YurdiŞinda ÇaliŞan İŞÇİ - Fesİh - İŞe İade

Sayın Meslektaşlar
Biraz karmaşık olduğunu düşündüğüm bir konu var ve değerli görüşlerinize başvurmak istedim. A bir tekstil firmasında çalışmaya başlıyor. 2 ay çalıştıktan sonra şirket yetkilileri Amerika da kendileriyle bağlantılı bir firmada görevlendirmek üzere çalıştırmak istiyor.A kabul ediyor. fakat şirket yetkilileri yurtdışına gönderebilmek amacıyla yurtdışında çalışan işçiye sigorta yapılamadığı isteğe bağlı ayrı bir sigorta yapılacağı gerekçesiyle A dan istifa dilekçesi istiyor. A güvendiği için bu dilekçeyi imzalayıp veriyor. Fakat A amerikaya gidip çalıştıktan bir müddet sonra Amerika daki çalıştığı firmanın koşulları değiştiği için Türkiyeye tekrar dönmüştür.Bu durum Türkiye deki esas şirketin bilgisi dahilinde olmuştur ve türk firması bu geri dönüşe onay vermiştir.Daha sonra A Türkiye de ne zaman işe başlayacağını ve Amerkadaki çalışmasından haketmiş olduğu ücretlerini ne zaman alacağını sorduğunda kendisi ile artık çalışılmayacağı bildirilmiş.Bundan kısa bir süre sonra da kendisi için eğitim giderleri yapıldığından bahis ve daha önce bu yolda imzaladığı taahhütname uyarınca dolar bazında bir miktar bedel isteği içeren ve bunun dayanağı da A nın yurtdışına gidebilmek için imzalamış olduğu dilekçesinin öne sürüldüğü bir noter ihtarnamesi gönderilmiştir. A bu durumda ne yapabilir ?

Bu tip bir istifa dilekçesi hukuki sonuç doğuracakmıdır , eğitim gideri konusunda hzmet akdine bu şekilde bir cezai şart konulması mümkünmüdür. A işe iade talebinde bulunabilir mi ?

Bütün meslektaşlarımıza değerli görüşleri için şimdiden çok teşekür ediyor,iyi çalışmalar diliyorum..!

Değerli Meslektaşlar şu hususu belirtmek istiyorum. İŞçi 6 ayı doldurmadığı için işe iade talebinde bulunamıyor.Bu sonuca kendim ulaştım. Esas soruın şu anda işçinin eğitim giderini ödemekten kurtulup kurtulamayacağı hususu. Bu konuda elinde örnek Yargıtay kararı olan meslektaşımız varsa ve forumda paylaşırsa çok memnun olacağım.

Saygılarımla..!

T.C.
YARGITAY
Dokuzuncu Hukuk Dairesi
Esas No
: 2001/19821
Karar No
: 2002/05788
Tarih
: 03.04.2002
Mahkemesi: Konya İş Mahkemesi

Tarihi: 12.11.2001

No: 873 / 507

Davacı: … Bankası A.Ş. adına Avukat …

Davalı: 1- Saadet 2-…bank A.Ş. adına Avukat …

Dava: Davacı, eğitim masrafları alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.

Hüküm süresi içinde, davacı avukatınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.


YARGITAY KARARI
Davacı banka, taraflar arasında düzenlenmiş olan hizmet aktinin 6. maddesine dayanarak davalı işçi ile yeni işveren banka aleyhinde açtığı bu dava ile eğitim giderleri isteğinde bulunmuştur.

Mahkemece anılan maddenin cezai şart niteliğinde ve tek taraflı olduğu gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiştir.

Davalı işçinin bankada sözleşmenin 6. maddesinde öngörülen iki yıllık süre dolmadan ayrıldığı ve kendisine eğitim verildiği için bir kısım masraflar yapıldığı anlaşılmaktadır. Davacı bir kısım ödemelerin yapıldığını dava dilekçesinde açıkladığını belirtmişse de bunların dayanağı belgeler mahkemeye sunulmamıştır. Eğitimle ilgili belgelerin banka tarafından ibrazından sonra bunlar incelenerek gerektiği takdirde uzman bilirkişi marifetiyle rapor alınmak suretiyle masraf miktarı açıkça ortaya çıkarılmalıdır. Sonra da çalışılan çalışılmayan süre dikkate alınmak suretiyle davalı işçinin sorumluluğu belirlenmelidir.

Diğer davalı banka yönünden de 1475 sayılı yasanın 15. maddesi çerçevesinde inceleme yapılarak sorumlu olup olmadığı ayrıca tespit edilmelidir. Yazılı şekilde hatalı değerlendirme ile davanın reddine karar verilmesi hatalıdır.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebepten (BOZULMASINA) , peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 03.04.2002 gününde oybirliği ile karar verildi.


T.C.
YARGITAY
Dokuzuncu Hukuk Dairesi
Esas No
: 2003/17487
Karar No
: 2004/06215
Tarih
: 29.03.2004

ÖZET:
Davacı muvazzaf askerlik sebebiyle işten ayrılmak zorunda kalmıştır. Yasal zorunluluktan doğan bu ayrılma nedeniyle işverenin davacıdan eğitim gideri talep etmesi mümkün değildir.
Mahkemesi: İ… 1. İş Mahkemesi

Tarihi: 17.06.2003

No: 1352/545

Davacı: Tahsin

Davalı: P… T.A.Ş.

Dava: Davacı, cezai şart, kıdem tazminatı ile ücret alacağının ödetilmesi ile T. hisse senedinin iadesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hüküm taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş ve davalı Avukatınca da duruşma talep edilmiş ise de; HUMK.nun 435. maddesi gereğince duruşma isteğinin süreden reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


YARGITAY KARARI

Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

Davacının kıdem tazminatı isteğinden eğitim giderleri indirilerek hüküm kurulmuştur. Taraflar arasındaki hizmet sözleşmesinin 4. maddesinde düzenlenen eğitim giderinin 30 ay içinde haklı neden bulunmadığı halde akdin feshi halinde talep edilmesi mümkündür. Davacı muvazzaf askerlik sebebiyle işten ayrılmak zorunda kalmıştır. Yasal zorunluluktan doğan bu ayrılma nedeniyle işverenin davacıdan eğitim gederi talep etmesi mümkün değildir. Diğer taraftan işveren askerlik dönüşü davacıyı işe Kabul etmemiştir. Bu nedenlerle eğitim giderleri indirilmeden davacının kıdem tazminatı isteğinin kabulü gerekir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten (BOZULMASINA) , peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 29.03.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.



T.C.
YARGITAY
Dokuzuncu Hukuk Dairesi
Esas No
: 2005/30036
Karar No
: 2006/01838
Tarih
: 31.01.2006

EĞİTİM ÖĞRETİM GİDERLERİ
CEZAİ ŞART UYGULAMASI
ÖZET:
Taraflar arasındaki dava, eğitim yol ve yemek ücretleri ile cezai şart alacağının ödetilmesi davasıdır.
İş sözleşmesinin 10. maddesinde sadece cezai şart öngörülmüş ve bunun unsurları olarak da eğitim giderleri ve ödenen ücretlerden söz edilmiştir. Mahkemece, iş sözleşmesi hükmünün ayrı ayrı eğitim giderleri ve cezai şartı öngördüğünden bahisle sonuca gidilmesi doğru olmamıştır.

Taraflar arasındaki eğitim, yol ve yemek ücretleri ile cezai şart alacağının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hüküm süresi içinde temyizen incelenmesi taraflar avukatınca istenilmesi ve davalı avukatınca da duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 31.01.2006 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına Av. … ile karşı taraf adına Av. … geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


YARGITAY KARARI

Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

Taraflar arasında düzenlenen 01.04.2002 tarihli iş sözleşmesinin 10. maddesinde, "… iki yıllık süre dolmadan İş Kanunundaki ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırılık veya işyeri kurallarına aykırılık sebebiyle A… Pazarlama ve Dış Tic. A.Ş. tarafından çalışanın işine son verilmesi veya çalışanın istifa etmesi halinde çalışan, daha önce kendisine sağlanan eğitim süresince kendisine ödenen brüt ücretler ile kendisini eğiten eğitmenlere veya şirketlere ödenen meblağların hissesine düşen kısmını ve kendisi için yapılan sair masrafları ve ayrıca işbu sözleşme kapsamında kendisine ödenen brüt ücretleri cezai şart olarak ödeyecektir" şeklinde kurala yer verilmiştir.
Davacı işveren anılan hükme göre cezai şartın ödenmesini talep etmiş, mahkemece iş sözleşmesi hükmünün, eğitim giderleri ile ayrıca cezai şartı öngördüğü gerekçesiyle ayrı ayrı hüküm kurulmuştur.

İş sözleşmesinin 10. maddesinde sadece cezai şart öngörülmüş ve bunun unsurları olarak da eğitim giderleri ve ödenen ücretlerden söz edilmiştir. Mahkemece, iş sözleşmesi hükmünün ayrı ayrı eğitim giderleri ile cezai şartı öngördüğünden bahisle sonuca gidilmesi doğru olmamıştır.

Sözleşme hükmü doğrultusunda davalı işçi yönünden cezai şartın belirlenmesi ve tamamı için Borçlar Kanununun 161/son maddesi hükmü gözetilerek indirim hususunun düşünülmesi için kararın bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten (BOZULMASINA) , davacı yararına takdir edilen 450 YTL. duruşma avukatlık parasının davalıya, davalı yararına takdir edilen 450 YTL. duruşma avukatlık parasının davacıya yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 31.01.2006 gününde oybirliği ile karar verildi.