Anayasa mahkemesine başvuru

İyi çalışmalar,
Ceza yargılamasında Anayasa Mahkemesine başvuru için olağanüstü kanun yollarının (Kanun yararına bozma ve yargılamanın yenilenmesi)da tüketilmesi şart mıdır?

Olağan başvuru yollarının tamamının tüketilmesi ibaresinin katı bir şekilde yorumlanması, bir takım başvurular açısından bireysel başvurunun amacıyla bağdaşmayan neticelere yol açabilecektir. Başvurucunun belirli bir hukuk yolunun etkililiği konusunda sadece bir kuşku duyması, kendisini o hukuk yolunu tüketme yükümlülüğünden kurtarmamakla beraber, somut başvuruda olduğu gibi, şikâyetini özü itibarıyla ilk derece mahkemesi ve temyiz mahkemesi önünde ileri sürmüş olan başvurucu tarafından, usul hükümleri uyarınca olağan bir kanun yolu olduğu kabul edilmekle birlikte etkili görülmeyerek karar düzeltme kanun yoluna başvurulmamışsa, temyiz onama kararıyla başvuru yolları tüketildiğinden onama kararının öğrenilmesinden itibaren otuz gün içinde bireysel başvuruda bulunulması gerekir.

Bu konuda kanunda açık bir olmasa da Anayasa Mahkemesi tarafından hazırlanan kitapçıkta verilen örnekte olağan kanun yollarının tüketilmesinin yeterli olduğu anlaşılıyor.http://www.ankarabarosu.org.tr/Sitel...el-Basvuru.pdf

meslekdaş açıklamalarına ek olarak, esas mahkemesinde uyuşmazlığa uygulanan normun yada size göre hakkaniye aykırı o sonucun meydana gelmesine neden olan kanun hükümlerinin Anayasa ve uluslarası sözleşmelere aykırılığı noktasında(böyle bir kanaatiniz varsa) ilgili hükümlerin iptali için dosyanın AY.Mah.gönderilmesini talep edebilirsiniz.kolay gelsin

Anayasa mahkemesine bireysel başvuru için karar düzeltme
Mesajgönderen hakanhan » 01 Oca 2014, 16:15

Anayasa Mahkemesi
Bireysel Başvuru Kararları

Esas : 2013/1177
Karar : 2013/1177
Tarih : 26.03.2013



BİREYSEL BAŞVURU İÇİN KARAR DÜZELTME AŞAMASINA BAŞVURU ZORUNLUDUR

(926 s. TSKPK m. Geçici Madde 32) (1602 s. AYİMK m. 63, 66)

BİRİNCİ BÖLÜM

KARAR

Başvuru Numarası: 2013/1177

Karar Tarihi: 26/3/2013

Başkan : Serruh KALELİ

Üyeler : Mehmet ERTEN

Zehra Ayla PERKTAŞ

Erdal TERCAN

Zühtü ARSLAN

Raportör : Recep ÜNAL

Başvurucu : İsmail Buğra İŞLEK

Vekili : Av. Aykanat KAÇMAZ

I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvurucu, 27/7/1967 tarih ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun geçici 32 nci maddesinden yararlanma talebinin Milli Savunma Bakanlığınca reddine dair işlemin iptali istemiyle Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde açtığı davanın reddine karar verilmesi nedeniyle Anayasa’nın 2., 10., 35. ve 60. maddelerinde tanımlanan haklarının ihlal edildiğini İLERİ SÜRMÜŞTÜR.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru, 8/2/2013 tarihinde Anayasa Mahkemesine DOĞRUDAN YAPILMIŞTIR. Dilekçe ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinde Komisyona sunulmasına engel bir eksikliğin bulunmadığı TESPİT EDİLMİŞTİR.

3. Birinci Bölüm İkinci Komisyonunca, 28/2/2013 tarihinde başvurunun karara bağlanması için Bölüm tarafından ilke kararı alınması gerekli görüldüğünden, Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 33 üncü maddesinin (3) numaralı fıkrası uyarınca, kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına, dosyanın Bölüme gönderilmesine KARAR VERİLMİŞTİR.

III. OLAY VE OLGULAR

A. Olaylar

4. Başvuru dilekçesindeki ilgili olaylar özetle şöyledir:

5. Başvurucu, astsubay olarak görev yapmakta iken, Yüksek Askeri Şura kararına istinaden 3/12/2007 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinden İLİŞİĞİ KESİLMİŞTİR.

6. Başvurucunun, 10/3/2011 tarih ve 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu’nun 10. maddesi ile 926 s. Kanun’a eklenen geçici 32 nci maddeden yararlanma istemiyle Milli Savunma Bakanlığına yaptığı başvuru, “uyuşturucu kullandığı, uyuşturucu satıcılarıyla irtibatta olduğu, TSK Personelini uyuşturucuya özendirdiği ve kullanmaya teşvik ettiği” GEREKÇELERİYLE REDDEDİLMİŞTİR.

7. Başvurucu, Milli Savunma Bakanlığının ilgili işleminin iptali istemi ile 9/9/2011 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde (AYİM) dava açmış ve AYİM Birinci Dairesinin 6/12/2012 tarih ve E.2012/365, K.2012/1370 sayılı kararıyla davanın reddine KARAR VERİLMİŞTİR.

8. Karar başvurucuya 11/1/2013 tarihinde TEBLİĞ EDİLMİŞTİR. Başvurucu bu karara karşı 16/1/2013 tarihinde karar düzeltme yoluna başvurmuş, ancak başvurucunun karar düzeltme talebi henüz KARARA BAĞLANMAMIŞTIR.

B. İlgili Hukuk

9. 926 s. Kanun’un geçici 32 nci maddesi şöyledir:

“12 Mart 1971 tarihinden bu Kanunun yayımı tarihine kadar, yargı denetimine kapalı idari işlemler veya Yüksek Askeri Şura kararlarıyla Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilenler veya vefatları halinde hak sahipleri, bu madde hükümlerinden yararlanabilmek için altmış gün içinde Milli Savunma Bakanlığına başvururlar.

Milli Savunma Bakanı, başvurunun kabulüne veya reddine en geç altı ay içinde karar verir. Milli Savunma Bakanı, hazırlık amacıyla sadece gerekli yazışmaların yapılması hususunda yardımcı olmak üzere gerektiğinde komisyonlar kurabilir ve bu komisyonlara, ilgili bakanlıklarla kamu kurum ve kuruluşlarından temsilci çağırabilir. İlgililerin, Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiklerinin kesilmesine esas bilgi ve belgeler Genelkurmay Başkanlığınca en geç altmış gün içinde Milli Savunma Bakanlığına gönderilir.

…”

10. 4/7/1972 tarih ve 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu'nun “Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin kararlarının sonuçları” kenar başlıklı 63 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir:

“Daireler ve Daireler Kurulu kararları kesin olup, kesin hükmün bütün hukuki sonuçlarını hasıl eder. Bu kararlar aleyhine, ancak bu kanunda yazılı kanun yollarına başvurulabilir.”

11. 1602 s. Kanun'un “Kararın düzeltilmesi” kenar başlıklı 66 ncı maddesi şöyledir:

“Dairelerle Daireler Kurulundan verilen kararlar hakkında bir defaya mahsus olmak üzere, ilamın tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde aşağıda yazılı sebepler dolayısiyle kararın düzeltilmesi istenebilir.

a) Kararın esasına etkisi olan iddia ve itirazların, kararda karşılanmamış olması;

b) Bir ilamda birbirine aykırı hükümler bulunması;

c) Kararın usul ve kanuna aykırı bulunması;

Kanunun 45 inci maddesine göre verilen kararların düzeltilmesi işlemi kabul edilerek davaya yeniden bakılması ve esas hakkında karar verilmesi halinde de karar düzeltilmesi isteminde bulunulabilir.

Dairelerle Daireler Kurulu, kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen SEBEPLERLE BAĞLIDIR.”

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

12. Mahkemenin 26/3/2013 tarihinde yapmış olduğu toplantıda, başvurucunun 8/2/2013 tarih ve 2013/1177 numaralı bireysel başvurusu incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

13. Başvurucu, 6191 s. Kanun’un demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırı, haksız, orantısız ve meşru bir amaç gütmeyen bir kanun olduğunu belirterek Anayasa’nın 2 nci maddesinde belirtilen “hukuk devleti” ve 10. maddesinde belirtilen “eşitlik” ilkelerine aykırı olduğunu iddia etmiş ve anılan kanunda yer alan düzenlemeler ve hakkında herhangi bir ceza soruşturması yürütülmeksizin verilen disiplin cezası nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilmiş olmasına rağmen kanundan yararlandırılmaması sonucu Anayasa’nın 35. ve 60. maddelerinde düzenlenen mülkiyet ve sosyal güvenlik haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek tazminat TALEBİNDE BULUNMUŞTUR.

B. Değerlendirme

14. Anayasa’nın 148 inci maddesinin üçüncü fıkrası şöyledir:

“… Başvuruda bulunabilmek için olağan kanun yollarının tüketilmiş OLMASI ŞARTTIR.”

15. 30/3/2011 tarih ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Bireysel başvuru hakkı” kenar başlıklı 45 inci maddesinin (2) numaralı fıkrası şöyledir:

“İhlale neden olduğu ileri sürülen işlem, eylem ya da ihmal için kanunda öngörülmüş idari ve yargısal başvuru yollarının tamamının bireysel başvuru yapılmadan önce tüketilmiş OLMASI GEREKİR.”

16. Anılan Anayasa ve Kanun hükümlerine göre bireysel başvuru yoluyla Anayasa Mahkemesine başvurabilmek için olağan kanun yollarının tüketilmiş OLMASI GEREKİR. Temel hak ve özgürlüklere saygı, devletin tüm organlarının anayasal ödevi olup, bu ödevin ihmal edilmesi nedeniyle ortaya çıkan hak ihlallerinin düzeltilmesi idari ve yargısal MAKAMLARIN GÖREVİDİR. Bu nedenle, temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği iddialarının öncelikle derece mahkemeleri önünde ileri sürülmesi, bu makamlar tarafından değerlendirilmesi ve bir çözüme KAVUŞTURULMASI ESASTIR.

17. Bu nedenle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru, iddia edilen hak ihlallerinin derece mahkemelerince düzeltilmemesi halinde başvurulabilecek ikincil nitelikte bir KANUN YOLUDUR. Bireysel başvuru yolunun ikincil niteliği gereği Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunabilmek için öncelikle olağan kanun yollarının TÜKETİLMESİ ZORUNLUDUR. Bu ilke uyarınca, başvurucunun Anayasa Mahkemesi önüne getirdiği şikayetini öncelikle ve süresinde yetkili idari ve yargısal mercilere usulüne uygun olarak iletmesi, bu konuda sahip olduğu bilgi ve kanıtlarını zamanında bu makamlara sunması ve aynı zamanda bu süreçte dava ve başvurusunu takip etmek için gerekli özeni göstermiş OLMASI GEREKİR.

18. 1602 s. Kanun’un 63 üncü maddesine göre AYİM Daire ve Daireler Kurulu kararları kesin olup, kesin hükmün bütün hukuki sonuçlarını doğurur. Bu nedenle bu kararlardan sonra bireysel başvuru yoluna GİDİLMESİ MÜMKÜNDÜR. Ancak anılan Kanun’un 66 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca AYİM kararlarına karşı ilamın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yoluna başvurulabilir. Bu yola başvurulması halinde karar düzeltme talebine ilişkin bir karar verilinceye kadar olağan kanun yolları TÜKETİLMİŞ OLMAYACAKTIR. Bir başka ifadeyle, kanun yolunun tüketildiğinden söz edilebilmesi için öncelikle yapılan başvurunun sonucunun BEKLENMESİ GEREKİR. Bu çerçevede, askeri idari yargı önündeki davalarda karar düzeltme yoluna başvurulması halinde Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunabilmek için, öncelikle karar düzeltme talebinin sonucunun beklenmesi, böylece bu yolun tüketilmesi GEREKTİĞİ AÇIKTIR.

19. Başvuru konusu olayda, başvurucunun Milli Savunma Bakanlığının ret işleminin iptali istemiyle Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde açtığı dava Birinci Dairenin 6/12/2012 tarih ve E.2012/365, K.2012/1370 sayılı kararıyla reddedilmiş, bu karara karşı 16/1/2013 tarihinde karar düzeltme yoluna başvurulmuş, karar düzeltme talebi hakkında henüz karar verilmeden Anayasa Mahkemesine bireysel BAŞVURU YAPILMIŞTIR. Başvurucunun, etkili ve sonuç almaya yeterli görerek başvurduğu bir kanun yolunun sonucunu beklemeksizin bireysel başvuruda bulunduğu ve dolayısıyla yargısal başvuru yollarının tamamının TÜKETİLMEDİĞİ ANLAŞILMAKTADIR.

20. Açıklanan nedenlerle, başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin “başvuru yollarının tüketilmemiş olması” nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar VERİLMESİ GEREKİR.

V. HÜKÜM

Başvurunun, “başvuru yollarının tüketilmemiş olması” nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA, yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde bırakılmasına, 26/3/2013 tarihinde OY BİRLİĞİYLE karar verildi.

Başkan: Serruh KALELİ

Üye: Mehmet ERTEN

Üye: Zehra Ayla PERKTAŞ

Üye: Erdal TERCAN

Üye: Zühtü ARSLAN