkesinde hizmetin maliyeti değil, yükümlü için taşıdığı değer esas alınmaktadır.

Yapılan açıklamalar karşısında harcı bazı kamu hizmetlerinden yararlanan ve hatta kanun hükmü ile yararlanmak zorunda bırakılan özel ve tüzel kişilerin, özel menfaatlerine ilişkin olarak, kamu kuruluşlarının hizmetlerinden yararlanmaları karşılığında, belli bir ölçüde bu hizmetlerin maliyetine katılmaları amacıyla konulan ve zor unsuruna dayanan mali yükümlülüklerdir (Pınar, Burak; Yargı ve İcra Harçları, Ankara 2009, s.1-3; Diğer harç tanımları için bakınız; a.g.e., s.3, dipnot 12'deki eserler.; Yılmaz, Zekeriya: Hukuk Davalarında Yargılama Harç ve Giderleri ile Vekalet Ücreti, Ankara 2005, s.179 vd.).

Diğer bir deyişle harç, muhtelif kanunların konusunda bulunan adli ve idari hizmetlerde ve bu hizmetin gerektirdiği kırtasiye ve formalite masraflarını karşılamak mülahazasıyla hakiki ve hükmi şahıslardan hazinece alınan bir paradır. Yapılan işler ve görülen hizmet amme hizmetinden ziyade, kişilerin şahsına ve menfaatine ilişkindir (Y.İ.B.K. 23.12.1976 gün ve 1976/11-7 E.-6 K.; Diğer bir tanım için bakınız Y.İ.B.K. 7.12.1964 gün ve 1964/3 E.-5 K.).

Anayasa Mahkemesi de, harcı, verginin özel ve ayrıksı bir türü olarak tanımlamıştır (17.12.1968 gün ve 1968/12 E.-65 K.; 24.10.1974 gün ve 1974/31 E.-43 K.; 14.01.2010 gün ve 2009/27 E.-2010/9 K. sayılı kararları ve aynı mahiyette Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 12.05.1982 gün ve 1982/5-341 E,-493 K. sayılı ilamı).

Harçlar konusunda genel düzenleme içeren, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun gerekçesinde harcın tanımı fertlerin özel menfaatlerine ilişkin olarak, kamu kurumları ve hizmetlerinden yararlanmaları karşılığında yaptıkları ödemelerdir biçiminde yapılmıştır (Bu harç tanımını benimseyen Anayasa Mahkemesi kararları için bakınız: 31.03.1987 gün ve 1986/20 E.-1987/9 K,; 14.02.1991 gün ve 1990/18 E.-1991/14 K.; 28.09.1995 gün ve 1995/24 E.-52 K.; Benzeri tanım için bakınız; H.G.K.'nun l2.05.l982 gün ve 1982/5-341 E,-493 K, sayılı ilamı).

Buna göre, bir hizmetin harç konusu olabilmesi için; kişilerin bir kamu kurumundan yararlanmaları, kişilere kamu eliyle özel bir yarar sağlanması ve kamu idaresinin kişilerin özet bir işiyle uğraşması gerekmektedir (Y.İ.B.K, 7.12.1964 gün ve 1964/3 E.-5 K.; Anayasa Mahkemesi'nin 31.03.1987 gün ve 1986/20 E.-1987/9 K, sayılı kararları).

Bir kamu hizmetinden dolayı harç alınabilmesi, bu hizmetin kanunla belirlenmesine ve bu hususla ilgili harç alınmasına ilişkin düzenlemelerin de, kanunda yer almasına bağlıdır.

Nitekim, 1982 Anayasası'nın 73/3.maddesinde; Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır. hükmünü içermektedir.

Bu Anayasa kuralının, vergi, resim ve harç gibi parasal yükümlülüklerin veya bunlardan bağışıklığın, kapsam ve içeriğinin hiçbir kuşkuya yer vermeyecek biçimde ve açıkça gösterilmesi amacına yönelik bulunduğu bellidir. O halde, harca ilişkin bir yasa hükmünün yorumu ve uygulanmasında, bu ilke ve amaç gözden uzak tutulmamak gerekir. Aksi haldi, kişi ve kurumların yasal dayanağı olmayan bir yükümlülük altına sokulmaları veya Devletin önemli bir gelir kaynağından yoksun bırakılması gibi, Yasa Koyucunun amacına aykırı ve sakıncalı sonuçların doğmasına yol açılmış olur (H.G.K.'nun 12.05.1982 gün ve 1982/5-341 E.,-493 K. sayılı ilamı).

Bu kanunilik ilkesine paralel olarak, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 1. maddesinde bu kanuna göre alınacak harçlar arasında, diğer harçlar yanında yargı harçları da, bulunmaktadır.

Aynı Kanunun 2. maddesinde ise yargı işlemlerinden bu Kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabi olduğu vurgulanmıştır.

Bu arada yargı harcı, devletin mahkemeler aracılığıyla yaptığı hizmete, ondan yararlananların katkısıdır (Y.İ.B.K. 16.12.1983 gün ve 1983/5 E. -6 K.) Yargı harçlarının konusuna giren, yani yargı harcına tabi işlemleri, genel olarak mahkeme harçları ve icra iflas harçları olmak üzere ikiye ayırmak mümkündür.

Yargı harçlarını konusunu oluşturan harçlardan ilki mahkemelerde ödenecek harçlar olup; bunlar başvurma harcı, celse harcı ile karar ve ilam harcıdır.

Gereksiz davaların açılmasının ve diğer tarafın haksız yere ızrar edilmesinin önlenmesi için ihdas edilen karar ve ilam harcı, yargılama giderlerinin da, önemli bir kısmını oluşturmaktadır (Aldemir, Hüsnü: Hukuk Davalarında Yargılama Giderleri, Ankara 2000, s.200)

Yeri gelmişken belirtilmelidir ki, yargısal karar, genel olarak uyuşmazlık hakkında bir karar verilmesi amacıyla, hukuki gerekçeye dayandırılmış irade açıklamasıdır. Bu irade açıklamasını uyuşmazlığın esasını nihai olarak çözen kararlar oluşturur. Karar ve ilam harcı bakımından önemli olan ise, mahkemenin, davada ileri sürülen talep hakkında kesin karar vermesi, yani nihai kararıdır.

Genel olarak, harcın doğduğu ana bakmak ve harcın doğduğu anda hangi tarife yürürlükte ise ona uygun olarak harç almak gerekecektir. Harcı doğuran olayın doğduğu an esas alındığından, her bir harç için bu durumun ayrı ayrı tespiti gerekir.

Karar ve ilam harcında ise; mahkeme tarafından uyuşmazlık hakkında nihai karar verilmesi, karar verilmesi, kararı ve ilam harcı bakımından harcın konusunu oluşturmakta olup, nihai karar (usule veya esasa ilişkin) verildiği anda karar ve ilam harcı doğmaktadır.

Karar ve ilam harcı, maktu ve nispi olmak üzere iki çeşittir (492 Sayılı Kanun m. 15, 21). Bu anlamda davanın maktu veya nispi harca tabi olup olmaması, kural olarak dava konusunun para ile değerlendirilebilir olup olmamasına göre değişmektedir.

Nisbi harç, konusu belli bir değerle (para veya para ile değerlendirilebilen bir şey) ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer özerinden tarifedeki belli nisbete göre alınan harçtır (1 Sayılı Tarife, madde III/1-a). Maktu harç ise, konusu belli bir değerle tesbit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harçtır (1 Sayılı Tarife, madde III/2-a).

Harcın kimden alınacağı konusu, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun ''Mükellef başlığını taşıyan 11.maddesi ile saptanmıştır. Bu maddeye göre, genel olarak yargı harçlarını, davayı açan veya harca konu olan işlemin yapılmasını isteyen kişilerce ödenmesi yükümlülüğü getirilmiştir.

Bu arada, yargılama harç ve giderleri, bazı istisnai haller dışında kural olarak, davada haksız çıkan (aleyhine hüküm verilen) tarafa yükletilir (H.U.M.K. m.417/1, 423/6).

492 sayılı Harçlar Kanunu'nun Nispi harçlarda ödeme zamanı başlığını taşıyan 28/1. maddesinde nispi harçlarda ödeme zamanı düzenlenmiş olup, aynı maddenin (a) bendinde ise, karar ve ilam haranın ödeme zamanı düzenlenmiştir.

Anılan Kanunun Karar ve İlam Harcı başlığını taşıyan 28/1-a maddesinde aynen; Karar ve İlam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenir. Karar ve ilam harcı ödenmedikçe, ilgiliye ilam verilmez, hükmünü taşımakta olup;

Kanunun Harcı ödenmeyen işlemler başlığını taşıyan 32. maddesinde ise, Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır.

hükmü getirilmiştir.

Öte yandan, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 23/l-a maddesinin son cümlesi olan Karar ve ilam harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmez hükmünün ve 32. maddesinin birinci cümlesi olan Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz hükmünün itiraz yoluyla Anayasaya aykırılığının, yerel mahkemelerce ileri sürülmesi üzerine, Anayasa Mahkemesi, 17.03.2010 günlü Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/27 E., 2010/9 K. sayılı kararı ile, 492 Sayılı Kanunun 28/1-a maddesinin son cümlesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline, aynı Kanunun 32. maddesinin birinci cümlesinin Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın (iptal isteminin) reddine karar verilmiştir.

Anayasa Mahkemesi 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 28/1-a maddesinin son cümlesinin Anayasa’ya aykırılık ve dolayısıyla iptal gerekçesinde şu ifadelere yer vermiştir:

Anayasa’nın 36. maddesinde ifade edilen hak arama özgürlüğü ve adil yargılanma hakkı, sadece yargı mercileri önünde davacı ve davalı olarak iddia ve savunmada bulunma hakkını değil, yargılama sonunda hakkı olanı elde etmeyi de kapsayan bir haktır. Dava açarken peşin harcı ödeyen ancak nisbi harca tabi davalarda işin niteliği gereği dava sonuna bırakılan bakiye harçtan yasal olarak sorumlu olmadığı mahkeme kararıyla belirlenen davacıya, sorumlusu olmadığı bir harcın tahsili koşuluyla ilamın verilmesi; bireylerin hak arama özgürlüğünü engelleyici nitelik taşımaktadır.

Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kural Anayasa'nın 2. ve 36. maddelerine aykırıdır. İptali gerekir,

Anayasa Mahkemesi, aynı Kanunun 32. maddesinin birinci cümlesinin Anayasa'ya aykırı olmadığına ve itirazın (iptal isteminin) reddine ilişkin gerekçesinde ise;

…Yargılama sürecinde, yasayla harca tabi kılınmış bir hizmetten yararlanmak isteyen ilgili (davalı veya davacı), genel kurallar uyarınca harcını ödeyerek bu hizmetten yararlanabilir, Dava açan veya yargılama sırasında harca tabi bir işlemin yapılmasını isteyen tarafın, harç ödemeden devam eden işlemlerin yapılmasını isteyerek bireysel bir menfaat elde ermesi, harçların konuluş amaçlarına aykırılık oluşturur.

Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağını belirten kural, bireylerin özel menfaatleriyle ilgili olarak yargı hizmetinden yararlanmalarını; bu hizmetin karşılığı olan harcın ödenmesi koşuluna bağladığından, hak arama özgürlüğünü sınırlandıran bir nitelik taşımamaktadır.

Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kural, Anayasa'nın 36. maddesine aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir. ifadelerine yer verilmiştir.

Yukarıda ilgili kısmı alınan Anayasa Mahkemesi kararının iptal ve ret gerekçesinin bir bütün olarak değerlendirilmesinde şu sonuca varılabilir;

Mahkeme tarafından nihai kararla davayı sonlandıran hükümde kendisine (davacı veya davalıya) harç yüklenip yüklenmemesine bakılmaksızın, davacı veya davalı, bakiye nispi karar ve ilam harcın ödemeksizin, ilamın bir suretini alabilecektir.

Diğer taraftan, mahkeme tarafından nihai kararla davayı sonlandıran hükümde kendisine harç yüklenen ve bu nedenle de, ilamda harç yükümlüsü olarak gösterilen (olduğu anlaşılan) davacı veya davalının, belirtilen bu bakıya nispi karar ve ilam harcını yatırmadan bir sonraki yargı işlemine ve bu arada icra takibine devam etmesine olanak bulunmamaktadır.

Kararın tebliğe çıkartılması, temyiz edilmesi ve icraya konulması yasal anlamda (müteakip işlemler) olup 492 sayılı Harçlar Yasasının 11. ve 32. maddesine göre harç tamamlanmadan bu işlemlerin yapılması mümkün değildir. Kararın örneğinin harç tamamlanmadan ilgiliye verilmesi, bu kararın, müteakip işlemler için kullanılabileceği anlamına gelmemektedir.

Ayrıca, ilamda harç yükümlüsü olmayanlar bakımından da, kendisi yönüyle ilamı icraya koyup infazını sağlayabilmesi için, harç yükümlüsü olmakla birlikte bunu yerine getirmeyen karşı tarafın sorumlu olduğu harcı ödemesi koşuluna bağlıdır.

Bu koşul, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 32. maddesinin birinci cümlesinin halen yürürlükte bulunmasının zorunlu bir sonucudur. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ve gerekçesi de dikkate alındığında aksinin düşünülerek, ilgili tarafın harç yükümlülüğünü yerine getirmemesi ve dolayısıyla müteakip yargı işlemlerine devam edilmesi, harçların konuluş amacına aykırılık oluşturacaktır.

Tüm bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;

Şikayet olunan/alacaklı vekili tarafından, şikayetçi/borçlu banka hakkında İstanbul 3. İcra Müdürlüğü'nün 2007/21774 esas sayılı dosyası üzerinden yürütülen ilamlı icra takibinde; İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22.12.2005 tarih ve 2002/414 E.-2006/807 K. sayılı ilamına konu 48.027,00 YTL vekalet ücretinin tahsili istenilmiştir.

Her ne kadar, icra takibine konu ilamda harç yükümlüsünün adı açıkça yazılı değilse de, yukarıda belirtildiği üzere, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na göre, harç ve giderler sonuçta haksız çıkar tarafa yükletilir. Takibe dayanak ilama konu itirazın iptali davası sonucu itirazında kısmen haksız çıkan ve bu nedenle, haksız çıkılan oranda bakiye nisbi karar ve ilam harcı yükümlüsünün takip alacaklısı olduğunda şüphe yoktur.

İcra takibine konu ilamda harç yükümlüsü olan şikayet olunan/alacaklı tarafın bakiye nispi karar ve ilam harcını yatırmadığı da, çekişmesizdir.

Oysa, yukarıda açıklandığı üzere, Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi hükmünce, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacağından, dolayısıyla bakiye nispi karar ve ilam harcı ödenmeksizin sonraki işlemlerin yapılmasına olanak bulunmamaktadır.

Hal böyle olunca, icra müdürlüğünce bunun aksine işlem yapılarak, ilamda harç yükümlüsü olan alacaklının bakiye nispi karar ve ilam harcını ödemeksizin lehine hükmedilen vekalet ücretini icra takibine konu yaparak devamı işlemin yapılmış olması kanuna aykırı olup; mahkemece şikayetçi/borçlunun isteminin kabulüne karar verilmesi gerekir.

Yüksek Özel Daire bozma ilamının gerekçesinde yer verilen, 492 sayılı Kanunun 28/1-a maddesinin son cümlesi olan Karar ve ilam harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmez hükmünün, Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmesi dolayısıyla uygulanma olanağı kalmadığından, Özel Daire bozma ilamından Harçlar Kanunu'nun 28/a maddesine göre karar ve ilam harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmez cümlesinin, çıkartılması gerekmiştir.

Şu durumda, Hukuk Genel Kurulu'nca da, Harçlar Kanunu'nun 28/a maddesine yöre karar ve ilam harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmez cümlesinin bozma ilamından çıkartılması suretiyle benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

Sonuç: Şikayetçi/borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile; direnme kararının, Özel Daire bozma ilamından Harçlar Kanunu'nun 28/a maddesine göre karar ve ilam harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmesi cümlesinin çıkartılması suretiyle, Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K. nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, 24.03.2010 gününde oybirliği ile karar verildi

Bu kararın hayatımıza kattığı ne şimdi ,zeki bir arkadaş özetlerse müteşekkir oluruz....